Maple matemiatik paketlari va phyuton dasturlash tilida arifmetik amallar bajarish
![Maple matemiatik paketlari va phyuton
dasturlash tilida arifmetik amallar
bajarish](/data/documents/d733474a-b7f3-4f67-adab-31544e90cf69/page_1.png)
![RE JA:
1. MAPLE MATEMATIK PAKETLARI.
2. PHYUTON DASTURLASH TILI HAQIDA.
3. PHYUTON TILIDA ARIFMETIK AMALLAR BILAN ISHLASH .](/data/documents/d733474a-b7f3-4f67-adab-31544e90cf69/page_2.png)
![M A P L E PA K E T I N I N G A S O S I Y
M AQ S A D I VA U N I N G I M KO N I YAT L A R I .
Maple muhiti 1980 yilda Waterloo, Inc (Kanada) firmasi tomonidan yaratilgan. Bugungi kunda
uning quyidagi versiyalari mavjud: Maple 5, Maple 6, Maple 7 va hokoza. Maple da belgili
ifodalashlar bilan ishlash uchun asosiysini sxema yadrosi tashkil qiladi. U belgili ifodalashlarning
yuzlab bazaviy funksiya va algoritmlaridan iborat. Shu bilan birga operator, buyruq va
funksiyalarning asosiy kutubxonasidan iborat. Umumiy hisobda Maple 5 da 2500 ta, Maple 6 da
2700 ta, Maple 7 da 3000 ga yaqin funksiyalar mavjud. Bu shu narsani anglatadiki, ko‟plab
masalalarni sistema bilan to‟g‟ridan-to‟g‟ri muloqot tarzida yechish mumkin bo‟ladi.
Maple dasturlashsiz katta hajmdagi masalalarni yechish imkoniyatiga ega. Faqat masalalarni
yechish algoritmini yozish va uni bir necha bo‟laklarga bo‟lish kerak. Bundan tashqari yechish
algoritmlari funksiya va sistema buyruqlari ko‟rinishida hal qilingan minglab masalalar mavjud.
Maple uch xil shaxsiy tilga ega: kirish, hal qilish va dasturlash. Maple matematik va injener-texnik
hisoblashlarni o‟tkazishga mo‟ljallangan dasturlashning integrallashgan tizimihisoblanadi. U
formula, son, matn va grafika bilan ishlash uchun keng imkoniyatli tizimdir.](/data/documents/d733474a-b7f3-4f67-adab-31544e90cf69/page_3.png)
![Maple dasturini ishga tushirish uchun:
Windows ning asosiy menyu buyruqlari ro„yhatidagi Programmi (Dasturlar)
guruhidan ushbu dasturga mos nom: Maple tanlanadi. Maple oynasi Windows
ning amaliy oynalariga hos bo„lib, unda Sarlavha satri, Gorizontal menyu satri,
Uskunalar paneli, Ish maydoni va Holat satri, hamda Chizg‘ich va O’tkazish
tasmalari mavjud bo’ladi.](/data/documents/d733474a-b7f3-4f67-adab-31544e90cf69/page_4.png)
![Sarlavha satri, Gorizontal menyu satri va Uskunalar panelidan tarkib topgan Maple oynasining
qismining ko’rinishi:](/data/documents/d733474a-b7f3-4f67-adab-31544e90cf69/page_5.png)
![Matematik belgilarni kiritish palitra.
Matematik belgilarni kiritish uchun Palettes palitrasi royxatidan
foydalaniladi. Bu royxat View menyusida joylashgan. Royxatda
quyidagilar mavjud.
