logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Umumiy
  4. Rossiya Federatsiyasi

Rossiya Federatsiyasi

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

23445.690429688 KB
Ko'chirib olish
Rossiya Federatsiyasi Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм Maydoni: 17075 ming km² Aholisi (2020): 146,7 mln Poytaxti: Moskva Rossiya Federatsiyasi maydoni jihatidan jahonning eng yirik davlati hisoblanadi. U Sharqiy Yevropa va Shimoliy Osiyoda joylashgan. Rossiya qirg‘oqlari Shimoliy Muz, Tinch va Atlantika okeanlariga tegishli 12 ta dengiz suvlari bilan yuviladi. Dunyoda faqat 3 ta mamlakat — Rossiya, AQSH va Kanada birdaniga uchta okeanga chiqish imkoniyatiga ega. 1. Oxota 2. Bering 3. Qora 4. Azov 5. Boltiq 6. Oq 7. Barents 8. Kara 9. Laptevlar 10. Sharqiy Sibir 11. Chukotka 12. Bering Rossiya Federatsiyasi jami 16 ta mustaqil davlat bilan chegaradosh. Jumladan, Yaponiya va AQSH bilan chegara faqat suv orqali o‘tadi. Eng uzun chegara chiziqlari Qozog‘iston, Mongoliya va Xitoy bilan o‘tgan. Chegaradosh davlatlar soni bo‘yicha Rossiya jahon mamlakatlari ichida 1- o‘rinda turadi. Rossiya aralash tipidagi respublika hisoblanadi, chunki hukumat prezident va parlament tomonidan birgalikda shakllantiriladi. Prezident ish kabineti Prezident Vladimir Putin Rossiya aralash tipidagi respublika hisoblanadi, chunki hukumat prezident va parlament tomonidan birgalikda shakllantiriladi. Rossiya Davlat Dumasi Premer ministr Mixail Mishustin Konstitutsiyasiga binoan, Rossiya 85 ta turli maqomdagi regionlar federatsiyasi hisoblanadi. Rossiya Federatsiyasining regionlari orasida respublika, oblast o‘lka, avtonom okrug, avtonom oblast va federal ahamiyatdagi shaharlar mavjud. 22 ta respublika 46 ta oblast 9 ta o‘lka (kray) 4 ta avtonom okrug 1 ta avtonom oblast 3 ta federal ahamiyatdagi shaharlar Boltiq dengizi bo‘yidagi Kaliningrad oblasti Rossiyaning asosiy hududidan alohida ajralgan holda joylashgan bo‘lib, eksklav geografik o‘rniga ega. Tabiiy sharoiti va resurslari. 10 000 km 4 000 km Rossiya hududi shimoldan janubga tomon 4000 km dan ortiq, g‘arbdan sharqqa esa salkam 10000 km masofaga cho‘zilganligi uchun mamlakatning tabiiy sharoiti juda xilma- xil (64-rasm). Mamlakat hududining 70% i tekisliklar bilan band. Eng katta maydonlarni Sharqiy Yevropa va G‘arbiy Sibir tekisliklari egallaydi. Baland tog‘lar (Kavkaz, Oltoy, Sayan, Sixote-Alin va boshq.) Rossiyaning sharqiy va chekka janubiy qismlarida joylashgan. Kavkaz Oltoy Sayan Sharqiy Yevropa G‘arbiy Sibir Kavkaz Oltoy Sayan Sixote-Alin 2 3 4 6 51 Relyefi Sharqiy Yevropa G‘arbiy Sibir Kavkaz Oltoy Sayan Sixote-Alin Rossiyada neft, tabiiy gaz, ko‘mir, uran, temir rudasi, oltin, olmos va boshqa foydali qazilmalarning yirik zaxiralari mavjud. Neft koni Temir rudasi koni Olmos koni Uran koniKo‘mir koniTabiiy gaz koni Oltin Olmos Mamlakat iqtisodiyoti uchun ayniqsa neft va tabiiy gaz resurslari katta ahamiyatga ega. Neft va gazning yirik konlari asosan G‘arbiy Sibir tekisligida joylashgan. Rossiya asosan mo‘tadil, subarktika va arktika iqlim mintaqalarida joylashgan. Faqatgina Qora dengiz bo‘yidagi hududlari subtropik iqlimga ega. Mamlakat hududining 70% dan ortiq qismi dehqonchilik uchun agroiqlimiy resurslar bilan yetarli darajada ta’minlanmagan. Asosiy tabiat zonalari — tayga, tundra, aralash va keng bargli o‘rmonlar, dasht va o‘rmon-dasht. Arktika sahrolari Tundra Aralash va Kengli bargli o‘rmonlar Subtropik o‘rmon Tayga O‘rmon-dasht va dasht Chalacho‘l va cho‘llar Tog‘lar Arktika sahrolariTabiat zonalari Tundra Tayga Keng bargli o‘rmonlar Dasht Subtropik o‘rmon Cho‘l Rossiya o‘rmon va yer resurslari bilan eng yaxshi ta’minlangan davlat lardan biri. Rossiya ayniqsa uning Osiyodagi qismi suv va gidro energetika resurslariga ham juda boy. Uning eng yirik daryolari — Yenisey, Lena, Ob, Amur, Volga. 