logo

Hadislarni ma’nosini izohlashga harakat qiling, hayotiy dalillar asosida tushuntiring

Yuklangan vaqt:

15.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2485.16015625 KB

1. Rasululloh s.a.v “Kim bir go‘dak bolaga mana buni ol desa-yu, hech narsa bermasa, 
u odam yolg‘onchi bo‘ladi”, dedilar. (Abu Hurayra r.a dan qilingan rivoyat)
2. Hasan Basriy deydiki: “Munofiqlik til bilan dilning, so‘z bilan amalning, ichkari bilan 
tashqarining xilof kelishidir. Shak yo‘qki, munofiqlik yolg‘on ustida barpo bo‘ladi”.
3. Hazrati Ali (r.a.) Kumaylga shunday deganlar: “Ilm moldan yaxshidir, u seni himoya 
qiladi, molni esa sen qo‘riqlashga majbursan, ilm - hokim, mol mahkumdir, ehson-
nafaqa qilish bilan mol kamaysa, ilmni tarqatganing sayin ko‘payib boradi”.
4. «Nabiy alayhissalomdan so‘rashdi: — Mo‘min qo‘rqoq bo‘lishi mumkinmi? — 
Ha, — dedilar.
—  Baxil bo‘lishi mumkinmi?
—  Ha, — dedilar.
—  Yolg‘onchi bo‘lishi mumkinmi?
—  Yo‘q, aslo! — dedilar. (Imom Molik rivoyati)Hadislarni ma’nosini izohlashga harak at  qiling, hay ot iy  
dalillar asosida t ushunt iring. …
  Savdodagi yolg‘on 
barakani ketkazar.
Qilmish – qidirmish.
Kim aybdor?TOPSHIRIQLA R.
4.Yolg‘onning umri 
qisqa.Yuqoridagi matnga 
sarlavha tanlang yoki 
o‘ylab toping. 16 qavatli bir uyda bir lilliput(pakana) odam yashaydi.
U har kuni ertalab ishga ketayotib, liftda pastga tushib, 
so’ng ishga ketadi. Ishdan qaytayotib esa , 10- 
qavatgacha liftda ko’tarilib uyog’iga piyoda ketadi. U 
nimaga shunday qiladi?
Avtobusda 15 yo‘lovchi ketayotgan edi. Birinchi bekatda 3 
yo’lovchi chiqdi, keyingi bekatda 2 yo’lovchi tushib qolib, 
4 yo’lovchivchiqdi. Keyingi bekatda 4 yo’lovchi tushib, 7 
yo’lovchi chiqdi, keyingi bekatda 1 yo’lovchi tushib, 6 
yo’lovchi chiqdi. Avtobus nechta bekatdan o’tdi?
F aollasht iruvchi savollar. Misol yozing.
Sessiyang nima bo‘ldi? Yopdingmi yo yaxladingmi?
–  Amalladim. Ishqilib, vozduxga ilin- dim-da. –  Sessiyang nima bo‘ldi? Topshirdingmi yo 
yiqildingmi?
–  Amalladim. Ishqilib, stipendiyaga ilin- dim-da.
  Telman onasidan ko‘z uzmagan holda 
shaytonsuvdan ichib olgach, «Mamul 
nakaut», –deb kuldi.  Telman onasidan ko‘z uzmagan holda aroqdan ichib 
olgach, «Onam tamom bo‘ldi», –deb kuldi.
Dahshat qiz ekan, jo‘ra, gap otishniyam 
sindirding-da. 
Menga gapiryapsanmi, g‘irt sirkach ekansan-ku.
Og‘ayni, chorrahada tog‘amning o‘g‘li 
turibdi, burilib ketma.  
.	
 Jadvaldagi gaplarni taqqoslang ma’nosidagi farqlarni tushuntiring . Bo‘sh qolgan 
o‘rinlarni o‘zingiz to‘ldiring.     “Ikki qismli kundalik” metodidan namuna “ V ”
(Ma’lumot ) “ +”
(To‘g‘ri ) “ -”
(Not o‘g‘ri) “ ?”
(Bil madim)
Argo (fr. argot - «lahja») va jargon 
(fransuzcha g‘argon - «buzilgan til») 
- ayrim professional yoki ijtimoiy 
guruhning qo‘llanishi 
chegaralangan leksika tarkibi.     
Kasbi, jamiyatdagi o‘rni, qiziqishi, 
yoshiga ko‘ra alohida guruhni 
tashkil etgan kishilarning 
ko‘pchilikdan ajralib turish, fikrni 
sir tutish maqsadida yoki qulaylik 
uchun qo‘llaniladi.    
Badiiy adabiyot va 
kinofilmlarda mahalliy 
ruhni aks ettirish, asar 
qahramoni nutqini aniq 
berish maqsadida jargo 
so‘zdan foydalaniladi.    O‘zlashtirishi a’lo o‘quvchilarga asoslangan pedagogik 
texnologiyalar.
O‘zlashtirishi a’lo o‘quvchilarga “Insert” usuli yordamida oldingi 
ma’lumotlar qanchalik saqlanganligini bilish mumkin mumkin:
“ Insert” uslubi namunasi Jon Smidt yakshanba kuni kechki payt o‘ldirildi. Bu vaqtda uyda 5 kishi bor edi: 1) 
Janob Smidtning xotini; 2) shaxsiy oshpaz; 3) bosh xizmatkor; 4) xizmatkor;
  5) bog‘bon.
Detektiv ularning har biri bilan suhbat qilib, jinoyat sodir etilgan vaqtda nima 
bilan shug‘ullanayotgan ekanliklarini so‘raydi. Shunda:
•  Smidt xonim o‘z xonasida kitob o‘qiganini; • oshpaz nonushta 
tayyorlayotganini;
•  bosh xizmatkor hovlida gul ko‘chatlarini
qabul qilayotganini;
•  xizmatkor idish-tovoqlarni yuvayotganini; • bog‘bon tomorqaga suv 
quyayotganini
aytadi.
Ushbu suhbatdan so‘ng detektiv jinoyatchi
kim ekanini darhol fosh qiladi. Savol: janob Smidtning qotili kim? – Seni laylaklar olib kelgan.
– O‘tirsangiz, osh pishayotgan edi...
–  Orqasidan gapiryapman, shu yerda bo‘lsa yuziga ham aytaman...
 –  Oxirgisini sizga sotyapman, bundan boshqa qolmadi...
–  Men ham senga endi telefon qilmoqchi bo‘lib turgan edim.Eng mashhur y olg‘onlarni o‘qing. O‘zingiz ham shu 
yolg‘onlarni ishlat asizmi? Misollarni davom e t t iring. № Jargon
Bo‘g‘i nga ajrat ing. Bo‘g‘in k o‘chiring.

