O‘quv kurslari bilan shug‘ullanuvchi kompaniya ma’lumotlar bazasini yaratish
![int id;
MySqlCommand command;
MySqlConnection connection ;
MySqlDataAdapter adapter;
DataSet dataset;
String connectionString = "Database=kompaniya;Password=12345;Server=localhost;User=root";
private void selectAll(String comanda,DataGridView dataGrid)
{
dataset = new DataSet();
command = new MySqlCommand(comanda, connection);
adapter = new MySqlDataAdapter(command);
adapter.Fill(dataset);
dataGrid.DataSource = dataset.Tables[0];
}
private void InsertDelete(String comanda)
{
command = new MySqlCommand(comanda, connection);
adapter = new MySqlDataAdapter(command);
command.ExecuteNonQuery();
}
private void Form1_Load(object sender, EventArgs e)
PAGE \* MERGEFORMAT1](/data/documents/a74489bf-8220-4255-bf22-7dea60918fda/page_17.png)
![{
connection = new MySqlConnection(connectionString);
connection.Open();
selectAll("SELECT oquvmarkazlar.Id, oquvmarkazlar.Nomi,
oquvmarkazlar.Address,oquvmarkazlar.Tel,oquvmarkazlar.Email,raxbarlar.Ism,raxbarlar.Familiya,raxbarlar.Sharif,raxbarlar.Tel,raxbarlar.Email
FROM oquvmarkazlar LEFT JOIN raxbarlar ON oquvmarkazlar.Raxbar_id = raxbarlar.Id", dataGridView1);
dataGridView1.Columns[5].Visible = false;
time.Text = DateTime.Now.ToLongTimeString();
date.Text = DateTime.Now.ToShortDateString();
}
private void button1_Click(object sender, EventArgs e)
{
if (textBox1.Text != "" && comboBox1.Text != "Qidiruv turi")
{
if(comboBox1.Text == "Nomi")
selectAll("SELECT oquvmarkazlar.Id, oquvmarkazlar.Nomi, o‘quv
markazlar.Address,oquvmarkazlar.Tel,oquvmarkazlar.Email,raxbarlar.Ism,raxbarlar.Familiya,raxbarlar.Sharif,raxbarlar.Tel,raxbarlar.Email
FROM oquvmarkazlar LEFT JOIN raxbarlar ON oquvmarkazlar.Raxbar_id = raxbarlar.Id WHERE oquvmarkazlar.Nomi LIKE
'"+textBox1.Text+"'", dataGridView1);
if (comboBox1.Text == "Address")
selectAll("SELECT oquvmarkazlar.Id, oquvmarkazlar.Nomi,
oquvmarkazlar.Address,oquvmarkazlar.Tel,oquvmarkazlar.Email,raxbarlar.Ism,raxbarlar.Familiya,raxbarlar.Sharif,raxbarlar.Tel,raxbarlar.Email
FROM oquvmarkazlar LEFT JOIN raxbarlar ON oquvmarkazlar.Raxbar_id = raxbarlar.Id WHERE oquvmarkazlar.Address LIKE '" +
textBox1.Text + "'", dataGridView1);
if (comboBox1.Text == "Raxbari")
PAGE \* MERGEFORMAT1](/data/documents/a74489bf-8220-4255-bf22-7dea60918fda/page_18.png)
![}
else
{
command = new MySqlCommand("UPDATE raxbarlar SET Ism = @Ism,Familiya = @Familiya,Sharif = @Sharif,Yosh = @Yosh,Tel =
@Tel,Email = @Email,Address = @Address WHERE Id = @Id", connection);
adapter = new MySqlDataAdapter(command); command.Parameters.Add("@Ism",textBox2.Text);
command.Parameters.Add("@Familiya", textBox3.Text);
command.Parameters.Add("@Sharif", textBox4.Text);
command.Parameters.Add("@Yosh", textBox5.Text);
command.Parameters.Add("@Tel", textBox6.Text);
command.Parameters.Add("@Email", textBox7.Text);
command.Parameters.Add("@Address", textBox8.Text);
command.Parameters.Add("@Id", id);
command.ExecuteNonQuery();
selectAll("SELECT * FROM raxbarlar",dataGridView2);
}
}
