logo

Ukraina

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

284.806640625 KB
www.arxiv.uz .Ukraina www.arxiv.uz Reja:

Geografik tuzulishi

Valuta

Transport

Oziq-ovqat

Aloqalar

Tibbiy xizmat www.arxiv.uz Geografik tuzulishi
Ukraina  Yevropaning  janubi-sharqiy  qismida  joylashgan.  U,  uni  Evropada  yirik  mamlakat 
qiluvchi  603,628  км 2
maydonga  ega.  U  Polsha,  Slovakiya,  Vengriya,  Ruminiya,  Moldova,  Belarus  va 
Rossiya bilan chegaradosh.
Iqtisodiy,  Ukraina  asosiy  sanoat  va  qishloqxo’jalik  ishlab  chiqaruvchilarining  biri.  Ukraina 
tabiiy  resurslarga  boy  va  “Evropaning  boquvchisi”  sifatida  mashhur.  Ukraina  deyarli  tulig’i  bilan 
tekisliklardan  iborat  va  Sharqiy-Evropa  tekislikining  katta  qismini  egallaydi.  Ukrainaning  markaziy 
qismi  orqali  sharqdan  janubga  Dnepr  daryosi  oqib  o’tuvchi  Dnepr  tekisliklaridan  iborat.  Boshqa 
tekisliklari Ukraina janubida Qora va Azov dengizlari qirg'oqlari bo’ylab cho'zilmoqda, shu bilan birga 
Qrim  yorimoroli  janubning  chekkasida  tekisliklar  qatorida,  balant  emas  tog’larga  ega.  Janubiy 
Ukraina ba’zi tepaliklarga ega, Karpati ushbu mintaqa orqali 240 kmga (150 mil) chuzilgan.    www.arxiv.uzUkraina  mo’’tadil  iqlim  zonasida  joylashgan  va  yiliga  16  dan  24 
dyuimgacha  (400  600  mmgacha)  yog'in  oladi.  Qishi  yumshoq,  qattiq 
ayozsiz  keladi,  ammo  janubdan  tashqari  hamma  yoqda  muntazam, 
qor  yog’adi.  Daryo  va  ko’llarda  qishda  muz  qotadi.  Yozi  kam 
yomg’irli, etarli darajada issiq va qurg’oq.
Hosildor  qora  tuproqlar  bahor va  kuzda  yaxshilab suvg’oriladi va  ko’p 
quyosh yorug’likini oladi.
Qulay  iqlim  sharoitiga  bog’liq,  Ukraina  an'anaviy  qishloqxo’jalik 
hududi.  Ukrainada  bug'doy,  marjumaq,  jo'xori,  qizil  va  yashil 
sabzovotlar,  har  turli  meva,  qovun  va  qulupnay  etishtiriladi.  Ukraina 
asosiy  jahon  shakar  ishlab  chiqarish  markazlarining  biri.  U  shakarni 
o’z ehtiyojlariga va eksportga ishlab chiqaradi. www.arxiv.uzMamlakat  temir  rudasi,  ko’mir,  rangli  metall,  neft,  gaz,  mineral 
tuzlar, tuproq va potentsial kuch suv kabi tabiiy resurslarga boy. U, 
asosan Kiev, Har’kov, Odessa, Dnepropetrovsk, Donetsk, Zaporoj’e, 
Dneprodzerjinsk,  L’vov,  Nikolaev  va  boshqa  katta  shaharlarda 
jamlangan  xilma-xil  sohalarni  ishlab  chiqdi.  Ukrainada  uchqichlar 
va  kemalar,  yukulovlari  va  avtobuslar,  avtoulovlar  va  lokomotivlar, 
komputerlar  va  elektr  jihozlari,  aniq  asboblar  va  qishloqxo’jalik 
mashinalari,  tele  va  radiomarkazlar,  ximiyo  sanoati  va  tekstil, 
shunungdek  turli  xalq  iste’mol  mollari  ishlab  chiqariladi.  Odessa, 