SYMBOL - alohida belgilarni kiritish (grek xarflar va ba‟zi matematik
belgilar);
FESSION - matematik operatorlar va amallar shablonini kiritish;
MATRIX – turli o‟lchovdagi matrisalar shablonini kiritish;
VEKTOR – turli o‟lchovdagi vektorlar shablonini kiritish
Menyudan pastda joylashgan har bir tugmacha belgilar palitrasini
ochish uchun ishlatiladi. Bu palitralar operatorlar, grek harflari,
grafiklar va boshqalarni o‟rnatish uchun ishlatiladi.](/data/documents/d733474a-b7f3-4f67-adab-31544e90cf69/page_6.png)
![Maple muhitida quyidagi standart funksiyalardan foydalaniladi](/data/documents/d733474a-b7f3-4f67-adab-31544e90cf69/page_7.png)
![Arifmetik ifodalarni hisoblash
•
Maple muhitida arifmetik ifodalarni yozish va ularning qiymatlarini
hisoblash ham mumkin. Arifmetik ifodalarni belgilash va ularni
qiymatini berish uchun o‟zqaruvchilardan foydalaniladi. Maple muhitida
o‟zgaruvchilar turi butun (integet), rasional (rational), haqiqiy (real),
kompleks (complex ) yoki satrli (string) bo‟lishi mumkin](/data/documents/d733474a-b7f3-4f67-adab-31544e90cf69/page_8.png)
![Maple muhitida trigonometric funksiyalar va
ular bilan amallar
Matematik funksiyalar. Maple da ko‟plab matematik, shu jumladan logarifmik, eksponensional,
trigonometrik, teskari trigonometrik, giperbolik va boshqa funksiyalar ishlatiladi (standart
funksiyalar jadvaliga qarang). Ularning 25 hammasi bir argumentli. U butun, rasional, haqiqiy
va kompleks bo‟lishi mumkin. Funksiyalarda argumentlar qavs ichiga olinadi.](/data/documents/d733474a-b7f3-4f67-adab-31544e90cf69/page_9.png)
![PYTHON HAQIDA UMUMIY MA’LUMOT
• Python dasturlash tili sodda va o’qilishi oddiy bo’lgan dasturlash tili bo’lib u inglizcha so’zlarni qo’llab
quvvatlaydi kalit so’zlar o’rnida shuning uchun bu boshqacha ko’rinishga ega.
• Py t hon I nt erpret ori: Bu tarjimon tomonidan ish vaqtida qayta ishlanganligini va uni bajarishdan oldin
dasturni kompilyatsiya qilishning hojati yo’qligini bildiradi. Bu PERL va PHP ga o’xshaydi.
• Py t hon I nt erak t iv : Bu siz aslida Python buyrug’ida o’tirib, dasturlarni yozish uchun to’g’ridan-to’g’ri
tarjimon bilan aloqa o’rnatishingiz mumkin degan ma’noni anglatadi.
• Py t hon Ob’ek t ga Yo’nalt irilgan: Python Ob’ektga yo’naltirish uslubini yoki dasturiy texnikasini qo’llab-
quvvatlaydi.
• Py t hon Boshlov chilar t ili: Python – boshlang’ich dasturchilar uchun ajoyib til bo’lib, oddiy matnni
ishlashdan WWW brauzerlariga o’yinlarga keng ko’lamdagi ilovalarni ishlab chiqishni qo’llab-quvvatlaydi.](/data/documents/d733474a-b7f3-4f67-adab-31544e90cf69/page_10.png)
![PYTHONNI TARIXI
• Python Guido van Rossum tomonidan sakson va sakkizinchi yillarda Niderlandiyadagi
Matematika va informatika ilmiy tadqiqot institutida ishlab chiqildi.
• Python ABC, Modula-3, C, C ++, Algol-68, SmallTalk va Unix shell kabi boshqa ko’plab
tillardan va boshqa skript tillaridan olingan.
• Python mualliflik huquqi bilan himoyalangan. Perl kabi, Python manba kodi endi GNU
General Public License (GPL) ostida mavjud.
• Python hozirda institutning asosiy rivojlanish jamoasi tomonidan faoliyat yuritmoqda,
garchi Guido van Rossum hali ham o’z taraqqiyotini boshqarishda muhim rol
o’ynaydi.](/data/documents/d733474a-b7f3-4f67-adab-31544e90cf69/page_11.png)
![PYTHON XUSUSIYATLARI:
• Pythonning xususiyati quyidagilarni o’z ichiga oladi:
• O’qish oson : Python nisbatan kam kalit so’zlar, oddiy tuzilish va aniq belgilangan sintaksisga ega. Bu
o’rganuvchini qisqa vaqt ichida yodlab olish imkonini beradi.
• O’qish oson : Python kodi juda aniq va ko’zga ko’rinadigan bo’ladi.
• Oson ishlash: Pythonning muvaffaqiyati – manba kodi juda oson.
