logo

Ҳайвонот дунёсини муҳофаза қилиш тушунчаси ва хусусиятлари

Загружено в:

10.08.2023

Скачано:

0

Размер:

2423.326171875 KB
Режа:МАВЗУ:  Ҳайвонот дунёсини муҳофаза 
қилиш тушунчаси ва хусусиятлари .
•
Ҳайвонот  дунёсини  муҳофаза  қилиш  ва  улардан 
фойдаланишнинг  ҳуқуқий  ҳолатининг  тушунчаси  ва 
хусусиятлари 
•
Ов қилиш ва балиқ овлашни ҳуқуқий тартибга солиш 
•
Ҳайвонот дунёсидан фойдаланиш ҳуқуқининг бекор 
бўлиш асослари  1.Ҳайвонот  дунёсини муҳофаза қилиш ва улардан 
фойдаланишнинг ҳуқуқий ҳолатининг тушунчаси ва 
хусусиятлари
Ҳайвонот дунёси табиатнинг бир қисми бўлиб, жамиятда, инсон ҳаётида 
катта экологик  ва иқтисодий аҳамиятга эга. Ҳайвонот дунёсининг 
иқтисодий аҳамияти нуқтаи назаридан муҳим табиий ресурс, озиқ-овқат 
маҳсулотлари, саноатбоп, техникавий ва доривор хом-ашё ва бошқа 
бойликлар олиш манбаи эканлиги маoлум. Шундай экан, уни ҳуқуқий 
экологик муҳофаза қилиш жуда зарур. Қуруқликда яшовчи ҳайвонлар 
бутун ҳайвонлар турининг 93%, сув ҳаййвонлари эса 7% ташкил этади. 
Умуман олганда ер юзида яшовчи ҳайвонлар тури ҳатто ўсимликлар 
турига қараганда тўрт баравар кўп бўлиб, тахминан 2 миллиондан 
ортиқдир. Бутун жониворларнинг 75% ҳашаротларга тўғри келади. 
Умуртқалилар 35600 тур бўлиб, буларнинг ярми балиқлардир. Сут 
эмизувчилар эса умуртқалиларнинг 0,1 қисмини ташкил қилади. 
Маoлумотларга кўра кейинги 100-150 йил мобайнида ҳайвонларнинг 
кўплаб турлари йўқотилиб юборилди. Ҳайвонот дунёсини муҳофаза 
қилиш ва ундан фойдаланиш 
соҳасида давлат бошқарувини 
олиб борилиши ҳам катта 
аҳамиятга эга. Ҳайвонот 
дунёсини муҳофаза қилиш ва 
ундан фойдаланиш соҳасида 
давлат бошқаруви Ўзбекистон 
Республикаси Вазирлар 
Маҳкамаси, Ўзбекистон 
Республикаси Табиатни 
муҳофаза қилиш қўмитаси, 
Ўзбекистон Республикаси 
Давлат Ўрмон қўмитаси, 
маҳаллий давлат ҳокимияти 
органлари томонидан уларнинг 
ваколатлари доирасида амалга 
оширилади. 1. Ов қилиш ва балиқ овлаш 
2. Ов қилиш ва балиқ овлаш обoекти 
ҳисобланган жонзотларни тутган махсус 
деқоратив кушлар 
3. Ҳайвонот оламинининг умумий эстетик ва 
тарбиявий мақсад ўқув масканларида 
фойдаланиш. 
4. Табиий ҳолда жонзотларни фойдаланиш 
хусусиятларидан фойдаланиш. Қишлоқ, 
хўжалик мақсадида фойдаланиш 
5. Жонзотларнинг яшаш фаолияти давридаги 
махсулотлардан фойдаланиш Қонунчиликка асосан 
қуйидагича ҳайвонот 
оламидан 
фойдаланиш 
ҳуқуқлари мавжуддир 1. Ҳайвонот олами обoектларидан фойдаланиш 
ҳуқуқини қонунга хилоф равишда амалга ошириш: 
2. Ов қилиш, балиқ овлаш қоидаларини бузиш, 
ҳайвонот олами яшайдиган муҳитни ифлослаш: 
3. Қонунда белгиланган тартибни бўзиш, ҳайвонот 
олами обoектларини узбошимчалик билан 
эгаллаш: 
4. Жонзотларни давлат чеагарасидан ноқонуний 
олиб ўтиш Қонунчиликда  қуйидаги  ҳаракатлар 
қонунбузиш деб ҳисобланади:   2.Ов  қилиш ва 
балиқ овлашни 
ҳуқуқий тартибга 
солиш
Ҳайвонот дунёсидан фойдаланувчилар 