  programmist jargoni 
Botanika Fleshka

 
Siqilish Juda yaxshi

  Yoshlar jargoni Ok Cho‘ntakda pul kamayishi

  G‘isht Sotqin

  O‘g‘rilar jargoni Uxlatmoq Yaxshi o‘qiydigan o‘quvchi

  Stukach Xunuk

  Artistlar jargoni Shinner Aldamoq

  Qistir-qistir To‘y sezon

  Talabalar jargoni Pul sezon Pul

 
i Flesh ChaqimchiO‘zlashtirishi past o‘quvchilarga asoslangan  pedagogik texnologiyalar.
Ushbu jadvalda ko‘rsatilgan jargon so‘zlarni ma‘nolarini toping,ularni 
guruhlarga ajrating, o‘zingiz ham bittadan jargon keltiring.  Dars maqsadi:
     a) t a’limiy  maqsad:  o‘quvchilarga argo va 
jargolar haqida ma’lumot berish;
     b) t arbiy av iy  maqsad:  o‘quvchilar ongiga 
vijdon erkinligi, halollik kabi tushunchalarni 
singdirish;
     d) riv ojlant iruv chi maqsad: 
o‘quvchilarning nutqiy salohiyati hamda 
fikrlash , fikrni bayon wila olish qobilayatlarini 
shakllantirish. № Jargon
Bo‘g‘i nga ajrat ing. Bo‘g‘in k o‘chiring.

