logo

QURILISHDA BOSHQARUV SAMADORLIGINI OSHIRISH YO’LLARI

Загружено в:

06.03.2024

Скачано:

0

Размер:

16131.107421875 KB
Mavzu: QURILISHDA BOSHQARUV 
SAMADORLIGINI OSHIRISH YO’LLARI
QURILISH BOSHQARUVI HAQIDA TUSHINCHA
QURILISHDA SAMADORLIGINI OSHIRISH YO’LI
O’ZBEKISTONDA QURLISH SOHASIDA BOSHQARUV 
HAQIDA RE’JA Qurilish boshqaruvi, bir korxona yoki 
tashkilotda qurilgan ob'ektlarni boshqarish 
va uni muvaffaqiyatli amalga oshirish 
uchun zarur bo'lgan jarayon va 
protsesslarning barchasini o'z ichiga oladi. 
Qurilish boshqaruviga shu jumladan, 
boshqaruvchi, menejerlar, dizaynerlar va 
yo'nalishchilar kira oladi. Qurilish 
boshqaruvining bajarilishi uchun amaliy 
faoliyat, planlash va taqdim etish, 
resurslarni masofaviy ravishda boshqarish, 
vaqt yoki moliyaviy daromadni 
optimallashtirish lozim bo'ladi. Bu 
jarayonni menejerlik jihatidan boshqarish 
uchun keng qamrovli bilim va tajriba talab 
etadi. Qurilish boshqaruv, qurilish obyektlarni 
noyob qurilish va boshqarishni amalga 
oshiruvchi jarayon va faoliyatdir. Bu, 
qurilish loyihasining loyihadan boshlab 
ishga tushirilishiga qadar bo'lgan barcha 
jarayonlarni tuzatish va boshqarishni o'z 
ichiga oladi. Qurilish boshqaruv 
faoliyati, loyihani qurish, resurslarni 
taqsimlash, muddatlarni belgilash, ish 
tartibi, ijro intizomini ta'minlash vaqti 
hamda moliyaviy daromadni ta'minlashni 
o'z ichiga olad i. Qurilish boshqaruvchi, obyekt yoki 
loyihani muvaffaqiyatli boshqarish 
uchun zarur bo'lgan mulkni va 
imkoniyatlarni e'lon qilish, ish 
tartibi va jadvalini belgilash, kadrlar 
va resurslarni boshqarish, faoliyat 
natijalarini baholash va loyiha 
darajasini baho berish, muammoni 
hal qilish va muvaffaqiyatli 
natijalarni ko'rish uchun zarur 
jarayonlarni boshqaradi . ,Qurilish boshqaruvning mohiyati va 
mahsuloti, qurilishga bo'lgan 
talablar va shartlarga qarshi 
keladigan chet tushuncha, 
menejerlik tajribasi va ijtimoiy 
muhitni tushunish uchun keng 
imkoniyatlarni talab etadi. Qurilish 
boshqaruv faoliyati, professional 
tajriba va bilim talab etadi, 
shuningdek, yagona yo'nalish 
bo'lmagan multidisiplinar bilim va 
ko'nikmalarga ham ega bo'lishi 
kerak. , Qurilish boshqaruvining asosiy mazmuni quyidagilarni o'z ichiga oladi:
1. Qurilish obyektlari va inshootlarini loyihalash: Qurilish boshqaruvchi qurilish loyihasini 
tuzish va barcha obyektlarni to'g'risida to'liq tushunishga ega bo'lishi kerak.
2. Resurslarni boshqarish: Qurilish boshqaruv faoliyati barcha resurslarni (odamlar, materiallar, 
moliyaviy resurslar) keng qamroqda boshqarish va ulardan samarali foydalanishni ta'minlashni 
o'z ichiga oladi.
3. Ish tartibi va jadvalini belgilash: Qurilishning muvaffaqiyatli bajarilishi uchun to'g'ri ish 
tartibi va jadvali belgilanishi, har bir bosqichning muddatlari va muhimligi belgilanishi zarurdir.
4. Jadval shakllantirish: Qurilish boshqaruvchi ish uchun loyihaning ajratilgan muddatlari 
bo'yicha jadval va grafiklar tuzish, ish birikmalarini to'g'riyorlash va sifatni ta'minlash uchun 
javob hero, muddat va dastlabki mabadiy to'lovlarni belgilashga yordam etadi.
5. Muhim muammolarni hal qilish: Qurilish boshqaruvchi muhim loyihaga oid muammolarni 
aniqlash va ularni hal qilish uchun samarali yechimlar qidirish va tajribaga ega bo'lishi zarurdir "Qurilish maydonchasi"
Qurilish loyihasining hajmi va xarakteri, 
jumladan, halokat va qazish ishlariga qarab, 
mahalliy hokimiyat tomonidan tasdiqlanishi 
uchun boshqa qurilishni boshqarish rejasi 
talab qilinishi mumkin. Qabul qilingan 
narsalar ko'pincha quyidagilarni o'z ichiga 
oladi:
Jamoatchilik xavfsizligi va sayt xavfsizligi
