logo

Fedor Mixailovich

Yuklangan vaqt:

16.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1441.859375 KB
Mavzu: Fedor Mixailovich 
Dostoeviskiy                 
Reja: 

F.M Dostoyevskiy hayoti va ijodi haqida

F.M Dostoyevskiy yashagan muhit

F.M Dostoyevskiy asarlari                 Dostoevskiy Fedor Mixailovich
Tug'ilish 
nomi: Fedor Mixailovich Dostoevskiy
Taxallusl
ar: D.; Do'st Kuzma Prutkov; SCOFER; -I, m ;; 
Surkion; Janob.; N.n .; Bahor, qozon, belopyatkin 
va k ° [Kollektiv]; Ed .; F. D .; N.n.
Tug'ilgan 
kun:
Tug'ilgan 
joyi: Moskva, Rossiya imperiyasi
O'lim 
sanasi:
O'lim 
joyi: Sankt-Peterburg, Rossiya imperiyasi
Rossiya imperiyasi
Kasb: O'tloq, tarjimon, faylasuf                 1834 yilda Fedor va aka Mixail uydan tashqarida tayyorgarlik mashg'ulotlaridan so'ng, Cramning 
mehmonxonasiga bir vaqtning o'zida Moskvada shon-sharaf bilan ishlatilgan. Birodarlar u erga to'liq do'stlar 
bilan kelishdi va faqat bayramlar uyga kelishdi. Otam Fedor Mixailovich, oila yozni o'tkazgan va bolalarning 
dehqonlari bilan birinchi bolalarning birinchi tanishishi boshlandi. Qishloqdagi ushbu bayramlar 
Dostoevskiyga doimo eng yoqimli taassurot qoldirdi, ammo uni adabiyot darslari ta'siri ostida, uni 
penmentga olib borgani bilan, uni penmiya darsiga olib bordi. Pushkin, oldingi, zagoskin, nikoh, Nosenger, 
Karamzin, Jukovskiy - doimo o'qing va qayta o'qing.
Fedor Dostoevskiy. Ishning portreti V. Pereova, 1872
Shu bilan birga, erta ijodiy urinishlar ham o'z ichiga oladi. "Kambag'al odamlar" kechasi Dostoevskiyni 
maktabga qaytarishdi. Adabiyotga jalb qilinishi kundan-kunga e'tiborga olinmagan, ammo soatga qadar, 
boshliqlar turli xil reja va adabiy korxonalar bilan to'lgan, bu esa "Do'stoevskiy" ning pul ishlari 
moslamasida unga olib borilishi kerak edi shon-sharaf, himoyalangan pozitsiya, kreditorlardan kafolat va 
ozgina narsalarni zerikarli. Unga xizmat, "Kartoshkadan charchagan", va 1844 yil kuzida u "Salom" ga 
hisoblab chiqilgan, ammo qishloq ko'ylakida hali tinga ega emas. U "kambag'al odamlar" ustida ishlashni 
davom ettirib, u akasiga yozgan: "Men Rimdan juda mamnunman. Qayta sotib olmang. Ehtimol men undan 
pul olaman va u erda "...                 
Fedor Mixaylovich Dostoevskiy 1821 yil 30 oktyabrda tug'ilgan, 1821 yil 
Moskvada tug'ilgan. U tirik qolgan 7 farzandning ikkinchisi edi.

Dostoevskiy 16 yoshga to'lganida, onasi Chaxotkadan vafot etdi va Otasi 
Sankt-Peterburgda, Fyodor va Mixailni yubordi (keyinchalik, shuningdek, 
yozuvchi bo'ldi), Sankt-Peterburgdagi Penerovda.

1837 yil Dostoevskiy uchun muhim sana bo'ldi. Bu onasi vafot etgan yili, u 
ijodkorligi, u ijodiga (akasi singari), bolaligidan, Sankt-Peterburgga va asosiy 
muhandislik maktabiga tushadigan bir yil. 1839 yilda otasi o'ldirilgan, ehtimol 
u qal'asi dehqogi tomonidan qilingan. Dostoevskiy Belinskiy krujka ishida 
ishtirok etdi. Harbiy xizmatdan ozod etishdan bir yil o'tgach, Dostoevskiy 
Balzaca (1843) "Evgeniya Grande" deb tarjima qilingan va nashr etilgan. Bir 
yil o'tgach, uning "kambag'al odamlar" nashr etildi va u darhol mashhur bo'ldi: 
V. G. Belinskiy bu ishni yuqori baholadi. Ammo keyingi kitob "dubl" 
tushunmovchilikka duch keldi.

