Kurashning texnik-taktik maxorat tamoyillari Reja: Kirish I .bob. Texnik-taktik maxorat tamoyillari 1.1.Texnik-taktik maxorat va kurash koidalarining uzaro bog’likligi 1.2.Kurashchining texnik-taktik maxorati va aloxida xususiyatlari 1.3.Xujum xarakatlarini optimal xajmi, turli-tumanligi va samaradorligi 1.4.Xuxum xarakatlarining yetakchi axamiyati 1.5.Xujum xarakatlarining okilona tuzilmasini egallash 1.6.Kulay dinamik vaziyatlarda xujumni bajarish 1.7.Xujum kilish uchun kulay dinamik vaziyatlarni tayyorlash va ulardan foydalanish 1.8.Bosh va kondensator omillardan foydalanish 1.9.Texnik-taktik maxoratning yetakchi va kolok tomonlariga birgalikda ta’sir etish II.bob. Kurashchining jismoniy tayyorgarligi 2.1.Kuch va uni rivojlantirish uslubiyati 2.2.Tezkorlik va uni rivojlantirish uslubiyati 2.3.Chidamlilik va uni rivojlantirish uslubiyati 2.4.Chakkonlik va uni rivojlantirish uslubiyati 2.5.Egiluvchanlik va uni rivojlantirish uslublari III.bob . Texnik tayyorgarlik 3.1.Kurashchilar trenirovka jarayonida texnik tayyorgarlik 3.2.Texnik xarakatlarni amalga oshirishning umumiy asoslari 3.3. Kurashchining texnik maxoratini oshirish yUllari IV.bob . Taktik tayyorgarlik 4.1.Taktik tayyorgarlik maksadi va vazifalari 4.2.Xujum xarakatlarini tayyorlash taktikasi 4.3. Bellashuvni tuzish taktikasi

4.4. Musobakalarda latnashish taktikasi Xulosa Foydalanilgan adabiyot

Kirish O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 4-noyabrdagi “Kurash milliy sport turini rivojlantirish va uning xalqaro nufuzini yanada oshirish chora- tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ-4881-sonli qarori kurash sport turini isloh qilishning yangi davrini boshlab berdi. Mazkur qarorda yosh istiqbolli sportchilarni tanlab olish va tarbiyalash masalalari bo’yicha bolalar-o‘smirlar sport maktablari, ixtisoslashtirilgan olimpiya zaxiralari maktab-internatlari bilan uzluksiz hamkorlikni amalga oshirish, ularga o‘quv-uslubiy va me’yoriy-axborot yordam ko‘rsatishni ta’minlash, zarur sport anjomlari va uskunalari bilan jihozlangan o’quv-mashg’ulot bazalarini yaratish hamda kurash bo’yicha respublika va xalqaro musobaqalarda g’oliblikni qo’lga kiritishga qodir bo’lgan sportchilarni tayyorlashda ushbu bazalardan samarali foydalanish, kurash mahorat maktablari bazasida milliy terma jamoalar va ularning zaxiralari ishtirokida o’quv-mashq yighnlari, respublika va mintaqaviy sport bellashuvlarini tashkil etish hamda muntazam ravishda o’tkazib borish, xorijiy davlatlar trener va hakamlari bilan o’zaro tajriba almashish maqsadida chet elning kurash klublari bilan hamkorlikni rivojlantirish masalalari dolzarb etib belgilangan.Oshirish va usullarni samarali amalga oshirish uchun qulay dinamik vaziyatlarni yaratish; 3) qattiq kuch bosimi sharoitida qattiq ushlash va gilamning butun maydoni bo’ylab raqibni ta’qib qilish ko’nikmalarini oshirish; 4) qirg’oqqa o’tish va oyoqlarni o’zaro bog’lash orqali ag’darilishdan himoya qilish ishonchliligini oshirish ; 5) kurashni faol boshlash mahoratini oshirish; 6) standart vaziyatlardan foydalanish samaradorligi va ishonchliligini oshirish; 7) kurash jarayonida ustunlikni saqlab qolish uchun ko’nikma va malakalarni oshirish jarayonida quyidagilar takomillashtirish; a) stend va stenddagi dinamik vaziyatlarning bo’laklari bo’yicha texnik harakatlar (ushlab turish uchun kurash, stenddan boshlang’ich vaziyatni amalga oshirish, hisoblagichni bajarish uchun dinamik vaziyatdan foydalanish). - hujum va boshqalar); b) turli darajadagi fiziologik yuk (katta va maksimal) fonida texnik harakatlar; v) kurashning faol fonini yaratishga qaratilgan taktik kombinatsiyalar. kamida 2 hafta oldin) asosiy

