Yosh davrlarning psixologik xususiyatlari

Загружено в:

10.08.2023

Скачано:

0

Размер:

1556.7978515625 KB

Скачать

Mavzu:Yosh davrlarning psixologik
xususiyatlari
•
Reja:
•
1) Har bir yosh davrining o’ziga xosligi.
•
2) O’smirlik davri psixologiyasi.
•
3) Yosh davrlarida nutq va tafakkurning rivojlanishi.
•
4) Xulosa.

Yosh darlariYosh davrlari Erkaklarda Ayollarda
Chaqaloqlik 1-10 kun 1-10 kun
E m izaklik davri 10 kundan 1 yoshgacha 10 kundan 1 yoshgacha
Ilk bolalik 1-2 yosh 1-2 yosh
Bolalikning 1- davri 3-7 yosh 3-7 yosh
Bolalikning 2-davri 8-12 yosh 8-11 yosh

Bolalikning 2-davri 8-12 yosh 8-11 yosh
O’smirlik davri 13-16 yosh 12-15 yosh
O’spirinlik davri 17-21 yosh 16-20 yosh
O’rta yetuklik davri:
Birinchi bosqich 22-35 yosh 21-35 yosh
Ikkinchi bosqich 36-60 yosh 36-55 yosh
Keksalik davri 61-75 yosh 56-75 yosh
Qarilik davri 76-90 yosh 76-90 yosh
Uzoq umr ko’ruvchilar 90 yoshdan ortiq 90 yoshdan ortiq

• 1-bosqich (ishonch-ishonchsizlik) – bu hayotning 1-yili.
• 2-bosqich (mustaqillik va qat’iyatsizlik) – 2-3 yoshlar.
• 3-bosqich (tadbirkorlik va gunoh hissi) – 4-5 yoshlar.
• 4-bosqich (chaqaloqlik va yetishmovchilik) – 6-11 yoshlar.
• 5-bosqich (shaxs identifikasiyasi va rollarning chalkkashligi) – 12-18 y
6-bosqich (yaqinlik va yolg’izlik) – keksalik.
• 7-bosqich (umuminsoniylik va o’ziga berilish) – yetuklik davri.
• 8-bosqich (yaxlitlik va ishonchsizlik) – keksalik.

• 1. Bola 3 oylik davridan 1 yoshgacha zarur ruhiy xususiyatlarni egallay
boshlaydi. Muloqatga intiladi, bolalarning tili yoki nutqi qanchalik erta
chiqsa, imo-ishoralarga tez ko’nika boshlaydi. Qancha tez muloqotga
kirishsak, shuncha tez, rivojlanadi. Muloqot qancha kam bo’lsa,
bolaning o’sishi sust kechadi.
• 2. Ikki yoshdan bola tub ma’noda so’zlashish malakasini to’la
egallaydi. Shu yoshdan odob-axloq qoidalarini o’rgatish zarur. Ayni
chog’da bolani ozodlikka sarishtalikka o’rgatish ijodiy natija beradi. Bu
yoshda o’jarlik alomatlari paydo bo’ladi, sababi esa ruxiy dunyosida
ro’y berayotgan o’zgarishlardir. «Men o’zim» degan tushuncha ustunlik
qiladi. Irodasi o’sa boshlaydi. Maqtov va olqishga ehtiyoj tug’iladi.

•
3. Uch yoshdan bola serg’ayrat, tinib-tinchimas bo’ladi, irodasi,
diqqat, xotirasi o’sa boshlaydi. Bola organizmi jadal suratlar
bilan o’sishi boshlaydi. Muloqotda ota-ona bilan bola
o’rtasidagi keskin kelishmovchiliklar boshlanadi.
Kuzatuvchanlik, bilimga intilish kuchli bo’ladi.

• 4. To’rt yoshdan bola mustaqillikka intila boshlaydi.
Ovqatlanish, kiyinish vujudga keladi. Xotira, diqqat iroda,
idrok o’sadi, tafakkur qila boshlaydi.
• 5. Besh yoshdan bolaning ruhiy xususiyati, jarayon va xolatlari
o’sib kelayotganligi (diqqat, iroda, idrok, xotira, tafakkur)
sababli o’z xulq-atvorini idora qilish, bilimlarni egallash
malakasini shakllantirish

•
. Bola olti yoshga tulganda o’sish tezlashib, u ko’proq bo’yiga
o’sadi, kiyim tanlashga e’tibor beradi, ishchanlik qobiliyati
o’sadi. Ish qurollaridan foydalanish, uquvi paydo bo’ladi.
Javobgarlik xissi paydo bo’ladi. Bu yoshda nutq jadal suratlar
bilan o’sib so’z boyligi 2500 ga yetadi. Gap tuzish, suxbat
ko’rishni uddasidan chiqadi, til qoidalarini bilmasdan unga
amal qiladi. Nutqni o’qib olish, sezgisi va shu orqali so’z
boyligi oshadi

•
O‘ smirlik davri 10–11, 14–15 yoshni tashkil etadi. K o‘ pchilik
o‘q uvchilarda o‘ smirlik yoshiga o‘ tish asosan 5–sinfdan
boshlanadi. «Endi u bola emas–u, h ali katta h am emas»-bu
formula o‘ smirlik davri xarakterini bildiradi. Bu yoshda o‘ smir
rivojida keskin o‘ zgarishlar r o‘ y bera boshlaydi. Bu
o‘ zgarishlar fiziologik, h amda psixologik o‘ zgarishlardir.
Fiziologik o‘ zgarish jinsiy etilishning boshlanishi va bu bilan
bo g‘ li q ravishda tanadagi barcha a ’ zolarning mukammal
rivojlanishi va o‘ sishi, xujayra va organizm tuzilmalarining
q aytadan shakllana boshlashidir

•
Organizmdagi o‘ zgarishlar bevosita o‘ smir endokrin sistemasining
o‘ zgarishlari bilan bo g‘ li q dir. Bu davrda ichki sekretsiya bezlaridan
biri gipofez bezining funksiyasi faollashadi. Uning faoliyati organizm
t o‘q imalarining o‘ sishi va mu h im ichki sekretsiya bezlarining
( q al q onsimon bez, buyrak o‘ sishi va jinsiy bezlar) ishlashini
kuchaytiradi. Natijada b o‘ y o‘ sishi tezlashidi, jinsiy balo g‘ atga etish
(jinsiy organlarning rivojlanishi, ikkilamchi jinsiy bezlarning paydo
b o‘ lishi) amalga oshadi.

•
. Jinsiy etilish o‘ smir h ul q –atvoriga asosiy biologik omil sifatida ta ’ sir
k o‘ rsatib, bu ta ’ sir bevosita emas, balki k o‘ pro q bilvositadir. O‘ smirlik
davriga k o‘ pincha s o‘ zga kirmaslik, o‘ jarlik, tajanglik, o‘ z kamchiliklarini
tan olmaslik, urush q o q lik kabi xususiyatlar h os.
•
Kattalarga nisbatan agresiv munosabatning paydo b o‘ lishi, negativizm
singari no h ush h ul q –atvor alomatlari o‘ z– o‘ zidan kelib chi q adigan
bevosita jinsiy etilish tufayli p a ydo b o‘ ladigan belgilar b o‘ lmay, balki ular
bilvosita ta ’ sir k o‘ rsatadigan o‘ smir yashaydigan ijtimoiy shart–sharoitlar
vositasi or q ali: uning tengdoshlari, turli jamoalardagi mav q ei tufayli,
kattalar bilan munosabati, maktab va oilasidagi o‘ rni munosabatlari
sababli yuzaga keladigan xarakter belgilaridir. Mana shu ijtimoiy
sharoitlarni o‘ zgartirish y o‘ li bilan o‘ smirlarning h ul q –atvoriga t o‘g‘ ridan–
t o‘g‘ ri ta ’ sir k o‘ rsatish mumkin. O‘ smirlar nixoyatda ta q lidchan b o‘ lib,
ularda h ali ani q bir fikr, dunyo q arash shakillanmagan b o‘ ladi. Ular tash q i
ta ’ sirlarga va h issiyotlarga juda beriluvchan b o‘ ladilar. SHuningdek ularga
mardlik, jasurlik, tanti q lik h am h osdir.

•
Juda ko‘p o‘smirlar bu davrda chekish hamda spirtli ichimliklarga qiziыib
qoladilar. Katta odam, shuningdek chekuvchi, ichuvchi singari yangi rolda
o‘zini normal, qulay his qiladi. Bunday xolatlarga tushgan o‘smir juda
tashvishga tushadi va unda krizis holati yuzaga keladi. Bu krizis o‘smirning
ma’naviy o‘sishi, shuningdek psixikasidagi o‘zgarishlar bilan ham bog‘liqdir.
Bu davrda bolaning ijtimoiy mavqei o‘zgaradi, o‘zining yaqinlari, do‘stlari,
tengdoshlari bilan yangi munosabatlar yuzaga keladi. Lekin eng katta
o‘zgarish uning ichki dunyosida yuzaga keladi. Ko‘pgina o‘smirlarda o‘zidan
qoniqmaslik holati kuzatiladi. SHuningdek, o‘zi xaqidagi mavjud
fikrlarining bugun unda sodir bo‘layotgan o‘zgarishlarga to‘g‘ri
kelmayotganligi o‘smirni asabiylashishiga olib keladi. Bu esa o‘smirda o‘zi
xaqida salbiy fikr va qo‘rquvni yuzaga keltirishi mumkin. Ba’zi o‘smirlarni
nima uchun atrofdagilar, kattalar, shuningdek ota–onasiga qarshi
chiqayotganligini anglay olmayotganligi tashvishga soladi. Bu holat ularni
ichdan asbiylashishlariga sabab bo‘ladi va o‘smirlik davri krizisi deyiladi

•
Qayd etib o‘tilgan yo‘nalganlik albatta kattalarning ham muloqot va
munosabatda mavjud, lekin ular kattalarnikidan o‘z emotsionalligi
bilan farqlanadi. Tengdoshlari, shuningdek sinfdoshlari guruxida
o‘smir o‘zining kelishuvchanlik xususiyati bilan namoyon bo‘ladi.
O‘smir o‘z guruxiga bog‘liq va qaram bщlgani holda shu guruxning
umumiy fikriga qo‘shilishga va uning qarorini doimo bajarishga tayyor
bo‘ladi. Gurux ko‘pincha o‘smirda «Biz» hissining shakillanishiga
yordam beradi va uning ichki holatini mustaxkamlaydi. O‘smir
yoshdagi bola uchun do‘st tanlash juda katta axamiyatga ega. O‘smirlik
davrida do‘st juda qadirli hisoblanadi. Do‘stlar doimiy ravishda ruhan,
qalban yaqin bo‘lishga extiyoj sezadilar. Bu extiyoj o‘smir do‘stlarning
so‘rashishi va ko‘rishishlarida (qo‘l berib, quchoqlab ko‘rishish) birga
o‘tirish va birga yurishga xarakat qilishlarida ko‘rinadi. Ko‘pgina ana
shunday juda yaqin munosabatlar, o‘smirlarning shaxs bo‘lib
shakllanishdagi, birgalikdagi xarakatlarini izi inson qalbida va
xotirasida bir umrga saqlanib qoladi.

• O‘ smir lik kr izisi Bu davrga kelib bola organizmi jadillik bilan va nomuttanosib usadi. Bu
o‘sish ba’zan bolaning o‘ziga emonrok xis qilishga va ayrim fiziologik kasalliklarni kelib
chiqarishga sabab bo‘lishi mumkin. Bu xolatlarning barchasi bolani tashvishga soladi va
uning asabiylashiga olib keladi. Uzini katta bulib uzgartiraetganini xis kilgan usmirda endi
kattalar xa yo ti bilan yashash extieji yuzaga kela boshlaydi. O‘ smir o‘ zini kattalardek
tutishga katta b o‘ lib q olganini k o‘ rsatishga xarakat q ila boshlaydi. Juda k o‘ pgina o‘ smirlar
bu davrda chekish xamda spirtli ichmliklarga kizikib koladilar. Katta odam chekuvchi
ichuvchi singari yangi rolda uzini normal yaxshi xis kilmagan usmir juda kattik
tashvishga tushadi va undan krizis xolati yuzaga keladi. SHuningdek bu krizis usmirning
ma’naviy usishi shuning psixikasidagi uzgarishlar bilan xam boglikdir. Bu davrda bolaning
ijtimoiy mavkei uzgaradi uzining yakinlari dustlari tengdoshlari bilan yangi
munosobatlar yuzaga keladi . Lekin eng katta uzgarish uning ichki dunesida yuzaga keladi
Usmirda aks xollarda uziga konikmaslik xolati kuzatiladi. Uzi xakidagi mavjud fiklarning
bugun undan sodir bulaetgan uzgar shlarga tugri kelmaetganligi usmirni ikkinchi
tomondan tashvishlantirib asabiylashiga sabab buladi. Bu esa bolada uzi xakida salbiy fikr
va kurkuvni yuzaga keltirishi mumkin. Ba’zi usmirlarni nima uchun atrofdagilar kattalar
k o‘ pincha ota onasiga kmrish chi q a yo tganin anglay olma yo tganligini tashvishga soladi.
Bu xolat xam o‘ zlarini ichidan asabiylashishlariga sabab b o‘ ladi. Kattalarning bu davrdagi
eng asosiy vazifalari o‘ smirning muammosini t o‘g‘ ri anglashi va erkin t o‘g‘ ri yashashiga
yo rdam berishidair.

• Nut q ning r ivojlanishi. O‘ smirlik davrida nut q ning rivojlanishi bir tomondan
s o‘ z boyligining oshishi h isobiga b o‘ lsa, ikkinchi tomondan tabiy va jamiyatdagi
narsa, vo q ea va xodisalarning mazmun mo h iyatini anglashlari h isobiga b o‘ ladi.
Bu davrda o‘ smir til yordamida atrof –borli q ni aks etirilishi bilan bir q atorda
inson dunyo q arashini h am belgilab berish mumkinligini h is q ila boshlaydi.
Aynan o‘ smirlik davridan boshlab inson aynan nut q bilish jarayonlarining
rivojlanishini belgilab berishini tushuna boshlaydi. O‘ smirni k o‘ pincha
muomilada s o‘ zlarni ishlatish q oidalari – « Q anday q ilib t o‘g‘ ri yozish kerak?»,
« Q anday q ilib yaxshiro q aytish mumkin?» kabi savollar juda q izi q tiradi.
O‘ smirlar maktabdagi o‘q ituvchilar, kattalar, ota–onalar nut q idagi
kamchiliklariga juda tez e ’ tibor beradilar, kitob, gazeta, radio va televidenie
diktorlari xatoliklariga tez e ’ tibor beradilar. Bu h olat o‘ smirning bir tomondan
o‘ z nut q ini nazorat etishga o‘ rgatsa, ikkinchi tomondan kattalar h am
nut qq oidalarini buzishlari mumkinligini bilishlariga va o‘ zida mavjud
xotoliklarni bir muncha bar h am toptirishlariga olib keladi.

•
O‘ smir s o‘ zlarining kelib chi q ish tarixiga, ularni ani q mazmuni va
moxiyatiga juda q izi q adi. U endi o‘ z nut q ida yosh bola singari
emas, balki zamonaviy katta odamlar singari s o‘ zlarni tanlashga
xarakat q iladi. Nut q madaniyatini egallash borasida o‘ smir uchun
o‘q ituvchi albatta namuna b o‘ lishi shartdir. Aynan maktab ta ’ limi
o‘ smir bilish jarayonlarini rivojlanish y o‘ nalishini sifat ji h atidan
o‘ zgarishda asosiy kuchli omil b o‘ lib xizmat q iladi. Bilish
jarayonlarining rivojlanishida nut q xam o g‘ zaki , h am yozma
mavjud b o‘ lishi bilan h am kuchli vosita h isoblanadi. Maktabdagi
o‘q uv jarayonlarining t o‘g‘ ri tashkil etilish va amalga oshirilish
bilan o‘ smir nut q ining t o‘g‘ ri rivojlanishiga sharoit yaratiladi.
Nut q ni o‘ zlashtirishga xarakat bu o‘ smirning muomala, bilish va
ijodiy faoliyatga kirilishiga extiyoj va intilish h isoblanadi.

•
Tafakkur ning rivojlanishi. O‘ smirlik davrida nazariy tafakkur yu q ori
a h amiyatga ega b o‘ la boshlaydi. CHunki bu davrdagi o‘q uvchilar atrof
olamdagi bo g‘ lanishlar mazmunini maksimal darajada bilishga xarakat
q iladilar. Bu davrda o‘ smirning bilshga b o‘ lgan q izi q ishda progress
sodir b o‘ ladi. Ilmiy nazariy bilimlarning egallab olinishi tufakkurning
rivojlanishiga olib keladi. Buning h isobiga isbot, dalillar bilan fikrlash
q obiliyati rivojlanadi. Unda deduktiv xulosalar chi q arishga q obiliyat
paydo b o‘ ladi. Maktabda o‘q itiladigan fanlar o‘ smir uchun o‘ z
taxminlarini yuzaga keltirish yoki tekshirish uchun sharoit b o‘ lib
xizmat q iladi. J.Piajening ta ’ kidlashicha «Ijtimoiy h ayot uch narsaning
ta ’ siri – til, mazmun, q oidalar asosida shakllantiriladi». Bu borada
o‘ zlashtirilgan ijtimoiy munosabatlar o‘ z – o‘ zidan tafakkurning yangi
imkoniyatlarini yaratadi.
•
11–12 yoshdan boshlab o‘ smir endi manti q iy fikrlab xarakat q ila
boshlaydi. O‘ smir bu yoshda xuddi kattalar singari keng q amrovli ta h lil
etishni o‘ rgana boshlaydi. O‘ smir tafakkurning nazariy darajaga
q anchalik tez k o‘ tarila olishi

• Di qq at , x ot iraning r ivojlanishi. O‘ smirlik davrida di qq at, xotira
tasavvur t o‘ la mustaqillik kasb etib, endi o‘ smir ularni o‘ z ifodasiga
k o‘ ra bosh q ara oladigan b o‘ ladi. Bu davrda q aysi etakchi fuksiya
(di qq atmi, xotirami yoki tasavvur) ustunlik q ilayotgani ya qq ol
namoyon b o‘ lib, h ar bir o‘ smir o‘ zi uchun axamiyatliro q b щ lgan
fuksiyani e ’ tiborga olish imkoniyatiga ega b o‘ ladi. Ushbu
fuksiyalarning rivojlanish xususiyatlarini k o‘ rib chi q amiz:
• Di qq at. Agar kichik maktab davrida ixtiyorsiz di qq at ustunlik q ilsa,
o‘ smirlik davrida bola o‘ z di qq atini o‘ zi bosh q ara oladi. Dars
davomida intizomning buzilishi aksariyat h ollarda o‘q uvchilar
di qq atsizligidan emas, balki ijtimoiy sabablar bilan belgilanadi

•
O‘ smir lik davr ida shax sning shak llanishi.
•
Jinsiy etilishi o‘ smirning bu yo shdagi xul q atvoriga asosiy biologik
vosita sifatida ta’sir o‘ tkazadi. Lekin bu bevosita ta’sirdir. Sotsial
omillar esa q uyidagilardir: kichik maktab yo shdan o‘ rta maktabga
o‘ tish ya’ni yakka o‘q ituvchi raxbarligidan kupchilik o‘q ituvchilar
tasarufiga o‘ tish va mulo q otdagi o‘ zgarishlar ijtimoiy foydali ishlarni
kengaytirib borish mustakil va amaliy ishlarni k o‘ pro q bajarish shu
bilan birga bolani oiladagi urni xam uzgaradi. Ushbu uzgarishlar
ta’sirida bolalar jismoniy va akliy imkoniyatlarini usib borishi
munosobati bilan uzlariga kuprok ishona boshlaydilar, u endi
oilaviy muammolar muxokamasida xam kashkasha boshlaydi. Katta
usmirlarga nisbatan kichik usmirlarda paydo buladigan kelisha
olmaslikni ulardagi jinsiy etilishiga emas balki atrofdagi shart
sharoitlar oiladagi ota-ona,aka-ukalarning unga munosobati maxola
kuy ya’ni sotsial sharoitlar ta’siri bilan boglash zarur.

• O‘smirlik davrida asosan bilish jarayonlari yuqori darajada rivojlanadi.
Bu yillarda o‘smirlarga xayot davomida kerak bo‘ladigan asosiy shaxsiy
va tadbirkorlik xususiyatlari ochiq ko‘rina boshlaydi. Xotira mexanik
xotira darajasidan mantiqiy xotira darajasiga ko‘tariladi. Nutq asosan
yuqori darajada rivojlangan, xilma-xil va boy tafakkur esa o‘zining
barcha ko‘rinishlari: xarakatli, obrazli, mantiqiy darajasida rivojlanadi.
O‘smirliarni endi turli amaliyot va aqliy faoliyatlarga o‘rgatish mumkin.
SHuningdek, bu davrda umumiy va maxsus layoqatlar shakllanadi va
rivojlanadi.

•
O‘smirlik davriga juda ko‘p ziddiyatlar va qarama-
qarshiliklar xos. Maktab dasturi va boshqa ishlar bilan bog‘liq
turli masalalarni echishda ko‘zga tashlanadigan o‘smirlarning
intelektual rivojlanganligi kattalarni ular bilan birga jiddiy
muammolar bo‘yicha fikrlashga undaydi, o‘smirlarning o‘zlari
xam bunga xarakat qiladilar. Boshqa tomondan esa
ayniыsa,kelajak kasb,xulы atvor etikasi, щz majburiyatlarga
majburiyatlariga maosullik kabi muammolar muxokamasida
infantillikni (yosh bolarlarga xos jisomniy va psixologik xolat)
kuzatish mumkin.

•
Odamning munosabatlari doirasiga kishilar bilan aloqasigina emas,
balki tabiatga, jamiyatga, hayotga bo’lgan munosabatlari ham kiradi.
Mana shu ko’p qirrali aloqalar va munosabatlar zaminida har bir
shaxs o’z qobiliyati va qiziqishini o’z bilimi va o’quvini namoyon
qiladi, o’z ishiga, vazifasiga, burchiga, xalqiga, vataniga, o’z-o’ziga
bo’lgan munosabatlarini ifodalaydi. Tabiiyki, shaxsdagi bu fazilatlar
faqat tarbiyaning maxsulidir.
•

•
Shaxsning kamol topishida va uning xulqiga ijtimoiy va biologik
omillarning ta’sir kuchi hamisha bir hil bo’lavermaydi. Sababi
odamning xulqiga, munosabatiga va aloqalariga yoshi, bilim, hayotiy
tajribasi, odatlari va nihoyat, vaziyat ham ta’sir etadi. Shaxsning
fazilatlarini to’g’ri aniqlash va behato uchun uni turli munosabatlar
doirasiga, turli vaziyatlarda kuzatib turish lozim. Ana shundagina
shaxsning ijtimoiy xulqi, ma’naviy qiyofasi, insoniy fazilatlari
ruyobga chiqadi. Demak, shaxsni rivojlantirish vazifasini to’g’ri hal
qilish uchun uning hulqiga ta’sir etuvchi omillarni, bu omillarning
tabiatini, shaxsning xususiyatini yaxshi bilmoq kerak.

Xulosa
•
Yuqorida ko’rib o’ttikki yosh davrlar psixologiyasi juda
muhim davr hisoblanadi.Chunki shu davrda bola shaxs
sifatida shakillana boshlaydi. Manashu davrda bolaga berilgan
tarbiya va yo’l yo’riq
•
uning hayot yo’lini belgilab beruvchi haqiqattir. Xalqimizda
juda ajoyib bir naqil bor “Bola tarbiyasi ona qornidan” degan
shuning uchun farzandlarimizga tarbiyani to tug’ilgandan
o’spirinlik davrigacha bir zum susaytirmasligimiz
kerak.Shunda yosh avlod kelajakda har xil hayotiy
muammolarga uchramaydi. O’zining hayot yo’lini qurishda
qiynalmaydi.

Foy d a la n ilga n a d a b iy otla r
•
Xolnazarova N. “Yosh davri psixologiyasi”.
•
Kuchkarova O. “Maktab yoshidagi bolalar psixologiyasi”.
•
G’ozeyev E. “Umumiy psixologiya”.
•
http://library.navoiy-uni.uz
•
https://n.ziyouz.com
• https://library.samdu.uz

Tayyorladi: Rajabov Mansur
E’tiboringiz
uchun
rahmat.

Mavzu:Yosh davrlarning psixologik xususiyatlari • Reja: • 1) Har bir yosh davrining o’ziga xosligi. • 2) O’smirlik davri psixologiyasi. • 3) Yosh davrlarida nutq va tafakkurning rivojlanishi. • 4) Xulosa.

Yosh darlariYosh davrlari Erkaklarda Ayollarda Chaqaloqlik 1-10 kun 1-10 kun E m izaklik davri 10 kundan 1 yoshgacha 10 kundan 1 yoshgacha Ilk bolalik 1-2 yosh 1-2 yosh Bolalikning 1- davri 3-7 yosh 3-7 yosh Bolalikning 2-davri 8-12 yosh 8-11 yosh

Bolalikning 2-davri 8-12 yosh 8-11 yosh O’smirlik davri 13-16 yosh 12-15 yosh O’spirinlik davri 17-21 yosh 16-20 yosh O’rta yetuklik davri: Birinchi bosqich 22-35 yosh 21-35 yosh Ikkinchi bosqich 36-60 yosh 36-55 yosh Keksalik davri 61-75 yosh 56-75 yosh Qarilik davri 76-90 yosh 76-90 yosh Uzoq umr ko’ruvchilar 90 yoshdan ortiq 90 yoshdan ortiq

• 1-bosqich (ishonch-ishonchsizlik) – bu hayotning 1-yili. • 2-bosqich (mustaqillik va qat’iyatsizlik) – 2-3 yoshlar. • 3-bosqich (tadbirkorlik va gunoh hissi) – 4-5 yoshlar. • 4-bosqich (chaqaloqlik va yetishmovchilik) – 6-11 yoshlar. • 5-bosqich (shaxs identifikasiyasi va rollarning chalkkashligi) – 12-18 y 6-bosqich (yaqinlik va yolg’izlik) – keksalik. • 7-bosqich (umuminsoniylik va o’ziga berilish) – yetuklik davri. • 8-bosqich (yaxlitlik va ishonchsizlik) – keksalik.

Yosh davrlarning psixologik xususiyatlari

10.08.2023

0

1556.7978515625 KB

Похожие