"Oq kechalar" nashr etilganidan ko'p o'tmay, yozuvchi "Petrashevskiy biznesi" 
bilan bog'liq holda yozuvchi hibsga olingan (1849). Garchi Dostoevskiy unga 
qarshi ayblovlarni rad etgan bo'lsa ham, sud uni "eng muhim jinoyatchilar" 
bilan tan oldi.                 Jinoyat va jazo g oyasi Dostoevskiyda ko p yillar davomida pishib yetilgan, ammo ʻ ʻ
qahramonning „oddiy“ va „g ayrioddiy“ odamlar haqidagi g oyasi bilan bog liq 	
ʻ ʻ ʻ
bo lgan markaziy mavzu faqat 1863-yilda Italiyada shakllana boshladi. To g ridan-	
ʻ ʻ ʻ
to g ri asar ustida ishlashni boshlagan muallif, Marmeladovlar oilasi va 
ʻ ʻ
mahkumning vahiysi sifatida o ylab topilgan romani mazmuni haqida hikoya 	
ʻ
qilingan, tugallanmagan „Mast“ romani qoralamalarini birlashtirdi. Ish jarayonida 
reja kengaytirildi va syujet yaqinlarini qutqarish uchun lombardchi ayolni o ldirgan 	
ʻ
talaba Rodion Raskolnikovning jinoyati asosida qurildi. Shu bilan birga, jinoiy 
voqea muallif uchun nafaqat mavzu, balki odamni jinoyat sodir etishga undaydigan 
ijtimoiy holatlar haqida mulohaza yuritish uchun imkoniyat bo ldi.Shuningdek, 	
ʻ
odamlar qalbida qanday murakkab „kimyoviy“ jarayonlar sodir bo lishini ko rsatish 	
ʻ ʻ
imkoniyatiga ega bo ldi. Roman obrazlaridan biri bu 19-asrning ikkinchi yarmidagi 	
ʻ
katta shahar bo lib, u yerda hayot to qnashuvlar va dramalarga to la. Asar vaqtning 	
ʻ ʻ ʻ
taniqli belgilarini qayta tiklaydi, Sankt-Peterburg topografiyasini aks ettiradi . [2] [3]
„ Jinoyat va jazo“ ning nashr etilishi Rossiyaning adabiy jamoatchiligida bo ronli 	
ʻ
polemikani keltirib chiqardi. Sharhlovchilarning sharhlari zavqdan tortib to rad 
etishgacha bo lgan. Dostoevskiyning Dmitriy Pisarev , Nikolay Straxov , Nikolay 	
ʻ
Axsharumov kabi zamondoshlari asarni tubdan tahlil qildilar. 1880-yilgacha asar 
frantsuz, nemis, shved, ingliz, polyak, venger, italyan, daniyalik, norveg, fin tillariga 
tarjima qilindi. Asar jahon adabiy jarayoniga ta sir ko rsatdi: frantsuz, italyan, nemis 	
ʼ ʻ
adabiyotida Dostoevskiy tomonidan belgilangan mavzuni rivojlantirishni davom 
ettirgan „sherik“ romanlar paydo bo ldi.	
ʻ                 
Jinoyat va jazo g oyasi Dostoevskiyda ko p yillar davomida pishib yetilgan, ammo ʻ ʻ
qahramonning „oddiy“ va „g ayrioddiy“ odamlar haqidagi g oyasi bilan bog liq bo lgan 	
ʻ ʻ ʻ ʻ
markaziy mavzu faqat 1863-yilda Italiyada shakllana boshladi. To g ridan-to g ri asar 	
ʻ ʻ ʻ ʻ
ustida ishlashni boshlagan muallif, Marmeladovlar oilasi va mahkumning vahiysi sifatida 
o ylab topilgan romani mazmuni haqida hikoya qilingan, tugallanmagan „Mast“ romani 	
ʻ
qoralamalarini birlashtirdi. Ish jarayonida reja kengaytirildi va syujet yaqinlarini 
qutqarish uchun lombardchi ayolni o ldirgan talaba Rodion Raskolnikovning jinoyati 	
ʻ
asosida qurildi. Shu bilan birga, jinoiy voqea muallif uchun nafaqat mavzu, balki odamni 
jinoyat sodir etishga undaydigan ijtimoiy holatlar haqida mulohaza yuritish uchun 
imkoniyat bo ldi.Shuningdek, odamlar qalbida qanday murakkab „kimyoviy“ jarayonlar 	
ʻ
sodir bo lishini ko rsatish imkoniyatiga ega bo ldi. Roman obrazlaridan biri bu 19-	
ʻ ʻ ʻ
asrning ikkinchi yarmidagi katta shahar bo lib, u yerda hayot to qnashuvlar va 	
ʻ ʻ
dramalarga to la. Asar vaqtning taniqli belgilarini qayta tiklaydi, Sankt-Peterburg 	
ʻ
topografiyasini aks ettiradi . [2] [3]