• Keng st anda rt k ut ubxona: Pythonning eng qudratli jihatlaridan biri kutubxonaning asosiy qismi juda portativ va
UNIX, Windows va Macintosh-da o’zaro faoliyat platformalar bilan mos keladi.
• I nt erak t i v usul: Pythonda ishlashda terminalda ishlash uchun juda qulay terminalda test qilib ko’rsa bo’ladi.
• Port a t iv : Python keng apparat platformalarida ishlaydi va barcha platformalarda bir xil interfeysga ega.
• Kengay t irilgan: Python tarjimoniga past darajadagi modullarni qo’shishingiz mumkin. Ushbu modullar
dasturchilarni o’zlarining vositalarini samaraliroq bo’lishiga qo’shish yoki sozlash imkonini beradi.
• Ma’lumot lar ba zasi: Python barcha ma’lumotlar bazasini qo’llab quvvatlaydi.
• GUI dast urla sh: Python Windows MFC, Unix, X Window kabi platformalarga GUI dasturlar tuzishni qo’llab
quvvatlaydi.
• Moslashuv cha n : Python, qobiq buyruq fayliga qaraganda katta dasturlarga yanada yaxshi tuzilish va qo’llab-
quvvatlash imkonini beradi.](/data/documents/d733474a-b7f3-4f67-adab-31544e90cf69/page_12.png)
![ARIFMETIK AMALLA R](/data/documents/d733474a-b7f3-4f67-adab-31544e90cf69/page_13.png)
![](/data/documents/d733474a-b7f3-4f67-adab-31544e90cf69/page_14.png)
![E’tiboringiz uchun Raxmat!!!](/data/documents/d733474a-b7f3-4f67-adab-31544e90cf69/page_15.png)
Maple matemiatik paketlari va phyuton dasturlash tilida arifmetik amallar bajarish
RE JA: 1. MAPLE MATEMATIK PAKETLARI. 2. PHYUTON DASTURLASH TILI HAQIDA. 3. PHYUTON TILIDA ARIFMETIK AMALLAR BILAN ISHLASH .
M A P L E PA K E T I N I N G A S O S I Y M AQ S A D I VA U N I N G I M KO N I YAT L A R I . Maple muhiti 1980 yilda Waterloo, Inc (Kanada) firmasi tomonidan yaratilgan. Bugungi kunda uning quyidagi versiyalari mavjud: Maple 5, Maple 6, Maple 7 va hokoza. Maple da belgili ifodalashlar bilan ishlash uchun asosiysini sxema yadrosi tashkil qiladi. U belgili ifodalashlarning yuzlab bazaviy funksiya va algoritmlaridan iborat. Shu bilan birga operator, buyruq va funksiyalarning asosiy kutubxonasidan iborat. Umumiy hisobda Maple 5 da 2500 ta, Maple 6 da 2700 ta, Maple 7 da 3000 ga yaqin funksiyalar mavjud. Bu shu narsani anglatadiki, ko‟plab masalalarni sistema bilan to‟g‟ridan-to‟g‟ri muloqot tarzida yechish mumkin bo‟ladi. Maple dasturlashsiz katta hajmdagi masalalarni yechish imkoniyatiga ega. Faqat masalalarni yechish algoritmini yozish va uni bir necha bo‟laklarga bo‟lish kerak. Bundan tashqari yechish algoritmlari funksiya va sistema buyruqlari ko‟rinishida hal qilingan minglab masalalar mavjud. Maple uch xil shaxsiy tilga ega: kirish, hal qilish va dasturlash. Maple matematik va injener-texnik hisoblashlarni o‟tkazishga mo‟ljallangan dasturlashning integrallashgan tizimihisoblanadi. U formula, son, matn va grafika bilan ishlash uchun keng imkoniyatli tizimdir.
Maple dasturini ishga tushirish uchun: Windows ning asosiy menyu buyruqlari ro„yhatidagi Programmi (Dasturlar) guruhidan ushbu dasturga mos nom: Maple tanlanadi. Maple oynasi Windows ning amaliy oynalariga hos bo„lib, unda Sarlavha satri, Gorizontal menyu satri, Uskunalar paneli, Ish maydoni va Holat satri, hamda Chizg‘ich va O’tkazish tasmalari mavjud bo’ladi.
Sarlavha satri, Gorizontal menyu satri va Uskunalar panelidan tarkib topgan Maple oynasining qismining ko’rinishi: