logo

Tanlangan mavzu bo’yicha axborot kommunikatsiya texnologiyalariga asoslangan o’quv mashg’ulotini loyhalashtirish

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2208.4287109375 KB
Mavzu: Tanlangan mavzu bo’yicha axborot kommunikatsiya 
texnologiyalariga asoslangan o’quv mashg’ulotini loyhalashtirish  XXI asr insoniyatning yangi axborot jamiyatiga 
kirib borishi ta’lim jarayoniga katta, salmog‘li 
hissa qo‘shdi. An’anaviy, o‘rganib qolgan o‘qish 
shaklidan interfaol, ta’lim texnologiyalariga 
asoslangan ta’lim shakliga o‘tilishi bir qator 
mulohazalarga zamin yaratdi.  Axborot-kommunikatsiya 
texnologiyalarining (AKT) keng 
tarqalishi, jahon o‘rgimchak to‘ri 
(internet)ning paydo bo‘lishi ta’lim 
jarayonini shakllantirishda va ta’lim 
berishning yangi shakl va uslublarini 
ochishga asosiy vosita bo‘lib xizmat 
qilmoqda.   Ko‘p tadiqiqot ishlari inson va kompyuter o‘rtasidagi 
xarakatlarning psixologikpedagogik aspektlari hamda 
yuqori ko‘rsatkichga erishish mumkin bo‘lgan 
axborotkommunikatsiya texnologiyalarini qo‘llash 
usullarining izlanishi jarayoniga bag‘ishlanmoqda. 
Kompyuterdan qanday maqsadlarda foydalanish va 
qo‘llash masalalariga quyidagilarni keltirishimiz 
mumkin.  Kompyuter o‘rgatuvchi vosita sifatida. Informatika 
darslarida talaba yoshlar kompyuter va axborot 
texnologiyalarini o‘rganishadi. O‘qituvchining vazifasi, 
roli – o‘quvchilarda o‘quv jarayonida, amaliy 
mashg‘ulotlarda hamda ta’limning boshqa 
bo‘g‘inlarida kompyuter texnikalari va axborot 
texnologiyalardan maqsadli foydalanishga o‘rgatishdan 
iborat  Kompyuter ma’lumot olish 
vositasi sifatida. O‘quv 
qo‘llanmalar, o‘quv-
didaktik materiallarning 
etishmovchiligi mavjud 
hududlarda kompyuter bu 
birinchi navbatda zaruriy 
axborotlarni olish imkonini 
beruvchi vosita. Ushbu 
holatda o‘qituvchi internet 
va intranet 
texnologiyalaridan keng 
foydalanishlari mumkin.  Kompyuter muloqot qilish vositasi sifatida. Ta’limida 
internet va ziyonet tarmog‘larining paydo bo‘lishi talaba 
yoshlarimizda internet loyihalarida ishtirok etish 
eshiklarini ochib berdi. Bugungi kunda ma’lum bir 
hududdagi talaba ixtiyoriy joydagi tengdoshlari hamda 
dunyoning xohlagan burchagidagi qaysi bir ta’lim 
muassasasi talabasi bilan fikr almashishi, muloqot 
uyushtirishi hamda zamonaviy multimedia vositalaridan 
foydalanilgan ko‘rib turib (on-line rejimida) muloqot 
uyushtirishlari mumkin.  Demak, hozirgi kunning eng dolzarb masalalaridan biri bu axborotkommunikatsiya 
texnologiyalaridan foydalanish va o‘quv jarayoniga tadbiq etishni yo‘lga qo‘yishdir. 
Bunda, AKT ni quyidagi ko‘rinishlarda ko‘rish mumkin:

  tadqiqot natijalarini olish vositasi sifatida; 

o‘quv faniga oid qo‘shimcha ma’lumotlar manbai sifatida; 

mehnatni va mustaqil bilim olishni ta’minlovchi vosita sifatida;

   o‘qituvchining shaxsga yo‘naltirilgan ta’lim berish imkonini beruvchi vosita 
sifatida;

   talabaning faollik darajasini, maydonini oshirishga omil bo‘luvchi vosita 
sifatida.   Bugungi kunda o‘qitishning yangi shakllaridan keng 
foydalanar ekanmiz, axborot-kommunikatsiya 
texnologiyalarini mukammal o‘rganishimiz, hamda ulardan 
o‘quv jarayonida keng, maqsadli foydalanishimiz lozim. 
Buning uchun barcha oliy o‘quv yurtlarida axborot-
kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanish tizimi yo‘lga 
qo‘yilgan.   O‘quv jarayoniga axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini 
tadbiq etish va ulardan ta’lim jarayonida foydalanish 
yuzasidan tashkil etilgan kurslarda barcha professor-
o‘qituvchilar qatnashishi zarur. Buning uchun professor-
o‘qituvchilarni kompyuterda ishlash va axborot-
kommunikatsiya texnologiyalarini o‘quv jarayoniga tadbiq 
etish ko‘nikmasini shakllantirish uch bosqichli dastur asosida 
amalga oshirilsa ko‘zlangan maqsadga erishiladi.   Birinchi bosqich – ta’lim muassasasida o‘qituvchilarning kompyuter 
savodxonligi darajasini aniq belgilab olish kerak bo‘ladi. Bu bosqichda 
barcha ta’lim muassasasida so‘rov o‘tkazish orqali kompyuter 
texnikasidan foydalanish darajasiga ko‘ra quyidagilar aniqlanadi:

kompyuter texnikasi bilan muloqotni umuman bilmaydiganlar; 

kompyuter texnikasi bilan muloqotni qisman biladiganlar. Bunday 
xodimlar kompyuterni o‘chirib yoqishni, unda murakkab bo‘lmagan 
operatsiyalar bajarishni, ma’lum dasturlarga kirish va chiqishni 
biladiganlar;   
kompyuter texnikasi bilan muloqotni 
yaxshi biladiganlar. Bunday 
o‘qituvchilar kompyuterdagi dasturlar 
bilan ishlay oladilar, kompyuterdan 
foydalanuvchi sifatida foydalanishlari 
mumkin;

kompyuter texnikasini mukammal   
egallaganlar. Bunday professor-
o‘qituvchilar dasturlar bilan ishlay 
olishdan tashqari, axborot-
kommunikatsiya texnologiyalarini 
o‘quv jarayoniga tadbiq eta oladilar.    FIZIKA FANIDA KOMPYUTER TEXNOLOGIYASINI DARSDA 
QO’LLASH
1. VERTUVAL LABARATORIYALAR
2. DARSLARNI TAQDIMOT KO’RINISHIDA O’TISH
3. DARSLARNI VIDEO KO’RINISHIDA O’TISH

Mavzu: Tanlangan mavzu bo’yicha axborot kommunikatsiya texnologiyalariga asoslangan o’quv mashg’ulotini loyhalashtirish

XXI asr insoniyatning yangi axborot jamiyatiga kirib borishi ta’lim jarayoniga katta, salmog‘li hissa qo‘shdi. An’anaviy, o‘rganib qolgan o‘qish shaklidan interfaol, ta’lim texnologiyalariga asoslangan ta’lim shakliga o‘tilishi bir qator mulohazalarga zamin yaratdi.

Axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining (AKT) keng tarqalishi, jahon o‘rgimchak to‘ri (internet)ning paydo bo‘lishi ta’lim jarayonini shakllantirishda va ta’lim berishning yangi shakl va uslublarini ochishga asosiy vosita bo‘lib xizmat qilmoqda.

Ko‘p tadiqiqot ishlari inson va kompyuter o‘rtasidagi xarakatlarning psixologikpedagogik aspektlari hamda yuqori ko‘rsatkichga erishish mumkin bo‘lgan axborotkommunikatsiya texnologiyalarini qo‘llash usullarining izlanishi jarayoniga bag‘ishlanmoqda. Kompyuterdan qanday maqsadlarda foydalanish va qo‘llash masalalariga quyidagilarni keltirishimiz mumkin.

Kompyuter o‘rgatuvchi vosita sifatida. Informatika darslarida talaba yoshlar kompyuter va axborot texnologiyalarini o‘rganishadi. O‘qituvchining vazifasi, roli – o‘quvchilarda o‘quv jarayonida, amaliy mashg‘ulotlarda hamda ta’limning boshqa bo‘g‘inlarida kompyuter texnikalari va axborot texnologiyalardan maqsadli foydalanishga o‘rgatishdan iborat