logo

Maktabgacha ta'lim konsepsiyasi

Yuklangan vaqt:

12.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

158.4833984375 KB
1Mavzu :  Maktabgacha   ta ' lim   konsepsiyasi
Reja :
Kirish.
I Bob  Maktabgacha ta'limning ta'lim tizimida tutgan o'rni.
1.1. Maktabgacha ta'lim muassasasini tashkil etishning meyoriy asoslari.
1.2.O'zbekiston   Respublikasi   Maktabgacha   ta'lim   tizimining   mazmun
mohiyati.
II   Bob   O'zbekiston   Respublikasi   Maktabgacha   ta'lim   tizimi   konsepsiyasi
mohiyati.
2.1. Maktabgacha ta'lim konsepsiyasining asosiy mazmuni.
2.2. Maktabgacha ta'limni rivojlanishining asosiy mohiyati.
III. Xulosa.
Foydalanilgan adabiyotlar . Kirish.
Mavzuning dolzarbligi :
O'zbekiston Respublikasida bolalarni maktab ta'limiga tayyorlashda
maktabgacha   ta'lim   muassasalari   va   oila   oldida   turgan   muammolar.   Maktabgacha
ta'limning   maqsad   va   vazifalari.   Davlat   talablarida   maktabgacha   ta'lim-tarbiyaning
mazmuni. Bolalarni maktabga tayyorlash fanining boshqa fanlar bilan aloqasi.
Maktabgacha   ta'lim   muassasasida   ta'lim-tarbiya   ishini   davr   talabi   ekanligi.
Maktabgacha   ta'lim   muassasasida   bolalarni   rivojlantirish   bosqichlari.   Maktabgacha
ta'lim muassasasida Davlat talablari asosida bolalarni maktabga tayyorlash. Maktabga
tayyor bolaga qo'yiladigan davlat talablari. «Ta'lim  to'g'risida»gi Qonun va «Kadrlar
tayyorlash   milliy   dasturi»da   maktabgacha   ta'lim.   Maktabgacha   ta'lim   to'g'risidagi
Nizomda   maktabgacha   ta'lim   vazifalari.   Maktabgacha   ta'limni   tashkil   etish   va
maktabgacha   ta'lim   turiga   pedagogik   kadrlarni   tayyorlash   masalalari.   Maktabgacha
tarbiya   konsepsiyasi   mazmuni.   Maktabgacha   yoshdagi   bolalarning   ma'naviy
etukligiga  qo'yiladigan  davlat  talablari.  Maktabgacha  yoshdagi   bolalarning  ma'naviy
jixatdan   etukligiga   qo'yiladigan   minimal   talablar.   Bolalarning   ma'naviy   kamolotini
tarbiyalashdaoila va maxallaning roli.
Maktabgacha   ta’lim   bolaning   sog’lom,   hartomonlama   kamol
topibshakllanishini   ta’minlaydi,   unda   o’qishga   intilish   hissini   uyg’otadi,   uni
muntazam   ta’lim   olishga   tayyorlaydi   hamda   bola   olti-yetti   yoshga   yetguncha   davlat
va nodavlat  maktabgacha  ta’lim  muasasalari   va oilalarda  amalga  oshiriladi.  Bu  kabi
ta’lim   muassasalarining   faoliyatini   tashkil   etishda   mahallalar,   jamoat   va   xayriya
tashkilotlari, xalqaro fondler faolishtirok etadi. Bolalarni maktab talimiga tayyorligini
tashxislash   usullari.   Bolalarni   maktab   rejimiga   tayyorgarligi.   Bolaning   normal
rivojlanishi.   6   yoshli   bolaning   taxminiy   kundalik   rejimi.   Bolalarni   maktabga
tayyorlashdaaqliy tayyorgarlik. 
MTM si guruxlaridagi bolalarga ta'lim-tarbiya berishning maqsad va vazifalari.
MTMda tarbiyalanayotgan bolalarning aqliy rivojlanishini aniqlash va 3mustaxkamlash. Aqliy rivojlanishni aniqlash
4 4Kurs ishining maqsadi: Maktabgacha ta'lim konsepsiyasini o'rgatish Kurs ishining obyekti: Maktabgacha 
ta'lim konsepsiyasi Kurs ishining meto'dlari: Ilmiy, suhbat, eksperemental
Kurs ishining tuzilishi: Kirish, 2 bob, 4 porograf, xulosa,foydalanilgan adabiyotlar mashg'ulotlari. Didaktik (sensor) mashg'ulotlar, o'yinlar. MTMning tu rli  
guruxlarida bolalarni maktab ta'limiga jismoniy tomondan tayyorgarligini aniqlash 5I. Bob. Maktabgacha ta'limning ta'lim tizimida tutgan o'rni.
1.1. Maktabgacha ta'lim muassasasini tashkil etishning meyoriy asoslari
Maktabgacha   ta'lim   uzluksiz   ta'limning   boshlang'ich   qismi   hisoblanadi.   U
bolaning   sog’lom   va   rivojlangan   shaxs   bo’lib   shakllanishini   ta'minlab,   o’qishga
bo'lgan   ishtiyoqini   uyg’otib,   tizimli   o’qitishga   tayyorlab   boradi.   6-7   yoshgacha
bo’lgan   maktabgacha   ta'lim   davlat   va   nodavlat   bolalar   maktabgacha   ta'lim
muassasalarida   va   oilada   amalga   oshiriladi.   Maktabgacha   ta'limning   maqsadi   -
bolalarni   maktabdagi   o’qishga   tayyorlash,   bolani   sog’lom,   rivojlangan,   mustaqil
shaxs   bo’lib   shakllantirish,   qobiliyatlarini   ochib   berish,   o’qishga,   tizimli   ta'limga
bo’lgan ishtiyoqini tarbiyalashdir.
Maktabgacha ta'lim muassasasida bolalarning hayoti va sog’lig’ini muhofaza
qilish   maktabgacha   ta'lim   muassasasi   hamda   shtatdagi   tibbiyot   xodimlari,
shuningdek   maktabgacha   ta'lim   muassasasiga   biriktirilgan   sog’liqni   saqlash
organlarining tibbiyot xodimlari tomonidan amalga oshiriladi.
