O‘RTA ASRLAR va YaNGI zamon davrida YEVROPADA NIKOH DIPLOMATIYASI O‘RTA ASRLARDA NIKOH DIPLOMATIYaSI.
MAV ZU: O‘RTA A SRLA R v a YaN GI zamon dav rida Y EVROPA DA NI KOH DI PLOMATI YA SI O‘RTA ASRLA RDA NI KOH DI PLOMATIYaSI .
Eleanora (Alenora), ulkan Akvitaniya gersogligining vorisi sifatida, 1137- yilda frantsuz taxtining valihadi, Kapetinglar sulolasining bo'lajak qiroli Lyudovik VII ga turmushga chiqib, unga merosxo'rligini, ya’ni Akvitaniya va unga bog‘liq grafliklarni sep sifatida olib keldi. Lyudovik VII Eleanora unga hamroh bo'lgan Muqaddas yerga 1147-1149- yillarda uyushtirilgan Ikkinchi salib yurishiga boshchilik qildi. Shotlandiyadan Pireney tog'larigacha bo'lgan – Britaniya orollari, Normandiya, Anju, shuningdek, Marsh, Overn, Limuzen, Puatu, Anguma, Sentonj, Perigor va Gaskon hududlarini o'z ichiga olgan edi. Chunki Fransiyadagi bu mulklar Akvitaniya gersogligi tarkibiga kirgan. Angliyada 12-asr oʻrtalaridan 14- asr oxirigacha hukmronlik qilgan Plantagenet sulolasi qirollarining ushbu mulklari yigʻindisi baʼzan Anjuylar derjavasi deb atalgan.15-asr oxiri - 16-asr boshlarida. ular Fransiyaga gersoglik merosxo'ri Anna Britonskayaning sepi sifatida qaralgan Bretan gersogligini qo‘shib oldi. Annaning qo'lini so‘rash va yuragini zabt etish uchun (shuningdek, uning viloyatlariga ega chiqish uchun) birdaniga ikki monarx – fransuz qiroli va german imperatori da'vogar bo‘lib chiqdi. 1490-yilda Anna Muqaddas Rim imperatorining o'g'liga sirtdan turmushga chiqdi, ya’ni fotihalandi. Bu nikoh fotihasining maqsadi, imperiya bilan sulolaviy ittifoq orqali, fransuz qirollari uzoq vaqtdan beri ko'z tikib kelayotgan Bretan gersogligining mustaqilligini himoya qilish edi. Bunga javoban fransuz qo'shinlari gersoglik hududiga bostirib kirishdi.Kapetinglar va Plantagenetlar .
Karl VIII Annaning german shahzodasi bilan nikohi bekor qilinishiga erishdi va uning o'zi unga uylandi. Bundan tashqari, nikoh shartnomasiga ko'ra, eri vafotidan keyin, agar uning to'g'ridan-to'g'ri merosxo'rlari bo'lmasa, Anna yangi frantsuz qiroli bilan turmush qurishi shart edi. Ya’ni nima bo‘lganda taqdirda ham Annani qo‘yib yubormaslik maqsad qilindi. Chunki Anna orqali Fransiya Bretan gersogligini o‘ziga qo‘shib olgan edi.
Karolinglar - 843- 987 Kapetinglar - 987- 1328 Valua va Valua- Angulemlar - 1328-1589. Burbonlar - 1589- 1792, 1814-1830 Orleanlar - 1830- 1848 1397 yil iyul oyida Kalmarda u bir vaqtning o'zida Daniya, Norvegiya va Shvetsiya qiroli taxtiga o'tirdi. Shu tariqa uchta davlat ittifoqi bo‘lgan Kalmar uniyasi tashkil topdi. Annaning eri bo‘lgan Karl VIII 1498-yilda hech qanday erkak vorissiz vafot etadi (to'rtta o'g'li ham bundan oldin vafot etgan). Uning amakivachchasi qirol Lyudovik XII qirol bo‘ldi va Anna bir yildan keyin unga turmushga chiqdi. U qirolga ikki qiz tug'di, ularning kattasi, Frantsiyalik Klod bo‘lib, fransuz tojning kutilayotgan navbatdagi merosxo'ri – Angulem gersogi Fransiskka (u Valualar sulolasi shahobchalaridan birining vakili), bo'lajak qirol Fransisk I ga turmushga chiqqan. Bu nikoh tufayli Britan umrbod Fransiya qirolligi tarkibiga kirdi.Fransiya qirollik sulolalari. 1397 yilgi K alm ar u n iyasi – nikoh diplom atiyasin in g m ah suli sifatida.
Yagellonlar. Nikoh diplomatiyasi Sharqiy Yevropaning siyosiy rivojlanishiga katta ta'sir ko'rsatdi. 1385 yilda Polsha va Litva sulolaviy ittifoq (Krevo uniyasi) to'g'risida shartnoma tuzdilar, unga ko'ra Polsha qirolichasi Yadviga Litva Buyuk Gersogi Yagayloga (polsha an'analarida - Yagello) turmushga chiqdi. Keyinroq Yagoylo Vladislav II nomi bilan Polsha qiroli bo‘ldi va Yagellon qirollik sulolasiga asos solgan. 1370 yilda Buyuk Kazimir III ning vafoti bilan Polsha qirolligida Piast sulolasining erkak avlodi tugaydi. Taxtga Anjuylar sulolasidan (Anju-Sitsiliya) bo‘lgan Vengriya qiroli Karl Robertga turmushga chiqqan singlisining o'g'li – Lyudovik I keladi, u bir paytning o‘zida Vengriya qiroli ham edi (u erda uni Layosh I deb atashgan). Lyudovik I ham birorta erkak avlod qoldirmagani uchun uning 11 yoshga to‘lmagan qizi Yadviga Polsha malikasi etib saylandi.