YEVROSIYO TABIIY GEOGRAFIK O`RNI, O`RGANISH TARIXI

YEVROSIYO TABIIY GEOGRAFIK O`RNI, O`RGANISH TARIXI

Загружено в:

10.08.2023

Скачано:

0

Размер:

4582.5 KB

MAV ZU: YEVROSIYO TABIIY GEOGRAFIK
O`RNI, O`RGANISH TARIXI .

Umumiy ma’lumotlar
Chekka nuqtalari
Maydoni: 54 600 000 km.kv.

Umumiy ma’lumotlar
Eng baland cho’qqisi – Jomolungma t.
(Everest) 8848 m.

ENG KATTA KO`LI
Kaspiy dengizi, 376 000 km. kv.

ENG KATTA OROLI
•
Maydoni: 744 100 km.kv

ENG KATTA YARIMOROLI
Arabiston yarimoroli

ENG CHUQUR KO`LI
Baykal ko`li (1620m).

ENG UZUN DARYOSI
Yanszi, 6300 km

O’ziga xos xususiyatlari:O’ziga xos xususiyatlari:

Shimoliy yarimsharning barcha iqlim Shimoliy yarimsharning barcha iqlim
mintaqalari va tabiat zonalari mintaqalari va tabiat zonalari
shakllangan.shakllangan.

Doimiy muzloq yerlar maydoniga Doimiy muzloq yerlar maydoniga
ko’ra dunyoda birinchi o’rinda turadi.ko’ra dunyoda birinchi o’rinda turadi.

Berk havzalar maydoniga ko’ra Berk havzalar maydoniga ko’ra
yetakchiyetakchi
..

““
Qor chizig`i” – 6400 metr Qor chizig`i” – 6400 metr
balanddan o’tgan. balanddan o’tgan.
U Markaziy Tibet tog’ida.U Markaziy Tibet tog’ida.

Tabiiy-geografik o’rni.
•
To’liq Shimoliy yarimsharda joylashgan.
•
To’rtta okean qirg’oqlarini yuvib turadi.
•
Yevrosiyo Yer yuzasi quruqlik maydonining
deyarli 36,5 % ini egallaydi.
•
Materik ikkita qit’adan iborat:
Yevropa(G’arb) – maydoni 10 mln.km.kv.
Osiyo(Sharq) – maydoni 44 mln km.kv.

O’rganish tarixi
Y e vrosiy o e ng qadimgi sivilizat siya
mark azi hisoblanib, qadimgi
Vaviloniy a,Hindist on, X it oy , I sroil,
Gre t siy a hududida madaniy at bir ne cha
ming y illar oldin rivojlangan .

•
Eratosfen, eramizdan avvalgi III asr
U yerning kattaligini
ancha aniq o`lchagan.
Dunyoning birinchi
xaritasini tuzgan.
Xaritada Yevrosiyoning
g`arbiy va markaziy
qismlari tasvirlangan. Materikni o’rgangan buyuk faylasuf
allomalar

Materikni o’rgangan buyuk faylasuf
allomalar

Gerodot (er. av. 485 – 425- yillar)

Geraklit (er. av. IV asr)

Strabon, Aflotun(Aristotel), Ptolomey
va boshqalar materik to`g`risidagi
dastlabki geografik ma’lumotlarni o`z
asarlarida yozib qoldirganlar.

Materikni o’rgangan O`rta Osiyolik
allomalar
•
Muhammad ibn Muso al-Xorazmiy
(780-847)
•
O`rta Osiyo va Arab geografiyasiga asos
solgan.
•
Yer kurrasining kattaligini aniqlagan.
•
70 ga yaqin olimlar bilan “Jahon
xaritalari”ni tuzgan.
•
“ Kitob surat al-arz” – “Yerning surati”
kitobini yozgan.

Materikni o’rgangan O`rta Osiyolik
allomalar
Abu Rayhon Beruniy (973-1048)
Dunyoga mashhur
Hindiston asarini
yozgan, Xorazmda
“ Ma’mun akademiyasini”
barpo etgan.

Materik tabiatini o`rgangan O`rta
Osiyolik buyuk allomalar
•
Zahiriddin Muhammad Bobur O`rta Osiyo, Eron,
Afg`oniston, Hindiston hududining aholisi,
xo`jaligi haqida qimmatli geografik ma’lumotlarni
o`zining “BOBURNOMA” asarida yozib qoldirgan.
•
Umuman O`rta Osiyolik olimlar dunyo geografiya
tarixiga, kishilik madaniyatiga ulkan nissa
qo`shgan xalq vakillaridir.
•
Ularning ilmiy merosi haqida H. Hasanov
“Sayyoh olimlar” asarida(1981 – y.) zavq-shavq
bilan yozadi.

X u l o s a
•
XVIII – XIX asrlarda tashkil etilgan
sayohat va ilmiy ekspeditsiyalarda
Yevrosiyoni ilmiy jihatdan o`rganish
ishlari olib borildi. Materikning turli
qismlari atroflicha o`rganildi. XX
asrdagi olib borilgan ilmiy ishlar
avvalgi tasavvurlarni kengaytirdi va
yangi ma’lumotlar bilan boyitdi.

MAV ZU: YEVROSIYO TABIIY GEOGRAFIK O`RNI, O`RGANISH TARIXI .

Umumiy ma’lumotlar Chekka nuqtalari Maydoni: 54 600 000 km.kv.

Umumiy ma’lumotlar Eng baland cho’qqisi – Jomolungma t. (Everest) 8848 m.

ENG KATTA KO`LI Kaspiy dengizi, 376 000 km. kv.

ENG KATTA OROLI • Maydoni: 744 100 km.kv

Похожие

Yevrosiyo. Tabiiy-geografik o‘rni, o‘rganish tarixi

Yevrosiyo hududining tabiiy geografik o‘lkalarga bo‘linishi

Yevrosiyo har bir tabiiy geografik o'lkasining umumiy ta'rifi

O`zbekiston “Qizil kitobi”ga kiritilgan o`simlik va hayvonlarni turlarini ekosistemalar doirasida o`rganish

Afrika tabiiy o`lkalari va aholisi