Oʻsimliklarda oʻtadigan fiziologik jarayonllarga fotosintez,oziqlanishi va koʻpayishi kabi jarayonlar kiradi

Oʻsimliklarda oʻtadigan fiziologik jarayonllarga fotosintez,oziqlanishi va koʻpayishi kabi jarayonlar kiradi

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2792.146484375 KB

Ko'chirib olish

Oʻsimliklarda oʻtadigan fiziologik
jarayonllarga fotosintez,oziqlanishi va
koʻpayishi kabi jarayonlar kiradi

Ekologik omillar.
Abiotik
Biotik
AntropogenEkologik
omillar

Ekologik omillar.
Tirik organizmga ta’sir ko‘rsatuvchi tashqi omillar
ekologik omillar deyiladi. Ekologik omillar 3 xil bo‘ladi:
1) abiotik omillar jonsiz tabiat omillari hisoblanadi.
Masalan: yorug‘lik, namlik, haroratning tirik organizmga
ta’siri;
2) biotik omillar tirik organizmning bir-biriga ta’siri,
masalan: mikroorganizm, o‘simlik va hayvonlarning o‘zaro
ta’siri;
3) antropogen omillar inson faoliyatining tabiatga ta’siri
natijasida yuzaga keladi. Masalan: inson faoliyati natijasida
tirik organizmlarning qirilib ketishi, tiklanishi, yangi nav va
zotlarning yaratilishi.

Yashash muhiti
Tirik organizm moslashgan, yaxshi ko‘payadigan muhit
yashash muhiti deyiladi. Baliqlar tanasining suyri shaklda
bo‘lishi va shilimshiq bilan qoplanganligi suv qarshiligini
yengishga yordam beradi. Sudralib yuruvchilarning muguz
tangachasi cho‘l sharoitida ularni suv bug‘latishdan va
issiqdan asraydi .
4 xil yashash muhiti
farqlanadi:
1- suv muhiti;
2- quruqlik-havo muhiti;
3- tuproq muhiti;
4 – organizm muhiti.

Biotsenoz.
Tabiiy jamoa deganda, jonli va jonsiz tabiatning o‘zaro
aloqasi tushuniladi. Tabiiy jamoaning jonli qismi biotsenoz
deyiladi. Biotsenozga o‘simlik, hayvon va
mikroorganizmlar kiradi.
Biotsenoz quyidagi tarkibiy qismlardan iborat:

1. Produtsent - organik modda hosil qiluvchilar. Ularga
yashil o‘simliklar kiradi.

2. Konsumentlar - iste’mol qiluvchilar. Ularga o‘txo‘r va
yirtqich hayvonlar kiradi.

3. Redutsentlar - parchalovchilar. Organik moddalarni
mineral moddalarga aylantirib beradi. Ularga bakteriyalar
va zamburug‘lar kiradi.

Biotsenoz
Produsent Konsument Redusent

Biotsenoz.

Oziq zanjiri
Oziq zanjirida biotsenozning tarkibiy qismlari ishtirok
etadi. O‘zidan oldingisini yeb, keyingilariga oziqa
bo‘ladigan organizmlar oziq zanjirini hosil qiladi. Oziq
zanjirining birinchi halqasida avtotrof o‘simliklar turadi.
Ular produtsent organizm bo‘lib, ikkinchi halqasida
konsumentlar, oxirgi halqasida redutsentlar ish tirok etadi.
Masalan, bug‘doyni chigirtka yeydi. Chigirtkani baqa tutib
oladi. Ilon baqa bilan oziqlanadi va burgutga ozuqa bo‘ladi.
Chigirtka, baqa, ilon, burgut konsument organizmlar, ya’ni
tayyor organik moddalarni iste’mol qiladi. Bakteriya va
zamburug‘lar redutsentlar bo‘lib, organik moddalarni
mineral moddalargacha parchalaydi.

Oziq zanjiri
Oziq zanjiri:
1- o‘simlik;
2 - chigirtka;
3 - baqa;
4 - ilon;
5- burgut;
6 - chirituvchi
bakteriya va
zamburug‘lar.1 2
3
4
56 Oziq zanjiri:
1- o‘simlik;
2 - chigirtka;
3 - baqa;
4 - ilon;
5- burgut;
6 - chirituvchi
bakteriya va
zamburug‘lar.

Oziq zanjiri
1 2 3
4
5
Suv muhitidagi oziq zanjir:
1-suvo ʻ ti; 2-fitoplankton; 3-baliq; 4-kasatka; 5-akula .

Oziq zanjiri
Oziq zanjirining biror halqasi uzilsa, keyingi halqaga ta’sir
ko‘rsatadi. Masalan, yomg‘ir kam yog‘gan yillarda o‘simliklar
yaxshi rivojlanmaydi. Natijada chigirtkalar kamroq bo‘ladi,
chigirtka bilan oziqlanuvchi qushlar, hasharotxo‘r qushlarni
iste’mol qiluvchi yirtqich qushlarning soni ham kamayadi.
Tirik organizmlar bir-biriga va tashqi muhitga ta’sir
ko‘rsatib, doimo aloqada bo‘ladi.

Ek ologik piramida

Oʻsimliklarda oʻtadigan fiziologik jarayonllarga fotosintez,oziqlanishi va koʻpayishi kabi jarayonlar kiradi

Ekologik omillar. Abiotik Biotik AntropogenEkologik omillar

O'xshashlar

Mikroorganizmlarning oziqlanishi, o'sishi va ko'payishi

FOTOSINTEZ REAKSIYALARI. FOTOSINTEZNING YORUG’LIK BOSQICHI

O‘simliklarning ildiz orqali oziqlanishi

Mikologiya. XitridIomitsetlar

EVOLYUTSION JARAYONLAR