logo

Axborot tizimlarini mtematik va dasturiy ta’minoti lab

Загружено в:

08.08.2023

Скачано:

0

Размер:

1148.5068359375 KB
Axborot tizimlarini mtematik va dasturiy ta’minoti
1. Yuqorida keltirilgan labaratoriya ishida bajarilgan amallar ketma-ketligini 
o’z kampyuteringizda bajaring.
Dasturni ishga tushiramiz buning uchun dastur .exe fayli   ustiga 
sichqoncha chap tugmasini ikki marta bosish yetarli. Natijada dastur ish oynasi 
hosil bo’ladi 
Dastur ishga tushdi, lekin o’rnatilmadi. Dastur kompyuterimizga o’rnatilmagan 
bo’lsa ham biz bu dasturdan foydalanishimiz mumkin. Agar dasturni 
kompyuterimizga o’rnatmoqchi bo’lsak, 1-rasmdagi oynaning chap pastki 
burchagidagi  Установить  AnyDesk  на   данном   компьютере ...  bandini 
tanlashimiz kerak bo’ladi. Bunga keyinroq to’xtalib o’tamiz.
Yuqoridagi oynaning chap qismida hosil bo’lgan ushbu 
kod sizning shaxsiy identifikatoringizdir. Odamlar kompyuteringizga kirish 
uchun ushbu raqamdan foydalanishi mumkin va siz ulanmoqchi bo'lgan 
kompyuterdan sizga uning shunday identifikatori kerak bo’ladi. Siz shuningdek 
dasturdan foydalanishda nafaqat identifikator balki taxallusdan ham 
foydalanishingiz mumkin. Taxallusni o’rnatish uchun dasturni 
kompyuteringizga o’rnatishingiz kerak bo’ladi, shuning uchun avvalo dasturni 
kompyuterga o’rnatamiz.
2-qadam.  Dasturni kompyuterga o’rnatish uchun yuqorida aytganimizdek 
Установить  AnyDesk  на   данном   компьютере ... bandini tanlaymiz. Natijada 
ekranda quyidagi oyna hosil bo’ladi (2-rasm).  Bu oynada siz dastur o’rnatilish yo’lini tanlashingiz, dasturdan foydalanish uchun 
dastur yorliqlarini o’rnatish yoki o’rnatmaslikni tanlashingiz, printerni o’rnatish va 
dasturni yangilash turlarini tanlashingiz mumkin. 
Dastur o’rnatilish shartlariga rozi bo’lsangiz yashil tugmachani aks holda 
kulrang tugmachani tanlashingiz mumkin:
2-rasm.
Natijada dastur oynasida quyidagilar hosil bo’ladi (3-rasm):
3-rasim. Ko’rib turganingizdek biz o’rnatayotgan dastur AnyDesk ning 5.0 – versiyasi ekan.
3-qadam.  Taxallusni o’rnatish. Buning uchun 3-rasmadigi oynadan  Установить  
псевдоним   bandini tanlaymiz.  Natijada quyidagi oyna hosil bo’ladi (4-rasm): 
4- rasim.
4-rasmdagi oynadagi  Псевдоним   oynasiga o’z taxallusimizni yozamiz. Bu yerda 
komp2 kompyuterimizning tarmoqdagi nomi (oldingi labaratoriya ishlarida ko’rib 
o’tilgan) va u bu oynaga avtomatik ravshda hosil bo’ladi. Albatta bu taxallusni 
o’zgartirishimiz mumkin. Lekin hozir serverga bog’lamaganimiz uchun uni 
o’zgartira olmaymiz. Serverga bog’lanmaganligimiz haqida dastur oynasida 
quyidagicha ogohlantirish yozuvi aks etib turibdi: 
Bu albatta internet bilan bog’liq muammo, yani internet aloqasi yaxshi bo’lsa bu 
muamo yuzaga kelmaydi. 
Eslatma:  AnyDesk dasturi bilan ishlash uchun kompyuterimiz internetga 
bog’langan bo’lishi shart va bepul litsenziyaga ega foydalanuvchilar taxalluslarni 
