Yevrosiyo aholisi va uning tabiatga ta’siri
![Yev rosiy o aholisi v a uning t abiat ga
t a’siriБисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_1.png)
![](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_2.png)
![Mat erik aholisi.
Yevrosiyoda
2020- yil 1- iyul
hisobi bo‘yicha 5
mlrd 373 mln
kishi yashaydi
(Yevropada 747
mln, Osiyoda 4
mlrd 626 mln).
Bu dunyo
aholisining
asosiy qismini
tashkil etadi. 747 4626
590
429
431338](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_3.png)
![Yevrosiyo aholining zichligi va o‘sishi bo‘yicha boshqa materiklarga
nisbatan oldinda turadi.
103,7
74,7 44,1
4,8
24,4 24,1](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_4.png)
![Aholining o‘sishi O‘rta Osiyoda, Osiyoning janubi va janubi-sharqiy
qismida yuqori bo‘lsa, Yevropada ancha past.](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_5.png)
![Hindiston yarimoroli, Buyuk Xitoy tekisligi, Yevropada aholi zich,
materikning shimoliy qismi, tog‘lar va cho‘llarida esa juda siyrak
yashaydi.](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_6.png)
![Yevrosiyoda asosan yevropeoid va mongoloid irqlariga mansub
bo‘lgan aholi yashaydi. Aholining deyarli yarmi yevropeoid irqiga
tegishli bo‘lib, Yevropa va Osiyoning janubi-g‘arbida tarqalgan.](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_7.png)
![Odatda aholini xalqlarga ajratishda mezon hisoblangan tili, tarixan
an’ana
bo‘lib kelgan madaniy-ma’naviy merosi (urf-odatlari), turmush tarzi
hisobga
olinadi.](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_8.png)
![Jumladan, tiliga ko‘ra, Yevropa qit’asida uchta yirik guruh —
german, roman, slavyan guruhlari mavjud.
SlavyanGerman
Roman](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_9.png)
![Osiyoda esa xitoylar va hindlar dunyodagi eng ko‘p sonli xalqlardir.](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_10.png)
![Turklar, turkmanlar, o‘zbeklar, qozoqlar, qirg‘izlar, ozarbayjonlar,
qoraqalpoqlar, tatarlar, boshqirdlar turkiy tilga mansub millatlardir.](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_11.png)
![Mat erik t abiat iga insonning t a’siri.
Yevrosiyo
hududi
qadimdan
aholi yashab
kelgan
sivilizatsiya
markazlaridan
hisoblanadi.](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_12.png)
![O‘rta dengiz sohillaridagi qadimiy subtropik o‘rmonlar inson
xo‘jalik faoliyati tufayli kesib yuborildi.](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_13.png)
![Sharqiy Yevropa tekisligidagi qora va kashtan tuproqli
dashtlarning 80%
maydoni o‘zlashtirilgan. Ularning o‘rnida shahar va qishloqlar,
bog‘lar va turli ekin maydonlari kabi antropogen komplekslar hosil
bo‘lgan.](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_14.png)
![Shuningdek, Mesopotamiya va Buyuk Xitoy tekisliklari, Hindiston, Yevropa
va O‘rta Osiyoning qadimdan o‘zlashtirilib kelinayotgan hududlarida, tog‘
yonbag‘irlarida antropogen landshaftlar barpo etilgan.](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_15.png)
![Yashash uchun qulay hududlar o‘zlashtirib bo‘lindi.](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_16.png)
![XX asrning ikkinchi yarmidan boshlab o‘rmonlar, cho‘llar va tog‘li
zonalarni o‘zlashtirishga kirishildi. Natijada antropogen
landshaftlar egallagan maydonlar tobora kengayib bormoqda.](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_17.png)
![Tabiatni muhofaza qilish maqsadida Yevrosiyo tabiat zonalarida va
tog‘li
o‘lkalarda qo‘riqxonalar, milliy bog‘lar, buyurtmalar barpo etilgan.](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_18.png)
![Qo‘riqxonalar jamoalarining asosiy maqsadi tabiatning betakror
joylarini, ajoyib relyef shakllarini, serjilo ma’danlarini, turli-tuman
o‘simlik va hayvonot olamini va boshqa tabiat yodgorliklarini tabiiy
holda saqlab qolishdir.](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_19.png)
![Ural tog‘ida Ilmen,
1](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_20.png)
![Oltoy,
2](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_21.png)
![Yevropada Belovej pushchasi,
3](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_22.png)
![Astraxan,
4](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_23.png)
![Osiyoda Chotqol,
5](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_24.png)
![Issiqko‘l,
6](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_25.png)
![Barguzin,
7](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_26.png)
![Taman–Negara kabi qo‘riqxona va milliy bog‘lar tashkil etilgan ( -
rasm).
8](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_27.png)
![Ayni paytda tabiatni asrash, uning resurslaridan oqilona va
tejamkorlik bilan
foydalanish masalasiga katta e’tibor berilmoqda.
Ekoduk –hayvonlar transport yo‘lidan
havfsiz o‘tishi uchun qurilgan ko‘prik.](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_28.png)
![](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_29.png)
![© Foydalanilgan adabiyotlar:
•
M. T. MIRAKMALOV, SH. M. SHARIPOV, M. M. AVEZOV, M. T.
HOJIYEVA , umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 7-sinfi uchun darslik,
Respublika ta’lim markazi.
•
@ edutrm_uz
•
A. Soatov, A. Abulqosimov, M. Mirakmalov. – Geografiya (Materiklar va
okeanlar tabiiy geografiyasi), umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 6- sinfi
uchun darslik – Toshkent: „O‘qituvchi“, 2017/ www.eduportal.uz](/data/documents/21268a65-0d58-4ac2-a7d0-f288a47b294b/page_30.png)
Yev rosiy o aholisi v a uning t abiat ga t a’siriБисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Mat erik aholisi. Yevrosiyoda 2020- yil 1- iyul hisobi bo‘yicha 5 mlrd 373 mln kishi yashaydi (Yevropada 747 mln, Osiyoda 4 mlrd 626 mln). Bu dunyo aholisining asosiy qismini tashkil etadi. 747 4626 590 429 431338
Yevrosiyo aholining zichligi va o‘sishi bo‘yicha boshqa materiklarga nisbatan oldinda turadi. 103,7 74,7 44,1 4,8 24,4 24,1
Aholining o‘sishi O‘rta Osiyoda, Osiyoning janubi va janubi-sharqiy qismida yuqori bo‘lsa, Yevropada ancha past.