Maktabgacha   ta'lim   muassasasida   bolalarning   hayoti   va   sog’lig’ini   muhofaza
qilishni tashkil etish tartibi va qoidalari, maktabgacha ta'lim muassasasiga bolalarni
olib   kelish   va   olib   ketish   qoidalari,   maktabgacha   ta'lim   muassasasi   binolarida
xavfsizlikni   tashkil  etishga   oid  talablar,  maktabgacha  ta'lim  muassasasida   yong’in
xavfsizligini   tashkil   etishga   oid   talablar,   hudud   xavfsizligiga   bo’lgan   talablar
“Maktabgacha   ta'lim   muassasalarida   bolalarning   hayoti   va   sog’lig’ini   muhofaza
qilishni tashkil etish tartibi to’g’risida Nizom” bilan tartibga solinadi.
Maktabgacha   ta’lim   bolaning   sog’lom,   hartomonlama   kamol   topib
shakllanishini   ta’minlaydi,  unda   o’qishga   intilish   hissini   uyg’otadi,  uni   muntazam
ta’lim   olishga   tayyorlaydi   hamda   bola   olti-yetti   yoshga   yetguncha   davlat   va
nodavlat   maktabgacha   ta’lim   muasasalari   va   oilalarda   amalga   oshiriladi.   Bu   kabi
ta’lim   muassasalarining   faoliyatini   tashkil   etishda   mahallalar,   jamoat   va   xayriya
tashkilotlari, xalqaro fondler faolishtirok etadi. 6Keyingi   yillarda   maktabgacha   ta’lim   muassasalarining   yangi   tar m^
shakllanib bormoqda. Bu o’rinda «Xonadon bog’chasi» hamda «Bolalar bog’chasi -
boshlang’ich   maktab»   majmualarini   misol   qilib   keltirish   mumkin.   Maktabgacha
ta’lim   muassasalarida   Bolalarga   tasviriy   san’at,   musiqa,   til   va   kompyuter
savodxonligini   o’rgatuvchi   guruhlar   tashkil   etilmoqda.   Bu   kabi   harakatlar
maktabgacha   ta’lim   yoshidagi   bolalarning   «Kadrlar   tayyorlash   milliy   dasturi»
talablari asosida ma’naviy-axloqiy tarbiyalashga xizmat qiladi.
1.2.O'zbekiston   Respublikasi   Maktabgacha   ta'lim   tizimining   mazmun
mohiyati.
Maktabgacha   ta’lim   muassasalari   -   O’zbekiston   Respublikasidagi   ta'lim
muassalarining   turi   bo’lib,   turli   yo’nalishdagi   maktabgacha   bo’lgan   davrdagi
umumta'lim   dasturlarini   amalga   oshiradi.   Maktabgacha   ta'lim   muassasalari   2
yoshdan   7   yoshgacha   bo’lgan   bolalarni   tarbiyalashni,   o’qitishni,   nazorat   qilishni,
parvarishlashni va sog’lomlashtirishni ta'minlaydi. 7Maktabgacha ta'lim muassasasini tashkil etish tartibi, faoliyatini tashkil etish
va   butlash,   hamda   maktabgacha   ta'lim   muassasasining   mol-mulki   va   pul
mablag’lari, javobgarligi, boshqaruvi va ta'lim jarayoni qatnashchilari to’g’risidagi
kerakli   ma'lumotlarni   “O’zbekiston   Respublikasida   davlat   maktabgacha   ta'lim
muassasasi to’g’risida Nizom” dan olishinigiz mumkin.
O’zbekistonda maktabgacha ta'lim muassasalarining zamonaviy tizimi 
Maktabgacha ta'lim muassasalari, faoliyat yo’nalishiga ko’ra, quyidagi turlarga 
bo’linadi:
• Bolalar   yaslisi,   bolalar   yasli   bog’chasi,   bolalar   bog’chasi,   uydagi   bolalar
bog’chasi (mustaqil muassasa yoki filial sifatida).
• Maktabgacha   tarbiya   va   boshlang’ich   ta'lim   mussasasi   (bolalar   bog’chasi-
maktab).
• Tarbiyalanuvchilarni bir yoki bir nechta yo’nalishda (til, badiiy estetik, sport va
boshqalar) tarbiyalovchi maktabgacha ta'lim muassasalari. 8• Tarbiya   jismoniy   va   ruxiy   rivojlanishdagi   og’ishlarni   kvalifikatsion   yaxshil ov.
tiklovchi turdagi bolalar bog’chasi.
• Tibbiyot   gigiyena,   profilaktika   va   sog’lomlashtirish,   tadbir   va   protseduralarini
amalga   oshiruvchi   zaiflashgan   bolalarni   nazorat   qilish   va   sog’lomlashtirish
bog’chasi.
• Birlashtirilgan   turdagi   bolalar   bog’chasi   (birlashtirilgan   turdagi   bolalar
bog’chasiga   rivojlantiruvchi,   tiklovchi   va   sog’lomlashtiruvchi   guruhlar
umumlashtirilgan ko’rinishda kiradi). 9II.Bob. O'zbekiston Respublikasi Maktabgacha ta'lim tizimi konsepsiyasi mohiyati.
I. Umumiy qoidalar
I. Maktabgacha tarbiya muassasasi - ta'lim-tarbiya muassasasi hisoblanadi, uning vazifasiga bola
shaxsi   asoslarini   shakllantirish,   uning   bilishga   doyr   qiziqishlarini,   madaniy-axloq-odob   ehtiyojlarini,
dastlabki   mehnat   ko'nikmalarini   rivojlantirish,   unda   bilimga   muhabbat   uyg'otish,   salomatligini
mustahkamlash kiradi.
Maktabgacha ta'lim oilada va maktabgacha tarbiya muassasalarida amalga oshiriladi.
2   .   Maktabgacha   tarbiya   muassasasi   "Ta'lim   to'g'risida"gi   O'zbekiston   Respublikasi   Qonuni
talablariga   hamda   maktabgacha   ta'lim   davlat   standartlari   tasdiqlangunga   qadar   maktabgacha   yoshdagi
bolalarga   ta'lim-tarbiya   berish   dasturiga   muvofiq   maktabgacha   ta'lim   sohasida   yagona   davlat   siyosatini
amalga oshiradi.
3.   Maktabgacha   tarbiya   muassasasi   o'z   faoliyatida   O'zbekiston   Respublikasi   Konstitusiyasiga,
"Ta'lim   to'g'risida"gi   K014/141"8   va   boshqa   normativ   hujjatlarga,   shuningdek   mazkur   Nizomga   amal
qiladi.
4   .   Maktabgacha   tarbiya   muassasasi   mazkur   Nizom   asosida   ja-moaning   umumiy   yig'ilishida
tasdiqlanadigan hamda uning faoliyati shart-sharoitlarini belgilab beradigan o'z Ustavini ishlab chiqadi.
