Materik aholisi va uning tabiatga ta’siri

Materik aholisi va uning tabiatga ta’siri

Yuklangan vaqt:

15.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

17121.23046875 KB

Ko'chirib olish

Materik aholisi va uning tabiatga ta’siri

Avstraliya aholisi va uning hududiy tarqalishi.
Avstraliyaning hozirgi aholisi kamchilikni tashkil etuvchi tubjoy aholi —
aborigenlardan va aholisining asosiy qismini tashkil etuvchi ko‘chib
kelganlardan tashkil topgan.

Aborigenlar avstroloid-negroid irqiga mansub. Ularning terisi to‘q
jigarrang, sochlari to‘lqinsimon, qora, burni yapaloq, qoshining usti
qabariq bo‘ladi (71-rasm) .

Taxminlarga ko‘ra, ular bu yerga Janubi-sharqiy Osiyodan kelgan. Yevropaliklar
kelgunga qadar avstraliyaliklar juda past taraqqiyot darajasida bo‘lgan.

Aborigenlar dehqonchilik bilan ham, chorvachilik bilan ham
shug‘ullanmagan. Ular ovchilik, termachilik bilan kun ko‘rgan.

Tabiatda aniq mo‘ljal olishni bilgan, ko‘chmanchilik bilan hayot
kechirgan.

Aborigenlar asosan Avstraliyaning tabiiy sharoiti inson hayoti
uchun qulay bo‘lgan sharqiy va janubi-sharqiy qismlarida
o‘rnashgan edilar.

Keyinchalik materikka yevropaliklar kelganidan so‘ng va qo‘ychilik
rivojlanishi bilan

ular qurg‘oqchil, yashash uchun noqulay yerlarga siqib chiqarildi.

Kelgindi aholi yevropaliklarning avlodlaridan iborat. Asosan inglizlar — ingliz tilida
so‘zlashuvchi avstraliyaliklardan iborat. Birlashgan Millatlar Tashkilotining
ma’lumotlariga ko‘ra, Avstraliya materigining aholisi 2020-yil 1-iyul holatiga ko‘ra,
26 mln kishi yashaydi.

Aholi materikda juda notekis taqsimlangan. Aholisining asosiy qismi
materikning inson yashashi uchun qulay bo‘lgan janubi-sharqiy, sharqiy
va janubi-g‘arbiy chekkalarida to‘plangan. Materikda aholi zichligi
yuqori emas.

Avstraliya tabiati yevropaliklar ko‘chib kelganidan so‘ng, ularning
xo‘jalik faoliyati ta’sirida juda tez va kuchli darajada o‘zgardi. Tabiat iga insonning t a’siri.

Avstraliya tabiati yevropaliklar ko‘chib kelganidan so‘ng, ularning
xo‘jalik faoliyati ta’sirida juda tez va kuchli darajada o‘zgardi. Tabiat iga insonning t a’siri.

Ko‘plab miqdorda ovlash va yashash sharoitining o‘zgarishi
natijasida hayvonlarning ko‘pi qirilib ketdi.

Kenguruning ba’zi turlari, xaltali bo‘ri, vombatlarning ayrim turlari
yo‘qolish arafasida.

Ayniqsa, Avstraliyaning sharqiy, janubi-sharqiy va janubi-g‘arbiy aholi
zich yashaydigan qismlari tabiati ko‘p o‘zgargan.

Ilgarigi quruq siyrak o‘rmonlar va butazorlar o‘rnini endilikda
antropogen landshaftlar — bug‘doyzorlar, uzumzorlar, zaytunzorlar
egallagan.

Sanoatining rivojlanishi natijasida ko‘plab antropogen tabiat
komplekslari vujudga keldi.

Tabiatni muhofaza qilish va yo‘qolib borayotgan kamyob o‘simlik va
hayvonlarni saqlab qolish uchun milliy bog‘lar va qo‘riqxonalar bunyod
etilgan.

“ Kakadu” milliy bog‘i,

“ Kossyushko” milliy bog‘i,

“ Lichfild Park” milliy bog’i (rasmda termitlar uyi),

“ Yanchep Park” milliy bog‘i,

“ Kent Grup” qo‘riqxonasi,

,

“ Barma” qo‘riqxonasi va boshqalar shular jumlasidandir (72-rasm) .

Avstraliya tabiati bir-biridan o‘zgacha
bo‘lgan 7 ta tabiiy geografik o‘lkaga
ajratiladi. Bular Shimoliy A v st raliy a
(Keyp York, Arnemlend va Kimberli
yarimorollari), Shimoli-sharq (Katta
Suvayirg‘ich tizmasi va undan
sharqdagi hududlar), J anubi-sharq
(Viktoriya tog‘lari, Murrey va Darling
daryolarining quyilish qismi),
Mark aziy t ek islik (Avstraliyaning
ichki oqim hududi, Eyr Nord ko‘li,
Darling va Kuper krik), G‘arbiy
Av st raliy a (Gibson, Viktoriya Katta
cho‘li, Katta Qumli cho‘l, Nallarbor
tekisligi, materikning juda katta
g‘arbiy qismi), G‘arbiy Av st raliy a
(materikning chekka janubi-g‘arbiy
qismidan G‘arbiy Avstraliya
platosigacha bo‘lgan hududlar) va
Tasmaniy a oroli tabiiy geografik
o‘lkalaridir ( 73-rasm ). Tabiiy geografik o’lkalari

© Foydalanilgan adabiyotlar:
•
M. T. MIRAKMALOV, SH. M. SHARIPOV, M. M. AVEZOV, M. T.
HOJIYEVA , umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 7-sinfi uchun darslik,
Respublika ta’lim markazi.
•
@edutrm_uz
•
A. Soatov, A. Abulqosimov, M. Mirakmalov. – Geografiya (Materiklar va
okeanlar tabiiy geografiyasi), umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 6- sinfi
uchun darslik – Toshkent: „O‘qituvchi“, 2017/ www.eduportal.uz

Materik aholisi va uning tabiatga ta’siri

Avstraliya aholisi va uning hududiy tarqalishi. Avstraliyaning hozirgi aholisi kamchilikni tashkil etuvchi tubjoy aholi — aborigenlardan va aholisining asosiy qismini tashkil etuvchi ko‘chib kelganlardan tashkil topgan.

Aborigenlar avstroloid-negroid irqiga mansub. Ularning terisi to‘q jigarrang, sochlari to‘lqinsimon, qora, burni yapaloq, qoshining usti qabariq bo‘ladi (71-rasm) .

Taxminlarga ko‘ra, ular bu yerga Janubi-sharqiy Osiyodan kelgan. Yevropaliklar kelgunga qadar avstraliyaliklar juda past taraqqiyot darajasida bo‘lgan.

O'xshashlar

MATERIK AHOLISI VA UNING TABIATGA TA’SIRI.tarqatmalar

Yevrosiyo aholisi va uning tabiatga ta’siri

AFRIKA MateGiNINING aholisi va uning tabiatga ta’siri

Tabiiy geografik o‘lkalari. Materik tabiatiga insonning ta’siri

Materik iqlimining xususiyatlari