Mavzu: Aqlli jamiyat qadriyatlarini amalga oshirish, etika jamiyatni bog’lovchi nizomning ustuvor yo‘nalishlari Mundarija Kirish ……………………………………………………………………………3 Aqlli jamiyat va uning asosiy xususiyatlari… …..................................................5 Aqlli jamiyat va an'anaviy jamiyat o'rtasidagi farqlar …………………………..7 Aqlli jamiyatni barpo etishda qadriyatlarning roli …………..............................10 Aqlli jamiyatda axloqning asosiy o‘rni va vazifalari ……..................................13 Xulosa…………………………………………………………………………..16 Foydalanilgan adabiyotlar………………………………………..…………….18

Kirish Aqlli jamiyat — bu texnologik taraqqiyotdan unumli foydalanib, insonlar hayotini yanada qulay va xavfsiz qilishga qaratilgan yondashuvdir. Bu kontseptsiya shahar infratuzilmasini rivojlantirish, resurslarni tejash, ijtimoiy barqarorlik va ekologik himoyani ta’minlashga asoslangan. Aqlli jamiyatlarda sun’iy intellekt, katta ma'lumotlar (big data), tarmoq texnologiyalari (IoT — internet of things) va boshqalar qo‘llanilib, barcha sohalar bir-biri bilan uzviy bog‘langan holda ishlaydi. Masalan, transport tizimida aqlli boshqaruv tizimlari yordamida transport vositalari harakati samarali nazorat qilinadi, sog‘liqni saqlash sohasida esa bemorlarning holati va ehtiyojlarini onlayn monitoring qilish imkoniyati yaratiladi. Aqlli jamiyat qadriyatlari, odatda, bilim va texnologiya asosida taraqqiyotga intiluvchi va inson manfaatlariga xizmat qiluvchi qadriyatlarni o'z ichiga oladi. Bunday jamiyatning asosiy qadriyatlari quyidagilardan iborat bo'lishi mumkin:  Bilim va t a'limga i ntilish Aqlli jamiyatda bilim va ilmiy tadqiqotlar yuqori qadrlanadi. Innovatsiya va texnologiyalarni rivojlantirish orqali turmush sifatini yaxshilashga e'tibor qaratiladi. Har bir fuqaroning sifatli ta ' lim olish huquqi va imkoniyati bo ' lishi , ular o ' z salohiyatlarini to ' liq ro ' yobga chiqarish uchun zarur bilim va ko ' nikmalarni egallashi jamiyatda muhimdir .  Barcha uchun adolat va tenglik Barcha fuqarolarga teng imkoniyatlar yaratish, teng huquqlarni ta'minlash va adolatli ijtimoiy tizimni shakllantirish aqlli jamiyatning asosiy tamoyillaridan biridir. Bu bilan ijtimoiy adolat va ijtimoiy farovonlikka erishiladi.  Barqarorlik va ekologik mas'uliyat 2

Aqlli jamiyat barqaror rivojlanishga erishish uchun ekologik mas'uliyatni o'z zimmasiga oladi. Tabiiy resurslarni oqilona foydalanish, atrof-muhitni muhofaza qilish va ekologik barqarorlikka intilish asosiy qadriyatlardan sanaladi.  Innovatsiya va t exnologik r ivojlanish Innovatsion yondashuv, raqamli transformatsiya va texnologik rivojlanish jamiyat farovonligi uchun muhim ahamiyatga ega. Aqlli jamiyatda texnologiyalar nafaqat iqtisodiy rivojlanishga, balki sog'liqni saqlash, ta'lim, transport kabi sohalarga ham xizmat qiladi.  Hamkorlik va i jtimoiy b irdamlik Aqlli jamiyatda fuqarolar bir-birini qo'llab-quvvatlaydi, turli qiziqishlar va qarashlarni hurmat qiladi. Ijtimoiy birdamlik orqali muammolarni birgalikda hal qilishga intilish va hamkorlik madaniyatini rivojlantirish muhimdir.  Shaxsiy va j amoaviy m as'uliyat Har bir fuqaro va tashkilot o ' zining jamiyat oldidagi mas ' uliyatini tushunishi va javobgarlik bilan yondashishi kerak . Bu esa jamiyatdagi boshqa fuqarolar hayotiga hurmat bilan qarash, qonunlarga rioya qilish va ijtimoiy masalalarga faol ishtirok etishni anglatadi.  Ochiqlik va shaffoflik Aqlli jamiyatda shaffoflik va erkin fikrlash muhitini yaratish , barcha sohalarda axborot ochiqligini ta ' minlash muhim sanaladi . Shuurlik va tanqidiy fikrlash fuqarolarga qarorlar qabul qilishda yordam beradi, jamiyat rivojiga hissa qo'shadi. Bu qadriyatlar orqali aqlli jamiyatlar nafaqat texnologiyaga , balki insoniy qadriyatlarga ham asoslangan rivojlanish yo ' lida taraqqiy etadi . 3

Aqlli jamiyat va uning asosiy xususiyatlari Aqlli jamiyat — bu texnologik yechimlar yordamida aholining hayot sifatini oshirish va ijtimoiy, iqtisodiy hamda ekologik barqarorlikni ta’minlashga qaratilgan jamiyat. Bu kontseptsiya zamonaviy texnologiyalarni keng joriy qilish orqali insonlar, resurslar va infratuzilma o‘rtasidagi samarali integratsiyani yaratadi. Aqlli jamiyatning bosh maqsadi — innovatsion texnologiyalardan foydalangan holda barqaror, xavfsiz va qulay yashash muhiti yaratishdir. Aqlli jamiyatda turli tizimlar — transport, energiya, sog‘liqni saqlash, ta'lim, shahar infratuzilmasi va boshqalar bir-biri bilan integratsiyalashgan bo‘lib, ular ma’lumotlarga asoslangan qaror qabul qilishni ta’minlaydi. Bunday jamiyatda shahar va aholi ehtiyojlariga mos bo‘lgan individual va moslashtirilgan xizmatlar taklif qilinadi. Aqlli jamiyat bir nechta asosiy xususiyatlarga ega bo‘lib, ular quyidagilarni o‘z ichiga oladi:  Texnologik innovatsiyalar va avtomatlashtirish .Aqlli jamiyatda texnologiyalar, jumladan, sun’iy intellekt (AI), katta ma'lumotlar (big data) kabi yechimlar keng qo‘llaniladi. Bu texnologiyalar yordamida ishlab chiqarish, logistika va boshqa jarayonlar avtomatlashtiriladi, resurslardan tejamkorlik bilan foydalaniladi.  Raqamli va aqlli shaharlar .Aqlli jamiyatning asosiy xususiyatlaridan biri aqlli shaharlar yaratishdir. Aqlli shaharlar zamonaviy transport tizimlari, energiya boshqaruvi, xavfsizlik va kommunikatsiya tizimlarini avtomatlashtirish orqali barqaror yashash muhitini yaratadi. Masalan, aqlli yo‘l harakati, aqlli ko‘chalar va energiya iste’molini monitoring qilish kabi tizimlar bu jamiyatning muhim qismlaridir.  Ekologik barqarorlik va resurslarni tejash .Aqlli jamiyat ekologik muammolarni hal qilishga katta e’tibor qaratadi. Resurslarni tejash, 4

chiqindilarni qayta ishlash, ekologik xavfsizlik tizimlarini yaratish, energiyani samarali taqsimlash va atrof-muhitni himoya qilish kabi chora- tadbirlar aqlli jamiyatning asosiy xususiyatlaridandir.  Ijtimoiy xavfsizlik va qulaylik .Aqlli jamiyatda insonlarning ehtiyojlari asosida xavfsiz va qulay yashash muhiti yaratiladi. Masalan, sog‘liqni saqlashda raqamli xizmatlar orqali bemorlar masofadan turib nazorat qilinadi, ta'limda esa onlayn va aralash o‘qitish tizimlari keng qo‘llanadi. Bunda har bir fuqaro uchun teng imkoniyatlar yaratishga e'tibor qaratiladi.  Ma’lumotlarga asoslangan qaror qabul qilish .Aqlli jamiyatda qarorlar real vaqt rejimida to‘plangan ma'lumotlarga asoslangan holda qabul qilinadi. Bu nafaqat shahar boshqaruvi, balki sog‘liqni saqlash, energiya iste’moli va boshqa sohalarda samarali boshqaruv imkonini beradi. Katta ma'lumotlar va sun’iy intellekt yordamida ishlab chiqilgan qarorlar resurslarni samarali taqsimlash va foydalanuvchilarga individual xizmat ko‘rsatishni ta'minlaydi.  Innovatsiyalar va raqobatbardoshlik .Aqlli jamiyat raqobatbardosh iqtisodiyotni yaratishni ko‘zlaydi. Yangi texnologiyalar va innovatsiyalarni tadbiq etish orqali ishlab chiqarish jarayonlari takomillashtiriladi va mahalliy korxonalar global bozorda raqobat qobiliyatini oshiradi. Bu esa jamiyatni yanada rivojlantiradi va global iqtisodiyotga integratsiya qiladi.  Shaxsiy ma’lumotlarning xavfsizligi. Aqlli jamiyatda texnologiyalar keng qo‘llanilgani uchun, shaxsiy ma'lumotlarning xavfsizligi muhim ahamiyat kasb etadi. Ma'lumotlarni himoya qilish, kiberxavfsizlik va maxfiylik masalalariga e’tibor qaratiladi. Bunda har bir fuqaroning shaxsiy ma'lumotlari, jumladan, sog‘liq, moliyaviy va boshqa ma'lumotlar ishonchli himoya qilinadi. Shunday qilib, aqlli jamiyat texnologik taraqqiyot orqali nafaqat iqtisodiy samaradorlik va resurslarni tejashni ta'minlaydi, balki insonlar uchun xavfsiz, barqaror va qulay yashash muhitini yaratishga xizmat qiladi. Bu kontseptsiya kelajakda ijtimoiy-iqtisodiy hayotning barcha jabhalarini qamrab olgan holda jadal rivojlanishi kutilmoqda. 5