MUNDARIJA: KIRISH…………………………………………………………………………….2 I.BOB. MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALAR RIVOJLANISHI……....4 1.1.6-7 yoshli Maktabgacha yoshdagi bolalarning psixologik jarayonlarining rivojlanishi………………………………………………………………………….4 1.2. 6-7yoshli bolalarning fiziologik rivojlanish xususiyatlari…………………….11 II.BOB.MAKTABGACHA YOSHLI BOLALAR KOMPITENSIYALARINI RIVOJLANISHI.………………………………………………………………...21 2.1.6-7yoshdagi bolalarda diqqat,xotira,nutq,fikrlash va tafakkurini rivojlantirish.21 2.2.6-7 yoshli bolalar shaxsining rivojlanishi……………………………………...34 XULOSA………………………………………………………………………… 41 FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO ‘YXATI ………………………… 44 1

2

KIRISH Kichik maktab yoshi bolalikning cho'qqisi deb ataladi. Bolada ko'plab bolalarlik fazilatlari (bejirimlik, soddalik) saqlanib qoladi, lekin allaqachon xatti- harakatlarda bolalarcha o'z-o'zidan yo'qola boshlaydi, u boshqacha fikrlash mantiqiga ega. O'rganish bolaning deyarli barcha faoliyatini belgilaydi - maktabda u nafaqat yangi bilim va ko'nikmalarni, balki ma'lum bir ijtimoiy mavqega ham ega bo'ladi. Yangi do'stlar paydo bo'ladi, qiziqishlar va qadriyatlar o'zgaradi - butun hayot tarzi o'zgaradi. Jahon pedagogik amaliyotida 6 yil va undan ham ko'proq vaqt davomida ko'plab o'qitish tajribasi to'plangan. erta yosh ... Ta'limning boshlang'ich yoshini pasaytirish tendentsiyasidan so'ng, 60-yillarda RSFSRda maktablar va bolalar bog'chalarida tegishli tajribalar boshlandi. 1981-yildan boshlab mamlakatimizda ota-onalarning iltimosiga binoan hamma joyda 6 yoshdan boshlab ta’lim yo‘lga qo‘yilgan. 2002 yildan boshlab barcha bolalar maktabga 6 yoshdan boshlanadi. Olti yoshli bolalar bilan ishlaydigan barcha psixologlar bir xil xulosaga kelishadi: 6 yoshli birinchi sinf o'quvchisi aqliy rivojlanish maktabgacha yoshdagi bola bo'lib qoladi: Mavzuning dolzarbligi : Tarbiyachi maktabgacha yoshidagi bolalarga tabiat , jamiyat hodisalari , kattalarning mehnati haqida boshlang ' ich bilim va tushunchalar beradi , ularga madaniy axloq , o ' z tengdoshlari va kattalar bilan madaniyatli manosabatda bo ' lish odatlarini singdiradi , yaxshilik , haqiqatgo ' ylik , adolat , jasurlik , kamtarinlik , kattalarga hurmat bilan qarash , tabiatga qiziqish , kuzatuvchanlik , o ' simlik va hay vonlarga g ' amxo ' rlik bilan qarash , mehnatsevarlik , kattalar mehnati natijalarini asrab - avaylash kabi axloqiy sifatlar tarbiyalaydi . Yuqoridagilarni hisobga olgan holda kurs ishining dolzarbligi asoslandi . Kurs ishining maqsadi : Maktabgacha ta ` lim tashkiloti tarbiyachisi pedagogik faoliyatini o ’ rganish Kurs ishining vazifalari: yuqoridagi maqsaddan kelib chiqib kurs ishining quyidagi vazifalari belgilandi. -Maktabgacha ta’lim tashkiloti tarbiyachisi ish mazmunini o’rganish; 3