  programmist jargoni 
Botanika Fleshka

 
Siqilish Juda yaxshi

  Yoshlar jargoni Ok Cho‘ntakda pul kamayishi

  G‘isht Sotqin

  O‘g‘rilar jargoni Uxlatmoq Yaxshi o‘qiydigan o‘quvchi

  Stukach Xunuk

  Artistlar jargoni Shinner Aldamoq

  Qistir-qistir To‘y sezon

  Talabalar jargoni Pul sezon Pul

 
i Flesh ChaqimchiO‘zlashtirishi past o‘quvchilarga asoslangan  pedagogik texnologiyalar.
Ushbu jadvalda ko‘rsatilgan jargon so‘zlarni ma‘nolarini toping,ularni 
guruhlarga ajrating, o‘zingiz ham bittadan jargon keltiring.  – Seni laylaklar olib kelgan.
– O‘tirsangiz, osh pishayotgan edi...
–  Orqasidan gapiryapman, shu yerda bo‘lsa yuziga ham aytaman...
 –  Oxirgisini sizga sotyapman, bundan boshqa qolmadi...
–  Men ham senga endi telefon qilmoqchi bo‘lib turgan edim.Eng mashhur y olg‘onlarni o‘qing. O‘zingiz ham shu 
yolg‘onlarni ishlat asizmi? Misollarni davom e t t iring. Jon Smidt yakshanba kuni kechki payt o‘ldirildi. Bu vaqtda uyda 5 kishi bor edi: 1) 
Janob Smidtning xotini; 2) shaxsiy oshpaz; 3) bosh xizmatkor; 4) xizmatkor;
  5) bog‘bon.
Detektiv ularning har biri bilan suhbat qilib, jinoyat sodir etilgan vaqtda nima 
bilan shug‘ullanayotgan ekanliklarini so‘raydi. Shunda:
•  Smidt xonim o‘z xonasida kitob o‘qiganini; • oshpaz nonushta 
tayyorlayotganini;
•  bosh xizmatkor hovlida gul ko‘chatlarini
qabul qilayotganini;
•  xizmatkor idish-tovoqlarni yuvayotganini; • bog‘bon tomorqaga suv 
quyayotganini
aytadi.
Ushbu suhbatdan so‘ng detektiv jinoyatchi
kim ekanini darhol fosh qiladi. Savol: janob Smidtning qotili kim? “ V ”
(Ma’lumot ) “ +”
(To‘g‘ri ) “ -”
(Not o‘g‘ri) “ ?”
(Bil madim)
Argo (fr. argot - «lahja») va jargon 
(fransuzcha g‘argon - «buzilgan til») 
- ayrim professional yoki ijtimoiy 
guruhning qo‘llanishi 
chegaralangan leksika tarkibi.     
Kasbi, jamiyatdagi o‘rni, qiziqishi, 
yoshiga ko‘ra alohida guruhni 
tashkil etgan kishilarning 
ko‘pchilikdan ajralib turish, fikrni 
sir tutish maqsadida yoki qulaylik 
uchun qo‘llaniladi.    
Badiiy adabiyot va 
kinofilmlarda mahalliy 
ruhni aks ettirish, asar 
qahramoni nutqini aniq 
berish maqsadida jargo 
so‘zdan foydalaniladi.    O‘zlashtirishi a’lo o‘quvchilarga asoslangan pedagogik 
texnologiyalar.
O‘zlashtirishi a’lo o‘quvchilarga “Insert” usuli yordamida oldingi 
ma’lumotlar qanchalik saqlanganligini bilish mumkin mumkin:
“ Insert” uslubi namunasi Misol yozing.
Sessiyang nima bo‘ldi? Yopdingmi yo yaxladingmi?
–  Amalladim. Ishqilib, vozduxga ilin- dim-da. –  Sessiyang nima bo‘ldi? Topshirdingmi yo 
yiqildingmi?
–  Amalladim. Ishqilib, stipendiyaga ilin- dim-da.
  Telman onasidan ko‘z uzmagan holda 
shaytonsuvdan ichib olgach, «Mamul 
nakaut», –deb kuldi.  Telman onasidan ko‘z uzmagan holda aroqdan ichib 
olgach, «Onam tamom bo‘ldi», –deb kuldi.
Dahshat qiz ekan, jo‘ra, gap otishniyam 
sindirding-da. 
Menga gapiryapsanmi, g‘irt sirkach ekansan-ku.
Og‘ayni, chorrahada tog‘amning o‘g‘li 
turibdi, burilib ketma.  
.	
 Jadvaldagi gaplarni taqqoslang ma’nosidagi farqlarni tushuntiring . Bo‘sh qolgan 
o‘rinlarni o‘zingiz to‘ldiring.     “Ikki qismli kundalik” metodidan namuna 16 qavatli bir uyda bir lilliput(pakana) odam yashaydi.
U har kuni ertalab ishga ketayotib, liftda pastga tushib, 
so’ng ishga ketadi. Ishdan qaytayotib esa , 10- 
qavatgacha liftda ko’tarilib uyog’iga piyoda ketadi. U 
nimaga shunday qiladi?
Avtobusda 15 yo‘lovchi ketayotgan edi. Birinchi bekatda 3 
yo’lovchi chiqdi, keyingi bekatda 2 yo’lovchi tushib qolib, 
4 yo’lovchivchiqdi. Keyingi bekatda 4 yo’lovchi tushib, 7 
yo’lovchi chiqdi, keyingi bekatda 1 yo’lovchi tushib, 6 
yo’lovchi chiqdi. Avtobus nechta bekatdan o’tdi?
F aollasht iruvchi savollar. Kichik qishloqda gap tez tarqaladi: emishki, baqqol tarozidan urib qolib, odamlarni 
aldayotgan ekan. Hammasi novvoyning qishloq qozisi oldiga shakar sotuvchi 
savdogar ustidan shikoyat qilib borishidan boshlandi. "Men undan pishiriq uchun 
har kuni yuz misqol (500 gramm) shakar sotib olaman. Odatimga ko‘ra, undan olgan 
shakarni ishlatishdan oldin taroziga tortdim. Ne ko‘z bilan ko‘rayki, muttaham 
savdogar menga sotgan qadoqda yuz emas, sakson misqol shakar bor ekan. Bilasiz, 
pishiriqning mazali chiqishi uchun masalliq me'yorida bo‘lishi kerak. Ammo, u har 
gal shuncha shakar urib qolsa, men xonavayron bo‘laman. Sizning oldingizga adolat 
istab keldim", dedi jabrdiyda novvoy umidvor ko‘zlarini qoziga tikkanicha.
Ko‘p o‘tmasdan nozirlar shakar sotuvchi baqqolni topib keldilar. O‘ziga qo‘yilgan 
ayblovni eshitgan savdogar avvaliga shoshib qoldi. Bir fursat o‘tib xotirjamlik bilan 
gap boshladi:
–  Oqil qozi janoblari, o‘sha kuni odatimga ko‘ra novvoydan tushlik uchun non olib, 
do‘konga borgan edim. Aftidan, bolalar tarozini o‘ynashgan ko‘rinadi, uning yuz 
misqollik toshini hech qaerdan topa olmadim. Noiloj tarozining boshqa pallasiga 
novvoy yuz misqol deb sotadigan o‘sha nonni qo‘yib, bir necha qadoq shakar 
o‘lchashga majbur bo‘lgan edim. Ammo, bu holat faqat o‘sha kuni sodir bo‘ldi. 
Ehtimol, novvoy olgan shakar ham o‘sha kungi qadoqdandir.
Qozi bir oz o‘yga cho‘mgach, novvoyning do‘konidan bir nechta non keltirishlarini 
buyurdi. Keltirilgan nonlar o‘lchab ko‘rilganida ularning barchasi me'yoridan ancha 
yengil ekani ma'lum bo‘ldi. Tegishli jazoni olgan novvoy qishloqdoshlari qarshisida 
uyatdan mulzam bo‘ldi. …
  Savdodagi yolg‘on 
barakani ketkazar.
Qilmish – qidirmish.
Kim aybdor?TOPSHIRIQLA R.
4.Yolg‘onning umri 
qisqa.Yuqoridagi matnga 
sarlavha tanlang yoki 
o‘ylab toping. 
1. Rasululloh s.a.v “Kim bir go‘dak bolaga mana buni ol desa-yu, hech narsa bermasa, 
u odam yolg‘onchi bo‘ladi”, dedilar. (Abu Hurayra r.a dan qilingan rivoyat)
2. Hasan Basriy deydiki: “Munofiqlik til bilan dilning, so‘z bilan amalning, ichkari bilan 
tashqarining xilof kelishidir. Shak yo‘qki, munofiqlik yolg‘on ustida barpo bo‘ladi”.
3. Hazrati Ali (r.a.) Kumaylga shunday deganlar: “Ilm moldan yaxshidir, u seni himoya 
qiladi, molni esa sen qo‘riqlashga majbursan, ilm - hokim, mol mahkumdir, ehson-
nafaqa qilish bilan mol kamaysa, ilmni tarqatganing sayin ko‘payib boradi”.
4. «Nabiy alayhissalomdan so‘rashdi: — Mo‘min qo‘rqoq bo‘lishi mumkinmi? — 
Ha, — dedilar.
—  Baxil bo‘lishi mumkinmi?
—  Ha, — dedilar.
—  Yolg‘onchi bo‘lishi mumkinmi?
—  Yo‘q, aslo! — dedilar. (Imom Molik rivoyati)Hadislarni ma’nosini izohlashga harak at  qiling, hay ot iy  
dalillar asosida t ushunt iring. E’TIBORINGIZ UCHUN 
RAHMAT!!!

