said ahmad “oftob oyim”
MAVZU: SAID AHMAD “ OFTOB OYIM”
◦ « Oft ob oy im» – v at anga sadoqat haqida hay ot iy hik oy a ◦ « Vat anni sev moqni, y urt ot asiga sadoqat ni y aponlardan o‘rganish k erak » , – degandi t aniqli ijodk or Maqsud Shay xzoda. Bu gap t asdig‘ini Said Ahmadning « Oft ob oy im» hik oy asi orqali t opish mumk in. ◦ Bu hikoya adibning surgunda kechgan hayoti lager-qamoqxonada ko‘rgan- kechirganlari jamlangan «Qorako‘z majnun» nomli to‘plamdan o‘rin olgan. Hikoyada yaponlar va ularning vatani oldidagi burchiga naqadar sodiqligi bayon etiladi.
◦ Said Ahmadning rassomlik qobiliyati bo‘lgani uchun uni chizishga oid yumushlarga mas’ul qilib qo‘yishadi. Unga yordamchi qilib esa Dyun ismli yapon yigitini tayinlashadi. Dyunning yurak o‘ynoqi kasali borligi uchun ham osonroq ishga jalb qilishgandi. Shu kunlarda lagerdagi yaponlar tez-tez to‘planadigan, odatdagidan ko‘ra xursand yuradigan bo‘lib qolishgandi. Said Ahmad buning sababini sherigidan so‘raganida, Dyun yaqinda yaponlar yurtiga qaytarilishini aytadi. ◦ Ammo yozuvchini yana bir jumboq qiynardi. Kirxonada ishlovchi Sudze ismli yigit bor edi. U ham yapon edi-yu, ammo hech yaponlarga qo‘shilmasdi. Ko‘rinishi ham barvasta, baquvvat, qoshlari qaldirg‘och qanotidek chiroyli edi. Har tong quyosh chiqishini kirxona tomida kutib olar, o‘z tilida bir nimalar deb, quyoshga tavallolar qilar edi. Odatdagi tez-tez to‘planishlarning unga ahamiyati yo‘qdek edi.
◦ Qiziqish ustunlik qilib bir kuni Said Ahmad Dyundan Sudze haqida so‘raydi. Ayon bo‘lishicha, Sudze geysha ayolning Portugaliya matroslaridan orttirgan bolasi ekan. Shuning uchun mushaklari baquvvat, gavdali yigit emish. Aslida yapon geyshalari oddiy suyuqoyoq ayollar emas, balki bilimli, o‘qimishli, shirinso‘z, har sohadan xabardor go‘zallar edi. Ular butun vujudi bilan vatani Yaponiyaga xizmat qilar, yurti manfaatlarini har qanday narsadan ustun qo‘yardi. ◦ Sudze o‘smirlik chog‘idanoq imperator saroyida tarbiya topdi. Eng yaxshi kiyimlarni kiyib, eng yaxshi narsalarni yeb ulg‘aydi. U kamikadzelik uchun yetishtirilayotgandi. Kamikadze esa dushman hududiga samolyotda bomba bilan yuboriladigan va o‘sha bombaga qo‘shilib portlab ketishi lozim bo‘lgan odam edi. Sudze esa bundan bo‘yin tovlaydi.