5.   Maktabgacha   tarbiya   muassasasi,   idoraviy   bo'ysunishidan   qat'i   nazar,   yuridik   shaxe
hisoblanadi, o'z muhriga va nomi yozil-gan shtampga ega bo'ladi.
II. Maktabgacha tarbiya muassasasining vazifalari 1
0Maktabgacha tarbiya muassasasining asosiy vazifalari quyid ag  hisoblanadi:
umuminsoniy   kadriyatlarni,   ijodiy   tajribalarni,   ko'p   asrlik   an'analarni   hisobga   olgan   holda   har
tomonlama rivojlan-gan shaxsni  shakllantirish maqsadida maktabgacha tarbiya va ta'lim sohasida davlat
siyosatini amalga oshirish;
pedagogika jarayonda sila va jamoatchilik tarbiyasining birligi g'oyasini ishlab chiqish va amalga
oshirish,   har   bir   ota-ona   bilan   maktabgacha   tarbiya   muassasasi   o'rtasida   huquqiy   munosabatlarni
o'rnatish;
maktabgacha ta'lim va tarbiya konsepsiyasi  va dasturi talablariga javob beradigan maktabgacha
ta'lim mazmunini muntazam yangilab borish.
2.1. Maktabgacha ta'lim konsepsiyasining asosiy mazmuni.
Maktabgacha tarbiya muassasasi, mulkchilik shakllari va idoraviy bo'ysunishidan qat'i nazar, o'z
zimmasiga yuklangan vazifalarga muvofiq quyidagi majburiyatlarni bajaradi:
ta'lim va tarbiyaning ilg'or usullari asosida o'qitishning za-monaviy texnik vositalari, ko'rgazmali
qo'llanmalar o'quv jarayoniga tatbiq etilishini ta'minlaydi;
bolalar bog'chasi xodimlarini va barcha ota-onalarni ushbu Nizom bilan tanishtiradi;
bolalar   bog'chasiga   biriktirilgan   tibbiy   muassasa   bilan   birgalikda   bolalarning   salomatligi
mustahkamlanishi   va   muhofaza   qilinishini   ta'minlaydigan   tadbirlarning   bajarilishi   va   shart-sharoitlarga
rioya qilinishi ustidan nazoratni amalga oshiradi;
bolaning hissiy sihat-salomatligini ta'minlaydi;
xalqaro   huquq   va   O'zbekiston   Respublikasining   amaldagi   qonun   hujjatlari   normalari   bilan
belgilangan ta'lim va tarbiya ishlarining sifatiga, ota-onalar huquqlariga, jamiyat va davlat manfaatlariga
rioya qilinishi uchun javob beradi, ushbu normalar bo'yicha har bir bola quyidagi huquqlarga egadir: 1
1bo'lishi;
shaxsiy-hissiy munosabatda bo'lish ehtiyojining qondirilishi; rivojlanishdagi mavjud nuqsonlar 
tuzatilishi yuzasidan malakali yordam
olish;
o'z kadr-qimmatini himoya qilish;
kattalar tomonidan doimiy g'amxo'rlik ko'rsatish, ehtiyotsiz va malakasiz munosabatda bo'lishdan
himoya qilish;
j ismoniy va ruhiy zo'ravonlikning, shaxsni haqorat qilishning barcha shakllaridan himoya qilish,
fuqarolarning   taklif   va   arizalari   o'z   vaqtida   ko'rib   chiqilishini   tashkil   etadi,   ta'lim   haqidagi
qonunlarning buzilishini bartaraf etish chora-tadbirlarini ko'radi.
IV. Maktabgacha tarbiya muassasasining huquqlari
Maktabgacha tarbiya muassasasi:
O'zbekiston   Respublikasi   Xalq   ta'limi   vazirligi   tomonidan   tasdiqlanadigan   variativ,   namunaviy
majmuadan dasturlar tanlash;
tasdiqlash   tartibi   Xalq   ta'limi   vazirligi   tomonidan   belgi-lanadigan   o'z   (mualliflik)   dasturlari   va
uslubiyotini ishlab chiqish va o'z amaliy faoliyatida qo'llash;
maktab va boshqa ta'lim hamda ilmiy muassasalar bilan doi-miy aloqalar o'rnatish;
taj   riba   maydoni   maqomiga   ega   bo'lish   huquqini   himoya   qilish   bilan   mustaqil   sinov   ishlarida
ishtirok etish va bu ishlarni olib borish;
maktabgacha   tarbiya   muassasalari   ishini   takomillashtirish,   moddiy   bazani   mustahkamlash,
xodimlarni   ijtimoiy   himoya   qilishni   ta'minlash   bo'yicha   takliflarni   ko'rib   chiqish   uchun   xalq   ta'limini
boshqarishning yuqori organlariga kiritish huquqiga egadir. kattalaming bolalar ehtiyojiga e'tibor va xurmat bilan mu-nos aba 1
2burchlari
Pedagog xodimlar:
bolalarni o'qitish va tarbiyalashni yuqori malakada amalga oshirishga;
pedagogik   axloq-odobga   rioya   qilishga,   bolaning   qadr-qimmatini   xurmat   qilishga,   bolalarni
zo'ravonlik ko'rinishlaridan himoya qilishga, ularni mehnatga muhabbat, ota-onaga mehr, atrof muxhitga
ehtiyotkorlik bilan munosabatda bo'lish ruhida tarbiya-lashga;
o'z kasb malakasi va pedagogik mahoratini doimiy ravishda takomillashtirishga majburdirlar.
Pedagog xodimlarning boshqa majburiyatlari bolalar bog'chasi ustavi va malaka tavsiyanomalari
orqali belgilanadi.
VI. Maktabgacha tarbiya muassasalari pedagog xodimlarining huquqlari
Pedagog xodimlar:
o ' z kasb mahorati, sha'ni va qadr-qimmatini himoya qilish, maktabgacha tarbiya muassasasini
boshqarishda qatnashish;
qonun   hujjatlarida   nazarda   tutilgan   hollardan   tashqari,   kasb   bilan   bog'liq,   bo'lmagan   vazifalarni
bajarishni rad etish huquqiga egadirlar.
