“Univerisitet” ma’lumotlar bazasini loyihalashtirish va ishlab chiqish

Yuklangan vaqt:

13.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

312.1962890625 KB

Ko'chirib olish

Mavzu: “ Univerisitet ” ma’lumotlar bazasini loyihalashtirish va ishlab chiqish
REJA:
1.Tanlangan predmet sohani tahlil qilish
2. Konseptual loyihalash (infologik loyihalash)
3.Datalogik loyihalash (mantiqiy loyihalash)
4. Fizik loyihalash
5. Ma’lumotlar bazasi ilovasini loyihalash va ishlab chiqish
6. Ma’lumotlar bazasi ilovasini ishlatish

TANLANGAN PREDMET SOHANI TAHLIL QILISH
Predmet soha: “ Univerisitet ”
Univerisitet ma’lumotlar bazasini ishlab chiqish ko’plab qulayliklarni yaratadi.
Univerisitet haqida unda nechta Fakultet, Kurslar, Imtihondan o’tgan talabalar
soni, Kridetga qolgan talabalar soni haqida yetarlicha ma’lumotga ega bo’lish
mumkin.
Ushbu tizimning asosiy obyektlari quyidagilardan iborat:
1-Fakultetlar
Fakultet_ID Fakultet nomi Fakultet
joylashgan
viloyat O’qituvchilar O’tiladigan
fanlar
2-Kurslar
Kurslar_ID Talabalar soni O’tiladigan fanlar Kursi
3-Imtihondan o’tgan talabalar soni
Imtihon_ID Familiyasi Ismi Guruhi O’tgan fanlari
4-Imtihonlar jadvali
Imtihonlar_ID O’tiladigan fanlar O’tiladigan fanlar
miqdori O’tiladigan fanlar
soni
5-Kridetga qolgan talabalar soni
Talaba_ID Familiyasi Ismi Guruhi O’tolmagan
fanlari
INFOLOGIK LOYIHALASH

1 - Mihiyati: Univerisitet
2-Mohiyati: Kurslar Fakultetlar Fakultet_ID
Fakultet
nomi
Fakultet joylashgan
viloyatO’qituvchilar O’tiladigan
fanlar
Kurslar Kurslar_ID
Talabalar soni Kursi
O’tiladigan
fanlar

3-Mohiyati : Imtihondan o’tgan talabalar soni
4-Mohiyati: Imtihonlar jadvali
5-Mohiyati: Kridetga qolgan talabalar soni Imtihondan
o’tgan talabalar
soni Imtihon_ID
Familiyasi
IsmiGuruhi O’tgan
fanlari
Imtihonlar
jadvali Imtihonlar_ID
O’tiladigan
fanlarO’tiladiga
n fanlarO’tiladigan
fanlar
miqdori

DATALOGIK LOYIHALASH
1.Mohiyat: Fakultetlar
Kridetga qolgan
talabalar soni Talaba_ID
Familiyasi
IsmiGuruhi O’tolmagan
fanari
Fakultetlar Fakultet_ID
Fakultet nomiO’tiladigan
fanlar
O’qituvchilar

2-Mohiyati: Kurslar

3-Mohiyati: Imtihondan o’tgan talabalar soni Fakultet
joylashgan
viloyat
Kurslar Kurslar_ID
Talabalar soniKursi
O’tiladigan
falar
Imtihondan
o’tgan
talabalar soni Imtihon_ID
FamiliyasiO’tgan
fanlari
Guruhi
Ismi

4-Mohiyati: Imtihonlar jadvali

5-Mohiyati : Kridetga qolgan talabalar soni Imtihonlar
jadvali Imtihonlar_ID
O’tiladigan fanlar
O’tiladigan
fanlar miqdoriO’tiladigan
fanlar soni
Kridetga
qolgan
talabalar soni Talaba_ID
FamiliyasiO’tolmagan
fanlari
Guruhi
Ismi

FIZIK LOYIHALASH
“ Fakultetlar ” munosabatlari jadvali
Maydon nomi Tipi
Fakultet_ID Счетчик
Fakultet nomi Короткий текст
Fakultet joylashgan
viloyat Короткий текст
O'qituvchilar soni Числовой
O'tiladigan fanlar Короткий текст
,,Kurslar “ munosabat jadvali
Maydon nomi Tipi
Kurslar_ID Счетчик
Talabalar soni Числовой
O'tiladigan fanlar Короткий текст
Kursi Числовой
,, Imtihondan o’tgan talabalar soni “ munosabat jadvali
Maydon nomi Tipi
Talaba_ID Счетчик
Familiyasi Короткий текст
Ismi Короткий текст

Guruhi Числовой
O'tgan fanlar ruyxati Короткий текст
,, Imtihonlar jadvali “ munosabat jadvali
Maydon nomi Tipi
Imtihonlar_ID Счетчик
O'tiladigan fanlar Короткий текст
O'tiladigan fanning
miqdori Числовой
O'tiladigan fanlar soni Числовой

,, Kredetga qolgan talabalar soni “ munosabat jadvali
Maydon nomi Tipi
Talaba_ID Счетчик
Familiyasi Короткий текст
Ismi Короткий текст
Guruhi Числовой
O'tolmagan fanlari Короткий текст
Ma’lumotlar bazasi ilovasini loyihalash va ishlab chiqish
“ Univerisitet ” ma’lumotlar bazasi ilovasini loyihalashtirishda MS Access
dasturidan foydalandim.
Пуск menyusidan MS Access buyrug’ini tanlaymiz, ochilgan oynadan “ Пустая
база даннйх ”buyrug’I tanlanadi va biz yaratayotgab bazamizga nom beramiz.

Dastlab jadval hosil qilish uchun MS Access ning “ Созданые ” menyusidan
“ Таблица ” bo’limi tanlanadi va jadval hosil qilinadi,
“ Режим ” bo’limidan “ Конструктор ” tanlanadi

Keyinchalik esa quydagi oyna hosil buladilar:
Shundan so’ng ekranda jadval hosil bo’ladi. Biz “ Имя поля ” satriga atributlarni,
“ Тип данных ” satriga kiritilayotgan ma’lumotimiz qanday turda ekanini kiritamiz.
Ushbu oyna hosil bo’ladi
Har bir mohiyat atributlarni shu tarzda kiritib chiqamiz

Jadvallarni har biriga ma’lumot kiritib chiqamiz
,,Fakultetlar “ kiritilgan ma’lumotlar
,, Kurslar “bo’limiga kiritilgan ma’lumotlar
,, Imtihondan o’tgan talabalar soni “ bo’limiga kiritilgan ma’lumotlar
,,Imtihonlar jadvali “ bo’limiga kiritilgan ma’lumotlar

,, Kridetga qolgan talabalar soni “ bo’limiga kiritilgan ma’lumotlar
Formalar bilan ishlash:
Forma larni tuzish uchun uni tashkil qiladigan usullardan biri tanlab
olingach, muloqot darchasining pastki qismida forma tuziluvchi jadval yoki so’rov
nomi ko’rsatiladi. Ma’lumki, forma asosan boshqarish elementlaridan iborat
bo’lib, uning tashqi ko’rinishi shu boshqarish elementlarini rejali joylashtirishga
bog’liq. Shuning uchun ham formani avtomatik ravishda tashkil qilish (avtoforma
yordamida) maqsadga muvofiq. Avtoforma–MB darchasida «Создать» tugmasini
bosish bilan « Новая форма » muloqot darchasi ochiladi. Unda kerakli so’rov yoki
jadvalni tanlab «sichqoncha » chap tugmasini Автоформа turlaridan biri ( lentali,
jadvalli yoki ustunli ) ustida 2 marta bosiladi. Master yordamida forma tashkil
qilish esa 4 bosqichdan iborat:
a) formaga kiritish mumkin bo’lgan maydonlarni tanlash,
b) formaning tashqi ko’rinishini tanlash,
c) formaning fon tasvirini tanlash,
d) forma nomini berish.
Microsoft Access oshqarish panelining Вид tugmasini bosish natijasida
forma tuzilmasi bilan panel elementlari (formani boshqarish jarayonini tashkil
qiladigan asboblari bilan jihozlangan) ochiladi. Shuni nazarda tutib Форма
tuzilmasi haqida to’liqroq ma’lumot quyida keltirilgan.
Forma tuzilmasi
Forma tuzilmasi 3 qismdan iborat:

-forma sarlavhasi,
-ma’lumotlar beriladigan joy,
-eslatmalar satri.
Endi har bir jadvalimizning formasini yaratamiz . Buning uchun biz
“C оздание ” menyusidan “ Конструктор форм ” bandini tanlaymiz . Quyidagi oyna
paydo bo’ladi.
Biz bu formaga sarlavha qo’yish uchun ushbu buyruqni tanlaymiz.

Quyidagi oyna hosil bo’ladi va sarlavha qo’yamiz.

Endi maydonlarni qo’shish uchun ushbu bandni tanlaymiz.
Bu buyruq tanlangandan keyin “ Показать все таблицы ” bandiga kiramiz va har u
oynada har bir jadval nomlari aks etgan bo’ladi.
Jadval nomini tanlasak uning atributlari kelib chiqadi. Har bir atribut ustiga
sichqonchaning chap tugmasini ikki marta bosamiz va bu atribut nomlari
formamizda paydo bo’ladi.
Xulosa
Biz bu kurs ishini bajarish davomida ma’luotlar bazasi bilan ishlashni
o`rgandik, bunda har bir soxaga tegishli ma’lumotlar bazasini tashkil qilishda har
xil modellardan foydalangan holda tuzib chiladi.

Biz yaratgan Ma’lumotlar bazasi foydalanuvchilar uchun ximat qilib, ular
o’zlari maktab haqida ma’lumot olishlari mumkin.
“ Univerisitet ” mavzusida ma’lumotlar bazasini tuzishda ER-model, XMIND
va relatsion model, (Access) yordamida har bir bo’limlarni bir biri bilan
bog’lanishini o’rganib chiqdik . MBBT va uning turlari, qulayliklar hamda
kamchiliklarini o’rgandik. Ma’lumotlar bazasida jadvallar hosil qilish shu
jadvallarga nisbatan ma’lumotlarni qo’shish, taxrirlash, o’chirish, so’rov hosil
qilish hamda jadvallarni olib tashlash kabi buyruqlarni hosil qilish uchun formalar
yaratdik va ko’rib chiqdik.
Bu mustaqil ishini bajarish davomida predmet soha tanlab shu tanlangan soha
ustida quyidagilarni bajardik:
1. Tanlangan predmet sohani tahlil qilish .
2. Konseptual (infologik) loyihalash.
3. Datalogik loyihalash.
4. Fizik loyihalash.
5. Ma’lumotlar bazasini ilovasini loyihalash va ishlab chiqish .
6. Ma’lumotlar bazasini ishini boshqarish.
Tanlangan predmet sohani tahlil qilishni “ Univerisitet ” misolida o’rgandik. Bunda
tanlangan obektni quyidagi bosqichlar bilan o’rganishni amalga oshirdik:
– ma’lumotlar bazasi va avtomatlashtirilgan tizimni ishlab chiqishning
dolzarbligini asoslash;
– predmet soha va asosiy cheklovlarni batafsil tavsiflash;
- ushbu predmet soha asosiy obyektlari, ularning xossalari va o‘zaro aloqalarini
aniqlash;
– tizimdan foydalanuvchilar ko‘lami va ularning axborotga bo‘lgan ehtiyojlarini
aniqlash;
- tizimning hujjat almashinuvini tadqiq etish;

- avtomatlashtirilgan muhitda hal qilinadigan vazifalar ko‘lamini aniqlash va
hokazo.
Bunda biz har bir mohiyatlar uchun alohida jadvallar yaratdik, bu
jadvallarga: ma’lumotlar bazasining jadvallarini hosil qilish, bu jadvallarga
ma’lumotlar qo’shish, jadvaldagi ma’lumotlarni tahrirlash, jadvaldagi
ma’lumotlarni uchirish, uchun ushbu tiplarga murojat qildik ( Счетчик ,
Текстовый , Числовой , Дата/время va hokazo).
Bundan tashqari jadvallarga so’rovlar, formalar, hisobotlar hosil qilishni
ko’rib chiqdik.

Mavzu: “ Univerisitet ” ma’lumotlar bazasini loyihalashtirish va ishlab chiqish REJA: 1.Tanlangan predmet sohani tahlil qilish 2. Konseptual loyihalash (infologik loyihalash) 3.Datalogik loyihalash (mantiqiy loyihalash) 4. Fizik loyihalash 5. Ma’lumotlar bazasi ilovasini loyihalash va ishlab chiqish 6. Ma’lumotlar bazasi ilovasini ishlatish

TANLANGAN PREDMET SOHANI TAHLIL QILISH Predmet soha: “ Univerisitet ” Univerisitet ma’lumotlar bazasini ishlab chiqish ko’plab qulayliklarni yaratadi. Univerisitet haqida unda nechta Fakultet, Kurslar, Imtihondan o’tgan talabalar soni, Kridetga qolgan talabalar soni haqida yetarlicha ma’lumotga ega bo’lish mumkin. Ushbu tizimning asosiy obyektlari quyidagilardan iborat: 1-Fakultetlar Fakultet_ID Fakultet nomi Fakultet joylashgan viloyat O’qituvchilar O’tiladigan fanlar 2-Kurslar Kurslar_ID Talabalar soni O’tiladigan fanlar Kursi 3-Imtihondan o’tgan talabalar soni Imtihon_ID Familiyasi Ismi Guruhi O’tgan fanlari 4-Imtihonlar jadvali Imtihonlar_ID O’tiladigan fanlar O’tiladigan fanlar miqdori O’tiladigan fanlar soni 5-Kridetga qolgan talabalar soni Talaba_ID Familiyasi Ismi Guruhi O’tolmagan fanlari INFOLOGIK LOYIHALASH

1 - Mihiyati: Univerisitet 2-Mohiyati: Kurslar Fakultetlar Fakultet_ID Fakultet nomi Fakultet joylashgan viloyatO’qituvchilar O’tiladigan fanlar Kurslar Kurslar_ID Talabalar soni Kursi O’tiladigan fanlar

3-Mohiyati : Imtihondan o’tgan talabalar soni 4-Mohiyati: Imtihonlar jadvali 5-Mohiyati: Kridetga qolgan talabalar soni Imtihondan o’tgan talabalar soni Imtihon_ID Familiyasi IsmiGuruhi O’tgan fanlari Imtihonlar jadvali Imtihonlar_ID O’tiladigan fanlarO’tiladiga n fanlarO’tiladigan fanlar miqdori

DATALOGIK LOYIHALASH 1.Mohiyat: Fakultetlar Kridetga qolgan talabalar soni Talaba_ID Familiyasi IsmiGuruhi O’tolmagan fanari Fakultetlar Fakultet_ID Fakultet nomiO’tiladigan fanlar O’qituvchilar

O'xshashlar

Avtosalon ma’lumotlar bazasini loyihalashtirish va ishlab chiqish

Fakultet ma’lumotlar bazasini loyihalashtirish va ishlab chiqish

“MAKTAB” ma’lumotlar bazasini loyihalashtirish va ishlab chiqish

Universitet ma’lumotlar bazasini loyihalashtirish va ishlab chiqish

Shifoxona ma’lumotlar bazasini loyihalashtirish va ishlab chiqish