XVI asr birinchi yarmi XIX asrda Markaziy Osiyoda fan

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

631.9755859375 KB

Ko'chirib olish

Mavzu: XVI asr birinchi yarmi
XIX asrda Markaziy Osiyoda fan
Reja:
1.Shayboniylar davrida ilm fan
2.Tabiiy fanlar va din o'rtasidagi
muvozanat
3.Jadidchilikning yuzaga kelishi.

Muhammad
Shayboniyxon,Abdullazizxon va
Abdullaxonlar davrida zamonasining
mashhur kutubxonalari bo'lgan.
Bundan tashqari Movarounnahrda
Mirzo Ulug'bek akademiyasi
an'analarini davom ettiruvchi fidokor
olimlar yetishib chiqdi.

Shayboniylar davrida tarix fani
ham rivojlandi,ko'plab tarixiy
asarlar yozilgan,xususan
Kamoliddin Binoiy,Mulla Shodiy
Muhammad Solih,Fazlulloh ibn
Ro'zbexon Isfaxoniylar
Shayboniyxon topshirig'i bilan
tarixiy asarlar yozgan.

Shayboniylar
davrida fan
sezilarli darajada
rivojlangan.Bung
a ushbu sulola
vakillaridan
yetuk ilm fan
arboblari
yetishib
chiqqanligdadir.

XVI asrda
Samarqandda
Shayboniyxon
madrasasi,
Buxoroda
Abdullaxon
madrasasi,Toshken
tda Baroqxon va
Kukaldosh
madrasalari va
boshqa ta'lim
muassasalari
qurildi .

Shayboniylar ta'lim sohasida ham
islohot o'tkazdilar
Unga kura ko'p bosqichli o'qitish
tizimi joriy etildi,har bir mahalla
masjidlari qoshida maktablar
ochildi.Ba'zi bir xonadonlarda uy
ta'limi joriy etildi.
Bolalar 6 yoshdan maktabga boradiga
bo'ldi.

•
Jadidchilik dastlab XIX
asrning 80-yillarida
Qrimda vujudga keldi.
XIX asrning 90-yillaridan
Oʻrta Osiyoda tarqaldi.

•
Jadidchilik avvaliga madaniyat
sohasidagi harakat sifatida faoliyat
yuritgan. Bu oqim vakillari taraqqiyot
uchun kurashish, turkiy tillarni
rivojlantirish, shu tillardagi adabiyotni
boyitish, dunyoviy ilmlarni oʻrganish, fan
yutuqlaridan foydalanish hamda ayollar
va erkaklar tengligi uchun kurashishga
chaqirishgan.

•
Jadidlar harakati Turkiston oʻlkasida tasodifan
shakllanib qolgan harakat boʻlmay, balki chuqur
asoslarga ega, tarixiy ildizlardan oziqlangan holda
vujudga keldi, shakllandi va kuchli ijtimoiy, siyosiy
va amaliy mohiyatga ega boʻlgan harakatga aylandi.
Bu harakat bir tomondan islom dinining asoslariga,
uning maʼrifatparvarlik gʻoyalariga, ikkinchi
tomondan ilgʻor ilm-fan yutuqlariga tayanishni,
milliy qadriyat va oʻzlikni saqlab qolgan holda
zamon kishisini tarbiyalashni oʻz oldiga maqsad qilib
olgan edi.

•
Tanlangan adabiyotlar:
•
1.O'zbekiston ensklopediyasi
•
2. O'zbekiston tarixi
•
3.G.Normurodova O'zbekiston
tarixi.

Xulosa
•
Xulosa qilib aytadigan bulsak
•
Temuriylar inqirozidan keyin ilm
•
fan ham rivojlanishdan tuxtadi.
•
Shayboniylar davrida fan bir pog'onaga
kutarildi ya'ni sulola vakillaridan
Shayboniyxon Kuchkunchixon
Ubaydullaxonlar o'z davrining o'qimishli
kishilari bo'lgan.

Mavzu: XVI asr birinchi yarmi XIX asrda Markaziy Osiyoda fan Reja: 1.Shayboniylar davrida ilm fan 2.Tabiiy fanlar va din o'rtasidagi muvozanat 3.Jadidchilikning yuzaga kelishi.

Muhammad Shayboniyxon,Abdullazizxon va Abdullaxonlar davrida zamonasining mashhur kutubxonalari bo'lgan. Bundan tashqari Movarounnahrda Mirzo Ulug'bek akademiyasi an'analarini davom ettiruvchi fidokor olimlar yetishib chiqdi.

Shayboniylar davrida tarix fani ham rivojlandi,ko'plab tarixiy asarlar yozilgan,xususan Kamoliddin Binoiy,Mulla Shodiy Muhammad Solih,Fazlulloh ibn Ro'zbexon Isfaxoniylar Shayboniyxon topshirig'i bilan tarixiy asarlar yozgan.

Shayboniylar davrida fan sezilarli darajada rivojlangan.Bung a ushbu sulola vakillaridan yetuk ilm fan arboblari yetishib chiqqanligdadir.

XVI asrda Samarqandda Shayboniyxon madrasasi, Buxoroda Abdullaxon madrasasi,Toshken tda Baroqxon va Kukaldosh madrasalari va boshqa ta'lim muassasalari qurildi .

O'xshashlar

XVI asr birinchi yarmida XIX asrlarda markaziy Osiyoda fan

XVII-XIX asrda o’rta osiyoda fan

XVI-XIX asrlarda O’rta Osiyoda fan

XVI-XVII asr birinchi yarmida Korea

XVI-XVII-asr birinchi yarmida Koreya