logo

MEVALI DARAXTLARNING ZARARLI XAShAROTLARI

Загружено в:

08.08.2023

Скачано:

0

Размер:

31.5078125 KB
MEVALI DARAXTLARNING ZARARLI  XAShAROTLARI
Reja:
1. Kaliforniya kalkrndori utish y o‘ llari, rivojlanish xususiyatlari, 
karantin kurash tadbirlari.
2. Tut kalkrndori,  o‘ tish yullari, rivojlanish xususiyatlari, karantin 
kurash tadbirlari.
3. Yapon soxta mum  q alkondori,  o‘ tish y o‘ llari, rivojlanish 
xususiyatlari.  Karan tin kurash tadbirlari.
4. Anjir soxta mum k a lk o ndori,  o‘ tish y o‘ llari, rivojlanish 
xususiyatlari.  Ka rantin kurash tadbirlari. Mevali darax e larning s o‘ ruvchi karantin  x asharotlari.
Kaliforniya   kalkrndori,   tut   kalkrndori,   yapon   soxta   mum   k a lk o ndori,
anjir soxta mum kalk o ndori.
Kaliforniya  q al q ondori  —  Diaspidiotus   perniciosus   Comst .
Xasharot   daraxtlarni   shirasini   so‘rib,   zaiflashtiradi,   yosh   shoxlarni
nobud kiladi, sifatini pasaytirady. Mevalarga to‘q kizil dog‘ tushiradi.
Kaliforniya   kalkondorini   vatani   Shimoli-Sharkiy   Xitoy,
Turkmanistonda, Ozarbayjon, Gruziyada, Krasnodar o‘lkasida, Moldaviyada,
Xindistonda,   Amerika,   Avstraliyada,   Koreyada,   Yaponiyada   bor.
O‘zbekistonning   xamma   joylarida   tarkalgan,   fakat   Jizzax   va   Buxoro
viloyatlaridan tashkari.
Kaliforniya   kalkrndorining   kalkoni   yumalok.,   anchagina   yapalok.,   och
jigar-kul rang tusda bulib, diametri 1,0-1,5 mm, ba’zan 2 mm gacha boradi;
kalkonning urta kismida och jigar rangda bo‘ladi.  Erkagining  q anoti bir juft.
Yosh   lichinkasi   ozikdana   boshlaganda   okimtir   shira   chikaradi.   Yup q a
kavat   b o‘ lib   turadigan   bu   shira   keyinchalik   kalkonga   aylanadi.   1-yoshda
erkak   va   urgochi   lichinkalarni   bir-biridan   ajratib   b o‘ lmaydi,   2-yoshdan
boshlab   erkak   lichinkalarining   kalkrnlari   chuzikrok   b o‘ lib   koladi.   Ur g‘ ochi
lichinkalarning Kalkonlari esa yumalok x o lida kolaveradi.
Kaliforniya   kalkondori   1-yoshdagi   lichinkalik   davrida   kishlaydi.
Ba x orda   bir   kismi   ikki   marta   pust   tashlab   ur g‘ ochiga   aylanadi,   boshk a   bir
qismi  ikki marta p o‘ st tashlab pronimfa va nimfa x o latiga tushadi.
Lichinkalarni   ozi ql anish   davri   o‘ simliklarni   uy g‘ onish   davriga   t o‘g‘ ri
keladi.   Aprel   oylarida   yosh   ur g‘ ochilari   xarakatga   tushadi.   Shu   vakt   erkagi
xam   b o‘ ladi.   Ur g‘ ochi   otalangandan   keyin   25-30   kun   o‘ tgach   daydilari
chikadi. Bitta urgochi serpushtligi 100-120 lichinkaga tu g‘ ri keladi.
Ona   kalkonidan   bushagan   lichinka   o‘ simlikni   s o‘ ra   boshlaydi   va   mum
iplarni ajratib kal qo n x os il kiladi. Birinchi   yoshdagi   lichinka   10-11   kun,   ikkinchi   yoshdagi   10-12   kun,
xamma yashash davri 30-32 kun davom etadi.
Kaliforniya kalkondori Markaziy Osiyoda 3-4 avlod beradi.
Kurash choralari.   Fizik-mexanik choralardan : erta kuklamda   butalgan
shox   novdalar   yogiladi,   daraxtlar   tanasi   tozalanib,   q urigan   eski   p o‘ stloklari
y o‘ k kilinadi.
O‘ zbekistonda   kaliforniya   kalkondori   k o‘ p   joylarda   tarkalgan,   shuning
uchun   asosan   kurash   choralari   profilaktik,   fizik-mexanik,   agrotexnik   va
kimyoviy tadbirlardan iborat.
Zararkunanda   y o‘ k   joylar   xam   bor.   Shuning   uchun   ular   karan tin
tadbirlarga   rioya   kilishlari   lozim.   Ular   olib   keladigan   mevali   k o‘ chatlarni
nazoratdan   o‘ tkazish   va   olib   kelgach   k o‘ chatlarni   maxsus   ajratilgan
introduksion karantin pitomniklarda tekshiruvdan  o‘ tkazish lozim
Daraxtlardagi koksidlarni insektitsidlar bilan batamom yuk, kilish uchun
ularni   tuxumlaridan   yosh   lichinkalar   chikib,   Urmalab   yuradigan   kiska   bir
davrdagina ishlatish kerak. Ammo bunday davr odatda turli koksidlar uchun
aksari   bir   vaktda   boshlanmaydi   va   atigi   2-3   kun   davom   etadi.   Yoz   vaktida
