Iqtisodiy faoliyatini axborotlashtirish. O’zbekiston Respublikasida zamonaviy axborot texnologiyalarining holati va rivojlanish tendentsiyalari REJA Kirish 1. Iqtisodiy faoliyatni axborotlashtirishning asosiy maqsadlari: 2. Iqtisodiy faoliyatni axborotlashtirishning afzalliklari: 3. Axborot texnologiyalarining rivojlanish tendentsiyalari Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar

KIRISH Iqtisodiy faoliyatni axborotlashtirish — bu iqtisodiy jarayonlar, muassasalar va sohalarda ma'lumot va axborot texnologiyalaridan (AT) keng foydalanishni ta'minlash jarayonidir. Ushbu jarayon axborot tizimlari va raqamli texnologiyalarni joriy etish, ulardan samarali foydalanish orqali iqtisodiy faoliyatni optimallashtirishni maqsad qiladi. Iqtisodiy faoliyatni axborotlashtirish nafaqat iqtisodiy sektorlarda, balki davlat boshqaruvi, ta'lim, tibbiyot, sanoat va boshqa sohalarda ham muhim o'rin tutadi. Iqtisodiy faoliyatni axborotlashtirishning asosiy maqsadlari: 1. Ma'lumotlarni tezkor va samarali olish: Axborot tizimlari va raqamli texnologiyalar yordamida ma'lumotlarni tezda to'plash, tahlil qilish va qaror qabul qilish jarayonlarini tezlashtirish. 2. Iqtisodiy jarayonlarni avtomatlashtirish: Biznes jarayonlarini avtomatlashtirish orqali inson resurslarini minimallashtirish va samaradorlikni oshirish. 3. Shaxsiylashtirilgan xizmatlar: Mijozlarga yoki iste'molchilarga xizmat ko'rsatishda individual ehtiyojlarni hisobga olish, shu bilan birga ularning qoniqishini oshirish. 4. Resurslarni boshqarish va tejash: Axborot texnologiyalari orqali resurslardan (masalan, moliyaviy, insoniy, material resurslari) samarali foydalanish va ularni tejash. 5. Raqobatbardoshlikni oshirish: Axborot texnologiyalaridan foydalanish orqali kompaniyalar va davlatlar o'rtasidagi raqobatbardoshlikni oshirish. Iqtisodiy faoliyatni axborotlashtirishning asosiy yo'nalishlari: 1. Elektron tijorat: Onlayn savdo, raqamli to'lovlar va xizmatlar tizimlarini rivojlantirish. 2. Elektron hukumat: Davlat xizmatlarini axborot texnologiyalari yordamida raqamlashtirish, shu jumladan fuqarolar uchun xizmatlarni onlayn tarzda taqdim etish.

3. Moliyaviy texnologiyalar (Fintech): Banklar va moliyaviy tashkilotlar tomonidan raqamli xizmatlar, masalan, mobil banking, kriptovalyutalar, va boshqa innovatsion moliyaviy echimlar joriy etilishi. 4. Korxona va sanoatdagi raqamli transformatsiya: Ishlab chiqarish jarayonlarini, logistika va ta'minot zanjirlarini raqamlashtirish va avtomatlashtirish. 5. Ma'lumotlarni tahlil qilish va big data (katta ma'lumotlar): Katta hajmdagi ma'lumotlarni tahlil qilish va ulardan biznes qarorlarini qabul qilishda foydalanish. Iqtisodiy faoliyatni axborotlashtirishning afzalliklari:  Tezkor va aniqlik bilan qaror qabul qilish: Yangi axborot tizimlari va tahlil usullari orqali iqtisodiy jarayonlarni yaxshiroq tushunish va aniq qarorlar qabul qilish.  Samaradorlikni oshirish: Avtomatlashtirilgan tizimlar va jarayonlar orqali ish jarayonlarini tezlashtirish va xatoliklarni kamaytirish.  Xarajatlarni kamaytirish: Raqamli texnologiyalar yordamida resurslarni tejash va samarali boshqarish.  Yangi ish o'rinlari yaratish: Axborot texnologiyalari va raqamli xizmatlar sohasida yangi ish o'rinlari va kasblarni yaratish. Muammolar va qiyinchiliklar:  Axborot xavfsizligi: Axborotlarni saqlash va ularni himoya qilish, kiberxavfsizlikni ta'minlash.  Raqamli savodsizlik: Ahamiyatli qatlamlar yoki ayrim guruhlar uchun yangi texnologiyalarni tushunish va ulardan foydalanishdagi qiyinchiliklar.  Infratuzilma va texnologik resurslar: Raqamli infratuzilma va kerakli texnologiyalarni joriy etishda yuzaga keladigan moliyaviy va texnik to'siqlar. Umuman olganda, iqtisodiy faoliyatni axborotlashtirish iqtisodiy rivojlanishni tezlashtiradi, shuningdek, global iqtisodiy o'zgarishlarga tez moslashish imkoniyatini yaratadi.