VII. Ota-onalar va ularning o’rnini bosuvchi shaxslarning huquq va burchlari
Ota-onalar yoki ularning o'rnini bosuvchi shaxslar:
o   'z   bolalari   uchun   ta'lim   va   tarbiya   shaklini   tanlash,   maktabgacha   tarbiya   bolalar   muassasalari
turini va ta'lim olib beriladigan tilni tanlash; V. Maktabgacha tarbiya muassasalari pedagog xodimla rin 1
3maktabgacha  tarbiya bolalar  muassasasi  ma'muriyatidan  maktab ga   tarbiya  muassasasi  Ustaviga
muvofiq keluvchi zarur shart-sharoitlar yaratilishini talab qilish;
bola shaxsiga xurmat bilan munosabatda bo'lishni talab etish;
maktabgacha tarbiya bolalar muassasasida bolalarning hayoti va faoliyatini tashkil etishda faol 
ishtirok etish;
bolalarning jismoniy va ruhiy salomatligi to'g'risida g'amxo'rlik qilish;
bolaning   qadr-qimmatiga   xurmat   bilan   munosabatda   bo'lishga,   unda   mehnatsevarlik,   yaxshilik,
ezgulik tuyg'ularini, katta yoshdagilarga xurmat bilan munosabatda bo'lishni tarbiyalash;
belgilangan normativlarga ko'ra bolaning bog'chada b/lishi uchun haqni o'z vaqtida to'lash;
bolalarni oila sharoitida tarbiyalash uchun zarur shart-sha-roitlarni yaratish;
bolaning   to'laqonli   ovqatlanishini,   unda   shaxsiy   gigiena   ko'nikmalari   tarbiyalanishini   qat'iy
kuzatib borish, bolani maktabgacha tarbiya muarsasasiga ozoda kiyingan holda olib kelish;
rejim doirasida bolani muassasaga o'zi uchun istalgan qulay vaqtda olib kelish va olib kelish 
huquqiga egadirlar.
VIII. O’quv-tarbiya jarayoni tuzilmasi va uni tashkil etish
1. Bolalar muassasalarining asosiy turlari quyidagilar hisoblanadi: bolalar yaslisi; 
bolalar bog'cha-yaslisi; bolalar bog'chasi;
xonadonlardagi bolalar bog'chasi (ham mustaqil muassasa, ham filial sifatida).
Ota-onalarning   arizasi   bo'yicha   hokimlikning   qarori   bilan   maktabgacha   tarbiya   muassasasida,
shu   jumladan,   shartnoma   asosida,   bolaning   bog'chada   kiska   muddatda   bo'lishi   uchun   guruhlar   (sayrli,
navbatchi guruhlar) ertalabki, kechki 1
4soatlarda, shuningdek, shanba va yakshanba  kunlari ochilishi mumkin. B unday   guruhlarda ota-
onalar bolani uch soatgacha qoldirishlari mumkin.
Bunda   maktabgacha   tarbiya   muassasasiga   doimiy   qatnovchi   bolalarning   man-   faatlari   kamsitilmasligi
kerak.
2. Ixtisoslashtirilgan maktabgacha tarbiya muassasalari va guruhlari: nutqida nuqson 
bo'lgan (qulog'i eshitadigan) bolalar uchun; eshitish qobiliyati zaif bolalar uchun;
ko'rish qobiliyati zaif bolalar uchun; tayanch-harakat a'zolarida nuqson bo'lgan bolalar 
uchun; ruhiy rivojlanishi kechikkan bolalar uchun; aqli zaif bolalar uchun tashkil etiladi;
tuberkulyoz   (sil)   xastaligi   endi   ko'rinish   bera   boshlagan,   sil   xastaligining   kichik   va   pasayib
borayotgan shakllari bo'lgan bolalar uchun sanatoriya tipidagi maktabgacha tarbiya muassasalari;
tez-tez kasallanuvchi bolalar uchun;
virusli gepatit bilan og'rigan bolalar uchun, shuningdek, agar ularga ehtiyoj tug'ilsa, boshqa 
ixtisosdagi maktabgacha tarbiya mu-assasalari tashkil etiladi.
Maxsus   maqsadli   maktabgacha   tarbiya   muassasalarini   tashkil   etish   tartibi,   ular   ishining   o'ziga
xosligi, ularga qabul qilish qoidalari, bolalar ta'lim-tarbiyasini tashkil etish O'zbekiston Respublikasi Xalq
ta'limi vazirligi va Sog'liqni saqlash vazirligi tomonidan tasdiqlangan tegishli yo'riqnomalar va dasturiy-
uslubiy hujjatlar  bilan belgilanadi. Yetim  bolalar, ota-onasi-ning qarovisiz  qolgan bolalar  uchun  bolalar
uylari,   mehribonlik   uylari,   maktab-internatlar   huzurida   maktabgacha   tarbiya   guruhlari   tashkil   etiladi,
ularning maqomi tegishli nizomlar asosida belgilanadi.
3. Maktabgacha   tarbiya   muassasasini   tashkil   etish,   qayta   tashkil   etish   va   tugatish   O'zbekiston
Respublikasi   Vazirlar   Mahkamasi   tomonidan   tasdiqlanadigan   davlat   umumta'lim   muassasalarini   tashkil
etish va tugatish tartibi haqidagi Nizomga muvofiq amalga oshiriladi.
4. Maktabgacha tarbiya muassasasi quyidagilarga bo'linadi: 1
5etiladi);
idoraviy maktabgacha tarbiya muassasalari (idoralar, korxonalar, muassasalar va 
tashkilotlarning qarori bilan tashkil etiladi);
kooperativ   maktabgacha   tarbiya   muassasalari   ("Kooperasiya   to'g'risida"gi   Qonunda   nazarda
tutilgan tartibda tashkil etiladi);
aksionerlik maktabgacha tarbiya muassasalari (amaldagi qonun hujjatlarida belgilanadigan 
tartibda aksionerlik korxonalari, tashkilotlari mablag'lari hisobidan tashkil qilinadi);
jamoatchilik   asosida   maktabgacha   tarbiya   muassasalari   (yotoq-xonalar,   turar   joylardan
foydalanish   idoralari,   madaniy   va   savdo   markazlarida,   shuningdek,   oila   ehtiyojlaridan   kelib   chiqqan
holda boshqa ko'rinishlarda tashkil etiladi);
xonadonlardagi maktabgacha tarbiya muassasalari (kooperasiya to'g'risidagi qonun hujjatlari va
xonadonlardagi maktabgacha tarbiya muassasalari to'g'risidagi Nizomga muvofiq bir yoki bir ne-cha oila
tomonidan tashkil qilinadi);
aralash   maktabgacha   tarbiya   muassasalari   (davlat,   kooperativ-par,   korxonalar,   muassasalar,
tashkilotlar va oilalar tomonidan ulush qo'shib shartnoma asosida tashkil etiladi).
