logo

Mediatsiya uchun milliy va xalqaro huquqiy asoslar

Yuklangan vaqt:

15.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1481.5 KB
MAVZU:  Mediatsiya uchun milliy 
va xalqaro huquqiy asoslar План:
◉
Медиациянинг миллий ҳуқуқий тартибга солиниши
◉
Медиациянинг халқаро-ҳуқуқий тартибга солиниши
2 -        2019  йил  1  январда  Ўзбекистонда  2018  йил  3 
июлда  қабул  қилинган  "Медиация  тўғрисида"  ги 
қонун кучга кирди.
-  Ўзбекистон  Республикасининг  "Медиация 
тўғрисида"ги  қонунининг  мақсади  медиация 
соҳасидаги  муносабатларни  тартибга  солишдан 
иборат .Медиациянинг миллий ҳуқуқий тартибга солиниши
3 ◉
  Қонун  фуқаролик  ҳуқуқий 
муносабатларидан  келиб  чиқадиган 
низоларга,  шу  жумладан  тадбиркорлик 
фаолиятини  амалга  ошириш  билан 
боғлиқ  ҳолда,  шунингдек  индивидуал 
меҳнат  низолари  ва  оилавий  ҳуқуқий 
муносабатлардан  келиб  чиқадиган 
низоларга,  агар  қонунда  бошқача  тартиб 
назарда  тутилмаган  бўлса,  медиацияни 
қўллаш  билан  боғлиқ  муносабатларга 
нисбатан қўлланилади. ◉
  Қонун  медиация,  жамоат 
манфаатлари  билан  боғлиқ  бўлмаган 
учинчи  шахсларнинг  ҳуқуқлари  ва 
қонуний  манфаатларига  таъсир 
кўрсатадиган  ёки  таъсир  қилиши 
мумкин  бўлган  низоларга  нисбатан 
қўлланилмайди.Тартибга солиш соҳаси
4 ◉
   Махфийлик ◉
  ихтиёрийликМедиациянинг асосий принциплари
5 ◉
Медиаторнинг мустақиллиги 
ва холислиги◉
Томонларинг хамкорлиги 
ва тенглиги ◉
  Медитация  тарафлари  томонлар  ва  воситачидир.  Ҳам  жисмоний, 
ҳам юридик шахслар медиация тарафлари бўлиши мумкин.
◉
  Медиация  икки  ёки  ундан  ортиқ  томонлар  ўртасида  бўлиши 
мумкин,  шунингдек,  бир  ёки  бир  нечта  воситачилар  томонидан 
амалга оширилиши мумкин.
◉
  Томонлар  медиацияда  шахсан  ёки  ўз  вакили  орқали  қонун 
ҳужжатларига мувофиқ қатнашадилар. Медиация иштирокчилари
6 Медитация тарафлари:
- ихтиёрий равишда 
воситачини танлаш;
- воситачидан воз кечиш;
- ҳар қандай босқичда 
воситачиликда иштирок 
етишдан бош тортиш;
- медиация процедурасида 
шахсан ёки ўз вакиллари 
орқали қонун ҳужжатларида 
белгиланган тартибда иштирок 
етиш . . Медитация  тарафлари  ушбу  битимда 
кўзда тутилган тартибда ва муддатларда 
улар  ўртасида  тузилган  медиация 
шартномасини бажаришлари шарт.
Медиация  тарафлари  қонун 
ҳужжатларига  мувофиқ  бошқа 
ҳуқуқларга  ега  бўлиши  ва  бошқа 
мажбуриятларни  ҳам  ўз  зиммаларига 
олишлари мумкин .Медиация тарафларининг ҳуқуқлари ва мажбуриятлари
7 ◉
  Медиаторнинг  фаолияти  профессионал  ёки  профессионал  бўлмаган 
асосда амалга оширилиши мумкин.
◉
  Ўзбекистон  Республикаси  A длия  вазирлиги  томонидан  тасдиқланган 
медиаторлар  тайёрлаш  дастури  бўйича  махсус  ўқув  курсини  тамомлаган, 
шунингдек  Профессионал  медиаторлар  реестрига  киритилган  шахс 
медиатор фаолиятини профессионал асосда амалга ошириши мумкин. 
◉
  Йигирма  беш  ёшга  тўлган  ва  медиатор  вазифаларини  бажаришга  рози 
бўлган  шахс  медиатор  фаолиятини  профессионал  бўлмаган  асосда  амалга 
ошириши мумкин. Медиаторга қўйилган талаблар
8 ◉
  давлат  функцияларини  бажаришга  ваколатли  ёки  унга 
тенглаштирилган, нотариуслар бундан мустасно;
◉
  кимга  нисбатан  судни  уни  қисман  қобилияциз  ёки 
муомалага  лаёқациз  деб  топиш  тўғрисида  қонуний  кучга 
кирган қарори бўлса;
◉
  судланганлиги ёки бекор қилинмаганлиги;
◉
  ким жавобгарликка тортилмоқда. Шахс қуйидаги ҳолатларда медиатор бўла 
олмайди :
9 Медитация  томонларнинг  иродаси  асосида  қўлланилади. 
Медиация  суддан  ташқарида,  судда  низони  кўриб  чиқиш 
жараёнида,  суд  суд  актини  қабул  қилиш  учун  алоҳида  (маслаҳат) 
хонасига  олиб  кетилгунга  қадар,  шунингдек  суд  ҳужжатлари  ва 
актларини  ижро  етиш  жараёнида  қўлланилиши  мумкин.  бошқа 
органларнинг. Медиациядан фойдаланиш шартлари
10 ◉
  Қонунда  назарда  тутилган  ҳолларда  ваколатли  давлат  органи  процессни 
кейинга  қолдиргандан  кейин  медиация  процедураси  учун  муддат  белгилаши 
мумкин.  A гар медиация процедураси суд ҳужжатлари ва бошқа органларнинг 
ҳужжатларини  ижро  етиш  жараёнида  амалга  оширилса,  уни  ижро  э тиш 