bir marta o'rnatdilar. Taxalluslar tegishli identifikator bilan bog'lanadi va 
o'zgartirilishi yoki qayta tayinlanishi mumkin emas. 
Kompyuterimiz internetga bog’langandan so’ng komp2 ning o’rniga o’zimizga 
maqul taxallusni yozamiz va  Зарегистрировать   tugmasini tanlaymiz. 
Labaratoriya ishi tushinarli bo’lishi uchun masofadan kirivchi kompyuterimiz 
nomini  birinchi_kompyuter  va murojat qilinuvchi kompyuterga 
ikkinchi.kompyuter  deb taxallus qo’yamiz (5-rasm). 
Eslatma:  Taxallus qo’yish xuddi elektron pochtadagidek bo’ladi, yani bir xil 
nom bilan ikki va undan ortiq kompyuterga taxallus qo’yib bo’lmaydi.
5- rasim
Registratsiyadan o’tganimizdan so’ng regstratsiyadan o’tganligimiz haqida 
quyidagi ma’lumot oynasi hosil bo’ladi (6-rasm). Bu ma’lumot oynasida 
identifikatsiya nomeri va taxallus AnyDesk konfiguratsiya faylida saqlanishi va 
ushbu fayl o’chib ketsa, identifikatsiya nomeri yoki taxallusini qayta tikalab  bo’lmasligi haqida ogohlantiriladi. Bu haqidagi ko’proq ma’lumot olishni 
istaganlar  Узнать   больше   ni tanlash orqali dastur web sahifasiga o’tib kerakli 
ma’lumotlarni olishi mumkin. 
6-rasmdan ko’rinib turibdiki biz tanlagan  birinchi_kompyuter  taxallusiga dastur 
avtomatik ravishda o’zining maxsus  @ad  belgilarini qo’shdi va bizning 
kompyuterimiz taxallusi  birinchi_kompyuter@ad  deb nomlandi. 
Taxallus o’rnatilib bo’ldi endi ishni boshlasak ham bo’ladi. Buning uchun 
6-rasmdagi  Закрыть   tugmasini tanlaymiz va natijada 3-rasmda keltirilgan dastur 
oynasiga qaytamiz, bu oynadan  Начать !  tugmasini tanlaymiz, natijada 7-rasmda 
ko’rsatilgan oynaga o’tamiz.
7-rasim
7-rasmdagi oynaning 1-rasmdagi oynada farqi shunda bo’ldiki birinchidan dastur 
endi kompyuterimizga o’rnatilgan va shaxsiy identifikatsiya kodi va nomi 
o’zgarmas, yani endi do’stlarimiz aynan shu identifikatsiya kodi va nomi bilan har 
doim bizning kompyuterimizga murojat qilishi mumkin bo’ladi, ikkinchi farqi 
dastur oynasida kompyuterimiz identifikatsiya kodi emas, dastur taxallusi 
namoyon bo’lib turibdi. Lekin biz yana dastur oynasiga taxallus o’rniga 
identifikatsiya kodini chiqarib qo’yishimiz mumkin. Buning uchun 7-rasmdagi 
dastur oynasidagi  Изменить   пароль   доступа  ...  yozuvi ustiga sichqoncha 
ko’rsatgichini bosamiz.  Natijada dasturning  Настройки  oynasiga o’tamiz (8-rasm). 8-rasim
Bu oynaning  Интерфейс   menyusini tanlaymiz va hosil bo’lgan oynadagi  Разное  
bo’limidagi  Показывать  AnyDesk ID  вместо   псевдонима   bandini 
aktivlashtiramiz.9-rasim Natijada  Это   рабочее   место   oynasida yana identifikatsiya kodi hosil bo’ladi (10-
rasm).
10-rasim.
Endigi qadamda birinchi kompyuter orqali ikkinchi kompyuterga murojatni 
ko’ramiz. AnyDesk dasturi yordamida Murojat ikki xil maqsadda amalga 
oshirilishi mumkin: 
  Birinchi va ikkinchi kompyuterlardan bir biriga fayl almashish maqsadida; 
 