Sevastopol, Nikolaev, Herson va Kerch ukrainali asosiy portlar.
Ukraina  demokratik  respublika.  Fuqarolar,  ovoz  berish  yo’li  bilan 
o’zining  prezidentini,  parlament  (Verxovnaya  Rada,  Верховная 
Рада ),  shaharlar  merlarini  va  maxaliy,  viloyat  va  shahar 
kengashlariga  deputatlarni  saylaidi.  Ukraina  Konstitutsiyasi  o’z 
fuqarolariga  haftasiga  40  ish  soatini  tayinlaidi,  shunungdek  har 
yillik  ta’tilni  kafillaidi.  Ukraina  Konstitutsiyasi  va  qonunlari 
fuqarolarni  ularning  siyosiy  e'tiqodi  va  millati  uchun  ta’kib 
qilmaydilar. www.arxiv.uz Ukraina  ta’lim  tizimi  jahonda  eng  taraqqiy 
topganlarining  biri  hisoblanadi,  u  mahalliy  va  xorijiy 
talabalarga  ko’p  xilma  xil  ta’lim  imkoniyatlarini  taklif  etadi. 
Ukrainada  deyarli  400  oliy  o’quv  yurtlari  (OOYu)  mavjud. 
Ularning  ichida  220  davlat,  93  xususiy,  shunungdek  bir  qator 
mahalla  muassasalari  bor.  Oily  ta’limni  universitetlar, 
akademiyalar,  yoki  universitetlarga  teng,  ammo  odatda  “4-
darajali  akkreditatsiya  instituti”  deb  nomlanuvchi 
korxonalarda  olish  mumkin.  Sungi  yillari  Ukraina,  ta’lim 
uchun  past  narxlari,  jahon  e'tirofi,  ingliz  tilida  ta’lim  olish 
imkoniyati  va  xorijiy  talabalarga  ta’lim  vaqtida  amaliy 
mashg’ulotlarni  taqdim  etishi  bilan  talabalar  uchun  ommabop 
joyga aylandi.. www.arxiv.uz Yevropadagi ilk universitetlarning biriga Ukrainada asos solingan:
Kiev-Mogiliyan  akademiyasi  Sharqiy  Evropadagi  eski  va  mashhur  ilmiy  va 
Diniy  maktablarning  biri.  U  1632-yili  Petr  Mogila,  Kiev  mitropoliti  va 
Galichina  tarafidan  barpo  qilingan.  U  Renessans  ideallarini  G’arbiy 
Evropadan  Polsha  orqali  Ukraina  va  Rossiyaga  uzatishida  muhim  rol 
o’yinadi.         
Ukraina jahonning barcha qoratuproqli erlarining 1/4 qismini egallaydi:
U  markaziy  va  janubiy  qismida,  hududining  yarmidan  ortig’ini  egallovchi 
g'oyat  hosildor  erlarga  ega.  Hisoblashlarga  ko’ra,  ekinzor  erlar  56%,  g’alla 
ekinlari  2%,  pichanzor  va  o'tloqzorlar  12%,  o’rmon  va  bargli  erlar  10% 
boshqalari 20% tashkil etadi. « Чёрнозём » so’zi “Qora er” degani, xalqaro-
e'tirofga sazovar bo’ldi, binobarin ukrainali hosildor er ma’nosini beradi.
Ukraina yarim yuz yil ilgari BMT-ni barpo qilgan mamlakatlarning biri;
Ukraina  nomi,  faqat  20-yil  mustaqil  tarixi  bilan,  asli  yarim  asirdan  avval 
Birlashgan  Millatlar  Tashkilotini  barpo  qilishda  ishtirok  etgan.  Ukrainali 
vakillar  1945-yili  qabul  etilgan  BMT  Ustavini  ishlab  chiqishda  ishtirok 
etganlar.  Shunday  qilib,  BMT  ta’sischisi  sifatida  ro’yhatdan  utish  uchun  51 
