QARAMA-QARSHI SONLAR. SONNING MODULI

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

431.2001953125 KB

Ko'chirib olish

MATEMATIKA
MAVZU:QARAMA-
QARSHI SONLAR.
SONNING MODULI.

QARAMA-QARSHI SONLAR
3 va -3 sonlari faqat ishorasi bilan farq qiladi. - 5 - 4 - 3 -2 - 1 0 1 2 3 4 5 B А
3 birlik 3 birlik

QARAMA-QARSHI SONLAR
Bir-biridan faqat ishorasi bilan farq qiladigan
sonlar qarama-qarshi sonlar deyiladi.
Qarama-qarshi sonlar koordinata to‘g‘ri
chizig‘ida sanoq boshidan bir xil uzoqlikda
joylashgan bo‘ladi. 3 va -3 sonlari qarama-qarshi sonlar
-5 va 5; 2 va -2; -8 va 8

QARAMA-QARSHI SONLAR
Har qanday sonning oldiga minus “–” ishorasi
qo‘yilsa, shu songa qarama-qarshi son hosil
bo‘ladi
- 2 va 2;
-(-k) = k 6 va - 6; - 2 va - (-2 ) = 2;
Umuman, k soniga qarama-qarshi son –k, ya’ni:
formula o‘rinli.

QARAMA-QARSHI SONLARNING XOSSALARI
1- xossa. Koordinata o‘qida har qanday songa
qarama-qarshi faqat bitta son mos keladi.
2 - xossa. Musbat songa qarama-qarshi son
manfiy son, manfiy songa qarama-qarshi son
musbat son bo‘ladi.
3- xossa. 0 soni o‘ziga o‘zi qarama-qarshi
sondir: 0 = -0 = +0

SONNING MODULI
Sonning moduli deb koordinata to‘g‘ri chizig‘ida
sanoq boshidan shu songa mos keluvchi nuqtagacha
bo‘lgan masofaga aytiladi.
- 5 - 4 - 3 -2 - 1 0 1 2 3 4 5 B А
3 birlik
5 birlik

SONNING MODULI
Sonning moduli sonning absolut qiymati ham
deyiladi.
│ a│ - “ a ning moduli”
Sonning moduli manfiy emas, ya’ni │a│
│ 5│ - bu 5 koordinatali nuqtadan O nuqtagacha
bo‘lgan masofa.

SONNING MODULI
Musbat sonning moduli shu sonning o‘ziga teng:
│ a│ = a, bunda a>0
Masalan:
│ 5│ = 5;
│ 9│ = 9; │ 100│ = 100;
│ 0,8│ = 0,8; │ │ =

SONNING MODULI
Manfiy sonning moduli unga qarama-qarshi musbat
songa teng:
│ a│ = - a, bunda a < 0
Masalan:
│ - 6│= - ( - 6) = 6
│ - 4,9│ = 4,9; │ - 20 │ = - ( - 20) = 20;
│ - 18│ = 18; │ - │ =

SONNING MODULI
Qarama-qarshi sonlarning modullari o‘zaro teng
bo‘ladi:
│ a│ = │-a│
Masalan:
│ - 3│ = │+ 3│= 3 │ 15 │ = 15│ + 15│ = │- 15│
│ + │ = │- │ = │ - 15│= 15
0 sonining moduli 0 ga teng: │0│ = 0

724- masala
Jadvalni to‘ldiring:
-(+1991) = -1991 -(-5) = +5
-(-25) = +25
-(-2018) = 2018

726- masala
Ifodaning qiymatiga: a) qarama-qarshi; b) teskari
sonni toping.
1) 1,5 ∙ 4,8 + 1,5 ∙ 5,2
2) 5,2 ∙ 9,8 - 3,8 ∙ 5,2 3) 3,2 ∙ 3,5 + 3,5 ∙ 6,8
4) 16,4 ∙ 15,3 + 16,4 ∙ 5,3

YECHISH
1) 1,5 ∙ 4,8 + 1,5 ∙ 5,2
2) 5,2 ∙ 9,8 - 3,8 ∙ 5,2 = 1,5 ∙( 4,8 + 5,2)
= 1,5 ∙ 10=
= 15
a) 15 va -15 b) 15 va

= 5,2 ∙ ( 9,8 - 3,8)
= 5,2 ∙ 6=
= 31,2 a) 31,2 va -31,2
b) 31,2= = va

YECHISH
3) 3,2 ∙ 3,5 + 3,5 ∙ 6,8
4) 16,4 ∙ 15,3 + 16,4 ∙ 5,3 = 3,5 ∙ ( 3,2 + 6,8)
= 3,5 ∙ 10=
= 35
a) 35 va -35 b) 35 va
= 16,4 ∙ ( 15,3 - 5,3)
= 16,4 ∙ 10= 164
a) 164 va -164 b) 164 va

730- masala
Tenglik to‘g‘ri bo‘lishi uchun qavs ichiga qanday
son yozish kerak:
1) –( … ) = - 76
3) – ( … ) = - 9 2) –( … ) = 24
+76 - 24
+9

MUSTAQIL BAJARISH UCHUN TOPSHIRIQLAR:
Darslikning 137- betidagi
749-, 750-, 751-, 752- masalalarni
yeching .

MATEMATIKA MAVZU:QARAMA- QARSHI SONLAR. SONNING MODULI.

QARAMA-QARSHI SONLAR 3 va -3 sonlari faqat ishorasi bilan farq qiladi. - 5 - 4 - 3 -2 - 1 0 1 2 3 4 5 B А 3 birlik 3 birlik

QARAMA-QARSHI SONLAR Bir-biridan faqat ishorasi bilan farq qiladigan sonlar qarama-qarshi sonlar deyiladi. Qarama-qarshi sonlar koordinata to‘g‘ri chizig‘ida sanoq boshidan bir xil uzoqlikda joylashgan bo‘ladi. 3 va -3 sonlari qarama-qarshi sonlar -5 va 5; 2 va -2; -8 va 8

QARAMA-QARSHI SONLAR Har qanday sonning oldiga minus “–” ishorasi qo‘yilsa, shu songa qarama-qarshi son hosil bo‘ladi - 2 va 2; -(-k) = k 6 va - 6; - 2 va - (-2 ) = 2; Umuman, k soniga qarama-qarshi son –k, ya’ni: formula o‘rinli.

QARAMA-QARSHI SONLARNING XOSSALARI 1- xossa. Koordinata o‘qida har qanday songa qarama-qarshi faqat bitta son mos keladi. 2 - xossa. Musbat songa qarama-qarshi son manfiy son, manfiy songa qarama-qarshi son musbat son bo‘ladi. 3- xossa. 0 soni o‘ziga o‘zi qarama-qarshi sondir: 0 = -0 = +0

O'xshashlar

Qarama qarshi sonlar

Sonning moduli

Sonning moduli .Modulli tengsizliklar

Sonning butun qismi

kompleks sonlar