1. Rasululloh s.a.v “Kim bir go‘dak bolaga mana buni ol desa-yu, hech narsa bermasa, u odam yolg‘onchi bo‘ladi”, dedilar. (Abu Hurayra r.a dan qilingan rivoyat) 2. Hasan Basriy deydiki: “Munofiqlik til bilan dilning, so‘z bilan amalning, ichkari bilan tashqarining xilof kelishidir. Shak yo‘qki, munofiqlik yolg‘on ustida barpo bo‘ladi”. 3. Hazrati Ali (r.a.) Kumaylga shunday deganlar: “Ilm moldan yaxshidir, u seni himoya qiladi, molni esa sen qo‘riqlashga majbursan, ilm - hokim, mol mahkumdir, ehson- nafaqa qilish bilan mol kamaysa, ilmni tarqatganing sayin ko‘payib boradi”. 4. «Nabiy alayhissalomdan so‘rashdi: — Mo‘min qo‘rqoq bo‘lishi mumkinmi? — Ha, — dedilar. — Baxil bo‘lishi mumkinmi? — Ha, — dedilar. — Yolg‘onchi bo‘lishi mumkinmi? — Yo‘q, aslo! — dedilar. (Imom Molik rivoyati)Hadislarni ma’nosini izohlashga harak at qiling, hay ot iy dalillar asosida t ushunt iring.