Ish vaqti
Vahima va tebranishni cheklash uchun 
nazorat qiladi
Havoning, changning, bo'ronli suvning va 
cho'kindining to'g'ri boshqarilishi
Chiqindilar va materiallar qayta ishlatiladi
Transportni boshqarish Qurilish sohasida samaradorlikni oshirish uchun quyidagi yo'llar muhim 
bo'ladi:
1. Tekshirish va baholash: Qurilish loyihasi va boshqaruv jarayonlari 
davomida tekshirish va baholash muhimdir. Har bir bosqichda 
samaradorlikni oshirish uchun hato va muammolarga tez-tez e'tibor berib, 
ularga tezda yechim topish lozim.
2. Kommunikatsiya: Ishtirokchilarning va qo'llab-quvvatlash 
tashkilotlarining o'rtasidagi aloqalar samimiy va samarador bo'lishi kerak. 
To'g'ri va barqaror kommunikatsiya qurish, muammolarni tez hal etishga 
yordam beradi.
3. Resurslarni samarali boshqarish: Qurilish jarayonlarida foydalanish uchun 
kerakli resurslarni to'g'ri boshqarib, ularni samarali va taqdim etilgan vaqtda 
qo'llash zarurdir. Budjet va vaqt samaradorligini muhofaza qilish katta 
ehemiyatga ega. 4. Natijalarni baholash va muhitni takomillashtirish: Qurilish loyihasi 
va jarayonlarining natijalarini doimiy ravishda baholash va muhitni 
takomillashtirish lozim. Muammolarni aniqlab, uni hal qilish va o'zaro 
ishonchli sheriklar bilan ishlash, samaradorlikni oshirishga yordam  
beradi.
5. Malakali kadrlarni jalb qilish va ularni rivojlantirish: Qurilish 
bo'yicha malakali va motivatsiyalangan kadrlarni jalb qilish va ularni 
rivojlantirish, yangi texnologiyalarni o'rganishlari uchun dasturni 
to'liqlaydigan barcha zaruriyatlarga ega bo'lishi zarurdir.
Samaradorlikni oshirish uchun, muhim maqbullovlarni belgilash, 
loyihani samarali boshqarish va muhim muammolarga tez-tez yechim 
topish, o'rinbosarlik va barqarorlikni ta'minlash katta ehemiyatga ega. Qurilish sohasida samaradorlikni oshirish 
uchun quyidagi yo'llar muhim bo'ladi:
1. Texnikaviy va innovatsion 
yondashuvlar: Qurilish sohasida 
foydalaniladigan yangi texnologiyalarni 
o'rganish, ularni qo'llash va innovatsion 
hal qilish samaradorlikni oshirish uchun 
katta ahamiyatga ega. Biznes va yaratish 
usullarini yangilash, yangi yordamchi-
materiallarni qo'llash va tez-tez o'rganish 
samaradorlikni oshirishga yordam beradi . 2. Boshqaruvning raqamli jarayonlari: 
Qurilish sohasida raqamli boshqaruv 
usullari va intellektual-analitik 
yondashuvlar juda muhimdir. Raqamli 
boshqaruv tizimlarini qo'llash, 
ma'lumotlar analitigini mustahkamlash 
va samaradorlikni oshirish uchun ko'p 
ma'lumotdan foydalanish erkak. 3. Ishlab chiqarish jarayonlarini 
optimallashtirish: Qurilish sohasida 
ishlab chiqarish jarayonlarini 
avtomatlashtirish, ta'minotni 
mustahkamlash va ish jarayonlarini 
optimallashtirish, samaradorlikni 
oshirishga yordam beradi. Har bir 
qadamni taqdim etish, jarayonlarni 
tubdan ko'rib chiqish va unga mos 
bo'lgan to'g'rimamulotni qo'llash 
muhimdir. 4. Ishtirokchilarning ma'rifi va 
malakalarini oshirish: Qurilish 
sohasida ishtirokchilarning 
malakalarini oshirish va 
rivojlantirish katta ahamiyatga 
ega. Malakali kadrlarga kurslar 
va ta'limlar tashkil etish, tajriba 
olish imkoniyatlarini 
kengaytirish va keng doiradagi 
bilimlarni o'rganish, 
samaradorlikni oshirishga 
yordam beradi. 5. Qo'llab-quvvatlash va motivatsiya tizimlarini tashkil etish: 
Qurilish sohasida qo'llab-quvvatlash tizimlarini tashkil etish va 
ishtirokchilarni motivatsiyalash, ularning qatnashuvini oshirish 
va loyihalarda faol ishtirokini kuchaytirish samaradorlikni 
oshirishda muhimdir.
Samaradorlikni oshirish uchun, yuqori malakali kadrlarning 