 Birinchi kompyuterdan turib ikkinchi kompyuter ish stolini boshqarish maqsadida.
Eslatma:  Ikkala holda ham biz albatta ikkinchi kompyuter identifikatsiya kodini 
yoki taxallusini bilishimiz shart va ikkala holatda ham birinchi kompyuter 
bog’lanishga so’rov yuborganda ikkinchi kompyuter so’rovga ruxsat berishi kerak.
Eslatma:  Bog’lanishdan oldin ikkinchi kompyuterga ham AnyDesk 
programmasini o’rnatib olamiz va unga yuqorida kelishganimizdek 
ikkinchi.kompyuter deb taxallus qo’yamiz. 
4-qadam.  Birinchi va ikkinchi kompyuterlardan bir biriga fayl almashish. Buning 
uchun dasturning  Удалённое   рабочее   место   oynasiga  ikkinchi.kompyuter@ad 
taxallusini yozamiz va  Обзор   файлов   tugmasini tanlaymiz va shu orqali biz 
ikkinchi kompyuterga fayllar almashish so’rovini yuborgan bo’lamiz:
11-rasim. So’rov yoborilish vaqtida birinchi kompyuter oynasida bog’lanish 
o’rnatilayotganligi haqida ma’lumot aks etuvchi oyna paydo bo’ladi (12-rasm).
12-rasim.
Ikkinchi kompyuterda esa bog’lanish uchun so’rov kelganligi haqidagi oyna hosil 
bo’ladi (13-rasm). Bu oynada so’rov kimdan kelayotganligi haqidagi ma’lumotlar 
va so’rovni qabul qilish uchun  Принять   yoki so’rovni qabul qilmaslik uchun 
Отклонить   tugmalari mavjud. Shu bilan birgalikda oynaning o’ng qismida 
yozishmalar uchun oynacha ham mavjud, bu qisim albatta bog’lanish 
o’rnatilgandan so’ng aktivlashadi.  So’rovni qabul qilish uchun  Принять  tugmasini 
tanlaymiz.
13-rasim. Принять   tugmasini tanlashi bilan ikkala kompyuter o’zaro bog’lanadi va birinchi 
kompyuter ekranida ikkala kompyuterning disklaridagi fayl va papkalar aks etgan 
quyidagi oyna hosil bo’ladi (14-rasm):
14-rasim.
Bu oyna faqat birinchi kompyuter ekranida hosil bo’ladi va kerakli fayllarni faqat 
birinchi kompyuter egasi olishi yoki o’zidagi fayllarni ikkinchi kompyuterga 
o’tkazishi mumkin. Bu jarayonni quyidagicha amalga oshirish mumkin: 
ushbu tugmalar yordamida kompyuter disklarining kerakli qismiga o’tib va kerakli 
fayl yoki papkani tanlab, agar birinchi kompyuterdan ikkinchisiga o’tkazmoqchi 
bo’lsak, dastur oynasining yuqori qismidagi  tugmasini 
bosishimiz, agarda ikkinchi kompyuterdan birinchi kompyuterga o’tkazmoqchi 
bo’lsak, dastur oynasining o’ng yuqori qismidagi  tugmasini 
tanlash orqali va shu bilan kerakli fayllarni ayriboshlashimiz mumkin. 
Barcha ishlarni amalga oshirib bo’lgandan so’ng bog’lanishni uzish uchun birinchi 
kompyuter dasturidan chiqib ketish orqali yoki ikkinchi kompyuter dasturi 
oynasida bog’lanish o’rnatilgandan so’ng hosil bo’lgan  Завершить   tugmasini 
tanlash orqali amalga oshirish mumkin. 
5-qadam.  Birinchi kompyuterdan turib ikkinchi kompyuter ish stolini boshqarish. 
Buning uchun birinchi kompyuter dasturning  Удалённое   рабочее   место   oynasiga
ikkinchi.kompyuter@ad  taxallusini yozamiz va  Подключиться  
tugmasini tanlaymiz va shu orqali biz ikkinchi kompyuterga ish stolini boshqarish 
so’rovini yuborgan bo’lamiz. Bu vaqtda ikkinchi kompyuter ekranida 13-
rasmdagidek oyna hosil bo’ladi va so’rovga ruxsat berish uchun  Принять  
tugmasini tanlaymiz. Natijada birinchi kompyuter ekranida ikkinchi 
kompyuterning ish maydoni hosil bo’ladi (15-rasm) va biz birinchi kompyuterdan 
turib ikkinchi kompyuterni muammosiz boshqarishimiz mumkin bo’ladi. Yani  birinchi kompyuterdan turib ikkinchi kompyuterda biror dasturni o’rnatishimiz, 
o’chirishimiz, ishga yurgizishimiz, unda ishlab natija olishimiz, natijalarni saqlab 
qo’yishimiz, nusxa olishimiz yoki o’chirib tashlashimiz va hattoki sistema 
xossalarini ham o’zgartishimiz mumkin.
2. AnyDesk dasturi  Настройки   bo’limiga o’tib  Безопасность   menyusi 
Обновления   va  Обнаружение   bo’limlari vazifalarini o’rganib chiqing
Bunda Any Deskni avtomatiski yangilanadi. 
Men hozirda shu bo’limga qo’yganman.
YAngilashni yuklab oladi va 
o’rnatishdi bizdan so’raydi.
Bu bo’lim AnyDeskni avtomatiski 
yangilashni o’chirib qoyadi. Bu bo’lim menimcha qulay hisoblanadi chunki 
yangilashni o’zingiz bajarasiz.
 Beta haqida malumot.
 Mahalit tarmoq orqali 
bog’langam ya’ni bitta tarmoq orqali bog’langan Anydeskni qidirib topadi. Mahalliy ya’ni bitta tarmoq orqali 
bog’langan AnyDeskni qidirishni o’chirib qo’yadi.
3. TeamViewer dasturi bosh oynasidagi  Дополнительно   menyusining  Опции  
qism menyusini tanlash orqali hosil qilingan oynadagi  Видео ,  Пригласить  
партнера   va  Дополнительно   bo’limlari vazifalarini o’rganib chiqing.
Видео -bulimi
 hozir shu bo’limda turibdi buni o’chirib qo’ysak ham bo’ladi.
O’chirish uchun   bo’limini tanlaymiz.
 Vedeo bo’limini sozlamalari.  dastur ishga tushganda kamera sifatini o’zi 
tanlaydi.Menda hozirda shu bo’limda yoqib qo’yibman.
Kamera sifatini o’zimiz tanlaymi .
 bu tezlikni oshiradi.
 