„ Jinoyat va jazo“ ning nashr etilishi Rossiyaning adabiy jamoatchiligida bo ronli 	
ʻ
polemikani keltirib chiqardi. Sharhlovchilarning sharhlari zavqdan tortib to rad 
etishgacha bo lgan. Dostoevskiyning Dmitriy Pisarev , Nikolay Straxov , Nikolay 	
ʻ
Axsharumov kabi zamondoshlari asarni tubdan tahlil qildilar. 1880-yilgacha asar 
frantsuz, nemis, shved, ingliz, polyak, venger, italyan, daniyalik, norveg, fin tillariga 
tarjima qilindi. Asar jahon adabiy jarayoniga ta sir ko rsatdi: frantsuz, italyan, nemis 	
ʼ ʻ
adabiyotida Dostoevskiy tomonidan belgilangan mavzuni rivojlantirishni davom ettirgan 
„sherik“ romanlar paydo bo ldi.	
ʻ                 Telba"  ( rus .	  " Идиот"  	) -	  Fyodor  Mixaylovich   Dostoevskiyning  
[lower-alpha 1]
 	
romani, birinchi marta	  " Russkiy   vestnik "  	jurnalining 
1868-yil sonida chop etilgan [2]
. Romanning g'oyasi yozuvchi 
tomonidan chet elda -	
  Germaniya  	va	  Shveytsariyada  	bo'lganida 
ko'rib chiqilgan. "Telba" uchun birinchi qayd-yozuvlar 1867-yil 
14-sentyabrda	
  Jenevada  	yozib olingan. Roman davomi	  Italiyada
 	