koksidlarga Karshi kurashish uchun Benzofosfat 30  %  k.e.-dan 2 l / ga, Bi-58
40 % k.e. 1,0-1,2 l / ga, Nugor 50 % k.e. 1-3 l / ga Kullaniladi.(2,4)
Tut   qalqondori   —Pseudaulacaspis pentagona Targ.
Tut kalk o ndori dunyoning xamma joylarida uchraydi.
MDX. da 1933 yilda Suxumi shaxrida yapon olxurisida xisobga olingan.
Zararlanadigan  o‘ simliklar:  tut kalkrndori, tut, shaftoli,  gilos va boshka
mevalarni zararlaydi.
Tut va mevali daraxtlarni t o‘ lik. kurib kolishiga olib kela-di.
Imag o si.   Kalkoni   dumalok.   formada,   ok.   yoki   sargish   rangda,   uzunligi
1,5-2   mm.   Ur g‘ ochilar   tanasi   kiska,   ovalsimon,   sargish   pushti   rangda.
Erkagini kalkrni uzunlashgan, ok, egatchalari bor. Lichinkalari och pushti rangda, novdalar, shoxchalarda ok ko-loniyalarni
x o sil kiladi. Keyinrok, kanoti erkak imagolar paydo bo‘ladi.
X a yot   kechirishi.   Tut   kalkondorining   jinsiy   yetilmagan   ur g‘ ochilari,
nilefa   davridagi   erkaklari   kishlab   chikadi.   Imagolarni   uchishi   va   otalanishi
mart  o‘ rtasida boshlanadi . mart oxiri va aprel boshlarida koloniyalarda yetuk
ur g‘ ochilar paydo bo‘ladi. Aprel oyi urtalarida tuxum kuyishni boshlaydi.
Tut k,alkondori ekish materiallari ork,ali tarkaladi. 
Karantin tadbirlar
Karantin   ostidagi   materiallarni   tekshirish   va   ekspertiza   qilish;
zararsizlantirish, zararkunanda uchoklarini yo‘q kilish va boshka tadbirlar.
Kurush choralari.   Tut kalk o ndoriga karshi biologik kurash   samaralirok
b o‘ lib xisoblanadi.
MDX   ga   birinchi   marta   Italiyadan   1947   yilda   tut   kalkrndorini
ixtisoslashgan   paraziti   — Prospalyella   herleseihow ( Aphelinidai ,   Chalcidoidea )
keltirilgan.       Batumida       bu       parazit   k o‘ paytirilgan   va   muvaffakiyatli
qo‘ llanilgan.
Parazit   ikki   mavsum   davomida   90-98   %   gacha   zararkunandani
zararlagan.   Ikkinchi   marta   bu   parazit   Suxumida   qo‘ llanilgan.   Parazit   o rq ali
zararkunanda uchoklari y o‘q otilgan. Shundan keyin bu zararkunanda x o‘ jalik
a x amiyatini y o‘q otgan.(1,2)
Yapon mum soxta qalqondori  –  Ceroplastes   japonicas   Creen
Buyuk Britaniya, Xitoy, Yaponiya va boshka mamlakatlarda tarkalgan.
MDXda zararkunanda uchoklari onda-sonda aniklangan.
Zararlaydigan   o‘ simliklar :   sitrus   ekinlari,   lavr,   olma   va   boshka
o‘ simliklarni.
Zararkunanda   tarkalgan   areallarda   chegaralovchi   faktorlar   ta’sir
kilmasdan,   ularning   soni   juda   oshib   ketadi.   Katta   kolo niya   xosil   kilib iovdalarni,   barglarni   zararlaydi,   natijada   o‘ simlik   kuchsiz   bulib   kolib   v
a
zararlangan joylar kuriydi.
Zararlangan   joylarda   soxta   kalkondorlar   chikargan   chikindilarda   kora
do g‘ lar   chikargan   chikindilarda   kora   g‘ ubor   Koplanadi,   bular   kannodium
(Sa nnodium ) zamburuglarining mi-seliylaridir.
Yetuk   urgochilar   1,75-4,2   mm   uzunlikda,   ovalsimon   formada,   belining
ustki tomoni dumbok. Tanasini ustki koplami bu tur-ning boshka avlodlariga
o‘ xshab, kalin mum kavat bilan koplangan.
Kichik   ur g‘ ochilar   tanasi   mum   k o plami   8   ta   o‘ tkir   tugallangan
plastinkalardan iborat.
Tirik   ur g‘ ochilardagi   mum   katlamining   rangi   nim   pushti   rangda,   och
pushti rangda.
Korin koplami pastida oyoklari va 7 b o‘g‘ imli m o‘ ylovlari bor.
Yapon   soxta   mum   kalkondorining   uru g‘ langan   ur g‘ ochilari   Kishlab
chikadi.   May   o‘ rtalarida   urgochilar   tuxum   qo‘ yishni   bosh laydi.   Yoz
o‘ rtalarida lichinkalar paydo bo‘ladi. Ular 3 marta p o‘ st tashlaydi, asta-sekin
kattalashadi va yetuk x.asharotga ayla-nadi.
U r g‘ ochilar 2500 tagacha tuxum kuyadi, (0.5 mm gacha).
Chikkan   lichinka   daydilari   oyokli   va   m o‘ ylovli   b o‘ ladi.   O‘ simlikka
yopishgan   lichinkalar   xarakatsiz   va   ok   yulduzchaga   o‘ xshaydi.   Lichinka