5. Maktabgacha   tarbiya   muassasasi   zamonaviy   talablarga   javob   beradigan,   iklim   sharoitlarini,
ekologik   vaziyatni   va   tarkib   topgan   milliy   an'analarni   hisobga   olgan   holda   maxsus   loyiha   bo'yicha
qurilgan   binoda   tashkil   etiladi.   Umumiy   yo'nalishdagi   maktabgacha   tarbiya   muassasasi   uchun   140-160
urin,   maxsus   maqsadli   maktabgacha   tarbiya   muassasasi   uchun   90-120   urin   maqbul   deb   hisoblanishi
kerak.
6   .   Maktabgacha   tarbiya   muassasasi   muassislar   tomonidan   Xalq   ta'limi   vazirligi   tasdiqlagan
ro'yxat bo'yicha zarur inventar va jihozlar bilan ta'minlanadi.
7.   Maktabgacha   tarbiya   muassasasining   ish   tartibi   ota-onalar-ning   istagi   hisobga   olingan   holda
xalq   ta'limi   bo'yicha   Kengash   hamda   maktabgacha   tarbiya   muassasasi   pedagoglari   Kengashi   bilan
kelishgan holda xalq ta'limi boshqarmasi davlat maktabgacha tarbiya muassasalari (hokimlik qarori bilan t as 1
6(bo'limi)ning,   maktabgacha   tarbiya   muassasasi   qarashli   bo'lgan   korxona,   mua ss   tashki-lotning
taqdimnomasi   bo'yicha   hokimlikning   qarori   bilan   belgilanadi.   Maktabgacha   tarbiya   muassasasi   yoki
uning   ayrim   guruhlari   bolalar   xaftasiga   5,   6,   7   kun   kunduzi,   sutka   mobaynida   yoki   kiska   muddat
bo'ladigan tartibda, bir yoki ikki kunlik dam olish kunlari bilan ishlashlari mumkin. Xodimlarga dam olish
kunla-ri o'zgaruvchi jadval bo'yicha beriladi.
Maktabgacha   tarbiya   muassasasining,   shu   jumladan,   uning   ayrim   guruhlari   ishining   davomiyligi,
boshlanishi va tugashi ota-onalar ehtiyojini hisobga olgan holda belgilanadi. Ammo u ertalabki 6.30 dan
barvaqt va kechki 21.00 dan kech bo'lmasligi kerak.
8 .   Maktabgacha   tarbiya   muassasasida   bolalarni   ovqatlantirish   ish   kuni   davomiyligini   hisobga
olgan   holda   oziq-ovqat   mahsulotlarining   naturadagi   normalariga   muvofiq   tashkil   qilinadi.   Bolalar   6
soatdan kam bo'ladigan guruhlarda ovqatlantirishni tashkil qilish, uning shakli
va necha martaligi ota-onalar bilan kelishuvga binoan belgilanadi.
9 .   Maktabgacha   tarbiya   muassasasi   pedagogik   vazifalarni   hal   etish   maqsadida   pedagoglar
Kengashi to'g'risidagi Nizomga muvofiq faoliyat ko'rsatuvchi pedagoglar Kengashini tashkil etadi.
IX. Maktabgacha tarbiya muassasasini butlash
1 .   Maktabgacha   tarbiya   muassasasining   bolalar   kontingenti   xalq   ta'limi   organlari   va   boshqa
muassislar tomonidan butlanadi.
2 .   Xalq   ta'limi   organlariga   maktabgacha   tarbiya   muassasasi   balansida   bo'lgan   korxonalar,
muassasalar,   tashkilotlarning   roziligi   bilan   bolalar   o'rinlarining   bir   qismini   ota-onasi   ushbu   korxonada
ishlamaydigan,   ammo   maktabgacha   tarbiya   muassasasi   joylashgan   hududida   yashovchi   bolalar   bilan
to'ldirish   huquqi   beriladi.   Bunda   bola   tarbiyasi   uchun   haq   ota-onadan   davlat   tomonidan   belgilangan
normativlarga muvofiq miqdorlarda olinadi. 1
73 .   Bolalami   davlat   maktabgacha   tarbiya   muassasalariga   qabul   qili   qo'llanmalar   berish,
maktabgacha tarbiya muassasasida  bola uchun joy saqlash,  bolalarni  bog'chalarga joylashtirish  bo'yicha
qondirilmagan   arizalarni   hisobga   olish   tartibi   O'zbekiston   Respublikasi   Xalq   ta'limi   vazirligining
yo'riqnomasi bilan belgilanadi.
4. Ota-onaning   ish   joyi   o'zgarishi   munosabati   bilan   bolani   maktabgacha   tarbiya   muassasasidan
chiqarish (agar bu shartnomada ko'rsatilmagan bo'lsa) man qilinadi.
5. Guruhlarni  boshqa yoshdagi  guruhdan o'tgan bolalar bilan butlash  o'quv yili  so'ngida (avgust
oyida), yangi qabul qilinayotganlar bilan butlash esa o'rinlar bo'shashiga qarab amalga oshiriladi.
6 .   Moslashtirish   maqsadida   bog'chaga   yangi   kelayotganlarni   va   kichik   yoshdagi   bog'cha
bolalarini guruhlarga qabul qilish bosqichma-bosqich, bir oy davomida amalga oshiriladi.
7 . Maktabgacha tarbiya muassasasida o'quv yili har yili 1 sentyabrdan boshlanadi.
X. Tibbiy xizmat ko’rsatish
1 . Amaldagi qonun hujjatlariga muvofiq maktabgacha tarbiya muassasasi bolalarga tibbiy xizmat
ko'rsatish huquqiga ega.
B   olalarga   tibbiy   xizmat   ko'rsatish   shtatdagi   yoki   maktabgacha   tarbiya   muassasasiga   maxsus
biriktirilgan Tibbiy ot xodimlari tomonidan amalga oshiriladi.
Tibbiyot   xodimlari   maktabgacha   tarbiya   muassasasi   ma'muriyati   bilan   birgalikda   bolalarning
hayoti, sog'lig'i va jismoniy rivojlanishi, davolash- profilaktika tadbirlarining
o'tkazilishi, sanitariya-gigiena normalariga, tarbiyalanuvchilarning ovqatlanishi  sifati va tartibiga, ularga
tushadigan jismoniy va aqliy og'irlikni muvofiqlashtirishga rioya qilish uchun javob beradi.
saqlash organlariga yuklanadi. 1
8XI. Maktabgacha tarbiya muassasasi kadrlari
1   .   Maktabgacha   tarbiya   muassasasining   tuzilmasi   va   shtatlarini   tegishli   boshqaruv   organi   va
muassis O'zbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirligi tomonidan ishlab chiqilgan namunaviy shtatlarga
tatbiqan belgilaydi.
2. Maktabgacha tarbiya muassasasi mudiri, idoraviy bo'ysunishi va mulkchilik shakllaridan qat'i
nazar,   muassislar   tomonidan,   xalq   ta'limini   boshqarish   organlari   bilan   kelishgan   holda,   maxsus   oliy
ma'lumotga va besh yildan kam bo'lmagan pedagogik stajga ega bo'lgan shaxslardan tayinlanadi.
Katta   tarbiyachi   (tarbiyachi-metodist)   xalq   ta'limini   boshqarish   organlari   bilan   kelishgan   holda
muassislar tomonidan maxsus oliy ma'lumot va uch yildan kam bo'lmagan pedagogik stajga ega bo'lgan
shaxslardan tayinlanadi.
3. Maktabgacha   tarbiya   muassasasining   barcha   toifadagi   xodim-larining   huquq   va   burchlari
O'zbekiston   Respublikasi   Mehnat   vazirligi   bilan   kelishgan   holda   Xalq   ta'limi   vazirligi   tomonidan
tasdiqlangan malaka tavsiyanomalariga ko'ra belgilanadi.
4 .   Maktabgacha   tarbiya   muassasalarida   lavozimlarni   egallash   Mehnat   vazirligi   va   O'zbekiston
Kasaba uyushmalari federasiya-si. Kengashining 1994 yil 6 yanvardagi 1/1 (30-22)-son qaroriga muvofiq
yozma shartnoma tuzish yo'li bilan amalga oshiriladi.
5 .   Maktabgacha   tarbiya   muassasasi   ma'muriyati   ushbu   muassasa   qarashli   bo'lgan   tashkilotning
rahbarlari,   jamoat   tashkilotlari,   pedagoglar   Kengashi   bilan   birgalikda   xalq   ta'limi   organlari   bilan
kelishgan   holda   maktabgacha   tarbiya   muassasasi   xodimlari-ni   attestasiyadan   o'tkazish   bo'yicha   qulay
shart-sharoitlarni ta'minlaydi, ularga o'z vaqtida zarur metodik yordam ko'rsatadi. saqlash organlariga yuklanadi. 1
92.2. Maktabgacha ta'limni rivojlanishining asosiy mohiyati.
1 .   Davlat   maktabgacha   tarbiya   muassasasini   boshqarish   yakka-boshchilik   va   o'zini-o'zi
boshqarish prinsiplari asosida keng osh-koralik sharoitlarida amalga oshiriladi.
2 .   Mudir   O'zbekiston   Respublikasining   amaldagi   qonun   hujjatlarida   belgilangan   tartibda
maktabgacha tarbiya muassasasining butun faoliyatiga rahbarlik qiladi, bolalarning hayoti va salomatligi
muhofaza   qilinishi,   kadrlarni   tanlash,   joy-joyiga   qo'yish   va   tarbiyalash   uchun,   maktabgacha   tarbiya
muassasasining   tash-kiliy-pedagogik,   moliyaviy-xo'jalik   va   boshqa   faoliyat   natijalari,   jamoada   ijobiy
ma'naviy-ruhiy muhit yaratilishi uchun shax-san javob beradi.
Maktabgacha   tarbiya   muassasasi   mudiri   amaldagi   qonunchilik   doirasida   maktabgacha   tarbiya
muassasasi   pedagogik   xodimlari   va   ma'muriyatining   kasb-   kori   va   lavozim   faoliyatlariga   asossiz
aralashuvga   chek   qo'yuvchi   zarur   chora-   tadbirlarni   ko'radi;   maktabgacha   tarbiya   muassasasining
faoliyatini takomillashtirish bo'yicha tegishli organlarga takliflar kiritadi.
3 . Mudir maktabgacha tarbiya muassasasi huquqi doirasida maktabgacha tarbiya muassasasining
barcha   xodimlari   tomonidan   bajarilishi   majburiy   bo'lgan   buyruqlar   chiqaradi,   ko'rsatmalar   beradi.
Tarbiyachi-metodist,   katta   Tibbiyot   hamshirasi,   xo'jalik   mudirining   o'z   huquqlari   doirasida   beradigan
ko'rsatmalari ham barcha xodimlar tomonidan bajarilishi shart.
XIII. Moliyaviy-xo’jalik faoliyat
1 . Davlat maktabgacha tarbiya muassasasi  byudjetdan yoki tarmoqdan mablag' bilan ta'minlash
prinsipi asosida faoliyat ko'rsatadi. Bolalari maktabgacha 2
0tarbiya   muassasasida   tarbiyalangani   uchun   ota-onalar   tomonidan   haq   t olath   amaldagi
qonunchilikka binoan amalga oshiriladi.
Maktabgacha   tarbiya   muassasasini   mablag'   bilan   ta'minlash   uchun   hisob   birligi   sifatida   bitta
bolaning o'rtacha yillik ta'minoti qabul qilinadi.
B   yudjetdan   yoki   tarmoqdan   mablag'   bilan   ta'minlash   normativlari   vazirliklar   va   idoralar
tomonidan   bevosita   ularga   bo'ysunuvchi   muassasalar   uchun   O'zbekiston   Respublikasi   halq   ta'-limi
vazirligi, Sog'liqni saylash vazirligi tomonidan Moliya vazirligi bilan birgalikda ishlab chiqilgan metodik
tavsiyalarga muvofiq, ishlab chiqiladi (oziq-ovqat mahsulotlarining natural me'yori, jihozlar va uskunalar
soni va boshqalar).
2. Quyidagilar maktabgacha tarbiya muassasasining qo'shimcha manbalari hisoblanadi:
davlat korxonalari va tashkilotlari, kooperativ korxonalar va tashkilotlar hamda aholi buyurtmasi
bo'yicha tuzilgan shartnomalarga muvofiq moddiy tusdagi ishlar (xizmatlar) bajarilganligi uchun tushum;
bu   s   h   yordamchi   xonalarni,   inshootlarni,   asbob-uskunalarni   ijaraga   berishdan   -tushgan
mablag'lar;
davlat   korxonalari,   kooperativ   va   boshqa   korxonalar   dan,   jamoat   tashkilotlaridan,   shuningdek,
ayrim fuqarolardan tushgan ixtiyoriy badallar va beriladigan moddiy boyliklar;
boshqa tushumlar.
Turli   manbalardan   tushgan   barcha   mablag'lar,   mehnat   shartnomasi   bo'yicha   aniq   ijrochilarga
mo'ljallangan puldan tashqari, maktabgacha tarbiya muassasasining daromadini tashkil etadi.
Maktabgacha   tarbiya   muassasasi   bolalarga   chet   tillarni   o'rnatish,   xoreografiya,   ritmik
gimnastika   bo'yicha   mashg'ulotlar   o'tkazish,   shuningdek,   belgilangan   tartibda   ruxsat   etilgan   boshqa
qo'shimcha xizmat turlarini ham bajaradi. 2
13   .   Maktabgacha   tarbiya   muassasasining   ta'minoti   bo'yicha   buxgal ter   hisob-kitobi
markazlashtirilgan   buxgalteriyalar   yoki   maktabgacha   tarbiya   muassasasi   tomonidan   mustaqil   ravishda
yuritiladi.
Maktabgacha   tarbiya   muassasasining   moliyaviy-xo'jalik   faoliyatini   taftish   qilish   belgilangan
tartibda shu ishga vakolatli organlar tomonidan o'tkaziladi.
4. Maktabgacha   tarbiya   muassasasining   mehnatni   tashkil   etish   va   unga   haq,   to'lash   borasidagi
huquqi Yagona tarif setkasi va shu masalaga oid boshqa normativ hujjatlar bilan belgilanadi. 2
2Xulosa
Maktabgacha tarbiya muassasasi zamonaviy talablarga javob beradigan, iklim
sharoitlarini,   ekologik   vaziyatni   va   tarkib   topgan   milliy   an'analarni   hisobga   olgan
holda maxsus loyiha bo'yicha qurilgan binoda tashkil etiladi. Umumiy yo'nalishdagi
maktabgacha   tarbiya   muassasasi   uchun   140-160   o'rin,   maxsus   maqsadli
maktabgacha   tarbiya   muassasasi   uchun   90-120   o'rin   maqbul   deb   hisoblanishi
kerak.Maktabgacha   tarbiya   muassasasi   muassislar   tomonidan   Xalq   ta'limi   vazirligi
tasdiqlagan   ro'yxat   bo'yicha   zarur   inventar   va   jihozlar   bilan
ta'minlanadi.Maktabgacha   tarbiya   muassasasining   ish   tartibi   ota-onalar-ning   istagi
hisobga   olingan   holda   xalq   ta'limi   bo'yicha   Kengash   hamda   maktabgacha   tarbiya
muassasasi   pedagoglari   Kengashi   bilan   kelishgan   holda   xalq   ta'limi   boshqarmasi
(bo'limi)ning, maktabgacha tarbiya muassasasi  qarashli bo'lgan korxona, muassasa,
tashki-lotning   taqdimnomasi   bo'yicha   hokimlikning   qarori   bilan   belgilanadi.
Maktabgacha tarbiya muassasasi yoki uning ayrim guruhlari bolalar xaftasiga 5, 6, 7
kun kunduzi, sutka mobaynida yoki qiska muddat bo'ladigan tartibda, bir yoki ikki
kunlik  dam   olish  kunlari   bilan   ishlashlari  mumkin.  Xodimlarga  dam   olish  kunla-ri
o'zgaruvchi jadval bo'yicha beriladi. Maktabgacha ta'lim muassasasida ta'lim-tarbiya
ishini davr talabi ekanligi. Maktabgacha ta'lim muassasasida bolalarni rivojlantirish
boskichlari.   Maktabgacha   ta'lim   muassasasida   Davlat   talablari   asosida   bolalarni
maktabga tayyorlash. Maktabga tayyor bolaga qo'yiladigan davlat talablari. «Ta'lim
to'g'risida»gi   Qonun   va   «Kadrlar   tayyorlash   milliy   dasturi»da   maktabgacha   ta'lim.
Maktabgacha   ta'lim   to'g'risidagi   Nizomda   maktabgacha   ta'lim   vazifalari.
Maktabgacha ta'limni tashkil etish va maktabgacha ta'lim turiga pedagogik kadrlarni
tayyorlash   masalalari.   Maktabgacha   tarbiya   konsepsiyasi   mazmuni.   Maktabgacha
yoshdagi   bolalarning   ma'naviy   yetukligiga   qo'yiladigan   davlat   talablari.
Maktabgacha   yoshdagi   bolalarning   ma'naviy   jixatdan   etukligiga   qo'yiladigan
minimal   talablar.   Bolalarning   ma'naviy   kamolotini   tarbiyalashda   oila   va
maxallaning ro'li. 2
3Adabiyotlar:
1. Karimov I.A. Istiqlol va ma’naviyat. - Toshkent, O’zbekiston, 1994.
2. Karimov I.A. Barkamol avlod - O’zbekiston taraqqiyotining poydevori.
- Toshkent, SHarq nashriyot-matbaa kontserni, 1997.
3. Barkamol   avlod   orzusi   Tuzuvchilar:   SH.Qurbonov,   R.Axlitdinov,
H.Saidov. - Toshkent, SHarq nashriyot-matbaa kontserni, 1999.
4. Pedagogika O’quv qo’llanma. A.Munavvarov tahriri ostida. - Toshkent,
O’qituvchi, 1996.
5.Oliy   ta’lim:   me’yoriy   hujjatlar   to’plami.-   Toshkent:   SHarq   nashriyot-
matbaa aktsiyadorlik kompaniyasi Bosh tahririyati, 2001. - 18-52-betlar.
6.Ochilov M., Ochilova M. O’qituvchi odobi. - Toshkent, O’qituvchi, 1998.
7. Karimov   I.A.   O’zbekistonninng   o’z   istiqlol   va   taraqqiyot   yo’li.   -
Toshkent, O’zbekiston, 1992.
8. O’zbekiston Respublikasining «Ta’lim to’g’risida»gi Qonuni Barkamol
avlod   -   O’zbekiston   taraqqiyotining   poydevori.   -   Toshkent,   SHarq   nashriyot-   matbaa
kontserni, 1997.
9. Forobiy,   Abu   Nasr.   Fozil   odamlar   shahri.   -   Toshkent,   Xalq   merosi
nashriyoti, 1993.
10. Pedagogika   A.Q.Munavvarovaning   umumiy   tahriri   ostida.   -   Toshkent,
O’qituvchi, 1993.
11. Ziyomuhammedov   B.   Ma’rifat   asoslari.   -   Toshkent,   CHinor   ENK,
1998.