mamlakatning biri sifatida ixtisoslashtirilgan. www.arxiv.uz Ukraina, fazoviy tadqiqot sohasida – 5 lider mamlakatning biri.
Yosh  mustaqil  Ukraina,  uning  fazoviy  tadqiqotlari  va  sanoat  quvvati 
tufaili  o’ziga  ishongan  fazoni  zabt  etuvchi  mamlakatning  biriga 
aylandi.  Fazo  sohasi  korxonalari  zamonaviy  raketa  eltuvchilarni, 
fazoviy  apparatlarni,  telemetric  tizimin  va  boshqarish  dvigatellari 
sanoati  va  ishlab  chiqarishida  katta  tajriba  orttirdi.  Hozirgi  paytta 
yangi  materiallar  va  texnologiyalar  bosqichma-bosqich  ishlab 
chiqiladi  va  ularning  ba’zilarining  analoglari  yo’q.  Yildan  yilga 
fazoviy tovarlar eksporti va xizmati ko'paymoqda.
Yevropaning geografik markazi Ukrainada joylashgan:  
1887-yili  Avstro-Vengriya  imperiyasi  geograflari  tarafidan 
o’lchangan,  Evropaning  geografik  markazi  tamg’asi  hisoblanuvchi, 
Tisa  daryosida,  rumin  chegarasiga  yaqin,  Zakarpati  viloyati  Raxov 
tumanida  joylashgan  «Delovoe»  qishlog’I  “katta  tosh”  tarixiy 
nomiga  ega.  Ushbu  joy  hozir  Ukrainaning  qismi.  Hisoblashda 
ishlatiladigan,  metodologiya  ta’rifiga  binoan  Evropaning  geometrik 
o'rtacha chekka eni va uzunligi hisoblanadi, demak tosh 48 Р ' В  ° 30'N 
23 Р ' В  ° 23'E joylashgan. www.arxiv.uz Valuta
Milliy  valutasi  Grivna  (grn).  Xorijiy  valutani  Siz 
banklarda,  kiosklarda,  xalqarolik  aeroportlarda 
ayirboshlashingiz  mumkin.  Aeroportda  valuta  kursi  boshqa 
joylardagidek  bir  bo’ladi.  Xarid  va  xizmatlar  uchun  to’lovlar 
grivnada  amalga  oshiriladi.  Shunga  qaramasdan,  ba’zi 
kompaniyalar  to’lovlarni  AQSH  dollarida  qabul  qiladilar.  Siz 
xalqaro  to’lov  tizimlarining  kredit  kartalarini  ishlatishingiz 
mumkin.  Ular  ko’plagan  dukonlar,  mehmonxonalar,  transport 
kompaniyalarida,  klublar,  va  restoranlarda  islatilishi  mumkin. 
Shaharlarda  bankomat  tarmoqlari  yaxshi  rivojlangan.  Banklar 
mamlakatning  barcha  mintaqalarida  joylashgan.  Bu  pullarni 
nafaqat  bank,  shunungdek  Western  Union,  MoneyGram  va 
boshqalar kabi boshqa tizimlar orqali o’tkazishni engillashtiradi. www.arxiv.uz Transport
Kiev  shahridan  36  chaqrimda  joylashgan  "Borispol"  xalqaro  aeroporti  mamlakatning  havo  darvozalari.  "Borispol"  aeroportidan 
tashqari  siz,  Simferopol,  Odessa,  Dnepropetrovsk,  Donetskda  joylashgan  ukrainali  xalqaro  aeroportlarga  qunishingiz  mumkin. 
Ukraina  Bolgariya,  Slovakiya,  Olmoniya  va  Polsha  bilan  xalqarolik  temiryo’l  aloqalariga  ega.  Avtobuslarning  xalqarolik  yo’nalishi 
Polsha, Buyuk Britaniya, Niderland, Belgiya, Frantsiya va Olmoniyadan. Dengiz orqali Turtsiyadan suzib kelish mumkin.