rivojlantirilishi, raqamli boshqaruv tizimlarini qo'llash, ishlab 
chiqarish jarayonlarini optimallashtirish va ishtirokchilarning 
ma'rifi va motivatsiyasini oshirish zarurdir. Bu yo'llar orqali 
qurilish sohasida samaradorlikni oshirish va yuqori natijalar 
olish mumkin. O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI VAZIRLAR MAHKAMASINING
QARORI
QURILISH SOHASIDA DAVLAT BOSHQARUVI TIZIMINING TUBDAN 
TAKOMILLASHTIRILISHI MUNOSABATI BILAN O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI 
HUKUMATINING AYRIM QARORLARIGA O‘ZGARTIRISH VA QO‘SHIMCHALAR 
KIRITISH, BA’ZILARINI O‘Z KUCHINI YO‘QOTGAN DEB HISOBLASH 
TO‘G‘RISIDA
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “ Qurilish sohasida davlat boshqaruvi tizimini tubdan 
takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida ” 2018-yil 2-apreldagi PF-5392-son, “ Idoralararo 
kollegial organlarni tubdan qisqartirish va yanada optimallashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida ” 
2018-yil 28-avgustdagi PF-5527-son, “ O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Loyiha 
boshqaruvi milliy agentligi faoliyatini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida ” 
2019-yil 10-yanvardagi PF-5624-son farmonlari va “ O‘zbekiston Respublikasi Qurilish 
vazirligi faoliyatini tashkil etish to‘g‘risida ” 2018-yil 2-apreldagi PQ-3646-
son qaroriga	 muvofiq Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi: 1. O‘zbekiston Respublikasi Hukumatining 1-ilovaga	 muvofiq ayrim qarorlariga o‘zgartirish va 
qo‘shimchalar kiritilsin.
2. O‘zbekiston Respublikasi Hukumatining	
 2-ilovaga	 muvofiq ayrim qarorlari o‘z kuchini yo‘qotgan deb 
hisoblansin.
3. O‘zbekiston Respublikasi Qurilish vazirligi manfaatdor vazirliklar va idoralar bilan birgalikda o‘zlari 
qabul qilgan normativ-huquqiy hujjatlarni bir oy muddatda ushbu qarorga muvofiqlashtirsin.
4. Mazkur qarorning bajarilishini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Bosh vazirining birinchi 
o‘rinbosari ― transport vaziri A.J. Ramatov va O‘zbekiston Respublikasi qurilish vaziri birinchi 
o‘rinbosari B.I. Zakirov zimmasiga yuklansin.
O‘zbekiston Respublikasining Bosh vaziri A. ARIPOV
Toshkent sh.,
2019-yil 14-iyun,
498-son O‘zbekiston Respublikasi Hukumatining o‘z kuchini yo‘qotgan deb e’tirof etilayotgan ba’zi 
qarorlari
RO‘YXATI
1. Vazirlar Mahkamasining “Qurilish ishlab chiqarishini tashkil etish va boshqarishning chet el 
tajribasini o‘rganish va ularning yangi usullarini hamda ilg‘or qurilish texnologiyalarini joriy etish 
ishlarini tashkil etish to‘g‘risida” 1999-yil 3-sentabrdagi 412-son  qarori .
2. Vazirlar Mahkamasining “Arxitektura va shaharsozlik sohasidagi qonun hujjatlariga rioya 
qilinishi uchun rahbarlar va mansabdor shaxslarning javobgarligini oshirish chora-tadbirlari 
to‘g‘risida” 2000-yil 23-avgustdagi 329-son	
  qarori .
3. Vazirlar Mahkamasining 2013-yil 30-maydagi 150-son qarori (O‘zbekiston Respublikasi QT, 
2013-yil, 5-son, 33-modda) bilan tasdiqlangan Qurilish sohasida ruxsat beruvchi tusdagi hujjatlarni 
berish tartibotlarini amalga oshirish muddatlari va qiymatini belgilashda tabaqalashtirilgan 
yondashuv tartibi to‘g‘risidagi Nizomning
  V  bobi .
4. Vazirlar Mahkamasining “O‘zbekiston Respublikasi Yagona qurilish reglamenti tizimini 
shakllantirish to‘g‘risida” 2013-yil 20-avgustdagi 229-son	
  qarori   (O‘zbekiston Respublikasi QHT, 
2013-yil 26-avgust, 34-son, 455-modda). O'zbekiston qurilish sohasida boshqaruv haqida o'zaro 
hamkorlik, innovatsiyalar va texnologiyalar boyicha amaliy 
tadbirlar ko'rib chiqiladi. Quyidagi muhim yo'llarni 
ko'rsatish mumkin:
1. Innovatsiyalar va texnologiyalar boyicha rivojlantirish: 
O'zbekiston qurilish sohasida yangi innovatsiyalar va 
texnologiyalarni qo'llash va ularga yo'naltirish muhim 
ahamiyatga ega. Bu soha yuqori tekislik va yangiliklarni 
talab qiladi, shuning uchun innovatsiyalar va 
rivojlantirishning taqsinlama talabalari bo'lishi zarur. 2. Ishbilarmon kadrlar tayyorlash: Qurilish sohasida yuqori sifatli va malakali 
ishchilarni tayyorlash va rivojlantirish muhimdir. Ta'lim tizimlarini yangilash, 
ishchilarning rivojlantirilishini ta'minlash va mahalliy innovatsiya va yaratish 
qobiliyatlarini oshirish katta ahamiyatga ega.
3. Tarixiy qurilish usullarini integratsiya qilish: O'zbekiston qurilish sohasi 
ustaviy qurilish usullarini integratsiya qilishda faol ishtirok etadi. Yangi usullar va 
texnologiyalarni qo'llash bilan birga, tarixiy qurilish usullarini o'rnatish va ularga 
boy etish samaradorlikning oshirilishiga yordam bera oladi.
4. Korxonalar va shirkatlar orasidagi hamkorlik: Qurilish sohasida korxonalar va 
shirkatlar orasidagi hamkorlik katta ahamiyatga ega. Bu hamkorlik 
innovatsiyalar, rivojlantirish va foydalanishda samaradorlikni oshiradi, yoki baza 
qurilishi va boshqarilishi faol ishga tushishi mumkin. 5. Boshqaruvi hisob-kitoblari va qiyosiy ta'lim: Qurilish sohasida ish joylarida 
boshqarish hisob-kitoblari, ma'lumotlar analitigini yaxshilash, biznes strategiyalarini 
tuzish va biznes jarayonlarida boshqaruv bilan ta'minlash muhimdir. Qiyosiy ta'lim va 
o'quv yuksak omillari samaradorlikni oshirishga yordam beradi.
O'zbekiston qurilish sohasida boshqaruv samaradorlikni oshirish uchun innovatsiyalar 
va texnologiyalar boyicha rivojlantirishni ta'minlash, ishchilarni malaka va bilimlarini 
oshirish, korxonalar va shirkatlar orasidagi hamkorlikni o'rnatish va boshqaruvi hisob-
kitoblari va qiyosiy ta'limni taqdim etish katta ahamiyatga ega. Bu yo'llar bilan qurilish 
sohasida samaradorlikni oshirish va yangiliklarni talab qilishning bir qadam oldi 
boriladi. O'zbekiston qurilish sohasida boshqaruv tuzilishi O'zbekiston 
Respublikasi Qurilish vazirligi tomonidan boshqariladi. Qurilish vazirligi 
davlat siyosati va strategiyalarini belgilaydi, soha bo'yicha qonun 
hujjatlari va tartibotini amalga oshiradi, sohadagi innovatsiyalar va 
rivojlantirishni ko'plab doirachalari yordamida rivojlantiradi.
Qurilish vazirligi juda muhim ahamiyatga ega, chunki o'zbekistonning 
qurilish sohasidagi rivojlantirish va yangiliklarni yondash va huquqni 
himoya qilmasi uchun mas'ul bo'lgan resmiy organ hisoblanadi. 
O'zbekiston qurilish sohasidagi boshqaruv tuzilishi Qurilish vazirligi 
tomonidan tadbirlar va strategiyalar o'rtasida samarali ko'ordinatsiya 
olish, sohadagi rivojlantirishni oshirish uchun mekanizmlarni yaratish va 
sohadagi taraqqiyotni ta'minlashda katta ro'lda hamkorlik qiladi. Qurilish vazirligi quyidagi bosh faoliyat turlarini amalga oshiradi:
1. Qurilish sohasida siyosat va strategiyalarini belgilash va amalga oshirish
2. Qurilish sohasidagi huquqiy bazani rivojlantirish va yangilash.
3. Qurilish sohasidagi kelajakni rag'batlantirish uchun innovatsiyalar va 
rivojlantirishni ko'plab doirachalari yaratish va ularga yo'naltirish.
4. Qurilish sohasida ish joylarida sifatli ishchilarni tayyorlash va rivojlantirish.
5. Qurilish sohasidagi korxonalar va shirkatlar orasidagi hamkorlikni tashkil 
etish va rivojlantirishni ko'rib chiqish.
6. Qurilish sohasida yangi usullar va texnologiyalarni qo'llash va tarixiy qurilish 
usullarini integratsiya qilish.
7. Qurilish sohasida boshqaruvi hisob-kitoblari va qiyosiy ta'limni taqdim etish.

Mavzu: QURILISHDA BOSHQARUV SAMADORLIGINI OSHIRISH YO’LLARI QURILISH BOSHQARUVI HAQIDA TUSHINCHA QURILISHDA SAMADORLIGINI OSHIRISH YO’LI O’ZBEKISTONDA QURLISH SOHASIDA BOSHQARUV HAQIDA RE’JA

Qurilish boshqaruvi, bir korxona yoki tashkilotda qurilgan ob'ektlarni boshqarish va uni muvaffaqiyatli amalga oshirish uchun zarur bo'lgan jarayon va protsesslarning barchasini o'z ichiga oladi. Qurilish boshqaruviga shu jumladan, boshqaruvchi, menejerlar, dizaynerlar va yo'nalishchilar kira oladi. Qurilish boshqaruvining bajarilishi uchun amaliy faoliyat, planlash va taqdim etish, resurslarni masofaviy ravishda boshqarish, vaqt yoki moliyaviy daromadni optimallashtirish lozim bo'ladi. Bu jarayonni menejerlik jihatidan boshqarish uchun keng qamrovli bilim va tajriba talab etadi.

Qurilish boshqaruv, qurilish obyektlarni noyob qurilish va boshqarishni amalga oshiruvchi jarayon va faoliyatdir. Bu, qurilish loyihasining loyihadan boshlab ishga tushirilishiga qadar bo'lgan barcha jarayonlarni tuzatish va boshqarishni o'z ichiga oladi. Qurilish boshqaruv faoliyati, loyihani qurish, resurslarni taqsimlash, muddatlarni belgilash, ish tartibi, ijro intizomini ta'minlash vaqti hamda moliyaviy daromadni ta'minlashni o'z ichiga olad i. Qurilish boshqaruvchi, obyekt yoki loyihani muvaffaqiyatli boshqarish uchun zarur bo'lgan mulkni va imkoniyatlarni e'lon qilish, ish tartibi va jadvalini belgilash, kadrlar va resurslarni boshqarish, faoliyat natijalarini baholash va loyiha darajasini baho berish, muammoni hal qilish va muvaffaqiyatli natijalarni ko'rish uchun zarur jarayonlarni boshqaradi .

,Qurilish boshqaruvning mohiyati va mahsuloti, qurilishga bo'lgan talablar va shartlarga qarshi keladigan chet tushuncha, menejerlik tajribasi va ijtimoiy muhitni tushunish uchun keng imkoniyatlarni talab etadi. Qurilish boshqaruv faoliyati, professional tajriba va bilim talab etadi, shuningdek, yagona yo'nalish bo'lmagan multidisiplinar bilim va ko'nikmalarga ham ega bo'lishi kerak.

,