Chiziqli inshoat trassasini nivelirlash natijalarini ishlab chiqish va joy bo’ylama profilini tuzish Reja: 1.Nivelirlash turlari. 3.Nivelirlash natijalarini ishlab chiqish. 3.Bo’ylama profilini chizish.

Nuktalarning otmetkasini aniklash uchun avvalo nuktalar orasidagi nisbiy balandlik aniklanadi. Ikki nukta orasidagi nisbiy balandlikni aniklashga nivelirlash deyiladi . Nivelirlash 6 turga bo`linadi va ular qo`yidagilar: 1. Geometrik - gorizontal kurish nuri yordamida nicbiy balandlik aniklanadi; 2. Trigonometrik - ulchangan kiyalik burchagi va masofa orkali nisbiy balandlik xisoblanadi;

3. Barometrik - nuktada atmosfera bosimi bilan balandlik orasidagi boglanishni aniklashga asoslanadi, barometrlarda amalga oshiriladi; 4. Gidrostatik – tutash idishlarda suyuklik satxining baravar turishiga asoslanadi; 5. Mexanik – shovun ta siriga asoslangan moslamali nivelir avtomatlar ‖ yordamida bajariladi; 6. Fotogrammetrik –fotosuratlarni stereoskopik ishlaydigan maxsus asboblarda amalga oshiriladi. Yukorida kursatilgan nivelirlash turlaridan eng kup qo`llaniladigani va anig`i geometrik nivelirlash usulidir, trigonometrik nivelirlash asosan topografik s`yomkalarni bajarishda kullaniladi.

Geometrik nivelirlashda- gorizontal kurish nuri yordamida nisbiy balandlik aniklanadi. Geometrik nivelirlashning o ’ rtadan va oldinga nivelirlash usullari mavjud. O ’ rtadan geometrik nivelirlash

Oldinga geometrik nivelirlash O ’ rtadan nivelirlash usulida a) B nuktani A nuktadan h nisbiy balandligini aniklash uchun ular urtasiga nivelir o ’ rnatiladi va bu nuktalarda tikib qo ’ yilgan reykalardan tegishlicha orkadan a va oldindan b sanoqlar olinadi, a -ga kura nisbiy balandlik. h = a - b (1)