қонунда кўрсатилган ҳуқуқ  ва 
мажбуриятларини талаб даражасида 
амалга оширишлари шарт. Ана шундай 
ҳолатлар «Ҳайвонот дунёсини муҳофаза 
қилиш ва ундан фойдаланиш тўғрисида» 
ги 1997 26 декабрда қабул қилинган 
Қонуннинг 16-моддасида аниқ 
кўрсатилган. Жумладан ҳайвонот 
дунёсидан фойдаланувчилар: ҳайвонот 
дунёси обoектларидан уларни бериб 
қўйиш шартларига мувофиқ фойдаланиш 
тутиб олинган ҳайвонот дунёси 
обoектларига ва улардан олинган 
маҳсулотга нисбатан мулкдорлик 
ҳуқуқига эгадирлар  Ҳайвонот дунёсидан фойдаланувчилар 
қонунда кўрсатилган ҳуқуқ  ва 
мажбуриятларини талаб даражасида амалга 
оширишлари шарт. Ана шундай ҳолатлар 
«Ҳайвонот дунёсини муҳофаза қилиш ва 
ундан фойдаланиш тўғрисида» ги 1997 26 
декабрда қабул қилинган Қонуннинг 16-
моддасида аниқ кўрсатилган. Жумладан 
ҳайвонот дунёсидан фойдаланувчилар:   ҳайвонот  дунёси  обoектларидан  уларни  бериб  қўйиш 
шартларига мувофиқ фойдаланиш    Ҳайвонот  дунёсидан  илмий,  маданий-маoрифий, 
тарбиявий  ва  эстетик  мақсадларда  фойдаланишга 
ҳайвонот  дунёси  обoектларини  уларнинг  яшаш 
муҳитидан  ажратиб  олишва  ажратиб  олмасдан  қонун 
ҳужжатларида белгиланган тартибда йўл қўйилади 
Ҳайвонларнинг фойдали хусусиятларидан — тупроқ 
ҳосил қилувчиларнинг, муҳитнинг табиий 
санитарларидан, ўсимликларни чанглатувчиларидан, 
шунингдек ҳайвонот дунёси обoектларининг 
бошқа хусусиятларидан фойдалиниш уларни яшаш 
муҳитидан ажратиб олмасдан ва уларга ёки улар 
яшайдиган муҳитга зарар етказмасдан амалга оширилади Ҳайвонлардан уларнинг 
маҳсулотларини олиш мақсадида 
фойдаланишга, ҳайвонот дунёси 
обoектларини яшаш муҳитидан ажратиб 
олмасдан ва уларни нобуд қилмасдан, 
шунингдек улар яшайдиган табиий 
муҳитни бузмасдан қонун 
ҳужжатларида белгиланган тартибда 
йўл қўйилади Ҳар қандай вазиятда ҳам балиқ овлаш учун юридик ва 
жисмоний шахсларга белгиланган ҳуқуқий нормалар 
доираси тегишли рухсатномалар бўлиши яна ов қилиш ва 
балиқ овлаш учун белгиланган нормалар доирасида 
фойдадланиш учуни улар билан тегишли шартномалар 
тузиши, ов ва балиқ маҳсулотларини қайта ишлаш ҳамда 
ҳайвонот дунёси обoектларидан буюмлар ишлаб чиқиш 
ва тегишли жойларга топшириш мажбуриятларини ўз 
зиммаларига олишлари зарур  «Ҳайвонот дунёсини муҳофаза 
қилиш ва ундан фойдаланиш 
тўғрисида» ги   конуннинг  18- модда .    Foydalanilgan adabiyotlar :
1] ХолмЎминов Ж.Т. «Экология ва қонун». Т. Адолат 2000 й.
[2] Хайитбоев Э.Р. Экология ҳуқуқи. Ўқув қЎлланма. Т. ЎзМУ 2001 й. 7 бет.
[3] Хайитбоев Э.Р. Экология ҳуқуқи. Ўқув қЎлланма. Т. ЎзМУ 2001 й. 10 бет.
[4] И.А.Каримов «Ўзбекистон 21 аср бЎсағасида». Т. Ўзбекистон 1997 й.
[5] И.А.Каримов Ўзбекистон 21 асрга интилмоқда. Т. Ўзбекистон 1999 й.
[6] И.А.Каримов «Ўзбекистон 21 аср бЎсағасида». Т. Ўзбекистон 1997 й.
[7] Мирзаев Т. «Ўзбекистонда эколгик муаммолар ва прокурорлик назорати». 
Т. қатортол-  Камолот 1999 й.

