logo

Informatika va axborot texnologiyalari fanini o‘qitishda zamonaviy texnologiyalar

Yuklangan vaqt:

08.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1517.5 KB
Informatika   va   axborot   texnologiyalari   fanini
o‘qitishda zamonaviy texnologiyalar
Reja
1 Informatika va axborot texnologiyalari fanini o’qitishda innovatsion yondoshuv
asosida darslarni tashkil etish
2  “Tematik izlanish” metodi
3  “Informatika va axborot texnologiyalari” fanini o‘qitishda nazariy,  Informatika va axborot texnologiyalari fanini o’qitishda innovatsion yondoshuv 
asosida darslarni tashkil etish
Darslar tashkil etishda foydalaniladigan metodlar:
5-sinflar uchun “MyART” usuli
MyART-”Mening   san’atim”   yoki   “Mening   ijodim”   usuli   o’quvchilarning   yashirin
iqtidorini   namoyon   qilish   va   uni   rivojlantirishga   qaratilgan.   Bu   usulni   Paint.net   yoki
Scratch dasturi mavzularida    ishlatish mumkin.
Misol   uchun   Paint.net   dasturi   bo’limi   yakunida   “Mening   oilam   shajarasi”   yoki   “Men
o’rgangan dasturlar shajarasi” mavzusida rasm ishlash topshirig’i beriladi.
Men   bu   usulni   “Grafik   muharrirlarida   sohani   belgilash   amallari”   mavzusida
qo’lladim. Ko’rib   turganingizdek,   bu   usulda   nafaqat   grafikada   ishlashni   o’rgatasiz,balki
o’quvchilarga   grafik   dasturlar   oilasiga   qaysi   dasturlar   va   Microsoft   Office   dasturlar
oilasiga qaysi dasturlar mansub ekanligini ham shu o’rinda aytib o’tasiz.
“Formulani top” o’yini,yani Word dasturida formulalar yozish mavzusida boshqa
fanlar bilan integratsiya ya’ni bog’lanish hosil qilish uchun ishlatish mumkin.
 Bosim formulasi — p=
 Tezlik formulasi —V=
 Yuzani hisoblash formulasi(to’g’ri to’rtburchak uchun) — S=a*b
 Hajmni hisoblash formulasi(parallelepiped uchun) —S=2*a*b+2*a*c+2*b*c
 Mexanik ish formulasi — A=F · s
 Zichlik formulasi — ρ=
Bu   usulda   o’qituvchi   formulalarni   yaxshi   bilishi   lozim,   chunki   o’quvchilar   xatolarini
topa bilishlari lozim.
“Tematik izlanish” metodi
Bu   usul   ma’lum   bir   mavzular   bo’yicha   ma’lumotlar   izlash   usulidir.Bunga   ko’ra
o’quvchilarga   qo’shimcha   ravishda   uyda   mustaqil   ma’lumotlar   to’plab   kelish   vazifasi
beriladi va keyingi darsda mavzu mustahkamlanadi.
Misol   uchun:”Elektron   pochta”   mavzusida:”   Eng   birinchi   yaratilgan   elektron   pochta”
yoki   “Axborotlarni   himoyalash”   mavzusida   “Birinchi   bo’lib   yaratilgan   virus”   kabi
topshiriqlarni berish mumkin.
Men   ushbu   metodni   “Axborotli   olam   muammolari   va   Internet”   mavzusida
qo’llaganman hamda o’quvchilar internetga oid internetdan qiziqarli ma’lumotlar yozib
kelishdi va do’stlariga ham ulashdi .
O’quvchilarni   frilanserlikka   qiziqtirish   uchun   hayotiy   haqiqatlarni   misol   keltirish   ham
yaxshi natija beradi. 8-sinf   o’quvchilari   uchun   “Amaliy   mashg’ulot”   mavzusida   jamoaviy   mashg’ulot
o’tkazish. Bu usul o’quvchilar fikrlash doirasini kengaytiradi.
Jamoalar   orasida   qaysi   jamoa   a’zolari   taqdimotni   a’lo   darajada   bajarsalar,   shu   jamoa
g’olib deb topiladi.
Bu   usul   o’quvchilarni   jamoa   bo’lib   ishlashga   chorlaydi.   Hozirgi   kunda   o’quvchilar
texnikani yaxshi biladilar, ulardan yangicha fikrlar tug’iladi.
“Loyiha “metodi
O’quvchilarning   individual   yoki   guruhlarda   belgilangan   vaqt   davomida,   belgilangan
mavzu   bo’yicha   axborot   yig’ish,   tadqiqot   o’tkazish   va   amalga   oshirish   ishlarini   olib
borishidir. Misol   uchun   Pythonda   grafika   oynasi   bilan   ishlash   jarayonida   oddiy   oynadan   ko’ra
dizaynga e’tibor berilsa o’quvchilar qiziqishi yanada oshadi.
Birinchi   holda   o’qituvchi   o’z   dasturini   ishlab   chiqadi   va   o’quvchilarga   topshiriq
beradi.
Bu  dasturni  o’quvchilarga berganingizda  ularda yangi   g’oyalar   paydo bo’ladi. Hozirgi
kunda o’quvchilar ongi biznikidan teranroq. Boshqa dasturlarda ham darslar davomida
ulardan yangicha g’oyalar chiqishini ko’p bora kuzatamiz.
Mana   ko’rib   turganingizdek,   o’quvchilar   orqa   fon   berishlari,oynalarini   nomlashlari
mumkin.
Men   bu   ma’lumotlarni   kiritganimdan   maqsad   o’quvchilar   fikrlaridan   o’z   tajribamda
shuni   bildimki,darslik   bo’yicha   zo’r   dars   o’tsangiz-u,   lekin   qo’shimcha   ma’lumot
bermaydigan   o’qituvchining   darsidan   ko’ra,   darslikni   ham   zo’r   tushuntiradigan   ham
qo’shimcha   ma’lumotlar   beradigan   o’qituvchilar   darslariga   qiziqishlari   yuqori   bo’lar
ekan.
“Informatika   va   axborot   texnologiyalari”   fanini   o‘qitishda   nazariy,   amaliy   va
laboratoriya   mashg‘ulotlari   o‘tkaziladi.   Nazariy   mashg‘ulotlar   ma'ruza,   hikoya,
tushuntirish,   yo‘riqnoma   berish,   namoyish,   suhbat   usullarida   olib   borilishi
mumkin.   Ma'ruza   -   davomli   vaqt   ichida   o‘qituvchi   tomonidan   katta   hajmdagi   o‘quv
materialini   monologik   bayon   qilishi.   Ma'ruza   o‘rta   umum   ta’lim   muassasining   yuqori
sinflarida,   litsey   va   kollejlarda,   oliy   o‘quv   yurtlarida   foydalaniladigan   ta’lim   usuli
bo‘lib, unda o‘zaro ta'sir  pedagogning bayoni  va talabalarning tinglashi, ayrim faktlar,
asosiy g‘oya va izlanishlarni yozib olishlari shaklida amal qilgan. Ma’ruza uchun vaqt
bolalarning   tayyorgarlik   daraja   o‘quv   materiali   hajmiga   ko‘ra   belgilanadi.   Ma’ruza
jarayonida   talabalarning   faolligi,   tashabbuskorligini   oshirish   maqsadida   pedagog   o‘z
nutqini   ko‘rgazma   qurol,   darslikda   berilgan   faktlar,   muammo   va   topshiriqlar   bilan
uyg‘unlashtiradi.   Ma'ruza   jarayonida   ko‘rgazma   quroldagi   faktlarni   tahlil   etadgan
talabalar   diqqatini   tortish,   pedagog   aytgan   qoyida,   ta'rif,   aniqliklarni   darslik
materiallariga chog‘ishtirish yo‘llari bilan bolalar faolligi oshiriladi. Shuningdek, o‘quv
materialiga   oid   terminlar   izoh   berish,   ayrim   o‘rinlarda   talabalarning   o‘zlari   xulosa
chiqarishni taklif etish talabalarning o‘quv biluv faoliyatining samarador amal qilishini ta'minlaydi.   Ma'ruzalar   muhim   lahzalarini   ajratib   ko‘rsatish   imkonini   beradi.   Ta’lim
oluvchilar bilan birgalikdagi faoliyatni tashkillashtirish usulining samaradorlik shartlari
quyidagilardan   iborat:   -   ma'ruzaning   batafsil   rejasini   tuzish;   -   ta’lim   oluvchilarga
ma'ruza mavzusi maqsadi vazifalari va rejani eshittirish;
-   har   bir   rejani   yoritgandan   so‘ng  qisqa   umumlashtiruvchi   xulosalarni   shakllantirish;   -
ma'ruzaning   bir   qismidan   boshqa   qismiga   o‘tganda   mantiqiy   bog‘liqlikni   ta'minlash;   -
yozib olish uchun zarur joylarni ajratib ko‘rsatish (aytib turish); - uning alohida holatlari
batafsil   ko‘rib   chiqiladigan   seminar,   amaliy   mashg‘ulotlar   bilan   ma'ruzaning   to‘g‘ri
kelishi.
Hikoya   -   hodisa,   voqyea,   haqiqat   to‘g‘risida   o‘qituvchini   monologik   xabar   berishi
odatda u nazariy holatlarni aniqlashtirish, o‘rganayotgan materialga qiziqishni uyg‘otish
uchun   qo‘llaniladi.   Hikoya   qilishga   asosiy   talab-materialni   hissiy   yetkazib   berish,
san'atkorona, ta'sirchan bayon qilish.   Tushuntirish   - bayon qilinayotgan materialni  turli
holatlarini sinf taxtasiga yozib tushuntirish, tahlil qilish, izoh berish va isbotlash orqali
o‘quv   materialini   bayon   qilish. Yo‘riqnoma   berish   -   kasbiy   tayyorgarlikda   keng
foydalaniladigan   mustaqil   usul   bo‘lib,   u   talabalarga   aniq   harakatlarning   vazifalarini,
ularni   amalga   oshirish   yo‘llarini,   amaliy   topshiriqlarni   yechish   talablarini,
ko‘nikmalardan iborat haraktlar tartibini, ma'lum tipga xos bo‘lgan vaziyatlar tavsifi va
ularni   amaliyotda   qo‘llashni   tushuntirish.   Namoyish   -   ta’lim   oluvchilarni   ob'yekt   va
hodisalar,   jarayonlarni   ularning   tabiiy   ko‘rinishda   ko‘rgazmali-hissiy   tanishtirish.   Bu
usulning   yetakchi   vazifasi   -   o‘qitish   hisoblanadi.   Biz   namoyishdan   o‘rganilayotgan
hodisalar,   o‘zgaruvchanlikni   ochib  berish   uchungina   foydalanamiz,   shu   bilan   birga   bu
usul   ta’lim   oluvchilarni   narsalarni   tashqi   ko‘rinishi   bilan   uning   ichki   tuzilishi   yoki
o‘xshash   narsalar   qatorida   tutgan   o‘rni   bilan   tanishish   uchun   xizmat   qilishi   mumkin.
Namoyishni   ko‘rib   chiqilayotgan   ob'yektni   yozuv   taxtasida   sxemali   rasm   chizish   yoki
ko‘rsatish,   chizmalarni   chizib   olib   borish   mumkin,   bu   namoyish   etilayotgan   ob'yekt
asosidagi tamoyillarni tushunishni yengillashtiradi.
Namoyish   usulining   ta’limiy   vazifasi   samaradorligi   quyidagilarni   bajara   olishni
ta'minlaydi:   •   ob'yektlarni   to‘g‘ri   tanlash;   •   ta’lim   oluvchilar   e'tiborini   namoyish
qilayotgan   hodisaning   muhim   tomonlariga   yo‘naltirish;   •   ta’lim   oluvchilar   namoyish
qilinayotgan ob'yektni yaxshi ko‘rishlari va imkon bo‘yicha na faqat ko‘z, balki barcha sezish   a’zolari   bilan   qabul   qilish;   •   ta’lim   oluvchilar   e'tiborini   imkoni   boricha
o‘rganilayotgan   ob'yektning   muhim   tomonlariga   jalb   etish;   •   ta’lim   oluvchilarga
o‘rganilayotgan   ob'yekt   sifatlarini   mustaqil   baholash.   Suhbat   pedagog   va   talabaning
o‘zaro   ta'siri   dialog   shaklida   amal   qiladigan   ta’lim   usulidir.   Unda   mavzuning
mazmuniga   mos,   atroflicha   o‘ylangan,   bir-biriga   bog‘liq   savollarni   qo‘yish   va
savollarga   javob   izlash   hamda   javob   qaytarish   yo‘llari   bilan   pedagog   va   talabalar
faoliyati o‘zaro muvofiqlashadi.  Suhbat mohiyati jihatdan ikki turda bo‘ladi:
 evristik suhbat;
 noevristik suhbat.
Evristik   suxbat-talabalarning   tafakkuriga   mo‘ljallangan   usul   bo‘lib,   unda   o‘zaro   ta'sir
pedagog savollari bolalarning javoblari shaklida amal qiladi. Evristik suhbatning qator
ijobiy tomonlari mavjud: ijodiy yo‘l bilan o‘quv materialini o‘rganish; o‘zlashtirishning
individual xarakter kasb etishi. Bu usulning salbiy tomonlari ham bor. Masalan, maruza,
hikoya, vaqtni tejash nuqtai- nazaridan eng samarador usullar sanalsa, vaqtni ko‘p olishi
evristik   suhbatning   kamchiligidir.   “Informatika   va   axborot   texnologiyalari”   fanini
o‘qitishda   nazariy,   amaliy   va   laboratoriya   mashg‘ulotlari   o‘tkaziladi.   Nazariy
mashg‘ulotlar   ma'ruza,   hikoya,   tushuntirish,   yo‘riqnoma   berish,   namoyish,
suhbat   usullarida   olib   borilishi   mumkin.   Ma'ruza   -   davomli   vaqt   ichida   o‘qituvchi
tomonidan   katta   hajmdagi   o‘quv   materialini   monologik   bayon   qilishi.   Ma'ruza   o‘rta
umum ta’lim muassasining yuqori sinflarida, litsey va kollejlarda, oliy o‘quv yurtlarida
foydalaniladigan   ta’lim   usuli   bo‘lib,   unda   o‘zaro   ta'sir   pedagogning   bayoni   va
talabalarning   tinglashi,   ayrim   faktlar,   asosiy   g‘oya   va   izlanishlarni   yozib   olishlari
shaklida   amal   qilgan.   Ma’ruza   uchun   vaqt   bolalarning   tayyorgarlik   daraja   o‘quv
materiali   hajmiga   ko‘ra   belgilanadi.   Ma’ruza   jarayonida   talabalarning   faolligi,
tashabbuskorligini  oshirish  maqsadida  pedagog o‘z  nutqini  ko‘rgazma qurol, darslikda
berilgan   faktlar,   muammo   va   topshiriqlar   bilan   uyg‘unlashtiradi.   Ma'ruza   jarayonida
ko‘rgazma quroldagi faktlarni tahlil etadgan talabalar diqqatini tortish, pedagog aytgan
qoyida,   ta'rif,   aniqliklarni   darslik   materiallariga   chog‘ishtirish   yo‘llari   bilan   bolalar
faolligi   oshiriladi.   Shuningdek,   o‘quv   materialiga   oid   terminlar   izoh   berish,   ayrim o‘rinlarda talabalarning o‘zlari xulosa chiqarishni taklif etish talabalarning o‘quv biluv
faoliyatining samarador amal qilishini ta'minlaydi. Ma'ruzalar muhim lahzalarini ajratib
ko‘rsatish   imkonini   beradi.   Ta’lim   oluvchilar   bilan   birgalikdagi   faoliyatni
tashkillashtirish   usulining   samaradorlik   shartlari   quyidagilardan   iborat:   -   ma'ruzaning
batafsil   rejasini   tuzish;   -   ta’lim   oluvchilarga   ma'ruza   mavzusi   maqsadi   vazifalari   va
rejani eshittirish;
-   har   bir   rejani   yoritgandan   so‘ng  qisqa   umumlashtiruvchi   xulosalarni   shakllantirish;   -
ma'ruzaning   bir   qismidan   boshqa   qismiga   o‘tganda   mantiqiy   bog‘liqlikni   ta'minlash;   -
yozib olish uchun zarur joylarni ajratib ko‘rsatish (aytib turish); - uning alohida holatlari
batafsil   ko‘rib   chiqiladigan   seminar,   amaliy   mashg‘ulotlar   bilan   ma'ruzaning   to‘g‘ri
kelishi.
Hikoya   -   hodisa,   voqyea,   haqiqat   to‘g‘risida   o‘qituvchini   monologik   xabar   berishi
odatda u nazariy holatlarni aniqlashtirish, o‘rganayotgan materialga qiziqishni uyg‘otish
uchun   qo‘llaniladi.   Hikoya   qilishga   asosiy   talab-materialni   hissiy   yetkazib   berish,
san'atkorona, ta'sirchan bayon qilish.   Tushuntirish   - bayon qilinayotgan materialni  turli
holatlarini sinf taxtasiga yozib tushuntirish, tahlil qilish, izoh berish va isbotlash orqali
o‘quv   materialini   bayon   qilish. Yo‘riqnoma   berish   -   kasbiy   tayyorgarlikda   keng
foydalaniladigan   mustaqil   usul   bo‘lib,   u   talabalarga   aniq   harakatlarning   vazifalarini,
ularni   amalga   oshirish   yo‘llarini,   amaliy   topshiriqlarni   yechish   talablarini,
ko‘nikmalardan iborat haraktlar tartibini, ma'lum tipga xos bo‘lgan vaziyatlar tavsifi va
ularni   amaliyotda   qo‘llashni   tushuntirish.   Namoyish   -   ta’lim   oluvchilarni   ob'yekt   va
hodisalar,   jarayonlarni   ularning   tabiiy   ko‘rinishda   ko‘rgazmali-hissiy   tanishtirish.   Bu
usulning   yetakchi   vazifasi   -   o‘qitish   hisoblanadi.   Biz   namoyishdan   o‘rganilayotgan
hodisalar,   o‘zgaruvchanlikni   ochib  berish   uchungina   foydalanamiz,   shu   bilan   birga   bu
usul   ta’lim   oluvchilarni   narsalarni   tashqi   ko‘rinishi   bilan   uning   ichki   tuzilishi   yoki
o‘xshash   narsalar   qatorida   tutgan   o‘rni   bilan   tanishish   uchun   xizmat   qilishi   mumkin.
Namoyishni   ko‘rib   chiqilayotgan   ob'yektni   yozuv   taxtasida   sxemali   rasm   chizish   yoki
ko‘rsatish,   chizmalarni   chizib   olib   borish   mumkin,   bu   namoyish   etilayotgan   ob'yekt
asosidagi tamoyillarni tushunishni yengillashtiradi.
Namoyish   usulining   ta’limiy   vazifasi   samaradorligi   quyidagilarni   bajara   olishni
ta'minlaydi:   •   ob'yektlarni   to‘g‘ri   tanlash;   •   ta’lim   oluvchilar   e'tiborini   namoyish qilayotgan   hodisaning   muhim   tomonlariga   yo‘naltirish;   •   ta’lim   oluvchilar   namoyish
qilinayotgan ob'yektni yaxshi ko‘rishlari va imkon bo‘yicha na faqat ko‘z, balki barcha
sezish   a’zolari   bilan   qabul   qilish;   •   ta’lim   oluvchilar   e'tiborini   imkoni   boricha
o‘rganilayotgan   ob'yektning   muhim   tomonlariga   jalb   etish;   •   ta’lim   oluvchilarga
o‘rganilayotgan   ob'yekt   sifatlarini   mustaqil   baholash.   Suhbat   pedagog   va   talabaning
o‘zaro   ta'siri   dialog   shaklida   amal   qiladigan   ta’lim   usulidir.   Unda   mavzuning
mazmuniga   mos,   atroflicha   o‘ylangan,   bir-biriga   bog‘liq   savollarni   qo‘yish   va
savollarga   javob   izlash   hamda   javob   qaytarish   yo‘llari   bilan   pedagog   va   talabalar
faoliyati o‘zaro muvofiqlashadi.  Suhbat mohiyati jihatdan ikki turda bo‘ladi:
 evristik suhbat;
   noevristik suhbat.
Evristik   suxbat-talabalarning   tafakkuriga   mo‘ljallangan   usul   bo‘lib,   unda   o‘zaro   ta'sir
pedagog savollari bolalarning javoblari shaklida amal qiladi. Evristik suhbatning qator
ijobiy tomonlari mavjud: ijodiy yo‘l bilan o‘quv materialini o‘rganish; o‘zlashtirishning
individual xarakter kasb etishi. Bu usulning salbiy tomonlari ham bor. Masalan, maruza,
hikoya, vaqtni tejash nuqtai- nazaridan eng samarador usullar sanalsa, vaqtni ko‘p olishi
evristik suhbatning kamchiligidir. Xulosa
Respublikamizning ijtimoiy siyosiy, iqtisodiy, madaniy, marifiy hayotida yuz 
berayotgan islohotlar, O’zbekiston Respublikasining “Ta’lim to’g’risida”gi qonuni, 
“Kadrlash tayyorlash milliy dasturi” hamda uzluksiz ta’lim tizimining barcha 
bosqichlari uchun joriy etilgan ta’limning davlat standartlari, umumiy o’rta ta’limning 
yangi dasturlarining muvaffaqiyatli hal qilishi, tayyorlanayotgan yetuk 
mutaxassislarning sifatiga ham bog’liqdir. Hozirgi kunda kasb-hunar kollejlari 
o’quvchilariga “Informatika va AT” fanini kasbga yo’naltirgan holda o’qitish 
metodikasini pedagogika sohasiga tadbiq qilish bo’yicha respublikamizda olib 
borilayotgan izlanishlar e’tiborga loyiq. Kundalik xabarlar yangiliklar bir necha soniya 
ichida butun dunyoga tarqaladi. Bu esa bugungi kun informatika va axborot 
texnologiyalarining xar bir sohasiga kirib borganligini ko’rsatadi. Predmetlararo 
bog’lanishning turlari shakllari va mazmunini namoyon qilish jarayonida 
o’quvchilarning boshqa fanlarni qanday qanday darajada o’zlashtirganligi aniqlanadi va 
o’rganilayotgan materiallarning mohiyatini to’la va chuqur anglab, tushunib etishni 
ta’minlaydi
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
www.pedagog.uz – Pedagogika ta'lim muassasalari portal
  www.gov.uz – O’zbekiston Respublikasi Davlat Hokimiyati portali.
  www.edu.uz – O’zbekiston Respublikasi Oliy va O’rta maxsus ta'lim vazirligi portal

Informatika va axborot texnologiyalari fanini o‘qitishda zamonaviy texnologiyalar Reja 1 Informatika va axborot texnologiyalari fanini o’qitishda innovatsion yondoshuv asosida darslarni tashkil etish 2 “Tematik izlanish” metodi 3 “Informatika va axborot texnologiyalari” fanini o‘qitishda nazariy,

Informatika va axborot texnologiyalari fanini o’qitishda innovatsion yondoshuv asosida darslarni tashkil etish Darslar tashkil etishda foydalaniladigan metodlar: 5-sinflar uchun “MyART” usuli MyART-”Mening san’atim” yoki “Mening ijodim” usuli o’quvchilarning yashirin iqtidorini namoyon qilish va uni rivojlantirishga qaratilgan. Bu usulni Paint.net yoki Scratch dasturi mavzularida ishlatish mumkin. Misol uchun Paint.net dasturi bo’limi yakunida “Mening oilam shajarasi” yoki “Men o’rgangan dasturlar shajarasi” mavzusida rasm ishlash topshirig’i beriladi. Men bu usulni “Grafik muharrirlarida sohani belgilash amallari” mavzusida qo’lladim.

Ko’rib turganingizdek, bu usulda nafaqat grafikada ishlashni o’rgatasiz,balki o’quvchilarga grafik dasturlar oilasiga qaysi dasturlar va Microsoft Office dasturlar oilasiga qaysi dasturlar mansub ekanligini ham shu o’rinda aytib o’tasiz. “Formulani top” o’yini,yani Word dasturida formulalar yozish mavzusida boshqa fanlar bilan integratsiya ya’ni bog’lanish hosil qilish uchun ishlatish mumkin.  Bosim formulasi — p=  Tezlik formulasi —V=  Yuzani hisoblash formulasi(to’g’ri to’rtburchak uchun) — S=a*b  Hajmni hisoblash formulasi(parallelepiped uchun) —S=2*a*b+2*a*c+2*b*c  Mexanik ish formulasi — A=F · s  Zichlik formulasi — ρ= Bu usulda o’qituvchi formulalarni yaxshi bilishi lozim, chunki o’quvchilar xatolarini topa bilishlari lozim. “Tematik izlanish” metodi Bu usul ma’lum bir mavzular bo’yicha ma’lumotlar izlash usulidir.Bunga ko’ra o’quvchilarga qo’shimcha ravishda uyda mustaqil ma’lumotlar to’plab kelish vazifasi beriladi va keyingi darsda mavzu mustahkamlanadi. Misol uchun:”Elektron pochta” mavzusida:” Eng birinchi yaratilgan elektron pochta” yoki “Axborotlarni himoyalash” mavzusida “Birinchi bo’lib yaratilgan virus” kabi topshiriqlarni berish mumkin. Men ushbu metodni “Axborotli olam muammolari va Internet” mavzusida qo’llaganman hamda o’quvchilar internetga oid internetdan qiziqarli ma’lumotlar yozib kelishdi va do’stlariga ham ulashdi . O’quvchilarni frilanserlikka qiziqtirish uchun hayotiy haqiqatlarni misol keltirish ham yaxshi natija beradi.

8-sinf o’quvchilari uchun “Amaliy mashg’ulot” mavzusida jamoaviy mashg’ulot o’tkazish. Bu usul o’quvchilar fikrlash doirasini kengaytiradi. Jamoalar orasida qaysi jamoa a’zolari taqdimotni a’lo darajada bajarsalar, shu jamoa g’olib deb topiladi. Bu usul o’quvchilarni jamoa bo’lib ishlashga chorlaydi. Hozirgi kunda o’quvchilar texnikani yaxshi biladilar, ulardan yangicha fikrlar tug’iladi. “Loyiha “metodi O’quvchilarning individual yoki guruhlarda belgilangan vaqt davomida, belgilangan mavzu bo’yicha axborot yig’ish, tadqiqot o’tkazish va amalga oshirish ishlarini olib borishidir.

Misol uchun Pythonda grafika oynasi bilan ishlash jarayonida oddiy oynadan ko’ra dizaynga e’tibor berilsa o’quvchilar qiziqishi yanada oshadi. Birinchi holda o’qituvchi o’z dasturini ishlab chiqadi va o’quvchilarga topshiriq beradi. Bu dasturni o’quvchilarga berganingizda ularda yangi g’oyalar paydo bo’ladi. Hozirgi kunda o’quvchilar ongi biznikidan teranroq. Boshqa dasturlarda ham darslar davomida ulardan yangicha g’oyalar chiqishini ko’p bora kuzatamiz. Mana ko’rib turganingizdek, o’quvchilar orqa fon berishlari,oynalarini nomlashlari mumkin. Men bu ma’lumotlarni kiritganimdan maqsad o’quvchilar fikrlaridan o’z tajribamda shuni bildimki,darslik bo’yicha zo’r dars o’tsangiz-u, lekin qo’shimcha ma’lumot bermaydigan o’qituvchining darsidan ko’ra, darslikni ham zo’r tushuntiradigan ham qo’shimcha ma’lumotlar beradigan o’qituvchilar darslariga qiziqishlari yuqori bo’lar ekan. “Informatika va axborot texnologiyalari” fanini o‘qitishda nazariy, amaliy va laboratoriya mashg‘ulotlari o‘tkaziladi. Nazariy mashg‘ulotlar ma'ruza, hikoya, tushuntirish, yo‘riqnoma berish, namoyish, suhbat usullarida olib borilishi mumkin. Ma'ruza - davomli vaqt ichida o‘qituvchi tomonidan katta hajmdagi o‘quv materialini monologik bayon qilishi. Ma'ruza o‘rta umum ta’lim muassasining yuqori sinflarida, litsey va kollejlarda, oliy o‘quv yurtlarida foydalaniladigan ta’lim usuli bo‘lib, unda o‘zaro ta'sir pedagogning bayoni va talabalarning tinglashi, ayrim faktlar, asosiy g‘oya va izlanishlarni yozib olishlari shaklida amal qilgan. Ma’ruza uchun vaqt bolalarning tayyorgarlik daraja o‘quv materiali hajmiga ko‘ra belgilanadi. Ma’ruza jarayonida talabalarning faolligi, tashabbuskorligini oshirish maqsadida pedagog o‘z nutqini ko‘rgazma qurol, darslikda berilgan faktlar, muammo va topshiriqlar bilan uyg‘unlashtiradi. Ma'ruza jarayonida ko‘rgazma quroldagi faktlarni tahlil etadgan talabalar diqqatini tortish, pedagog aytgan qoyida, ta'rif, aniqliklarni darslik materiallariga chog‘ishtirish yo‘llari bilan bolalar faolligi oshiriladi. Shuningdek, o‘quv materialiga oid terminlar izoh berish, ayrim o‘rinlarda talabalarning o‘zlari xulosa chiqarishni taklif etish talabalarning o‘quv biluv faoliyatining samarador amal qilishini