yozilib, 1869-yil 29-yanvarda	  Florensiyada  	tugallangan. 
Dastlab u yozuvchining sevimli jiyani S. A. Ivanovaga 
bag'ishlangan edi. Romanga tayyorgarlik materiallari bo'lgan 
uchta daftar saqlanib qolgan (birinchi marta 1931-yilda nashr 
etilgan). Romanning qoralama ham, oq qo lyozmalari ham 	
ʻ
saqlanib qolgan [3]
.                 
Jinoyat va jazo» (1866), «Telba» (1868) romanlarida rus xalqining ma’naviy muammolari 
badiiy bo‘yoqlarda yaqqol aks ettirilgan. «Jinlar» (1871—72), «O‘smir» (1875) 
romanlarida esa rus «oqsuyaklari» tabaqasi, amaldorlari orasida ma’naviy qashshoqlik, 
amalparastlik, ochko‘zlik va xudbinlik kabi illatlar chuqur ildiz otgani ko‘rsatilgan, ichki-
milliy muammolarni boshqa bir xalq hisobiga hal etib bo‘lmasligi e’tirof etilgan. «Og‘a-ini 
Karamazovlar» (1879—80) romanida jamiyat va shaxs o‘rtasidagi chuqur ziddiyat, ruhiy 
inqiroz va fojia o‘z ifodasini topgan.
Dostoevskiy ijodi, garchi ziddiyatli bo‘lsada, rus va jahon adabiyotiga katta ta’sir 
ko‘rsatgan. Dostoevskiy 19-asrdagi realistik roman janrini yangi o‘ziga xos tomonlar bilan 
boyitdi. Adib to‘laqonli badiiy obrazlarda nafaqat voqealar oqimini, insonlar taqdirini, qalb 
kurashini, balki jamiyat ma’naviy hayotidagi fojiaviy konfliktlarni ham bera oldi. O‘zining 
intellektual romanlarida fikrlarning keskin kurashini, g‘oya va dunyoqarashning fojiaviy 
to‘qnashuvini mahorat bilan tasvirladi. Dostoevskiy romanlari vazmin tasvir uslubi emas, 
aksincha, sof dramatik janrlarga xos keskinligi va liro-publitsistik pafosi bilan ajraladi.
Dostoevskiyning «Jinoyat va jazo», «Telba» va boshqa asarlari Ibrohim G‘afurov 
tomonidan o‘zbek tiliga tarjima qilingan.                 
Jinoyat va jazo» (1866), «Telba» (1868) romanlarida rus xalqining ma’naviy 
muammolari badiiy bo‘yoqlarda yaqqol aks ettirilgan. «Jinlar» (1871—72), 
«O‘smir» (1875) romanlarida esa rus «oqsuyaklari» tabaqasi, amaldorlari 
orasida ma’naviy qashshoqlik, amalparastlik, ochko‘zlik va xudbinlik kabi 
illatlar chuqur ildiz otgani ko‘rsatilgan, ichki-milliy muammolarni boshqa bir 
xalq hisobiga hal etib bo‘lmasligi e’tirof etilgan. «Og‘a-ini Karamazovlar» 
(1879—80) romanida jamiyat va shaxs o‘rtasidagi chuqur ziddiyat, ruhiy 
inqiroz va fojia o‘z ifodasini topgan.
Dostoevskiy ijodi, garchi ziddiyatli bo‘lsada, rus va jahon adabiyotiga katta 
ta’sir ko‘rsatgan. Dostoevskiy 19-asrdagi realistik roman janrini yangi o‘ziga 
xos tomonlar bilan boyitdi. Adib to‘laqonli badiiy obrazlarda nafaqat voqealar 
oqimini, insonlar taqdirini, qalb kurashini, balki jamiyat ma’naviy hayotidagi 
fojiaviy konfliktlarni ham bera oldi. O‘zining intellektual romanlarida 
fikrlarning keskin kurashini, g‘oya va dunyoqarashning fojiaviy to‘qnashuvini 
mahorat bilan tasvirladi. Dostoevskiy romanlari vazmin tasvir uslubi emas, 
aksincha, sof dramatik janrlarga xos keskinligi va liro-publitsistik pafosi bilan 
ajraladi.
Dostoevskiyning «Jinoyat va jazo», «Telba» va boshqa asarlari Ibrohim 
G‘afurov tomonidan o‘zbek tiliga tarjima qilingan.                 
1846 - Kambag'al odamlar

1861 - xo'rlangan va haqoratlangan

1866 - jinoyat va jazo

1866 - o'yinchi

1868-1869 - ahmoq.

1871-1872 - nurlar

1875 - O'smir

1879-1880 - Karamazov aka-uka                 
1849 yil 23 aprelda yozuvchi boshqa a'zolar bilan birgalikda Petrashevskiyning krujkasi 
Butrus va Pol qal'asiga joylashtirilgan. Dostoevskiyning tarjimai holi ba'zan uning fojiali 
ta'sir ko'rsatmoqda ...