Режа:МАВЗУ: Ҳайвонот дунёсини муҳофаза қилиш тушунчаси ва хусусиятлари . • Ҳайвонот дунёсини муҳофаза қилиш ва улардан фойдаланишнинг ҳуқуқий ҳолатининг тушунчаси ва хусусиятлари • Ов қилиш ва балиқ овлашни ҳуқуқий тартибга солиш • Ҳайвонот дунёсидан фойдаланиш ҳуқуқининг бекор бўлиш асослари

1.Ҳайвонот дунёсини муҳофаза қилиш ва улардан фойдаланишнинг ҳуқуқий ҳолатининг тушунчаси ва хусусиятлари Ҳайвонот дунёси табиатнинг бир қисми бўлиб, жамиятда, инсон ҳаётида катта экологик ва иқтисодий аҳамиятга эга. Ҳайвонот дунёсининг иқтисодий аҳамияти нуқтаи назаридан муҳим табиий ресурс, озиқ-овқат маҳсулотлари, саноатбоп, техникавий ва доривор хом-ашё ва бошқа бойликлар олиш манбаи эканлиги маoлум. Шундай экан, уни ҳуқуқий экологик муҳофаза қилиш жуда зарур. Қуруқликда яшовчи ҳайвонлар бутун ҳайвонлар турининг 93%, сув ҳаййвонлари эса 7% ташкил этади. Умуман олганда ер юзида яшовчи ҳайвонлар тури ҳатто ўсимликлар турига қараганда тўрт баравар кўп бўлиб, тахминан 2 миллиондан ортиқдир. Бутун жониворларнинг 75% ҳашаротларга тўғри келади. Умуртқалилар 35600 тур бўлиб, буларнинг ярми балиқлардир. Сут эмизувчилар эса умуртқалиларнинг 0,1 қисмини ташкил қилади. Маoлумотларга кўра кейинги 100-150 йил мобайнида ҳайвонларнинг кўплаб турлари йўқотилиб юборилди.

Ҳайвонот дунёсини муҳофаза қилиш ва ундан фойдаланиш соҳасида давлат бошқарувини олиб борилиши ҳам катта аҳамиятга эга. Ҳайвонот дунёсини муҳофаза қилиш ва ундан фойдаланиш соҳасида давлат бошқаруви Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси, Ўзбекистон Республикаси Табиатни муҳофаза қилиш қўмитаси, Ўзбекистон Республикаси Давлат Ўрмон қўмитаси, маҳаллий давлат ҳокимияти органлари томонидан уларнинг ваколатлари доирасида амалга оширилади.

1. Ов қилиш ва балиқ овлаш 2. Ов қилиш ва балиқ овлаш обoекти ҳисобланган жонзотларни тутган махсус деқоратив кушлар 3. Ҳайвонот оламинининг умумий эстетик ва тарбиявий мақсад ўқув масканларида фойдаланиш. 4. Табиий ҳолда жонзотларни фойдаланиш хусусиятларидан фойдаланиш. Қишлоқ, хўжалик мақсадида фойдаланиш 5. Жонзотларнинг яшаш фаолияти давридаги махсулотлардан фойдаланиш Қонунчиликка асосан қуйидагича ҳайвонот оламидан фойдаланиш ҳуқуқлари мавжуддир

1. Ҳайвонот олами обoектларидан фойдаланиш ҳуқуқини қонунга хилоф равишда амалга ошириш: 2. Ов қилиш, балиқ овлаш қоидаларини бузиш, ҳайвонот олами яшайдиган муҳитни ифлослаш: 3. Қонунда белгиланган тартибни бўзиш, ҳайвонот олами обoектларини узбошимчалик билан эгаллаш: 4. Жонзотларни давлат чеагарасидан ноқонуний олиб ўтиш Қонунчиликда қуйидаги ҳаракатлар қонунбузиш деб ҳисобланади: