logo

Talabalar jamoasining shakllanishi va rivojlanishining psixologik asoslari

Загружено в:

12.12.2024

Скачано:

0

Размер:

206.693359375 KB
.
Mavzu. Talabalar  
jamoasining shak llanishi va 
rivojlanishining psix ologi k 
asoslari.  Reja :

I.  Jamoa va uning turlari.

2. Talabalar jamoasini shakllantirish  
yo’llari.

3 . Talabalar faoliyatining xususiyatlari. 
Talabalar  jamoasi   deganda,  biror  umumiy  maqsad 
yo’lida   birlashgan  kishilar  guruhi,  biror  vazifani 
bajarish  uchun  jamiyat  tomonidan  maxsus  ravishda   
tashkil  etilgan  odamlar  birlashmasi  tushuniladi. 
Odatda, umumiy va boshlang’ich jamolarga bo’linadi.               Fakultet va oliy o’quv yurti jamoasida yoshlarning 
aloqa  va  bog’lanishlari  birmuncha  murakkablashgandir. 
Agar  boshlang’ich  jamoada  kishilar  bevosita  bog’lanish 
asosida  va    birgalikda  bajariladigan  faoliyat  jarayonida 
aloqada  bo’lsalar,  birlashsalar,  umumiy  jamoada  esa, 
avvalo,  tashkilotning  ish  rejasi,  prinsiplari,  qurilishi 
tufayli  umumiy  maqsadni,  umumiy  vazifalarni  bajarish 
uchun  birlashadilar.  Fakultet  va  o’quv  yurti  jamoasida 
talabalar  bir-birlari  bilan  bevosita  bog’lanadilar  va  bu 
bog’lanishlar  oliy  o’quv  yurti  faoliyatining  tashkiliy  va 
ma’naviy  yo’nalishiga   bog’liq  bo’lad i.                                      P edagogika  va  psixologiya  fanlari  jamoada  quyidagi 
belgilar  mavjud bo’lishi lozim,  deb hisoblaydi.
Jamoa  a’zolari,  avvalo,  umumiy  maqsad  yo’lida  
birlashadilar.
Jamoaning yagona   maqsadi   va   umumiy  intilishlari 
shaxsiy hamda ijtimoiy qimmatga ega bo’ladi.
Jamoa  uchun  muhim  belgilardan  yana  biri- birgalikda 
faoliyat  ko’rsatishdir.  Bunday  faoliyat  shaxsiy  va  ijtimoiy 
foydali  maqsadni  ko’zda  tutadi.  Ana  shu  faoliyat  jarayonida 
jamoa a’zolarida mas’uliyat, talabchanlik, prinsipiallik, bir-biriga 
do’stona  ko’maklashish,  o’zaro  bir-biriga  itoat  etish 
munosabatlari  vujudga  keladi.  Bu  munosabatlar  jamoada 
shaxsning shakllanishi uchun asosiy vosita hisoblanadi.                       Jamoaning  shakllanishi  muammosiga  doir  ilmiy  tadqiqot  o’tkazgan  olimlar 
unda  ikki xil munosabatlar  mavjudligini ta’kidlaydilar. 
Birinchisi –  rasmiy , ya’ni starosta bilan talaba o’rtasidagi munosabatlar;
Ikkinchisi  –  norasmiy   (shaxsiy):  yoqtirish,  yoqtirmaslik,  samimiyat  va  adolat  kabi 
munosabatlar.  Bu  xil  munosabatlarning  ikkalasi  ham  bir  guruhda  va  shu  guruh 
a’zolari  o’rtasida  mavjud  bo’ladi.  Bu  munosabatlar  bir-biriga  ta’sir  o’tkazadi.  Xizmat 
vazifasiga oid  munosabatlar  jamoada yetakchi  munosabat  hisoblanadi.  Lekin jamoa 
a’zolari  o’rtasidagi  norasmiy  (shaxsiy)  munosabatlarni  ham  e’tiborga  olmaslik 
mumkin emas. Talabalar guruhini o’rganishda 
quyidagilarga e’tibor berish talab 
etiladi : 
-
guruh to’g’risida umumiy ma’lumot;
-
  guruhning ma’naviy-ruhiy tuzilishi; 
-
talabalarda tashkilotchilik qobiliyatini rivojlanganlik 
darajasi; 
-
guruhda jamoatchilik fikrining o’sganlik darajasi;
-
  guruhning boshqa jamoalar (fakultet, oliy o’quv 
yurti jamoalari) bilan aloqasi. Talabaning  guruh  bilan  o zaro  ta siri  do stona ʼ ʼ ʼ
munosabat o rnatishga bog liq bo ladi. Psixologlar olgan 	
ʼ ʼ ʼ
ma lumotlarga  qaraganda,  kayfiyati  doimo  yaxshi, 	
ʼ
hazilkash,  kelajakka  ishonchni  71,3%  sinaluvchilar 
yoqtirishadi,  63,1  %  sinaluvchilar  yuksak  madaniyatli 
do stlarni  yoqtirashadi.  O zga  kishilarni  tushuna 
ʼ ʼ
oladigan  va  qiyin  paytda  yordam  beradigan  do stlarni 	
ʼ
62,8%  sinaluvchilar,  mustaqil  fikrlaydiganlarni  61,5% 
sinaluvchilar,  yuksak  axloqiy  xislatlarga  ega  bo lishni 
ʼ
6%  sinaluvchilar,  do stlarning  kasbiy  bilimlarini  bilishni 	
ʼ
35,4%  tashabbuskor,  harakatchan  bo lishni  32,2% 	
ʼ
talabalar bildirishgan. E’ T I B O R I N G I Z 
U CH U N 
R A H M A T .
                      
