Geografik nuqtalar koordinatalar to’ri
Geo grafik nuqtalar koordinatalar to’ri Reja: 1 . Geografik koordinatalar. 2. To’g’ri burchakli koordinatalar sistermasi. 3. Yer yuzasidagi nuqtaning balandligi. .
Geografi k k oordinat alar Yer yuzasini topografik jixatdan o’rganishda hamda karta va plan bilan ishlashda joydagi nuqtalarning bir-biriga nisbatan tutgan o’rnini aniqlash kerak bo’ladi. Nuqtalarning bir-biriga nisbatan tutgan o’rni ularning koordinatalari bilan aniqlanadi. Boshlang’ich deb qabul qilingan nuqtaga nisbatan biron nuqtaning tutgan o’rnini ifodolovchi miqdorlar shu nuqtaning koordinatasi deyiladi. .
Nuqtaning geografik koordinatasi deyilganda,bu nuqtaning qaysi meridian va qaysi paralellarda joylashganligi aytiladi. Shuning uchun geografik koordinata to’g’risida gapirishdan oldin, ekvator, meridian va paralellar xaqida ma'lumotga ega bo’lish kerak. .
.
+х А 1 А -у +у 0 А 2 -х Geomertriyada qabul qilingan to’g’ri burchakli koordinata sistemasida vertikal chiziq-ordinata (u), gorizontal chiziq esa abstsissa (x) o’qi bo’ladi. Topografiyada, aksincha,vertikal chiziq- abstsissa (x) , gorizontal chizik - ordinata (u) deb qabul qilingan. To’g’ri burchakli koordinataning abstsissa o’qi meridian yunalishiga, ordinata o’qi esa parallar yo’nalishiga tug’ri kerladi. To’g’ri burchakli koordinata sistermasida biron nuqtaning koordinatasini aniqlash uchun, bu nuqtadan koordinata o’qlariga prerperndikulyar chiziqlar tushuriladi. .