 masofadan boshqariladi ya’ni ikkita 
kompyuter ulangan bo’lsa siz do’stingizni kompyuterini boshqara olasiz.
 Dostingiz kanfrensiyaga tklef qilasiz.
Elektiron manzil.
Sinov so’zlar. Bu bolimda TeamViewer ni urganishimiz uchun qollanma hisoblanadi
Tushumnmay qolgan buyruqlarni shu bo’lim orqali bilib olish mumkun.

Axborot tizimlarini mtematik va dasturiy ta’minoti 1. Yuqorida keltirilgan labaratoriya ishida bajarilgan amallar ketma-ketligini o’z kampyuteringizda bajaring. Dasturni ishga tushiramiz buning uchun dastur .exe fayli ustiga sichqoncha chap tugmasini ikki marta bosish yetarli. Natijada dastur ish oynasi hosil bo’ladi Dastur ishga tushdi, lekin o’rnatilmadi. Dastur kompyuterimizga o’rnatilmagan bo’lsa ham biz bu dasturdan foydalanishimiz mumkin. Agar dasturni kompyuterimizga o’rnatmoqchi bo’lsak, 1-rasmdagi oynaning chap pastki burchagidagi Установить AnyDesk на данном компьютере ... bandini tanlashimiz kerak bo’ladi. Bunga keyinroq to’xtalib o’tamiz. Yuqoridagi oynaning chap qismida hosil bo’lgan ushbu kod sizning shaxsiy identifikatoringizdir. Odamlar kompyuteringizga kirish uchun ushbu raqamdan foydalanishi mumkin va siz ulanmoqchi bo'lgan kompyuterdan sizga uning shunday identifikatori kerak bo’ladi. Siz shuningdek dasturdan foydalanishda nafaqat identifikator balki taxallusdan ham foydalanishingiz mumkin. Taxallusni o’rnatish uchun dasturni kompyuteringizga o’rnatishingiz kerak bo’ladi, shuning uchun avvalo dasturni kompyuterga o’rnatamiz. 2-qadam. Dasturni kompyuterga o’rnatish uchun yuqorida aytganimizdek Установить AnyDesk на данном компьютере ... bandini tanlaymiz. Natijada ekranda quyidagi oyna hosil bo’ladi (2-rasm).

Bu oynada siz dastur o’rnatilish yo’lini tanlashingiz, dasturdan foydalanish uchun dastur yorliqlarini o’rnatish yoki o’rnatmaslikni tanlashingiz, printerni o’rnatish va dasturni yangilash turlarini tanlashingiz mumkin. Dastur o’rnatilish shartlariga rozi bo’lsangiz yashil tugmachani aks holda kulrang tugmachani tanlashingiz mumkin: 2-rasm. Natijada dastur oynasida quyidagilar hosil bo’ladi (3-rasm): 3-rasim.