1 3 2 5 4 Sibirda joylashgan Baykal ko‘li Yer yuzidagi eng chuqur va eng ko‘p chuchuk suv yig‘ilgan ko‘l hisoblanadi.6 Rossiyaning ichki suvlari Yenisey Lena Ob Amur Volga Baykal Aholisi. Rossiya Federatsiyasi aholisi soni bo‘yicha jahonda 9-o‘rinda turadi. Aholining tabiiy ko‘payishi manfiy bo‘lib, yillik hisobda –0,2% ga teng. Lekin demografik vaziyat Rossiyada barqa ror emas. Aholi ko‘payishiga tashqi migratsiya sezilarli darajada ta’sir ko‘rsatmoqda. Rossiyada shahar aholisining ulushi 75 % ga yaqin. Eng yirik shaharlari – Moskva (12 mln. kishidan ortiq) va Sankt-Peterburg (5 mln. kishidan ortiq). Hozirda jami 15 ta «millioner» shahar mavjud. Moskva Sankt-Peterburg Yekaterinburg Nijniy-Novgorod Rossiya ko‘p millatli davlat hisoblanadi. Aholisining 81% i ruslarga to‘g‘ri keladi. Umuman olganda, Rossiya hududida 100 tadan ortiq tub millat va elatlar vakillari yashaydi. Ruslardan tashqari, tatarlar, ukrainlar, boshqirdlar, chuvashlar, chechenlar va armanlarning soni 1 mln kishidan oshadi. Shuningdek mamlakatning shimoliy o‘lkalarida o‘nlab kam sonli elatlar ham mavjud. Rossiya ko‘p konfessiyali davlatdir (65-rasm). Mamlakatdagi eng ko‘p sonli din pravoslav xristianlik hisoblanadi. Unga ruslardan tashqari, ukrainlar, chuvashlar, mordvalar, osetinlar va boshqa bir qancha millat vakillari e’tiqod qiladi. 231 4 Tatarlar, boshqirdlar, Shimoliy Kavkazdagi ko‘plab xalqlar islom diniga mansub. 1 3 2 Buryatlar, qalmiqlar hamda tuvaliklar esa buddizm diniga e’tiqod qiladi. 1 32 Bundan tashqari, Rossiyada katoliklar, yahudiylar, protestantlar ham istiqomat qiladi. Katolik cherkovi Protestantlik cherkovi Yahudiylar sinagogasi Rossiyada aholi zichligining o‘rtacha ko‘rsatkichi ancha past (1 km2 ga 8 kishi), aholining hududiy joylashuvi esa juda notekis. Bunga asosan iqlim sharoiti katta ta’sir ko‘rsatgan. Aholi ko‘proq Rossiyaning g‘arbiy va janubiy qismida — shartli ravishda ajratiladigan “Sankt-Peterburg — Sochi — Irkutsk” geografik uchburchagida mujassamlashgan. Sankt-Peterburg Sochi Irkutsk © Foydalanilgan adabiyotlar: • V. N. Fedorko, N. I. Safarova, J. A. Ismatov, E. Y. Nazaraliyeva – Geografiya (Jahon iqtisodiy-ijtimoiy geografiyasi), umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 10- sinf o‘quvchilari uchun darslik, Respublika ta’lim markazi, 2022 • @ edurtm_uz • A. AbduQayyumov, I. Safarov, M. Tillaboyeva, V. Fedorko – Geografiya (Jahon iqtisodiy-ijtimoiy geografiyasi), umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 9- sinf o‘quvchilari uchun darslik, Toshkent – “O‘zbekiston” – 2019

Rossiya Federatsiyasi Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Maydoni: 17075 ming km² Aholisi (2020): 146,7 mln Poytaxti: Moskva

Rossiya Federatsiyasi maydoni jihatidan jahonning eng yirik davlati hisoblanadi. U Sharqiy Yevropa va Shimoliy Osiyoda joylashgan.

Rossiya qirg‘oqlari Shimoliy Muz, Tinch va Atlantika okeanlariga tegishli 12 ta dengiz suvlari bilan yuviladi. Dunyoda faqat 3 ta mamlakat — Rossiya, AQSH va Kanada birdaniga uchta okeanga chiqish imkoniyatiga ega. 1. Oxota 2. Bering 3. Qora 4. Azov 5. Boltiq 6. Oq 7. Barents 8. Kara 9. Laptevlar 10. Sharqiy Sibir 11. Chukotka 12. Bering

O'xshashlar

Rossiya Federatsiyasining xo'jaligi
Rossiya biznes etikasi
Podsho Rossiya tomonidan Qo’qon xonligining tugatilishi
Turkistnda Rossiya imperyasining mustamlakachilik boshqaruv tizmi
Rossiya imperiyasi maʼmuriy boshqaruv tizimi mohiyati