муддати давомида тўхтатиб турилади.
◉
  Медитация  шартномаси  билан  низони  воситачилик  йўли  билан  ҳал 
қилишда  тўланган  давлат  божи  қайтариб  берилиши  керак,  фақат  суд 
ҳужжатлари  ва  бошқа  органларнинг  ҳужжатларини  ижро  этиш  жараёнида 
воситачилик шартномасини тузиш ҳоллари бундан мустасно.. Ишда медиация процедураси давомида давлат 
органининг ҳаракатлари
11 ◉ A гар  тарафлар  медиация  процедураси  натижалари  бўйича  келиб  чиққан  низо  ёки 
мажбуриятларни  бажариш  шартлари  бўйича  ўзаро  мақбул  ечимга  еришса,  томонлар 
ўртасида ёзма равишда воситачилик шартномаси тузилади.
◉   Медиация  шартномаси  уни  тузган  томонлар  учун  мажбурийдир  ва  улар  томонидан 
ихтиёрий равишда унда кўзда тутилган тартибда ва муддатларда амалга оширилади.
◉   Медиация шартномаси бажарилмаган тақдирда, томонлар ўз ҳуқуқларини ҳимоя қилиш 
тўғрисида судга мурожаат қилиш ҳуқуқига эга.
◉   Медиация  шартномасининг  бажарилмаслиги  оқибатлари  томонлар  томонидан  бир  хил 
шартномада белгиланиши мумкин. Медиатция келишуви
12 ◉ 2018  йил  20  декабрда  БМТ 
Бош  ассамблеясининг 
навбатдаги  йиғилишида 
"Медитация  натижасида 
еришилган  халқаро 
келишувлар  тўғрисида"  БМТ 
Конвенсияси  қабул  қилинди 
(томонлар  2018  йил  7 
августдан  имзолаш  учун 
очиқ). ◉
тегишли  даражада 
Ўзбекистон  БМТнинг 
"Медиация  натижасида 
эришилган  халқаро 
келишувлар тўғрисида" ги 
Конвенциясига  ҳали 
қўшилмаган,  аммо, 
маълумки,  ушбу  масала 
ўрганилмоқда. Медиацияни халқаро ҳуқуқий тартибга солиш
13 Медиациядан  келиб  чиқадиган  халқаро  ҳисоб-китоблар  тўғрисидаги 
Бирлашган  Миллатлар  Ташкилотининг  Конвенсияси  (Ню-Ёрк,  2018  й.) 
("Медиация  тўғрисида  Сингапур  конвенсияси")  (Қабул  қилинган  сана:  2018 
йил  20-декабр.  Имзо  учун  очилиш:  2019  йил  7-августда  Сингапурда  ва 
кейинчалик  Ню-Ёркдаги  Бирлашган  Миллатлар  Ташкилотининг  штаб-
квартирасида). Медиация тўғрисидаги Сингапур конвенцияси
14 ◉ Бирлашган  Миллатлар 
Ташкилотининг  Медиациядан  келиб 
чиқадиган  халқаро  ҳисоб-китоблар 
тўғрисидаги  конвенсияси,  2018  йил 
декабр  ойида  қабул  қилинган, 
шунингдек  "Медиация  тўғрисида 
Сингапур  конвенсияси" 
("Конвенсия")  деб  номланувчи, 
воситачилик  ("келишув") 
натижасида  юзага  келадиган 
халқаро  келишувлар  ...  У  келишув 
шартномаларини  тузиш  ҳуқуқини 
таъминлаш, шунингдек уларни ижро 
етиш  учун  келишилган  қонунчилик 
базасини яратади. ◉ Конвенция  халқаро  савдони 
енгиллаштириш  ва  воситачиликни 
савдо  низоларини  ҳал  қилишнинг 
муқобил  ва  самарали  усули  сифатида 
тарғиб  қилиш  воситасидир. 
Мажбурий  халқаро  ҳужжат  сифатида 
халқаро  воситачилик  доирасига 
аниқлик  ва  барқарорлик  олиб  келиши 
ва  шу  билан  Барқарор  ривожланиш 
мақсадларига  (СДМ)  еришишга  ҳисса 
қўшиши кутилмоқд  Конвенциянинг мақсади
15 ◉ Grenig, Jay E. Alternative dispute resolution /  3rd ed. /  St. Paul, MN: Thomson/ West, c2005 .  
◉ Brown, Henry J. /  ADR principles and practice /  Third edition. /  London : Sweet & Maxwell, 201 1 .
◉ Е.А.Борисова. Альтернативное разрешение споров. Учебное пособие. Городец, 201 9 г.
◉ UNCITRAL  халқаро тижорат медиацияси тўғрисидаги намунавий қонуни ва халқаро тижорат медиацияси 
тўғрисидаги ва медиация натижасида юзага келган халқаро ҳисоб-китоб келишувлар тўғрисидаги намунавий 
қонуни (201 8) ( UNCITRAL Model Law on International Commercial Mediation and International Settlement 
Agreements Resulting from Mediation , 201 8 ( amending the UNCITRAL Model Law on International Commercial 
Conciliation , 2002),  https :// uncitral . un . org / sites / uncitral . un . org / files / media - documents /   uncitral /   en
/ annex _ ii . pdf )
◉ The United Nations Convention on International Settlement Agreements resulting from Mediation (“ Singapore 
Convention on Mediation” ),  
https://uncitral.un.org/en/ texts/mediation/conventions/ international_settlement_agreements/status
◉   Ўзбекистон Республикасининг “ Медиация тўғрисида” ги қонуни, 201 8 йил 3 июль, ЎРҚ-482-сон Фойдаланилган адабиётлар рўйхати
16 Рахмат!
Сав оллар борми?
17