… Savdodagi yolg‘on barakani ketkazar. Qilmish – qidirmish. Kim aybdor?TOPSHIRIQLA R. 4.Yolg‘onning umri qisqa.Yuqoridagi matnga sarlavha tanlang yoki o‘ylab toping.

16 qavatli bir uyda bir lilliput(pakana) odam yashaydi. U har kuni ertalab ishga ketayotib, liftda pastga tushib, so’ng ishga ketadi. Ishdan qaytayotib esa , 10- qavatgacha liftda ko’tarilib uyog’iga piyoda ketadi. U nimaga shunday qiladi? Avtobusda 15 yo‘lovchi ketayotgan edi. Birinchi bekatda 3 yo’lovchi chiqdi, keyingi bekatda 2 yo’lovchi tushib qolib, 4 yo’lovchivchiqdi. Keyingi bekatda 4 yo’lovchi tushib, 7 yo’lovchi chiqdi, keyingi bekatda 1 yo’lovchi tushib, 6 yo’lovchi chiqdi. Avtobus nechta bekatdan o’tdi? F aollasht iruvchi savollar.

Misol yozing. Sessiyang nima bo‘ldi? Yopdingmi yo yaxladingmi? – Amalladim. Ishqilib, vozduxga ilin- dim-da. – Sessiyang nima bo‘ldi? Topshirdingmi yo yiqildingmi? – Amalladim. Ishqilib, stipendiyaga ilin- dim-da. Telman onasidan ko‘z uzmagan holda shaytonsuvdan ichib olgach, «Mamul nakaut», –deb kuldi. Telman onasidan ko‘z uzmagan holda aroqdan ichib olgach, «Onam tamom bo‘ldi», –deb kuldi. Dahshat qiz ekan, jo‘ra, gap otishniyam sindirding-da. Menga gapiryapsanmi, g‘irt sirkach ekansan-ku. Og‘ayni, chorrahada tog‘amning o‘g‘li turibdi, burilib ketma. . Jadvaldagi gaplarni taqqoslang ma’nosidagi farqlarni tushuntiring . Bo‘sh qolgan o‘rinlarni o‘zingiz to‘ldiring. “Ikki qismli kundalik” metodidan namuna

“ V ” (Ma’lumot ) “ +” (To‘g‘ri ) “ -” (Not o‘g‘ri) “ ?” (Bil madim) Argo (fr. argot - «lahja») va jargon (fransuzcha g‘argon - «buzilgan til») - ayrim professional yoki ijtimoiy guruhning qo‘llanishi chegaralangan leksika tarkibi.     Kasbi, jamiyatdagi o‘rni, qiziqishi, yoshiga ko‘ra alohida guruhni tashkil etgan kishilarning ko‘pchilikdan ajralib turish, fikrni sir tutish maqsadida yoki qulaylik uchun qo‘llaniladi.     Badiiy adabiyot va kinofilmlarda mahalliy ruhni aks ettirish, asar qahramoni nutqini aniq berish maqsadida jargo so‘zdan foydalaniladi.    O‘zlashtirishi a’lo o‘quvchilarga asoslangan pedagogik texnologiyalar. O‘zlashtirishi a’lo o‘quvchilarga “Insert” usuli yordamida oldingi ma’lumotlar qanchalik saqlanganligini bilish mumkin mumkin: “ Insert” uslubi namunasi