2008-yilgi jahon moliyaviy inqirozining O'zbekistonga ta'siri va uning oqibatlarini bartaraf etish choralari

Inqirozning sabablari va kelib chiqishi 2008-yilgi moliyaviy inqirozning kelib chiqishi asosan ko'p sabablarga bog'liq. Global moliya tizimida yuzaga kelgan muammolar, masalan, ipoteka bozoridagi portlash va moliyaviy institutlarning ishonchsizligi, inqirozning asosiy omillari sifatida ko'riladi. Jahon moliya bozorlariga ta'siri Inqiroz jahon moliya bozorlarida keskin o'zgarishlarga olib keldi. Bir qator davlatlar iqtisodiyotida pasayish va ish o'rinlarining yo'qolishi kabi salbiy ta'sirlar kuzatildi, bu esa global iqtisodiy o'sishni susaytirdi. O'zbekiston iqtisodiyotiga ta'siri O'zbekiston iqtisodiyoti ham inqirozdan salbiy ta'sirlandi. Eksportning pasayishi va sarmoyalar kamayishi, mamlakat iqtisodiy o'sishiga to'sqinlik qildi. Biroq, hukumat tomonidan qabul qilingan choralar inqirozning salbiy oqibatlarini kamaytirishga yordam berdi. 2008-yilgi moliyaviy inqiroz haqida umumiy ma'lumot 2008-yilgi moliyaviy inqiroz jahon iqtisodiyotiga jiddiy ta'sir ko'rsatdi. O'zbekiston iqtisodiyoti ham bu inqirozdan zarar ko'rdi, lekin hukumatning qabul qilgan choralari bu ta'sirni kamaytirishga qaratilgan.

Iqtisodiy o'zgarishlar 2008-yilgi moliyaviy inqiroz O'zbekistonga jiddiy iqtisodiy ta'sir ko'rsatdi. Bu davrda iqtisodiy o'sish sur'atlari sekinlashdi va eksport daromadlari pasaydi. Natijada, davlat moliya resurslari kamayib, ijtimoiy rivojlanish loyihalari to'xtab qoldi. Ijtimoiy ta'sirlar Inqiroz davomida ijtimoiy muammolar kuchayib, ishsizlik darajasi oshdi. Aholining xarid qobiliyati pasayib, ko'plab oilalar moliyaviy qiyinchiliklarga duch keldi. Bu holat, o'z navbatida, jamiyatda beqarorlik va norozilikni kuchaytirdi. Moliya va bank sektori holati Moliya va bank sektori inqirozdan jiddiy zarba oldi. Banklar kredit berish faoliyatini cheklashga majbur bo'ldi va ko'plab kichik bizneslar moliyaviy yordamdan mahrum qoldi. Bu holat, iqtisodiy faollikni yanada pasaytirishga olib keldi. Inqirozga qarshi chora- tadbirlar O'zbekiston hukumati inqirozning oqibatlarini bartaraf etish uchun bir qator choralarni ko'rgazdi. Moliya va iqtisodiy barqarorlikni ta'minlash maqsadida kredit siyosatini yumshatdi va ijtimoiy dasturlarni kengaytirdi. Shuningdek, yangi ish o'rinlarini yaratish uchun investitsiyalarni rag'batlantirishga e'tibor qaratildi.O'zbekistondagi inqirozning oqibatlari 2008-yilgi moliyaviy inqiroz O'zbekiston iqtisodiyotiga salbiy ta'sir ko'rsatdi. Iqtisodiy o'zgarishlar, ijtimoiy ta'sirlar va moliya sektori holati muhim ahamiyatga ega bo'lib, hukumatning choralarini talab etdi. O'zbekiston inqiroz oqibatlarini bartaraf etish bo'yicha faol ish olib bordi.

Oqibatlarni bartaraf etish choralari Davlat siyosati va iqtisodiy dasturlar O'zbekiston davlatining iqtisodiy siyosati, 2008-yilgi moliyaviy inqirozga javob sifatida, iqtisodiy barqarorlikni ta'minlashga qaratilgan. Davlat dasturlari orqali investitsiyalarni jalb qilish, yangi ish o'rinlarini yaratish va ijtimoiy himoyani kuchaytirish maqsadida ko'plab chora-tadbirlar amalga oshirildi. Xalqaro yordam va hamkorlik O'zbekiston, shuningdek, xalqaro moliya institutlari va boshqa mamlakatlar bilan hamkorlikni kuchaytirdi. Xalqaro yordam, iqtisodiy inqirozning salbiy ta'sirlarini kamaytirishga yordam berdi, bu orqali iqtisodiy barqarorlikni tiklash uchun zarur resurslar bilan ta'minlandi. Photo by Daniel Korpai on UnsplashPhoto by Lala Azizli on Unsplash

Iqtisodiy o'sish sur'atlarining pasayishi 2008-yilgi moliyaviy inqiroz O'zbekistonda iqtisodiy o'sish sur'atlarining pasayishiga olib keldi. Respublikada 2007-yilda 9.5% bo'lgan o'sish sur'ati 2009-yilda 8% ga tushdi. Bu pasayish iqtisodiy barqarorlikni ta'minlashda muammolar keltirib chiqardi. Ish o'rinlarining qisqarishi Inqiroz davrida ish o'rinlari qisqarishi muhim muammo bo'lib qoldi. 2008-yilda ish bilan bandlik darajasi 2007-yilga nisbatan 1.2% ga pasayib, 2010-yilda 5.2 million ish o'rni ta'minlandi. Bu ish o'rinlarining yo'qolishi ijtimoiy barqarorlikka salbiy ta'sir ko'rsatdi. Ijtimoiy muammolarni ko'rib chiqish Inqiroz natijasida ijtimoiy muammolar kuchaydi, shu jumladan, kambag'allik darajasi oshishi va ta'limga bo'lgan ehtiyojning ortishi. 2009-yilda kambag'allik darajasi 17% ga yetdi, bu esa ijtimoiy yordam va investitsiyalarni oshirishni talab qildi. Inqirozning O'zbekistonga ta'siri 2008-yilgi moliyaviy inqiroz O'zbekiston iqtisodiyotiga salbiy ta'sir ko'rsatdi. Iqtisodiy o'sish sur'atlarining pasayishi, ish o'rinlarining qisqarishi va ijtimoiy muammolarni ko'payishi inqirozning asosiy oqibatlari bo'ldi. Ushbu muammolarni hal qilish uchun hukumat tomonidan bir qator chora-tadbirlar qabul qilindi.