1. Axborot xavfsizligi : Axborot texnologiyalarini me ’ moriy - huquqiy ta ’ minlashda axborot xavfsizligi muhim rol o ' ynaydi . Bunda axborot tizimlarining uzilishiga yo ' l qo ' ymaslik , ma ' lumotlarni ruxsatsiz o ' zgartirish , o ' g ' irlash yoki yo ' qotish kabi holatlarga qarshi huquqiy choralar ko ' riladi . - Me ’ yoriy hujjatlar : - " Axborot xavfsizligi to ' g ' risida " gi qonun - " Axborot tizimlarining xavfsizligi " haqidagi nizomlar - " Kiberxavfsizlik to ' g ' risida " gi hujjatlar 2. Shaxsiy ma ’ lumotlarni himoya qilish : Shaxsiy ma ’ lumotlarning maxfiyligi va himoyasini ta ' minlashda axborot texnologiyalarini huquqiy jihatdan tartibga solish zarur . Shaxsiy ma ’ lumotlarning nohaq foydalanilishi va boshqalar tomonidan ruxsatsiz olishiga qarshi chora - tadbirlar ko ' riladi . - Me ’ yoriy hujjatlar : - " Shaxsiy ma ’ lumotlar to ’ g ’ risida " gi qonun - " Shaxsiy ma ’ lumotlarni himoya qilish " bo ’ yicha normativ - huquqiy hujjatlar - " Raqamli ma ' lumotlar va shaxsiy ma ' lumotlar xavfsizligi " to ' g ' risidagi qonunlar 3. Elektron hujjatlar va imzo : Axborot texnologiyalari yordamida yaratilgan elektron hujjatlar va elektron imzo tizimini joriy etish ham muhim . Elektron imzo hujjatlarining qonuniy kuchini tasdiqlash va elektron tizimlarning qonuniy asoslarini shakllantirish kerak . - Me ’ yoriy hujjatlar : - " Elektron hujjatlar va imzo to ’ g ’ risida " gi qonun - "Elektron imzo va elektron hujjatlar" to’g’risidagi normativ hujjatlar 4. Intellektual mulk huquq:

Axborot texnologiyalarida intellektual mulkni himoya qilish muhim ahamiyatga ega. Bu huquqlar yaratgan dasturlar, dizaynlar, algoritmlar, ma'lumotlar bazalari va boshqa axborot mahsulotlarini himoya qiladi. -Me’yoriy hujjatlar: - "Intellektual mulk to’g’risida"gi qonun - "Dasturiy ta’minot va algoritmlar huquqlari" to’g’risidagi qonunlar - "Patentsiz dasturiy mahsulotlar" haqidagi hujjatlar 5.Raqamli transformatsiya va davlat boshqaruvi: Raqamli iqtisodiyot va davlat boshqaruvining raqamli tizimlariga o'tish hamda shu jarayonda axborot texnologiyalarining to'liq integratsiyasi haqida huquqiy asoslar ta’minlanishi lozim. - Me’yoriy hujjatlar: - "Raqamli iqtisodiyot va davlat boshqaruvi" to’g’risida hukumat qarorlari - "Axborot texnologiyalarining davlat xizmatlarida qo’llanilishi" 6. Kiberjinoyatlar va ularga qarshi kurashish: Axborot texnologiyalarining yuksalishi bilan kiberjinoyatlar ham ko'paymoqda. Shu bois, kiberjinoyatlar bilan kurashish uchun maxsus qonunlar va huquqiy tartiblar zarur. - Me’yoriy hujjatlar: - "Kiberjinoyatlarga qarshi kurashish" to’g’risida qonun - "Axborot tizimlaridagi jinoyatlar" to’g’risidagi qonunlar 7.Elektiron tijoratni tartibga solish: Elektron tijoratni rivojlantirish uchun axborot texnologiyalarining huquqiy jihatlarini tartibga solish zarur. Bunda elektron to’lov tizimlari, shartnomalar, virtual do‘konlar va ularning qonuniy asoslari ko‘rib chiqiladi. - Me’yoriy hujjatlar: - "Elektron tijorat to’g’risida"gi qonun