tanasi k i zil, 8-10 ta ok konussimon mumsimon plastinkali.
Yapon soxta mum kalkondori yiliga 1 ta avlod beradi.
Zararkunanda   k o‘ chatlar,   kalamchalar   va   boshka   organlari   orka l i
tarkaladi .
Karantin   tadbirlar.   Karantin   ostidagi   materiallarni   tek- shirish   va
ekspertiza kilish. Zararkunanda   uchoklarini   y o‘q   kilish.   Ekish   materiallari
keltirilayotganda zararsizlantirish. Introduksion-karantin pitomniklarda ekish
materiallarini tekshirish.
Kurash   choralari.   Ularga   karshi   preparat   №30,   №30s   prepa ratlarini
ishlatish.   Pay d o   bulgan   lichinkalarga   karshi   iyul   bo-shidan   oxirigacha
preparatlarni k o‘ llash.
Biologik   kurashda   uning   samarali   paraziti     Scutillista   cyanea   Motsch
qo‘llash yaxshi samara berishi  u r g anilgan (Abxaziya, An- sariya)  (1).
Anjir soxta mum  q al q ondori  –  Ceroplastes   rusci   L .
Bu   kal qo ndor   Albaniya,   Gresiya,   Ispaniya,   Italiya,   Portuga liya,
Fransiya, Yugoslaviya, Isroil, Iordaniya, Irok, Eron, Li van, Suriya, Turkiya,
Yaponiya,   Jazoir,   Misr,   Marokash,   Argenti na,   Avstraliya,   Yangi   Zelandiya
va boshka davlatlarda tarkalgan.
MDX.   da   r o‘ yxatga   olinmagan.   Lekin   subtropik   ekinlar   eki-ladigan
rayonlard   a-Kavkaz   orti,   Kora   dengiz   soxillarida,   Ozarbayjon,   O‘ rta   Osiyo
mux.itiga moslashib (akklimatizatsiya) zarar yetkazishi mumkin.
Zararlanadigan   usimliklar :   Anjir,   uzum,   tut,   mandarin,   apelsin,   bexi,
shaftoli va boshkalar.
Lichinkalari va yetuklari katta-katta koloniyalarni x o sil   q ilib,   o‘s imlikni
s o‘ riydi va natijada uning kurishiga sabab b o‘ ladi.
Bu   kalkondor   ur g‘ ochisi   yapon   soxta   mum   kalkondori   ur g‘ ochisiga
o‘ xshaydi.   Bu   urg‘ochilar   mum   katlamini   yukoridagi   katta   plastinkasidan
farklanadi.
Tuxumi   kizil   rangda,   uzunligi   0,5-0,6   mm.   Lichinkalar   ok
yulduzchalarni   eslatadi.   Yapon   soxta   mum   kalkondori   lichinkasidan   bu
zararkunanda lichinkasi, mum katlami   o‘ rta plastinkasida 2 ta kundalang izi
bilan fark kiladi. Anjir   soxta   mum   kalkondorining   yetuk   urg‘ochilari   kishlab   chikadi.
Italiyada, Suriyada 1 yilda 2 ta avlod beradi. Urg‘ochilar  1000-1500 ta tuxum
k o‘ yadi.   Aprel   oxiri   may   boshlarida   lichinka lar   chikadi,   lichinkalar
o‘ simlikdan   oziklanishni   boshlagandan   keyin   2-3   oy   rivojlanadi.   Ular
tuxumdan   chi qq andan   keyin   shoxlardan   yopishishga   joy   koldiradi,   ular
odatda   barglarni   ustki   Kismiga   va   tomirlariga   yopishadi.   Kishlovga   ketgan
urg‘ochilar noldan past xaroratga xam chidamli b o‘ ladi.
Anjir   soxta   mum   kalkondori   rivojlanishining   xamma   boskichlarida
k o‘ chatlar, kalamchalar orkali tarkaladi.
Karantin tadbirlar.   K o‘ chatlar va ekish materiallarini (kalamchatar va
boshkalar)   tekshirish   xamda   ekspertiza   kilish;   zararkunanda   tarkalgan
joylardan   ekish   materiallari   keltirish   takiklanadi;   Brommetil   bilan
zararsizlantirish va introduk sion-karantin pitomniklarda tekshirish.
Kurash choralari.  Biologik kurash chorasi sifatida Italiya va  Albaniyada
Scutellista   cyanea   Motsch (xalsiya)   paraziti   katta   ama liy   axamiyatga   ega.
Bundan   tashkari   yetuk   zotlariga   Anicetus   italicus   Masi   ( Encyltidae ,
Chalcidoide e) x a mda lichinkalariga Sossorr h a gus   howardi   Masi    (Ar h e linida ,
SNa lcidoida e) parazitlik kiladi.(1,2) Adabiyotlar :
1. Voronkova L.V. idr. «Karantin rasteniy v SSSR» M. 
«Agropromizdat» 1986 g.
2. Pospelov SM i dr. «Osnov ы  karantina selxoz.rasteniy» M. 
«Kolos» 1983 g.
3. Spravochnik po karantinu selskoxozyaystvenn ы x rasteniy.  M. 
Izd. «Kolos» 1995 
4. Kimsanboev X.X. va boshkalar «Umumiy va kishlok, x o‘ jalik 
entomologiyasi» T.,  « O‘ kituvchi» 2002 y.