12. Podlaso’y I.P. Pedagogika. V 2 kn. Kn. 2. - Moskva, Vlados, 1999. 2
4

1Mavzu : Maktabgacha ta ' lim konsepsiyasi Reja : Kirish. I Bob Maktabgacha ta'limning ta'lim tizimida tutgan o'rni. 1.1. Maktabgacha ta'lim muassasasini tashkil etishning meyoriy asoslari. 1.2.O'zbekiston Respublikasi Maktabgacha ta'lim tizimining mazmun mohiyati. II Bob O'zbekiston Respublikasi Maktabgacha ta'lim tizimi konsepsiyasi mohiyati. 2.1. Maktabgacha ta'lim konsepsiyasining asosiy mazmuni. 2.2. Maktabgacha ta'limni rivojlanishining asosiy mohiyati. III. Xulosa. Foydalanilgan adabiyotlar .

Kirish. Mavzuning dolzarbligi : O'zbekiston Respublikasida bolalarni maktab ta'limiga tayyorlashda maktabgacha ta'lim muassasalari va oila oldida turgan muammolar. Maktabgacha ta'limning maqsad va vazifalari. Davlat talablarida maktabgacha ta'lim-tarbiyaning mazmuni. Bolalarni maktabga tayyorlash fanining boshqa fanlar bilan aloqasi. Maktabgacha ta'lim muassasasida ta'lim-tarbiya ishini davr talabi ekanligi. Maktabgacha ta'lim muassasasida bolalarni rivojlantirish bosqichlari. Maktabgacha ta'lim muassasasida Davlat talablari asosida bolalarni maktabga tayyorlash. Maktabga tayyor bolaga qo'yiladigan davlat talablari. «Ta'lim to'g'risida»gi Qonun va «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi»da maktabgacha ta'lim. Maktabgacha ta'lim to'g'risidagi Nizomda maktabgacha ta'lim vazifalari. Maktabgacha ta'limni tashkil etish va maktabgacha ta'lim turiga pedagogik kadrlarni tayyorlash masalalari. Maktabgacha tarbiya konsepsiyasi mazmuni. Maktabgacha yoshdagi bolalarning ma'naviy etukligiga qo'yiladigan davlat talablari. Maktabgacha yoshdagi bolalarning ma'naviy jixatdan etukligiga qo'yiladigan minimal talablar. Bolalarning ma'naviy kamolotini tarbiyalashdaoila va maxallaning roli. Maktabgacha ta’lim bolaning sog’lom, hartomonlama kamol topibshakllanishini ta’minlaydi, unda o’qishga intilish hissini uyg’otadi, uni muntazam ta’lim olishga tayyorlaydi hamda bola olti-yetti yoshga yetguncha davlat va nodavlat maktabgacha ta’lim muasasalari va oilalarda amalga oshiriladi. Bu kabi ta’lim muassasalarining faoliyatini tashkil etishda mahallalar, jamoat va xayriya tashkilotlari, xalqaro fondler faolishtirok etadi. Bolalarni maktab talimiga tayyorligini tashxislash usullari. Bolalarni maktab rejimiga tayyorgarligi. Bolaning normal rivojlanishi. 6 yoshli bolaning taxminiy kundalik rejimi. Bolalarni maktabga tayyorlashdaaqliy tayyorgarlik. MTM si guruxlaridagi bolalarga ta'lim-tarbiya berishning maqsad va vazifalari. MTMda tarbiyalanayotgan bolalarning aqliy rivojlanishini aniqlash va

3mustaxkamlash. Aqliy rivojlanishni aniqlash 4

4Kurs ishining maqsadi: Maktabgacha ta'lim konsepsiyasini o'rgatish Kurs ishining obyekti: Maktabgacha ta'lim konsepsiyasi Kurs ishining meto'dlari: Ilmiy, suhbat, eksperemental Kurs ishining tuzilishi: Kirish, 2 bob, 4 porograf, xulosa,foydalanilgan adabiyotlar mashg'ulotlari. Didaktik (sensor) mashg'ulotlar, o'yinlar. MTMning tu rli guruxlarida bolalarni maktab ta'limiga jismoniy tomondan tayyorgarligini aniqlash

5I. Bob. Maktabgacha ta'limning ta'lim tizimida tutgan o'rni. 1.1. Maktabgacha ta'lim muassasasini tashkil etishning meyoriy asoslari Maktabgacha ta'lim uzluksiz ta'limning boshlang'ich qismi hisoblanadi. U bolaning sog’lom va rivojlangan shaxs bo’lib shakllanishini ta'minlab, o’qishga bo'lgan ishtiyoqini uyg’otib, tizimli o’qitishga tayyorlab boradi. 6-7 yoshgacha bo’lgan maktabgacha ta'lim davlat va nodavlat bolalar maktabgacha ta'lim muassasalarida va oilada amalga oshiriladi. Maktabgacha ta'limning maqsadi - bolalarni maktabdagi o’qishga tayyorlash, bolani sog’lom, rivojlangan, mustaqil shaxs bo’lib shakllantirish, qobiliyatlarini ochib berish, o’qishga, tizimli ta'limga bo’lgan ishtiyoqini tarbiyalashdir. Maktabgacha ta'lim muassasasida bolalarning hayoti va sog’lig’ini muhofaza qilish maktabgacha ta'lim muassasasi hamda shtatdagi tibbiyot xodimlari, shuningdek maktabgacha ta'lim muassasasiga biriktirilgan sog’liqni saqlash organlarining tibbiyot xodimlari tomonidan amalga oshiriladi. Maktabgacha ta'lim muassasasida bolalarning hayoti va sog’lig’ini muhofaza qilishni tashkil etish tartibi va qoidalari, maktabgacha ta'lim muassasasiga bolalarni olib kelish va olib ketish qoidalari, maktabgacha ta'lim muassasasi binolarida xavfsizlikni tashkil etishga oid talablar, maktabgacha ta'lim muassasasida yong’in xavfsizligini tashkil etishga oid talablar, hudud xavfsizligiga bo’lgan talablar “Maktabgacha ta'lim muassasalarida bolalarning hayoti va sog’lig’ini muhofaza qilishni tashkil etish tartibi to’g’risida Nizom” bilan tartibga solinadi. Maktabgacha ta’lim bolaning sog’lom, hartomonlama kamol topib shakllanishini ta’minlaydi, unda o’qishga intilish hissini uyg’otadi, uni muntazam ta’lim olishga tayyorlaydi hamda bola olti-yetti yoshga yetguncha davlat va nodavlat maktabgacha ta’lim muasasalari va oilalarda amalga oshiriladi. Bu kabi ta’lim muassasalarining faoliyatini tashkil etishda mahallalar, jamoat va xayriya tashkilotlari, xalqaro fondler faolishtirok etadi.