Oliy ta ’ lim muassas as i talabalarida o qish vaʻ yozish ko nikmasini oshirishning dolzarb ʻ metodlari .

Mundarija I.Kirish……………………………………………….………………….………….3 II.Asosiy qism……………………………………………………………………… 1.Oliy ta'lim muassasasida xitoy tilini o qitishda o qish va yozish ko nikmasiniʻ ʻ ʻ shakllantirish metodlari 2.O’qish ko’nikmasini baholashdagi talablari 3.Yozish ko’nikmasini baholashdagi talablari III.Xulosa………………………………………………….…….………………...29 IV.Foydalanilgan adabiyotlar………………………….….……….……………...30

Kirish Tadqiqotning dolzarbligi. Talaba maktabda muvaffaqiyatli bo lishi uchun uʻ birinchi navbatda asosiy akademik ko nikmalarni egallashi kerak: o qish, yozish va ʻ ʻ hisoblash. Aytishimiz mumkinki, ular barcha ta'limning asosidir. O qish keyingi o rganish ʻ ʻ uchun zarur bo lgan yangi bilimlarni olish vositasidir. O qishni o rganmagan yoki ʻ ʻ ʻ o qishga qodir bo lmagan talaba bilimlarni muvaffaqiyatli o zlashtira olmaydi va undan ʻ ʻ ʻ amalda foydalana olmaydi, chunki maktabda o qitish jarayoni doimo talabalarning ʻ mustaqil ishlashi, birinchi navbatda, kitob ustida ishlashni o z ichiga oladi. Talabalarning ʻ o qish texnikasini yetarli darajada o zlashtirmasliklari, eng muhimi, o qiganlarini ʻ ʻ ʻ tushunish qobiliyati o quv ishlarida jiddiy qiyinchiliklar bilan birga keladi, bu esa ʻ akademik muvaffaqiyatsizlikka olib kelishi mumkin. O qishga o rgatish muammosi endi maktab o quv dasturidan tashqariga chiqdi. ʻ ʻ ʻ O qish madaniyati va o qilgan narsadan maksimal ma'lumot olish qobiliyati shaxsning ʻ ʻ umuman rivojlanishining muvaffaqiyatini belgilaydigan asosiy omillardir. To g ri, ongli o qish orqali boshlang ich ta'lim oldiga qo yilgan maqsadlarga ʻ ʻ ʻ ʻ ʻ erishiladi: - kichik yoshdagi maktab talabalarining boshlang ich umumiy ta'lim bilimlarini ʻ o zlashtirishi, ularning bilim qobiliyatlari va boshlang ich maktab o quv dasturlarini ʻ ʻ ʻ o zlashtirish ko nikmalarini rivojlantirishni ta'minlash; ʻ ʻ - o quv faoliyatida asosiy ko nikmalarni shakllantirish; ʻ ʻ - o z mamlakatining milliy mentaliteti, madaniy va tarixiy xususiyatlari va an'analarini ʻ hisobga olgan holda mahalliy va jahon madaniyati bilan tanishish. - muayyan tadqiqot salohiyatiga ega ijodiy shaxsni shakllantirish; - maktab talabalari o rtasida milliy ustuvorliklar va umuman global gumanistik ʻ qadriyatlarga yo naltirilgan fuqarolik va axloqiy pozitsiyani shakllantirish. ʻ Aynan o qish talaba shaxsini tarbiyalash, uning ma’naviy, axloqiy va fuqarolik ʻ fazilatlarini shakllantirish, qozog istonlik o z-o zini anglash uchun keng imkoniyatlarga ʻ ʻ ʻ ega. Talaba o qish tufayli o z fikrlarini ifoda etish va o z bayonotlarini qurish qobiliyatini ʻ ʻ ʻ egallaydi.