MEVALI DARAXTLARNING ZARARLI XAShAROTLARI Reja: 1. Kaliforniya kalkrndori utish y o‘ llari, rivojlanish xususiyatlari, karantin kurash tadbirlari. 2. Tut kalkrndori, o‘ tish yullari, rivojlanish xususiyatlari, karantin kurash tadbirlari. 3. Yapon soxta mum q alkondori, o‘ tish y o‘ llari, rivojlanish xususiyatlari. Karan tin kurash tadbirlari. 4. Anjir soxta mum k a lk o ndori, o‘ tish y o‘ llari, rivojlanish xususiyatlari. Ka rantin kurash tadbirlari.

Mevali darax e larning s o‘ ruvchi karantin x asharotlari. Kaliforniya kalkrndori, tut kalkrndori, yapon soxta mum k a lk o ndori, anjir soxta mum kalk o ndori. Kaliforniya q al q ondori — Diaspidiotus perniciosus Comst . Xasharot daraxtlarni shirasini so‘rib, zaiflashtiradi, yosh shoxlarni nobud kiladi, sifatini pasaytirady. Mevalarga to‘q kizil dog‘ tushiradi. Kaliforniya kalkondorini vatani Shimoli-Sharkiy Xitoy, Turkmanistonda, Ozarbayjon, Gruziyada, Krasnodar o‘lkasida, Moldaviyada, Xindistonda, Amerika, Avstraliyada, Koreyada, Yaponiyada bor. O‘zbekistonning xamma joylarida tarkalgan, fakat Jizzax va Buxoro viloyatlaridan tashkari. Kaliforniya kalkrndorining kalkoni yumalok., anchagina yapalok., och jigar-kul rang tusda bulib, diametri 1,0-1,5 mm, ba’zan 2 mm gacha boradi; kalkonning urta kismida och jigar rangda bo‘ladi. Erkagining q anoti bir juft. Yosh lichinkasi ozikdana boshlaganda okimtir shira chikaradi. Yup q a kavat b o‘ lib turadigan bu shira keyinchalik kalkonga aylanadi. 1-yoshda erkak va urgochi lichinkalarni bir-biridan ajratib b o‘ lmaydi, 2-yoshdan boshlab erkak lichinkalarining kalkrnlari chuzikrok b o‘ lib koladi. Ur g‘ ochi lichinkalarning Kalkonlari esa yumalok x o lida kolaveradi. Kaliforniya kalkondori 1-yoshdagi lichinkalik davrida kishlaydi. Ba x orda bir kismi ikki marta pust tashlab ur g‘ ochiga aylanadi, boshk a bir qismi ikki marta p o‘ st tashlab pronimfa va nimfa x o latiga tushadi. Lichinkalarni ozi ql anish davri o‘ simliklarni uy g‘ onish davriga t o‘g‘ ri keladi. Aprel oylarida yosh ur g‘ ochilari xarakatga tushadi. Shu vakt erkagi xam b o‘ ladi. Ur g‘ ochi otalangandan keyin 25-30 kun o‘ tgach daydilari chikadi. Bitta urgochi serpushtligi 100-120 lichinkaga tu g‘ ri keladi. Ona kalkonidan bushagan lichinka o‘ simlikni s o‘ ra boshlaydi va mum iplarni ajratib kal qo n x os il kiladi.