Ukraina  yaxshi   rivojlangan  transport  tizimiga  ega.  Demak  mamlakatning  har  qanday  chekkasiga  etib  olish  uchun  muammolar 
bo’lmaydi.  Malakat  bo’ylab  poezd  yoki  avtobusda  safar  qilishingiz  mumkin.  500  km  masofaga  yo’l-kira  haki  $  12-15.  Poezdga 
chiptani  oldindan  yoki  temir  yo’l  bekatida  yoki  shaharda  xarid  qilish  mumkin.  Jo’nash  kuni  chiptani  faqat  bekatdan  xarid  qilsa 
bo’ladi.  Mamlakat  ichkarisida  havo  tashuvlariga  chiptani  mahalliy  kompaniyalardan  xarid  qilsangiz  bo’ladi.  Taxminan  500  km 
masofaga uchib o’tish narxi 50 AQSh dollarini tashkil etadi.             
Shahar  transporti  bu;  avtobuslar,  trolleybuslar  va  trambailar.  Tarifi  $  0,15  tashkil  etadi.  Chiptalarni  Siz  konduktordan  yoki 
bekatlardagi  sariq  kiosklardan  xarid  qilishingiz  mumkin.  Taksida  kira  haki,  chaqirishga  1.5  $  US,  +0,30  AQSh  dollari  har  bir  km. 
uchun.  Kiev,  Xarkov,  Dnepropetrovskda  siz  chiptaga  kirishda  US  $  0,40  to’lab  er  osti  yo’lagidan  (Metrodan)  foydalanishingiz 
mumkin (vaqt va manzil cheklovisiz). Iliq mavsumlarda suv transporti tamomila qulay: Dnepr yoki Qora dengizda.
Davlat transportida yo’l kira chiptalari (poezd, metro, trolleybus va tramvay) Universitet tarafidan beriladi va oyyga jami 8 dan 10 
dollargacha  turadi.  Ukraina  OO’Yu  talabalari  uchun  Ukraina  bo'yicha  50%  va  xalqaro  aviachiptalar  uchun  30%  chiptaning  to'liq 
qiymatidan chegirmalar mavjud. www.arxiv.uz Oziq-ovqat
Ukraina  har  turli  taom  tayorlov  an'analariga  ega  katta 
agrar mamlakat. Xilma xil oziq-ovqat mahsulotlarini do’konlar, 
supermarketlar  va  qishloqxo’jalik  bozorida  xarid  qilish 
mumkin.  Kafe,  restoranlar  va  fastfudlar  turli  xil  oshxonalarni 
taklif etadilar. Ukrainada ovqatlanish juda arzon.
Aloqalar
"Ukrtelecom"  Kompaniyasi  Ukraina  va  butun  olamda  a’lo 
telefon  aloqasini  ta’minlaydi.  Ko’p  oo’yurtlari  o’z  talabalariga 
Internetni  ta’qdim  qiladi.  Shunungdek  ko’plagan  internet-
kafelar  mavjud.  Siz  DHL,  Federal  Express,  UPS,  TNT  va 
boshqada  kompaniyalar  xizmatlari  bilan  tezkor  pochtadan 
foydalanishingiz mumkin. www.arxiv.uz Ko'pchilik  davlat  oo’yurtlari,  talabalarga 
kasalxonalarda  bepul  tibbiy  xizmat  ko’rsatadilar.  Talabalar 
shunungdek,  tibbiy  xizmat  pulli  ko’rsatiladigan  davlat  va 
xususiy kasalxonalarga murojat qilishi mumkin. Tibbiy xizmat
Bayramlar
* Yangi yil: 1 yanvar
* Provaslav Rojdestvosi: 7 yanvar
* Xalqarolik ayollar kuni: 8 mart
* Provaslav Pasxa: * Mehnat kuni: 1 may
* G’alaba kuni 9 may
* Konstitutsiya kuni: 28 iyun
* Mustaqillik kuni 24 avgust www.arxiv.uz E`TIBORINGIZ 
UCHUN 
RAHMAT !

www.arxiv.uz .Ukraina

www.arxiv.uz Reja:  Geografik tuzulishi  Valuta  Transport  Oziq-ovqat  Aloqalar  Tibbiy xizmat

www.arxiv.uz Geografik tuzulishi Ukraina Yevropaning janubi-sharqiy qismida joylashgan. U, uni Evropada yirik mamlakat qiluvchi 603,628 км 2 maydonga ega. U Polsha, Slovakiya, Vengriya, Ruminiya, Moldova, Belarus va Rossiya bilan chegaradosh. Iqtisodiy, Ukraina asosiy sanoat va qishloqxo’jalik ishlab chiqaruvchilarining biri. Ukraina tabiiy resurslarga boy va “Evropaning boquvchisi” sifatida mashhur. Ukraina deyarli tulig’i bilan tekisliklardan iborat va Sharqiy-Evropa tekislikining katta qismini egallaydi. Ukrainaning markaziy qismi orqali sharqdan janubga Dnepr daryosi oqib o’tuvchi Dnepr tekisliklaridan iborat. Boshqa tekisliklari Ukraina janubida Qora va Azov dengizlari qirg'oqlari bo’ylab cho'zilmoqda, shu bilan birga Qrim yorimoroli janubning chekkasida tekisliklar qatorida, balant emas tog’larga ega. Janubiy Ukraina ba’zi tepaliklarga ega, Karpati ushbu mintaqa orqali 240 kmga (150 mil) chuzilgan.

www.arxiv.uzUkraina mo’’tadil iqlim zonasida joylashgan va yiliga 16 dan 24 dyuimgacha (400 600 mmgacha) yog'in oladi. Qishi yumshoq, qattiq ayozsiz keladi, ammo janubdan tashqari hamma yoqda muntazam, qor yog’adi. Daryo va ko’llarda qishda muz qotadi. Yozi kam yomg’irli, etarli darajada issiq va qurg’oq. Hosildor qora tuproqlar bahor va kuzda yaxshilab suvg’oriladi va ko’p quyosh yorug’likini oladi. Qulay iqlim sharoitiga bog’liq, Ukraina an'anaviy qishloqxo’jalik hududi. Ukrainada bug'doy, marjumaq, jo'xori, qizil va yashil sabzovotlar, har turli meva, qovun va qulupnay etishtiriladi. Ukraina asosiy jahon shakar ishlab chiqarish markazlarining biri. U shakarni o’z ehtiyojlariga va eksportga ishlab chiqaradi.

www.arxiv.uzMamlakat temir rudasi, ko’mir, rangli metall, neft, gaz, mineral tuzlar, tuproq va potentsial kuch suv kabi tabiiy resurslarga boy. U, asosan Kiev, Har’kov, Odessa, Dnepropetrovsk, Donetsk, Zaporoj’e, Dneprodzerjinsk, L’vov, Nikolaev va boshqa katta shaharlarda jamlangan xilma-xil sohalarni ishlab chiqdi. Ukrainada uchqichlar va kemalar, yukulovlari va avtobuslar, avtoulovlar va lokomotivlar, komputerlar va elektr jihozlari, aniq asboblar va qishloqxo’jalik mashinalari, tele va radiomarkazlar, ximiyo sanoati va tekstil, shunungdek turli xalq iste’mol mollari ishlab chiqariladi. Odessa, Sevastopol, Nikolaev, Herson va Kerch ukrainali asosiy portlar. Ukraina demokratik respublika. Fuqarolar, ovoz berish yo’li bilan o’zining prezidentini, parlament (Verxovnaya Rada, Верховная Рада ), shaharlar merlarini va maxaliy, viloyat va shahar kengashlariga deputatlarni saylaidi. Ukraina Konstitutsiyasi o’z fuqarolariga haftasiga 40 ish soatini tayinlaidi, shunungdek har yillik ta’tilni kafillaidi. Ukraina Konstitutsiyasi va qonunlari fuqarolarni ularning siyosiy e'tiqodi va millati uchun ta’kib qilmaydilar.