U erda yozuvchi 8 oygacha targ'ib qildi. U "kichik qahramon" hikoyaini sinab ko'rdi va u 
1857 yilda nashr etilgan ". Ko'p o'tmay, Dostoevskiy davlat to'ntarishni rejalashtirishda 
ayblanib, u siljishi kerak edi. Yozuvchi uzoq daqiqada o'limni kutish azobidan aziyat 
chekdi, ammo to'satdan yana bir jazo tayinlandi: to'rt yil davomida barcha huquqlardan 
foydalanib, mutlaqo barcha huquqlardan mahrum qilish. Oxirida xizmat qilgandan so'ng, 
u askar bo'lishi kerak edi. Yozuvchi Omskga, u erda qal'ada tuzilgan. U o'sha erda 
jinoyatchilar orasida yashashga majbur bo'ldi. Aqlli azob-uqubatlar, qayg'u va rad etish, 
vijdonni qayta bajarish, hayot manzilini tezkor ravishda amalga oshirishga umid qilish, 
uning hayoti davomida to'plangan yuklarning barchasi "Eslatmalar" yozuvi "yozuvlari" 
ning barcha yuklarini qayta bajarish uchun murakkab hislar palliligi " O'lik uyi ". 
Biografiya F. Dostoevskiy - raqobatsiz o'qish mumkin bo'lmagan haqiqiy drama.                 1864 yilda Dostoevskiyning turmush o'rtog'i vafot etdi va 
ular ko'pincha dramalar va ziddiyatlarni boshdan 
kechirganiga qaramay, u jiddiy zarba bo'ldi. Ko'p o'tmay, 
Mixail aka vafot etdi. Yozuvchi yana chet elga ketdi va 1866 
yilning yozida u poytaxtda va shaharda joylashgan uyda edi. 
Bu davrda u "jinoyatchilik va jazo" ishida ish olib bordi. Shu 
bilan birga, "o'yinchi" ustida ish olib borildi, u Dostoevskiy 
stenograf Anna Diekkinani hurmat qildi. Asar tayyor 
bo'lganida, yozuvchi uni xotiniga olib, N. Staxtov aytgan 
bo'lsa, bu ittifoq haqiqatan ham uyg'un va baxtli edi. 
Shunday qilib, Dostoevskiyning yaxshi oila haqida orzusi 
amalga oshdi. Uning xotini erini juda yaxshi ko'rgan ajoyib 
ayol edi                 
Hayot yillari F. M.S.Nostoevskiy - 1821-1881. Fedor 
Mixailovich sil kasalligi, surunkali bronxitning 1881 yil 28 
yanvarida vafot etdi, u ayollarning foydasiga xiyonatkor 
bo'lgan janjaldan ko'p o'tmay vafot etdi. Yozuvchi 
Aleksandr Nevskiy Lemraning birida dafn qilindi, juda 
ko'p odamlar u bilan xayrlashish uchun juda ko'p odamlar 
to'plandi.

Fedor Mixailovichning shuhrati, garchi biz ushbu 
maqolada ochib oldikki, men ham hayotda, haqiqiy 
hayotda erishgan bo'lsam ham, Uning o'limidan keyin 
Uning oldiga keldi.

Bolalik, o'quv yillari

Fyodor Mixailovich kambag'allar uchun Mariinskaya 
shifoxonasining oilaviy markazida tug'ilgan. Oilada sakkiz 
farzand bor edi. Ular juda yaxshi yashashdi. Kelajakdagi 
yozuvchi juda erta va kelajakda taqdirda uni unutishga 
hech qachon hech qachon sabab bo'lmagan. Biroq, ota-
onalar barcha kuchlarni yaxshi ma'lumot olishlarini 
ta'minlash uchun barcha kuchlarni qilishdi: ular ular bilan 
shug'ullanishdi, xususiy o'qituvchilar taklif qilindi.                 
Foydalanilgan adabiyotlar;

Bolalar uchun entsiklopediya. Avanta +. 09-qism. 1-qism. Rus adabiyoti.    

X-IX asr klasslariga epik va yilnomalardan. 1999 yil.

F.M Dostoyevskiy “Jinoyat va “Jazo” asarlari

                                                                     Bajardi: Anvar Mardiyev

                                                                      Tekshirdi: D. Jabborova

Mavzu: Fedor Mixailovich Dostoeviskiy

 Reja:  F.M Dostoyevskiy hayoti va ijodi haqida  F.M Dostoyevskiy yashagan muhit  F.M Dostoyevskiy asarlari