Tadqiqotning vazifasi: oliy ta’lim talabalarining o qish jarayonini shakllantirishningʻ nazariy asoslarini ochib berish va talabalarning o qish sifatini oshirishga qaratilgan ʻ rivojlantiruvchi o qish mashqlari tizimini tanlashdir. ʻ Tadqiqot maqsadlari - tadqiqot muammosi bo yicha psixologik, pedagogik va ilmiy-uslubiy adabiyotlarni ʻ o rganish va tahlil qilish; ʻ - oliy ta’lim muassasi talabalarning psixologik-pedagogik xususiyatlarini aniqlash ; - boshlang ich maktabda o qish texnikasi haqidagi zamonaviy g oyalarni ochib berish; ʻ ʻ ʻ Ish tuzilishi .Mazkur kurs ish kirish, asosiy qism, xulosa, foydalanilgan adabiyotlar ro yxati 40 ta betdan iborat. ʻ

1.Oliy ta'lim muassasasida xitoy tilini o qitishda o qish va yozish ko nikmasiniʻ ʻ ʻ shakllantirish metodlari Chet til o‘qitish tarixida metodlar. Tarixan metodlar to‘rt guruhga birlashtirilib, ularning nomlariga ,,tarjima“, ,,to‘g‘ri“ „qiyosiy (yoki ongli- qiyosiy)“, ,,aralash“ kiradi. Shunday qilib, chet tili o‘qitishning bir necha asrlik tarixidagi barcha metodlar ushbu to‘rt toifaga to‘plangan. Ularning har birini qisqacha tahlil qilish talab etiladi, chunki bugungi metodikada ularning ayrim xususiyatlari muayyan shaklda qo‘llanilmoqda. Tarjima metodi. Ushbu metodning nomi, odatda, „tarjima metodlari“ termini bilan ko‘plikda ishlatiladi. Nomiga ko‘ra ma’nosini bilib olish qiyin emas: chet tili materiali ona tiliga taijima qilinadi. Taijima metodlari orasida eng ko‘p tarqalganlari „grammatika- tarjima metodi“ va „matn-tarjima metodi“ nomlari bilan mashhur bo'lgan. Birinchisining namoyandalari so‘z va gap tarjimasini grammatika qoidalarini o‘rgatish uchun tatbiq etganlar, ikkinchisining tarafdorlari esa matnni o ‘qish va uning mazmunini tushunishda tarjimadan foydalanishni maqsad qilib olishgan. Ikkala tarjima metodini qo'llashdan faqat ta’limiy maqsad ko‘zlangan. Chet tili retseptiv tarzda o‘rganilgan. O‘z davrining tilshunoslik va ruhshunoslik ma’lumotlariga asoslanib, chet tili o‘qitish metodlari ishlab chiqilgan. Ayrim muallimlar hozirgacha tarjima metodlari usullaridan noo‘rin foydalanishmoqda. Masalan matnni og'zaki tarjima qilish g‘ayrimetodik usuldir. Matnning ayrim jumlalari yoki bir-ikki bo‘lagini muayyan maqsadda tarjima qilish man etilmaydi. Lug‘atdan foydalanib, yangi so‘zlarning ma’nolarini ochish maqsadida tarjima qilishga mo‘ljallangan kichik matnlar berilishi mumkin. Bu yerda matnni tarjima qilishdan ko‘zlanadigan metodik muddao lug‘atdan foydalanishni o‘rgatishdir. To’g’ri metod Metod nomining kelib chiqishiga asosiy sabab shundan iboratki, to‘g‘ri metodda o‘qitish chog‘ida ona tilini chetlab o‘tib, chet tili so‘zi bilan predmet orasida bevosita assotsiatsiya (fikran bog‘lanish) o‘rnatishga urinib ko‘rilgan. Chet tili grammatikasini o ‘rgatishda ham xuddi shunday metodik yo‘l tutilgan: grammatik ma’no bilan forma o‘rtasida bevosita bog‘lanish hosil qilmoqchi bo‘lishgan. To‘g‘ri metodning dunyoga kelish sababini chet tillarni amaliy o‘r- ganish maqsadidan qidirish joizdir. O‘tgan asrning oxirlariga