Birinchi yoshdagi lichinka 10-11 kun, ikkinchi yoshdagi 10-12 kun, xamma yashash davri 30-32 kun davom etadi. Kaliforniya kalkondori Markaziy Osiyoda 3-4 avlod beradi. Kurash choralari. Fizik-mexanik choralardan : erta kuklamda butalgan shox novdalar yogiladi, daraxtlar tanasi tozalanib, q urigan eski p o‘ stloklari y o‘ k kilinadi. O‘ zbekistonda kaliforniya kalkondori k o‘ p joylarda tarkalgan, shuning uchun asosan kurash choralari profilaktik, fizik-mexanik, agrotexnik va kimyoviy tadbirlardan iborat. Zararkunanda y o‘ k joylar xam bor. Shuning uchun ular karan tin tadbirlarga rioya kilishlari lozim. Ular olib keladigan mevali k o‘ chatlarni nazoratdan o‘ tkazish va olib kelgach k o‘ chatlarni maxsus ajratilgan introduksion karantin pitomniklarda tekshiruvdan o‘ tkazish lozim Daraxtlardagi koksidlarni insektitsidlar bilan batamom yuk, kilish uchun ularni tuxumlaridan yosh lichinkalar chikib, Urmalab yuradigan kiska bir davrdagina ishlatish kerak. Ammo bunday davr odatda turli koksidlar uchun aksari bir vaktda boshlanmaydi va atigi 2-3 kun davom etadi. Yoz vaktida koksidlarga Karshi kurashish uchun Benzofosfat 30 % k.e.-dan 2 l / ga, Bi-58 40 % k.e. 1,0-1,2 l / ga, Nugor 50 % k.e. 1-3 l / ga Kullaniladi.(2,4) Tut qalqondori —Pseudaulacaspis pentagona Targ. Tut kalk o ndori dunyoning xamma joylarida uchraydi. MDX. da 1933 yilda Suxumi shaxrida yapon olxurisida xisobga olingan. Zararlanadigan o‘ simliklar: tut kalkrndori, tut, shaftoli, gilos va boshka mevalarni zararlaydi. Tut va mevali daraxtlarni t o‘ lik. kurib kolishiga olib kela-di. Imag o si. Kalkoni dumalok. formada, ok. yoki sargish rangda, uzunligi 1,5-2 mm. Ur g‘ ochilar tanasi kiska, ovalsimon, sargish pushti rangda. Erkagini kalkrni uzunlashgan, ok, egatchalari bor.