raqobatchilarga qarshi kurashish usullarini tahlil qilish va izlash faol ravishda olib boriladi. Kurashchilarni tayyorlashda ularning mahoratini oshirishga qaratilgan o’quv topshiriqlari tizimi berildi. O’ziga xos tarzda, o’ziga xos texnik usullari (operatsiyalari) bilan hal qilishi hisobga olish kerak. Muvaffaqiyatli hujumdan (qarshi hujumdan) keyin kurashchilar jang san’ati mahoratini oshirdilar: 1) tezlikni pasaytirmaslik, bosim o’tkazish; 2) ishonchli himoya qilish, kishanlash, manevr qilish bilan ustunlikni saqlash; 3) raqibni xavfli holatga o’tkazish bilan, unga siqish qo’yish va tana go’shtida g’alaba qozonish; 4) ishonchli himoya bilan ustunlikni saqlab, tiklab olish, manevr qilish, keyin yana hujum qilish va ishonchli himoya, kishanlash, manevrlar yordamida ustunlikni saqlab qolishga o’tish; 6) yana hujum qilish, so’ng ishonchli himoya, kishanlash, manevr qilish bilan ustunlikni saqlab qolgan holda tiklanish, so’ngra raqibni xavfli holatga o’tkazish bilan yana hujum qilish, unga siqish va murdada g’alaba qozonish. Texnik-taktik tayyorgarlik jarayonida kurashchi muvaffaqiyatli hujum qilib, baho (ochko) qo’lga kiritgandan so’ng, qoidaga ko’ra, navbatdagi hujumga o’tishini eslatib o’tish zarur. Va u bunga tayyor bo’lishi kerak. Aks holda, u ochko yo’qotishi mumkin. Bundan tashqari, vazifaga qarab, sportchining ustunlikka erishgan harakatlari (hujum, qarshi hujum yoki faollik ko’rsatish va boshqalar) o’zgaradi. Raqobat faolligining o’tkazilgan tahlili shuni ko’rsatadiki, g’alaba qozonishda birinchi ballning roli quyidagi sabablarga ko’ra yanada kuchayadi: 1) bir davrning vaqti uch daqiqadan ikki daqiqaga qisqartiriladi, ya’ni o’yinni o’tkazish uchun yana ham kamroq vaqt bor. 2) har bir davr nol ball bilan boshlanadi, ya’ni har bir sportchi uch marta birinchi bo’lib ochko olish imkoniyatiga ega. Yuqorida aytilganlardan kelib chiqib, bizga kurashni faol boshlash, to’satdan hujumga o’tish, kurash boshida tashabbusni qo’lga olish uchun birinchi bo’lib taktik va texnik harakatlarni bajarish bo’yicha ko’rsatmalar beriladi. Bu vazifani amalga oshirish quyidagicha amalga oshiriladi: kurashchilarga topshiriq e’lon qilindi - jangning debyutida g’alaba qozonish, ya’ni bir daqiqa

ichida birinchi ochkolarni olib, raqiblardan ko’proq ochko to’plash. Shundan so’ng kurash to’xtatiladi, tahlillar o’tkaziladi va yana 3-5 daqiqadan so’ng topshiriq takrorlanadi. Uch-oltitagacha shunday seriyalar ijro etiladi. Sportchilarga vaziyatga qarab jang san’atlarini oqilona olib borish ko’nikmasi o’rgatiladi. Texnik va taktik harakatlarni takomillashtirish jarayonida raqiblarning fizika xususiyatlari (tana uzunligi, qo’llari, oyoqlari, tanasi), shuningdek, ularning tayyorgarligining kuchli va zaif tomonlari hisobga olindi. Shu bilan birga , ularning eng kuchli tomonlari maksimal darajada qo’llanildi, zaif tomonlari niqoblandi va kompensatsiya qilindi.