Dostoevskiy Fedor Mixailovich Tug'ilish nomi: Fedor Mixailovich Dostoevskiy Taxallusl ar: D.; Do'st Kuzma Prutkov; SCOFER; -I, m ;; Surkion; Janob.; N.n .; Bahor, qozon, belopyatkin va k ° [Kollektiv]; Ed .; F. D .; N.n. Tug'ilgan kun: Tug'ilgan joyi: Moskva, Rossiya imperiyasi O'lim sanasi: O'lim joyi: Sankt-Peterburg, Rossiya imperiyasi Rossiya imperiyasi Kasb: O'tloq, tarjimon, faylasuf

1834 yilda Fedor va aka Mixail uydan tashqarida tayyorgarlik mashg'ulotlaridan so'ng, Cramning mehmonxonasiga bir vaqtning o'zida Moskvada shon-sharaf bilan ishlatilgan. Birodarlar u erga to'liq do'stlar bilan kelishdi va faqat bayramlar uyga kelishdi. Otam Fedor Mixailovich, oila yozni o'tkazgan va bolalarning dehqonlari bilan birinchi bolalarning birinchi tanishishi boshlandi. Qishloqdagi ushbu bayramlar Dostoevskiyga doimo eng yoqimli taassurot qoldirdi, ammo uni adabiyot darslari ta'siri ostida, uni penmentga olib borgani bilan, uni penmiya darsiga olib bordi. Pushkin, oldingi, zagoskin, nikoh, Nosenger, Karamzin, Jukovskiy - doimo o'qing va qayta o'qing. Fedor Dostoevskiy. Ishning portreti V. Pereova, 1872 Shu bilan birga, erta ijodiy urinishlar ham o'z ichiga oladi. "Kambag'al odamlar" kechasi Dostoevskiyni maktabga qaytarishdi. Adabiyotga jalb qilinishi kundan-kunga e'tiborga olinmagan, ammo soatga qadar, boshliqlar turli xil reja va adabiy korxonalar bilan to'lgan, bu esa "Do'stoevskiy" ning pul ishlari moslamasida unga olib borilishi kerak edi shon-sharaf, himoyalangan pozitsiya, kreditorlardan kafolat va ozgina narsalarni zerikarli. Unga xizmat, "Kartoshkadan charchagan", va 1844 yil kuzida u "Salom" ga hisoblab chiqilgan, ammo qishloq ko'ylakida hali tinga ega emas. U "kambag'al odamlar" ustida ishlashni davom ettirib, u akasiga yozgan: "Men Rimdan juda mamnunman. Qayta sotib olmang. Ehtimol men undan pul olaman va u erda "...

 Fedor Mixaylovich Dostoevskiy 1821 yil 30 oktyabrda tug'ilgan, 1821 yil Moskvada tug'ilgan. U tirik qolgan 7 farzandning ikkinchisi edi.  Dostoevskiy 16 yoshga to'lganida, onasi Chaxotkadan vafot etdi va Otasi Sankt-Peterburgda, Fyodor va Mixailni yubordi (keyinchalik, shuningdek, yozuvchi bo'ldi), Sankt-Peterburgdagi Penerovda.  1837 yil Dostoevskiy uchun muhim sana bo'ldi. Bu onasi vafot etgan yili, u ijodkorligi, u ijodiga (akasi singari), bolaligidan, Sankt-Peterburgga va asosiy muhandislik maktabiga tushadigan bir yil. 1839 yilda otasi o'ldirilgan, ehtimol u qal'asi dehqogi tomonidan qilingan. Dostoevskiy Belinskiy krujka ishida ishtirok etdi. Harbiy xizmatdan ozod etishdan bir yil o'tgach, Dostoevskiy Balzaca (1843) "Evgeniya Grande" deb tarjima qilingan va nashr etilgan. Bir yil o'tgach, uning "kambag'al odamlar" nashr etildi va u darhol mashhur bo'ldi: V. G. Belinskiy bu ishni yuqori baholadi. Ammo keyingi kitob "dubl" tushunmovchilikka duch keldi.  "Oq kechalar" nashr etilganidan ko'p o'tmay, yozuvchi "Petrashevskiy biznesi" bilan bog'liq holda yozuvchi hibsga olingan (1849). Garchi Dostoevskiy unga qarshi ayblovlarni rad etgan bo'lsa ham, sud uni "eng muhim jinoyatchilar" bilan tan oldi.