                                                            Talaba: A. Islom

. Mavzu. Talabalar jamoasining shak llanishi va rivojlanishining psix ologi k asoslari.

Reja :  I. Jamoa va uning turlari.  2. Talabalar jamoasini shakllantirish yo’llari.  3 . Talabalar faoliyatining xususiyatlari.

 Talabalar jamoasi deganda, biror umumiy maqsad yo’lida birlashgan kishilar guruhi, biror vazifani bajarish uchun jamiyat tomonidan maxsus ravishda tashkil etilgan odamlar birlashmasi tushuniladi. Odatda, umumiy va boshlang’ich jamolarga bo’linadi.

Fakultet va oliy o’quv yurti jamoasida yoshlarning aloqa va bog’lanishlari birmuncha murakkablashgandir. Agar boshlang’ich jamoada kishilar bevosita bog’lanish asosida va birgalikda bajariladigan faoliyat jarayonida aloqada bo’lsalar, birlashsalar, umumiy jamoada esa, avvalo, tashkilotning ish rejasi, prinsiplari, qurilishi tufayli umumiy maqsadni, umumiy vazifalarni bajarish uchun birlashadilar. Fakultet va o’quv yurti jamoasida talabalar bir-birlari bilan bevosita bog’lanadilar va bu bog’lanishlar oliy o’quv yurti faoliyatining tashkiliy va ma’naviy yo’nalishiga bog’liq bo’lad i.

P edagogika va psixologiya fanlari jamoada quyidagi belgilar mavjud bo’lishi lozim, deb hisoblaydi. Jamoa a’zolari, avvalo, umumiy maqsad yo’lida birlashadilar. Jamoaning yagona maqsadi va umumiy intilishlari shaxsiy hamda ijtimoiy qimmatga ega bo’ladi. Jamoa uchun muhim belgilardan yana biri- birgalikda faoliyat ko’rsatishdir. Bunday faoliyat shaxsiy va ijtimoiy foydali maqsadni ko’zda tutadi. Ana shu faoliyat jarayonida jamoa a’zolarida mas’uliyat, talabchanlik, prinsipiallik, bir-biriga do’stona ko’maklashish, o’zaro bir-biriga itoat etish munosabatlari vujudga keladi. Bu munosabatlar jamoada shaxsning shakllanishi uchun asosiy vosita hisoblanadi.