logo

oksidlanish-qaytarilish reaksiyalariga doir masalalar yechish

Yuklangan vaqt:

23.11.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

419.28125 KB
oksidlanish-qaytarilish 
reaksiyalariga doir masalalar 
yechish                                      Reja:
•
1.Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarining turlari
•
2.Elektron balans usuli maktab darsligi 
bo’yicha
•
2.Yarim reaksiyalar usulida oksidlanish-
qaytarilish tenglashtirish
•
3.Xulosa OKSIDLANISH-QAYTARILISH REAKSIYALARINING 
TURLARI
•
Oksidlanish –qaytarilish reaksiyalari 4 ga bo’linadi:
•
          1)molekulararo  oksidlanish-qaytarilish reasiyalari;
•
          2) ichki molekulayr oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari;
•
          3) disproporsiyalanish reaksiyalari;
•
          4) murakkab oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari.
•
          Molekulararo oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarida 
oksidlovchi va qaytaruvchi turli molekulalarda bo’ladi.     •
Aksariyat oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari eritmada ketadi:
•
             3Na3AsO3+K2Cr2O7+4H2SO4= 
3Na3AsO4+Cr2(SO4)3+4H2O+K2SO4
•
             2NaCrO2+3H2O2+2NaOH=2Na2CrO4+4H2O
•
    Bunday reaksiyalar qatoriga oksidlanish darajasi turlicha 
bo’lgan lekin bir xil atomlardan iborat moddalar orasidagi 
reaksiyalarni ham olish mimkin:
•
                                          2H2S+H2SO3=3S+3H2O
•
                            5HCI+HCIO3=3CI2+3H2O    •
   Elektron balans usuli maktab dasturi bo’yicha to’la o’rgailganligi 
uchun faqat  yarim reaksiyalar usuli (ion –elektron usulga 
to’xtalamiz. Bu usulning afzalligi shuki buna asosan suvdagi 
eritmalar olinadi. Elektron balans usulidan farq qilib  oxirgi 
holatda haqiqiy  mavjud ionlar qo’llaniladi.Elektron balans 
usulida esa  faraz   qilinadigan ionlar ishlatiladi,chunki eritmada  
Mn+7, Cr+6, S+6,N+5,N-3, Cl+7 va bohqa  ionlar mutlaqo 
uchramaydi. Ayni paytda  eritmada haqiqiy bor bo’lgan ionlar 
Mn2+, Cr3+,MnO4-,CO32-, ClO4-,Cr2O72-, SO42- va boshqalar 
hisoblanadi.Yarim reaksiyalar usulida atomlarning oksidlanish 
darajasini bilish shart emas va reaksiya  mahsulotlarini ham 
reaksiyani tenglashtirih jarayonida chiqarish mumkin.
•
             •
       Yarim reaksiyalar usulida oksidlanish –qaytarilish 
tenglashtirishda quyidagilarni hisobga olish kerak.
•
             Bunda oksidlovchi va qaytaruvchi hamda ularning 
reaksiya mahsulotlari ion  holda yozilib  ular asosida 
yarim reaksiyalar tuziladi.Kuchli elektrolitlar ion holda 
yozilib , kuchsiz elektrolitlar molekulyar  holda(cho’kma, 
gaz) yoziladi.Reaksiya    mahsulotlarini yozishda  1 
tablisa asos qilib olinadi:
•
  2-jadval
•
       Eng ko’p qo’llaniladigan qaytaruvchi va oksidlovchilar 
va ularning reaksiya mahsulotlari       •
Biz bu dars mavzusida turli xil 
oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarini, 
elektron balans usulini, yarim reaksiyalar 
usulini va ular bo’yicha turli xil masalalar 
yechishni o’rgandik. O’zimiz bilmagan 
narsalar va masalalarni ko’rib chiqdik. 
Dars mavzusini tushundik va ular bo’yicha 
yetarlicha bilim va xulosaga ega bo’ldik. E’tiboringiz 
uchun rahmat !

oksidlanish-qaytarilish reaksiyalariga doir masalalar yechish

Reja: • 1.Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarining turlari • 2.Elektron balans usuli maktab darsligi bo’yicha • 2.Yarim reaksiyalar usulida oksidlanish- qaytarilish tenglashtirish • 3.Xulosa

OKSIDLANISH-QAYTARILISH REAKSIYALARINING TURLARI • Oksidlanish –qaytarilish reaksiyalari 4 ga bo’linadi: • 1)molekulararo oksidlanish-qaytarilish reasiyalari; • 2) ichki molekulayr oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari; • 3) disproporsiyalanish reaksiyalari; • 4) murakkab oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari. • Molekulararo oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarida oksidlovchi va qaytaruvchi turli molekulalarda bo’ladi.