- Maktabgacha ta’lim tashkiloti shaxsiga qo’yiladigan talablarni o’rganish; -Maktabgacha ta’lim tashkiloti tarbiyachisi pedagogik faoliyati bilan tanishish. Kurs ishining ob`ekti. Maktabgacha ta’lim tashkiloti tarbiyachisi faoliyati Kurs ishinng predmeti: Maktabgacha ta`lim tashkiloti ta’lim tarbiyaviy faoliyatida tarbiyachi faoliyatini o’rganish Kurs ishining metodlari. tanlangan muammoga oid ilmiy-metodik manbalarni tahlil qilish, ilg`or pedagogik tajribalarni o`rganish va umumlashtirish, mavzuga oid adabiyotlar va amaliy ishlarni o’rganish. Kurs ishining metodologik asoslari . O’zbekiston Respublikasining Ta’lim to’g’risidagi Qonuni, «O’zbekiston Respublikasining maktabgacha ta’lim kontseptsiyasi», O’zbekiston Respublikasi Prezidentining nutq va ma’ruzalari, Vazirlar Mahkamasining 155-sonli buyrug’i, “Ilk qadam” davlat o’quv dasturi va tarbiyachi faoliyatiga oid adabiyotlar tahlili. Kurs ishining ilmiy ahamiyati : Ushbu kurs ishi maktabgacha ta’lim tashkiloti tarbiyachilarning maktabgacha ta’lim tashkiloti va bolalar ta’lim tarbiyasidagi o’rnini o’rganish jarayoniga bag’ishlangan bo’lib tarbiyachining kasbiy komptentligi hamda shaxsiy va umumiy sifatlari dastlabki tadqiqot ishilardan biri sifatida tadqiq etildi; Maktabgacha ta’lim tashkiloti tarbiyachisi faoliyatini o’rganish jarayonida bolalar ta’lim tarbiyasiga samarali ta’sr etish yo’llari hamda ularni maktab ta’limiga sifatli tashkil etishi bo’yicha samarali usullar hamda uni amalga oshirish vositalari belgilandi; Ushbu kurs ishidan tarbiyachilar, ota-onalar, hamda maktabgacha ta’lim yo’nalish talabalari qo’llanma sifatida foydalanishlari mumkin. Kurs ishining tuzulishi: 2 bob 4 paragrf, xulosa va tavsiyalar, foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati. 4

I.BOB. MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALAR RIVOJLANISHI 1.1.6-7 yoshli Maktabgacha yoshdagi bolalarning psixologik jarayonlarining rivojlanishi Ushbu o'qitish tamoyillarini amalga oshirish har doim ham muvaffaqiyatli emas, chunki bu ko'plab tarkibiy qismlarga bog'liq: maktabning moddiy holati, o'qituvchilarning uslubiy va kasbiy malakasi va ko'plab ijtimoiy omillar. Natijada, bu turdagi mashg'ulotlarda ko'plab muammolar, birinchi navbatda, psixologik muammolar mavjud.Bolalardagi noqulay sharoitlarda kompleks tadqiqotlar ma'lumotlariga ko'ra, sog'lig'ining holati yomonlashadi: vazn kamayadi, qondagi gemoglobin miqdori kamayadi, ko'rish keskinligi pasayadi, bosh og'rig'i paydo bo'ladi. Umumiy farovonlikning yomonlashishi bilan bog'liq holda, bola tez-tez kasal bo'lishni boshlaydi, ish qobiliyati yanada pasayadi - bularning barchasi akademik ko'rsatkichlarda aks etadi. Ba'zi hollarda nevrozlar (tiklar, qo'rquvlar, enurez va boshqalar), maktabning noto'g'ri moslashuvi paydo bo'ladi. 1 D.B. Elkoninning tadqiqot ma'lumotlariga ko'ra: 6 yoshli bolalarda maktab sharoitidagiga qaraganda tezroq bolalar bog'chasi , belgilangan xulq-atvor qoidalariga bo'ysunish qobiliyati shakllanadi. Ammo shu bilan birga, bu qoidalarga rioya qilishdan qoniqish emas, balki ularni buzish qo'rquvi ustunlik qiladi. Bolalarda tashvish kuchayadi, hissiy qulaylik darajasi pasayadi. 7 yoshli birinchi sinf o'quvchilarida shunga o'xshash muloqot uslubi shunga o'xshash ta'sirga olib kelmaydi. Barcha 6 yoshli bolalar moslashishda qiyinchiliklarga duch kelishadi: ba'zilarida letargiya, ko'z yoshlari, uyqu va ishtahaning buzilishi rivojlanadi; boshqalar haddan tashqari hayajonlanadi, asabiylashadi va jahldor bo'ladi. Nisbatan qulay o'quv sharoitida psixologik kuchlanish 1,5 - 2 oydan keyin kamayadi. Keyinchalik og'ir sharoitlarda u davom etib, nevrozlar va somatik kasalliklarni keltirib chiqaradi. 5.2 Inqiroz 6-7 yil Rossiyalik psixologlarning fikriga ko'ra (L.S.Vygotskiy, D.B. Elkonin, L.I.Bozhovich va boshqalar), 1 O‘zbekiston Respublikasining Prezidenti Sh.M. Mirziyoyevning “2017–2021-yillarda maktabgacha ta’lim tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Qarori. –T.: 2016 y., 29-dekabr. -28 b. 5