logo

O‘RTA OSIYO O‘SIMLIKLARI

Загружено в:

10.08.2023

Скачано:

0

Размер:

12842.35546875 KB
Tabiiy geografik o‘lkalari  Hozirgi paytda Afrika tabiiy sharoitiga ko‘ra to‘rtta 
yirik tabiiy geografik o‘lkaga ajratiladi. Ular Shimoliy, 
Markaziy, Sharqiy va Janubiy Afrika deb nomlangan. 
Shimoliy Afrika
Sharqiy Afrika
Markaziy Afrika
Janubiy Afrika  Shimoliy Afrika  janubda mavsumiy nam o‘rmonlar 
zonasidan shimolda O‘rta dengizgacha, 
O‘rta dengiz
Mavsumiy nam 
o‘rmonlar      g‘arbda Atlantika okeani sohillaridan sharqda Efiopiya 
tog‘larining etaklarigacha bo‘lgan hududlarni egallaydi. 
Atlantika okeani 
Efiopiya tog‘lari      Savannali Sudan (arabcha qoralar o‘lkasi), Sahroyi 
Kabir va Atlas tog‘lari shu o‘lkada joylashgan. Shimoliy 
Afrika o‘lkasi tarkibida bir-biridan farq qiladigan uchta 
tabiat komplekslari bor. 
3
2
1
Savannali Sudan 
Sahroyi Kabir Atlas tog‘lari     Bular: 1) qattiq bargli doimiy yashil o‘rmonlar va 
butazorlar zonasi, 2) qumli va toshloq cho‘lli Sahroyi 
Kabir,
1
2   3) o‘t o‘simlikka boy savannali Sudan va Saxel 
hududlaridir. 
3  Markaziy Afrika  Gvineya qo‘ltig‘i sohillari va Kongo 
havzasini qamrab oladi. 
21   Bu o‘lkada doimiy yashil nam ekvatorial o‘rmonlar va 
mavsumiy nam o‘rmonlar zonalarining noyob
landshaftlari tarkib topgan.  O‘lkada qimmatbaho mebellar ishlanadigan  qizil daraxt , 
yog‘ olinadigan  palma, 
qizil daraxt instrument
palma,    Seyba (paxta)  va  muskat  daraxtlari, kauchuk olinadigan 
daraxtlar o‘sadi. 
Seyba (paxta)
Muskat yong‘og‘i geveya Seyba     Mitti  pigmey  qabilasi — o‘rmon odamlari, bahaybat 
gorilla, setse  pashshasi,  mitti bug‘ucha, okapi  va 
boshqalar faqat shu hududlarda yashaydi.  Sharqiy Afrika  materikning baland tog‘li qismini 
egallaydi. Bu o‘lkada quruqlikdagi eng katta yer yorig‘i 
— Buyuk Afrika yer yorig‘i joylashgan.   Shu sababli o‘lkada tektonik ko‘llar ko‘p. Afrikaning 
eng baland nuqtasi — Kilimanjaro vulqoni (5895 m) 
shu yerda joylashgan.  Sharqiy Afrikani ba’zan „Afrika materigining tomi“ deb 
atashadi. O‘lka, asosan, Efiopiya tog‘ligi va Sharqiy 
Afrika yassi tog‘ligidan iborat. 
Sharqiy AfrikaEfiopiya tog‘ligi 1
2     Relyefi va iqlim xususiyatlariga bog‘liq holda o‘simlik 
va hayvonot olami tarkib topgan. Balandlik 
mintaqalanishi aniq namoyon bo‘lgan.  O‘lka tabiati xilma-xil. Tabiatni asrash maqsadida 
qo‘riqxona va milliy bog‘lar tashkil etilgan.  „ Serengeti“, „Rungva“, „Nyasa“, „Ngorongoro“ shular 
jumlasidandir. 
RungvaSerengeti
Nyasa Ngorongoro     Janubiy Afrika  o‘lkasi Kongo — Zambezi daryolari 
suvayirg‘ichidan janubdagi hududlarni egallaydi. Bu 
o‘lkani kichik Afrika deb ham atashadi. 
Janubiy Afrika  Sababi kichik hududda iqlimiga bog‘liq holda tabiati 
kenglik va uzoqlik bo‘yicha almashib keladi. Tog‘larida 
balandlik mintaqalanishi mavjud.  Madagaskar — paydo bo‘lishiga ko‘ra yirik materik 
oroli. Tabiatiga okean ta’siri katta.  Tropik o‘rmon va savannalar ko‘p.
Buqalamun Lemur   ©  Foydalanilgan adabiyotlar:
•
A. Soatov, A. Abulqosimov, M. Mirakmalov. – 
Geografiya (Materiklar va okeanlar tabiiy 
geografiyasi), umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 6- 
sinfi uchun darslik – Toshkent: „O‘qituvchi“, 2017/ 
www.eduportal.uz  
•
A. Soatov, A. Abulqosimov – Geografiya (Materiklar 
va okeanlar tabiiy geografiyasi), umumiy o‘rta ta’lim 
maktablarining 6- sinfi uchun darslik – Toshkent: 
„O‘qituvchi“, 2005
•
www.gigibaza.ru

Tabiiy geografik o‘lkalari

Hozirgi paytda Afrika tabiiy sharoitiga ko‘ra to‘rtta yirik tabiiy geografik o‘lkaga ajratiladi. Ular Shimoliy, Markaziy, Sharqiy va Janubiy Afrika deb nomlangan. Shimoliy Afrika Sharqiy Afrika Markaziy Afrika Janubiy Afrika

Shimoliy Afrika janubda mavsumiy nam o‘rmonlar zonasidan shimolda O‘rta dengizgacha, O‘rta dengiz Mavsumiy nam o‘rmonlar

g‘arbda Atlantika okeani sohillaridan sharqda Efiopiya tog‘larining etaklarigacha bo‘lgan hududlarni egallaydi. Atlantika okeani Efiopiya tog‘lari

Savannali Sudan (arabcha qoralar o‘lkasi), Sahroyi Kabir va Atlas tog‘lari shu o‘lkada joylashgan. Shimoliy Afrika o‘lkasi tarkibida bir-biridan farq qiladigan uchta tabiat komplekslari bor. 3 2 1 Savannali Sudan Sahroyi Kabir Atlas tog‘lari