Ko’rib turganingizdek biz o’rnatayotgan dastur AnyDesk ning 5.0 – versiyasi ekan. 3-qadam. Taxallusni o’rnatish. Buning uchun 3-rasmadigi oynadan Установить псевдоним bandini tanlaymiz. Natijada quyidagi oyna hosil bo’ladi (4-rasm): 4- rasim. 4-rasmdagi oynadagi Псевдоним oynasiga o’z taxallusimizni yozamiz. Bu yerda komp2 kompyuterimizning tarmoqdagi nomi (oldingi labaratoriya ishlarida ko’rib o’tilgan) va u bu oynaga avtomatik ravshda hosil bo’ladi. Albatta bu taxallusni o’zgartirishimiz mumkin. Lekin hozir serverga bog’lamaganimiz uchun uni o’zgartira olmaymiz. Serverga bog’lanmaganligimiz haqida dastur oynasida quyidagicha ogohlantirish yozuvi aks etib turibdi: Bu albatta internet bilan bog’liq muammo, yani internet aloqasi yaxshi bo’lsa bu muamo yuzaga kelmaydi. Eslatma: AnyDesk dasturi bilan ishlash uchun kompyuterimiz internetga bog’langan bo’lishi shart va bepul litsenziyaga ega foydalanuvchilar taxalluslarni bir marta o'rnatdilar. Taxalluslar tegishli identifikator bilan bog'lanadi va o'zgartirilishi yoki qayta tayinlanishi mumkin emas. Kompyuterimiz internetga bog’langandan so’ng komp2 ning o’rniga o’zimizga maqul taxallusni yozamiz va Зарегистрировать tugmasini tanlaymiz. Labaratoriya ishi tushinarli bo’lishi uchun masofadan kirivchi kompyuterimiz nomini birinchi_kompyuter va murojat qilinuvchi kompyuterga ikkinchi.kompyuter deb taxallus qo’yamiz (5-rasm). Eslatma: Taxallus qo’yish xuddi elektron pochtadagidek bo’ladi, yani bir xil nom bilan ikki va undan ortiq kompyuterga taxallus qo’yib bo’lmaydi. 5- rasim Registratsiyadan o’tganimizdan so’ng regstratsiyadan o’tganligimiz haqida quyidagi ma’lumot oynasi hosil bo’ladi (6-rasm). Bu ma’lumot oynasida identifikatsiya nomeri va taxallus AnyDesk konfiguratsiya faylida saqlanishi va ushbu fayl o’chib ketsa, identifikatsiya nomeri yoki taxallusini qayta tikalab

bo’lmasligi haqida ogohlantiriladi. Bu haqidagi ko’proq ma’lumot olishni istaganlar Узнать больше ni tanlash orqali dastur web sahifasiga o’tib kerakli ma’lumotlarni olishi mumkin. 6-rasmdan ko’rinib turibdiki biz tanlagan birinchi_kompyuter taxallusiga dastur avtomatik ravishda o’zining maxsus @ad belgilarini qo’shdi va bizning kompyuterimiz taxallusi birinchi_kompyuter@ad deb nomlandi. Taxallus o’rnatilib bo’ldi endi ishni boshlasak ham bo’ladi. Buning uchun 6-rasmdagi Закрыть tugmasini tanlaymiz va natijada 3-rasmda keltirilgan dastur oynasiga qaytamiz, bu oynadan Начать ! tugmasini tanlaymiz, natijada 7-rasmda ko’rsatilgan oynaga o’tamiz. 7-rasim 7-rasmdagi oynaning 1-rasmdagi oynada farqi shunda bo’ldiki birinchidan dastur endi kompyuterimizga o’rnatilgan va shaxsiy identifikatsiya kodi va nomi o’zgarmas, yani endi do’stlarimiz aynan shu identifikatsiya kodi va nomi bilan har doim bizning kompyuterimizga murojat qilishi mumkin bo’ladi, ikkinchi farqi dastur oynasida kompyuterimiz identifikatsiya kodi emas, dastur taxallusi namoyon bo’lib turibdi. Lekin biz yana dastur oynasiga taxallus o’rniga identifikatsiya kodini chiqarib qo’yishimiz mumkin. Buning uchun 7-rasmdagi dastur oynasidagi Изменить пароль доступа ... yozuvi ustiga sichqoncha ko’rsatgichini bosamiz. Natijada dasturning Настройки oynasiga o’tamiz (8-rasm).

8-rasim Bu oynaning Интерфейс menyusini tanlaymiz va hosil bo’lgan oynadagi Разное bo’limidagi Показывать AnyDesk ID вместо псевдонима bandini aktivlashtiramiz.9-rasim