private void dataGridView2_CellMouseDoubleClick(object sender,
DataGridViewCellMouseEventArgs e)
{
if (e.RowIndex >= 0)
{
rowIndex = e.RowIndex;
id = Convert.ToInt32(dataGridView2[0, rowIndex].Value);
DialogResult result = MessageBox.Show("Siz ushbu raxbar nomiga yangi o‘quv markaz ochmoqchimisiz ?", "ASKING",
MessageBoxButtons.YesNo, MessageBoxIcon.Information);
PAGE \* MERGEFORMAT1](/data/documents/a74489bf-8220-4255-bf22-7dea60918fda/page_21.png)
![if (result == DialogResult.No)
{
textBox2.Text = dataGridView2[1, rowIndex].Value.ToString();
textBox3.Text = dataGridView2[2, rowIndex].Value.ToString();
textBox4.Text = dataGridView2[3, rowIndex].Value.ToString();
textBox5.Text = dataGridView2[4, rowIndex].Value.ToString();
textBox6.Text = dataGridView2[5, rowIndex].Value.ToString();
textBox7.Text = dataGridView2[6, rowIndex].Value.ToString();
textBox8.Text = dataGridView2[7, rowIndex].Value.ToString();
button3.Text = "Yangilash";
}
}
}
private void timer1_Tick(object sender, EventArgs e)
{
time.Text = DateTime.Now.ToLongTimeString();
date.Text = DateTime.Now.ToShortDateString();
}
private void button5_Click(object sender, EventArgs e)
{
DialogResult result = MessageBox.Show("Rostdan ham ushbu ma'lumolarni o‘chirvormqchimisiz ? ","ASKING" ,MessageBoxButtons.YesNo,
MessageBoxIcon.Information);
if (result == DialogResult.Yes)
{
PAGE \* MERGEFORMAT1](/data/documents/a74489bf-8220-4255-bf22-7dea60918fda/page_22.png)
![command.Parameters.Add("@Email", textBox15.Text);
command.Parameters.Add("@Id", id);
command.ExecuteNonQuery();
selectAll("SELECT * FROM oqituvchilar", dataGridView3);
}
}
private void dataGridView3_CellClick(object sender, DataGridViewCellEventArgs
e)
{
if (e.RowIndex >= 0)
{
rowIndex = e.RowIndex;
id = Convert.ToInt32(dataGridView3[0, rowIndex].Value);
}
}
private void button7_Click(object sender, EventArgs e)
{
DialogResult result = MessageBox.Show("Rostdan ham ushbu ma'lumolarni o‘chirvormqchimisiz ? ", "ASKING", MessageBoxButtons.YesNo,
MessageBoxIcon.Information);
if (result == DialogResult.Yes)
{
InsertDelete("DELETE FROM oqituvchilar WHERE Id LIKE '" + id + "'");
selectAll("SELECT * FROM oqituvchilar", dataGridView3);
}
PAGE \* MERGEFORMAT1](/data/documents/a74489bf-8220-4255-bf22-7dea60918fda/page_24.png)
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQAMLI TEXNOLOGIYALARI VAZIRLIGIGA QARASHLI MUXAMMAD AL- XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNALOGIYALARI UNIVERSETETI SAMARQAND FILIALI TELEKOMUNIKATSIYA TEXNOLOGIYALARI VA KASB TA’LIM FAKULTETI Akademik yozuv fanidan O‘quv kurslari bilan shug‘ullanuvchi kompaniya ma’lumotlar bazasini yaratish Mavzusida LOYHA ISHI Bajardi: Tt 23-06-guruh talabasi Uralov Abduxoshim Umirzoq o‘g‘li. Ilmiy rahbar: f.f.d.(DSc).,v.v.professor.D.F.Toirova . Samarqand-2023 MUNDARIJA KIRISH ……………………………………………….……………….……….3 I .NAZARIY QISIM. O‘QUV KURSLARI BILAN SHUG‘ULLANUVCHI KOMPANIYA BAZASI YARATISHNING PREDMET SOHA TAHLILI 1.1. Kompaniya ma`lumotlar bazasini tahlili ………………………..…………5 1.2. MySQL ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimlari haqida ……….………10 PAGE \* MERGEFORMAT1
II. NAZARIY QISIM. O‘QUV KURSLARI BILAN SHUG‘ULLANUVCH I KOMPANIYA MA’LUMOTLAR BAZASINI TASHKIL ETISH 2.1. Ma’lumotlar bazasining inflogik va datalogik modeli ……………….……13 2.2 Ma’lumotlar bazalarini ishlab chiqish asoslari …………………………….16 XULOSA ……………………………………………………………………....20 FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR ……………………………………..21 ILOVA ……………………………………………………………………...…22 KIRISH O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi huzuridagi Ta’lim muassasalari o‘quv kurslarini joriy etish va ularning sonini yanada ko‘paytirish bo‘yicha 2012 yil 25 iyuldagi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 228-son qarori asosida tashkil topgan. Markaz o‘quv kurslari va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarida yuqori texnologik darajada o‘quv jarayonini tashkil etish uchun elektron o‘quv-metodik va axborot-kutubxona resurslari hamda axborot tizimlarini joriy etish bo‘yicha muvofiqlashtiruvchi tashkilot hisoblanadi. Markazning asosiy vazifasi masofadan turib o‘qitishni tashkil qilish , o‘quv kurslari tizimida o‘quv jarayonlarini avtomatlashtirish va aholiga sifatli xizmat ko‘rsatish maqsadida interaktiv xizmatlarini joriy qilishdan iborat. Markaz faoliyati axborot kommunikatsiya texnologiyalarini ta’lim tizimiga keng joriy qilish , mamlakatimizda ta’lim sifatini oshirish , o‘quv kurslari va boshqaruv jarayonini shaffofligini ta’minlash, professor-o‘qituvchilar faoliyatidagi ko‘p takrorlanadigan harakatlarni qisqartirish orqali vaqtni to‘g‘ ri va samarali tashkil qilishda muhim ahamiyatga ega. Butun dunyoda elektron ta’limni joriy qilish bo‘yicha keng ko‘lamli ishlar amalga oshirilmoqda. Hozirgi davrda ta`lim tizimiga elektron ta'limni joriy qilish mamlakatimizda ta’lim sifatini rivojlangan davlatlar oliy o‘quv yurtlarining darajasiga olib chiqish hamda zamon bilan tengma-teng odimlash uchun ham dolzarb hisoblanadi. O‘quv kurslarida har bir o‘quvchi o‘zi yoqtirgan fan bo‘yicha ta’lim olishi va o‘z bilimini mustahkamlashi mumkin bo‘ladi. O‘quv kurslarida ma`alkali professor o‘qituvchilar arzon va sifatli ta`lim berishadi. Individual loyiha ishining dolzarbligi. O‘quv markazlari bilan shug‘ullanuvchi Kompaniya ma’lumotlar bazasining asosiy vazifasi PAGE \* MERGEFORMAT1
mijozlarga o‘z vaqtida sifatli xizmat ko‘rsatishdan iborat. Buning uchun sifatli va yaxshi loyihalashtirilgan malumotlar bazasi talab qilinadi. Yaratiladigan tizim foydalanuchilarga har tomonlama qulaylik tug‘dirishi zarur. O‘quv markazlari bilan shug‘ullanuvchi Kompaniya malumotlar bazasini ish faoliyati ma’lum bir darajada murrakkab. Agar to‘g‘ri tashkil etilmasa tizimda tushunmovchiliklar bo‘lishi tabiiy xol. Bunday tushunmovchililiklarni oldini olish uchun tizimni har bir bosqichini qadamma qadam o‘rganib chiqish talab qilinadi. L oyiha ishining maqsadi: Axborot texnologiyalari xizmatlari injiniringi va xizmatlarni boshqarish fanining asosiy maqsadlari bu tizimlar va ularning komponеntlari , tizimni tashkil etish va yaratilishi, axborot tizimlarini strukturasi va faktorlari bo‘yicha sinflanishini, tizimni o‘ziga xos xususiyatlari va imkoniyatlarini , hamda axborot tizimlarini inson faoliyatining turli sohalarida qo‘llanilish asoslarini o‘rganishdan iboratdir. Fanda asosiy e’tibor axborot tizimlarini telekommunikatsiya va axborot tеxnologiyalari soxasida qo‘llanilishiga qaratilgandir. Loyiha ishining vazifasi Talabalarni IT xizmat turlari axborot tizimlarini tеxnik tuzilishi dasturiy ta’minoti bilan tanishtirish va bu vositalarni ishlab chiqarish ilmiy talqiqot ishlari, hamda yangi xizmat turlarini yaratishdan iboratdir. Individual loyiha ishi axborot texnologiyalari xizmatlari injineringi va xizmatlarni boshqarish fanini o‘rganayotgan, nazariy va amaliy jixatidan asosiy tushunchalarni egallagan talabalarga bеriladi. Masalaning qo‘yilishi. Ushbu kurs loyihasining predmet soxasi sifatida “Kompaniya” malumotlar bazasi olingan. Biror bir malumotlar bazasini ishlab chiqish uchun unga bog‘liq bo‘lgan barcha muhim jihatlarni hisobga olish zarur.Loyihani ishlab chiqish davomida Kompaniya malumotlar bazasining boshqa soxalari ham e’tiborda. I BOB. O‘QUV KURSLARI BILAN SHUG‘ULLANUVCHI KOMPANIYA BAZASI YARATISHNING PREDMET SOHA TAHLILI 1.1. Kompaniya ma`lumotlar bazasini tahlili Axborot texnologiyalarni asosida malumotlar bazasi yotadi. Ma’lumotlar bazasi deganda , ma lumotlarni shunday o‘zaro bog„langan ‟ PAGE \* MERGEFORMAT1
to„plamini tushunamizki, u mashina xotirasida saqlanib, maxsus malumotlarni bazasini boshqarish tizimi to‘ldirilishi, o‘zgartirilishi, takomillashtirilishi mumkin. Aniq ma lumotlarni (masalani) hal qilishda inson real dunyoni u yoki bu sohasi bilan cheklanadi. Bunday hollarda ‟ faqat bazibir ob ektlarni o„rganishgina qiziqish o‘yg‘ otadi. Bunday obektlarni majmuasini predmet soxa deyiladi. Hech ‟ bir inson inkor qilolmaydiki , hozirgi kunda axborot texnologiyalari asrida yashayapmiz. Vaholanki, o‘zimizga tegishli yoki ish faoliyatimizga tegishli ko‘pgina axborotlarni elektron tarzda olib yuramiz. Qolaversa, dunyo aholisining kattagina qismi kundalik hayotda ulkan hajmdagi axborotlar majmui bo‘lgan internet tarmog idan foydalanadi. Biz foydalanadigan axborot hajmi kattalashib borgan sari uni boshqarish murakkablashib boraveradi. ‟ Savol kelib chiqishi tabiiyki , qanday qilib internet tarmog idagi qidiruv saytlari biz qidirgan axborotni sekundlar ichida minglab muqobillari bilan birga topib ‟ beradi? Qanday qilib normativ-huquqiy hujjatlar to‘plamidan iborat elektron axborot tizimlari bizning so‘rovga mos hujjatlarni bir lahzada topib beradi? Javob oddiy, bularning hammasi berilganlar bazasini boshqarish tizimlari (keyingi o‘rinlarda BBBT) orqali amalga oshiriladi. BBBT uchun ko‘p dasturiy ta minotlar ishlab chiqilgan, ‟ misol uchun SQL Server , Oracle, MySQL, MS Access va h.k. 1.1-jadval. O‘quv kursi tizimi ma’lumotlar ba’zasining predmet sohasi. O‘UQV MARKAZLAR ID NOMI ADDRESS TEL E-MAIL RAXBAR_ID ID PAGE \* MERGEFORMAT1
RAXBARLAR ISM FAMILIYA SHARIF YOSH TEL E-MAIL ADDRESS TALABALAR ID ISMI FAMILIYA SHARIF YOSH TEL PAGE \* MERGEFORMAT1