Lichinkalari och pushti rangda, novdalar, shoxchalarda ok ko-loniyalarni x o sil kiladi. Keyinrok, kanoti erkak imagolar paydo bo‘ladi. X a yot kechirishi. Tut kalkondorining jinsiy yetilmagan ur g‘ ochilari, nilefa davridagi erkaklari kishlab chikadi. Imagolarni uchishi va otalanishi mart o‘ rtasida boshlanadi . mart oxiri va aprel boshlarida koloniyalarda yetuk ur g‘ ochilar paydo bo‘ladi. Aprel oyi urtalarida tuxum kuyishni boshlaydi. Tut k,alkondori ekish materiallari ork,ali tarkaladi. Karantin tadbirlar Karantin ostidagi materiallarni tekshirish va ekspertiza qilish; zararsizlantirish, zararkunanda uchoklarini yo‘q kilish va boshka tadbirlar. Kurush choralari. Tut kalk o ndoriga karshi biologik kurash samaralirok b o‘ lib xisoblanadi. MDX ga birinchi marta Italiyadan 1947 yilda tut kalkrndorini ixtisoslashgan paraziti — Prospalyella herleseihow ( Aphelinidai , Chalcidoidea ) keltirilgan. Batumida bu parazit k o‘ paytirilgan va muvaffakiyatli qo‘ llanilgan. Parazit ikki mavsum davomida 90-98 % gacha zararkunandani zararlagan. Ikkinchi marta bu parazit Suxumida qo‘ llanilgan. Parazit o rq ali zararkunanda uchoklari y o‘q otilgan. Shundan keyin bu zararkunanda x o‘ jalik a x amiyatini y o‘q otgan.(1,2) Yapon mum soxta qalqondori – Ceroplastes japonicas Creen Buyuk Britaniya, Xitoy, Yaponiya va boshka mamlakatlarda tarkalgan. MDXda zararkunanda uchoklari onda-sonda aniklangan. Zararlaydigan o‘ simliklar : sitrus ekinlari, lavr, olma va boshka o‘ simliklarni. Zararkunanda tarkalgan areallarda chegaralovchi faktorlar ta’sir kilmasdan, ularning soni juda oshib ketadi. Katta kolo niya xosil kilib

iovdalarni, barglarni zararlaydi, natijada o‘ simlik kuchsiz bulib kolib v a zararlangan joylar kuriydi. Zararlangan joylarda soxta kalkondorlar chikargan chikindilarda kora do g‘ lar chikargan chikindilarda kora g‘ ubor Koplanadi, bular kannodium (Sa nnodium ) zamburuglarining mi-seliylaridir. Yetuk urgochilar 1,75-4,2 mm uzunlikda, ovalsimon formada, belining ustki tomoni dumbok. Tanasini ustki koplami bu tur-ning boshka avlodlariga o‘ xshab, kalin mum kavat bilan koplangan. Kichik ur g‘ ochilar tanasi mum k o plami 8 ta o‘ tkir tugallangan plastinkalardan iborat. Tirik ur g‘ ochilardagi mum katlamining rangi nim pushti rangda, och pushti rangda. Korin koplami pastida oyoklari va 7 b o‘g‘ imli m o‘ ylovlari bor. Yapon soxta mum kalkondorining uru g‘ langan ur g‘ ochilari Kishlab chikadi. May o‘ rtalarida urgochilar tuxum qo‘ yishni bosh laydi. Yoz o‘ rtalarida lichinkalar paydo bo‘ladi. Ular 3 marta p o‘ st tashlaydi, asta-sekin kattalashadi va yetuk x.asharotga ayla-nadi. U r g‘ ochilar 2500 tagacha tuxum kuyadi, (0.5 mm gacha). Chikkan lichinka daydilari oyokli va m o‘ ylovli b o‘ ladi. O‘ simlikka yopishgan lichinkalar xarakatsiz va ok yulduzchaga o‘ xshaydi. Lichinka tanasi k i zil, 8-10 ta ok konussimon mumsimon plastinkali. Yapon soxta mum kalkondori yiliga 1 ta avlod beradi. Zararkunanda k o‘ chatlar, kalamchalar va boshka organlari orka l i tarkaladi . Karantin tadbirlar. Karantin ostidagi materiallarni tek- shirish va ekspertiza kilish.