MAVZU: Mediatsiya uchun milliy va xalqaro huquqiy asoslar

План: ◉ Медиациянинг миллий ҳуқуқий тартибга солиниши ◉ Медиациянинг халқаро-ҳуқуқий тартибга солиниши 2

- 2019 йил 1 январда Ўзбекистонда 2018 йил 3 июлда қабул қилинган "Медиация тўғрисида" ги қонун кучга кирди. - Ўзбекистон Республикасининг "Медиация тўғрисида"ги қонунининг мақсади медиация соҳасидаги муносабатларни тартибга солишдан иборат .Медиациянинг миллий ҳуқуқий тартибга солиниши 3

◉ Қонун фуқаролик ҳуқуқий муносабатларидан келиб чиқадиган низоларга, шу жумладан тадбиркорлик фаолиятини амалга ошириш билан боғлиқ ҳолда, шунингдек индивидуал меҳнат низолари ва оилавий ҳуқуқий муносабатлардан келиб чиқадиган низоларга, агар қонунда бошқача тартиб назарда тутилмаган бўлса, медиацияни қўллаш билан боғлиқ муносабатларга нисбатан қўлланилади. ◉ Қонун медиация, жамоат манфаатлари билан боғлиқ бўлмаган учинчи шахсларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларига таъсир кўрсатадиган ёки таъсир қилиши мумкин бўлган низоларга нисбатан қўлланилмайди.Тартибга солиш соҳаси 4

◉ Махфийлик ◉ ихтиёрийликМедиациянинг асосий принциплари 5 ◉ Медиаторнинг мустақиллиги ва холислиги◉ Томонларинг хамкорлиги ва тенглиги