logo

O‘zbekistonning geosiyosiy o‘rni va munosabatlari

Загружено в:

10.08.2023

Скачано:

0

Размер:

1977.5 KB
O‘zbek ist onning geosiy osiy  o‘rni v a munosabat lari  Reja:
1. O‘zbekistonning mikroiqtisodiy geografik o‘rni 
2. O‘zbekiston Respublikasining siyosiy geografik o‘rni
3. Markaziy Osiyo davlatlari  O‘zb ekiston  d u n y o h a m ja m iy a ti va  siy osiy  
x a r ita sid a  o‘ziga  x os m a vq ega  ega .   U h ozir gi 
ku n d a  Bir la sh ga n  Milla tla r  ta sh kilotiga  a ’zo 
b o‘lga n  193 d a vla td a n  b ir i h isob la n a d i.   O‘zbekiston Yevrosiyo va Markaziy Osiyoning deyarli qoq 
o‘rtasida joylashgan. Respublika hududi g‘arbdan 
sharqga 1425 kmga cho‘zilgan, shimoldan janubgacha 
masofa esa 930 km. Davlat chegaralarining 
umumiy uzunligi 6221 km 
bo‘lib, shundan 2203 km 
yoki 1/3 qismi Qozog‘iston 
Respublikasiga, 1721 km 
Turkmanistonga, 1161 km 
Tojikistonga, 1069 km 
Qirg‘izistonga va 137 km 
Afg‘oniston Respublikasiga 
to‘ g‘ri keladi. O‘zbekistonning mikroiqtisodiy geografik o‘rni 
(hududning o‘ziga qo‘shni bo‘lgan davlatlarga nisbatan 
tutgan o‘rni) ancha qulayligi bilan xarakterlanadi. O‘zbekiston bugungi kunda qo‘shni davlatlar – 
Qozog‘iston, Qirg‘izston, Tojikiston, Turkmaniston va 
Afg‘oniston o‘rtasida bog‘lovchi halqa vazifasini o‘taydi. O‘zbekiston Respublikasining siyosiy geografik o‘rni 
klassik geosiyosatchilar tomonidan ajratilgan 
Yevrosiyoning ichki kontinental qismi, O‘zbekistonning qulay transport geografik o‘ringa egaligi, 
davlatimizning strategik resurslar hisoblanmish – neft, 
gaz, oltin, uran va boshqa ko‘plab yerosti va usti 
boyliklariga egaligi, qulay tabiiy iqlim sharoiti, insoniyat 
tarixiy taraqqiyoti va sivilizatsiyasida salmoqli o‘rin 
tutishi Xalqaro terrorizm va diniy ekstremizm xavfi , respublikamiz 
hududini narkotrafik yo‘laklari sifatida foydalanishga 
harakat, global miqyosdagi ekologik muammolar, turli 
davlatlar orasidagi geosiyosiy raqobat. Respublikamizning birinchi Prezidenti I. A. Karimov BMT Bosh 
Assambleyasi yig‘ilishlaridagi ma’ruzalarida jahon 
hamjamiyati diqqatini birinchi navbatda aynan Afg‘oniston 
va Orol muammolariga qaratishga undagan edi. BMT rahbarlarining yurtimizga tashrifi  chog‘ida Orol 
dengizi muammosiga e’tibor qaratishlari natijasida u 
xalqaro ekologik muammolar qatoridan joy oldi. Markaziy Osiyo davlatlari o‘rtasidagi transchegaraviy 
daryolar, O‘zbekiston-Qirg‘iziston o‘rtasidagi eksklav 
(tegishli davlat hududining asosiy qismidan boshqa 
davlat hududi bilan ajralib turgan yerlar) va ba’zi 
chegara hududlar. Tojikiston bilan davlat chegarasida oxiriga yetkazilmagan 
delimitatsiya (chegara chizig‘ini aniqlashtirib, 
mustahkamlash) ishlari bo‘yicha yuzaga kelgan 
muammolar birinchi navbatda hal qilinishi lozim bo‘lgan 
muhim geosiyosiy muammolardan bo‘lib hisoblanadi.  Atrof qo‘shnilaridan tashqari, Rossiya Federatsiyasi, Xitoy 
kabi davlatlar bilan yaqin aloqalar o‘rnatgan. Shu bilan 
birga SHHT, MDH kabi tashkilotlarning faoliyatida 
doimiy ishtirokchi hisoblanadi.

O‘zbek ist onning geosiy osiy o‘rni v a munosabat lari

Reja: 1. O‘zbekistonning mikroiqtisodiy geografik o‘rni 2. O‘zbekiston Respublikasining siyosiy geografik o‘rni 3. Markaziy Osiyo davlatlari

O‘zb ekiston d u n y o h a m ja m iy a ti va siy osiy x a r ita sid a o‘ziga x os m a vq ega ega . U h ozir gi ku n d a Bir la sh ga n Milla tla r ta sh kilotiga a ’zo b o‘lga n 193 d a vla td a n b ir i h isob la n a d i.

O‘zbekiston Yevrosiyo va Markaziy Osiyoning deyarli qoq o‘rtasida joylashgan. Respublika hududi g‘arbdan sharqga 1425 kmga cho‘zilgan, shimoldan janubgacha masofa esa 930 km.

Davlat chegaralarining umumiy uzunligi 6221 km bo‘lib, shundan 2203 km yoki 1/3 qismi Qozog‘iston Respublikasiga, 1721 km Turkmanistonga, 1161 km Tojikistonga, 1069 km Qirg‘izistonga va 137 km Afg‘oniston Respublikasiga to‘ g‘ri keladi.