O‘zbekiston Respublikasida yuridik xizmatlar faoliyatining asosiy yo‘nalishlari

Yuklangan vaqt:

08.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

71 KB

Ko'chirib olish

Mavzu: O‘zbekiston Respublikasida yuridik
xizmatlar faoliyatining asosiy yo‘nalishlari
Reja
1-. O`zbekiston Respublikasida yuridik xizmat tizimi
2-. Davlat hokimiyati va boshqaruvi oliy organlarining
yuridik xizmati
3-. Davlat va xo`jalik boshqaruvi organlarining yuridik
xizmati
4- Viloyat, shahar, tuman hokimliklarining
yuridik xizmati
5-. Xo`jalik yurituvchi subyektlarning yuridik xizmati

Davlat hokimiyati va boshqaruvi organlarida hamda xo`jalik yurituvchi
subyektlar faoliyatida huquqiy ishlarni takomillashtirish mustaqil davlatimizda
insonparvar demokratik huquqiy davlatni shakllantirish vazifasi bilan chambarchas
bog`liqdir. Bu vazifani amalga oshirishda davlat organlari va xo`jalik yurituvchi
subyektlarning yuridik xizmati muhim rol o`ynaydi.
Yuridik xizmat xalq xo`jaligining barcha tarmoqlarida, ya`ni ishlab chiqarish
va xo`jalikni boshqarishning hamma bo`g`inlarida, vazirlik, idora, uyushmalarda,
korxona, muassasa va tashkilotlarda, shuningdek hokimliklar, davlat hokimiyati va
boshqaruvining oliy organlarida mavjud. Biroq, davlat hokimiyatining oliy
organlari, davlat va xo`jalik boshqaruvi organlari, shuningdek xo`jalik yurituvchi
subyektlarning faoliyatidagi huquqiy ishlar xususiyatlari, hajmi va yo`nalishlari
bir-biridan muayyan darajada farq qiladi. Shu sababli turli davlat organlari hamda
xo`jalik yurituvchi subyektlar yuridik xizmati faoliyatining mazmun-mohiyatini
aniqlash uchun ushbu masalaga tizimli yondashish talab etiladi. Aynan tizimlilik
fan predmetini o`rganishning usullaridan biri bo`lib hisoblanadi.
Yuridik xizmat tuzilishi, huquqiy maqomi va faoliyati asosiy
yo`nalishlarining o`ziga xos xususiyatlaridan kelib chiqqan holda quyidagi
tizimdan iborat:
a) davlat hokimiyati va boshqaruvi oliy organlarining yuridik xizmati;
b) respublika va mahalliy davlat hamda xo`jalik boshqaruvi organlarining
yuridik xizmati;
v) viloyat, shahar, tuman hokimliklarining yuridik xizmati;
g) xo`jalik yurituvchi subyektlar (korxonalar, muassasalar va tashkilotlar)
yuridik xizmati.

2-. Davlat hokimiyati va boshqaruvi oliy organlarining
yuridik xizmati
O`zbekiston Respublikasi davlat hokimiyati va boshqaruvi oliy organlari
yuridik xizmatini O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi,
O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati, O`zbekiston Respublikasi Vazirlar
Mahkamasi hamda Qoraqalpog`iston Respublikasi Jo`qorg`i Kengesi va Vazirlar
Kengashining yuridik xizmatlari tashkil etadi.
O`zbekiston Respublikasi davlat hokimiyati va boshqaruvi oliy organlari
yuridik xizmatining vazifalari, funksiyasi, huquq va majburiyatlari mazkur
organlar tomonidan tasdiqlangan huquqiy hujjatlar bilan belgilangan.
O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasi yuridik
xizmati
O`zbekiston Respublikasining 2002 yil 12 dekabrdagi “O`zbekiston
Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasi to`g`risida”gi Konstitutsiyaviy
qonuniga, 2004 yil 2 dekabrdagi “O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi
Qonunchilik palatasi deputatining va Senati a`zosining maqomi to`g`risida”gi
hamda 2003 yil 29 avgustdagi “O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi
Qonunchilik palatasining Reglamenti to`g`risida”gi qonunlariga muvofiq
O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasi, uning organlari
va deputatlar faoliyatiga tashkiliy-huquqiy xizmat ko`rsatish O`zbekiston
Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasining Devoni tomonidan amalga
oshiriladi.
O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasining yuridik
xizmati O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi Spikerining
2005 yil 7 apreldagi farmoyishi bilan tasdiqlangan “O`zbekiston Respublikasi Oliy
Majlisi Qonunchilik palatasining Devoni to`g`risida”gi Nizomga muvofiq
Qonunchilik palatasi Devoni tarkibiga kiradi. O`zbekiston Respublikasi Oliy
Majlisi Qonunchilik palatasi yuridik xizmatining asosiy vazifalari va funksiyalari
ham bevosita mazkur Nizomda o`z ifodasini topgan.

O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi yuridik
xizmatining tashkiliy tuzilmasi yuridik bo`lim deb yuritiladi. Yuridik bo`lim
mudir, uning o`rinbosari hamda bo`lim xodimlaridan iborat bo`ladi. Yuridik
bo`lim xodimlarining tuzilmasi, shtatlari, mehnatiga to`lanadigan haq miqdori,
moddiy-texnika ta`minoti sharoitlari, shuningdek ularni saqlashga ketadigan
xarajatlar Qonunchilik palatasi Spikeri tomonidan tasdiqlanadi. Yuridik bo`lim
xodimlarining mehnat munosabatlari Qonunchilik palatasining vakolatlari
muddatiga bog`liq bo`lmaydi.
O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi yuridik
xizmatining asosiy vazifasi mazkur palata faoliyatini huquqiy jihatdan
ta`minlashdan iborat. Qonunchilik palatasi yuridik xizmati faoliyati asosan qabul
qilinayotgan qonun va qaror loyihalarini huquqiy ekspertizadan o`tkazish hamda
Qonunchilik palatasi organlari va deputatlari faoliyatiga yuridik yordam
ko`rsatishga qaratilgan.
O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatining yuridik xizmati
O`zbekiston Respublikasining 2002 yil 12 dekabrdagi “O`zbekiston Respublikasi
Oliy Majlisining Senati to`g`risida”gi Konstitutsiyaviy qonuni, 2004 yil 2
dekabrdagi “O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi
deputatining va Senati a`zosining maqomi to`g`risida”gi hamda 2003 yil 29
avgustdagi “O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatining Reglamenti
to`g`risida”gi qonunlariga muvofiq O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining
Senati, uning organlari hamda senat a`zolari faoliyatiga tashkiliy-huquqiy xizmat
ko`rsatish O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi singari
Senatning Devoni tomonidan amalga oshiriladi.
O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatining yuridik xizmati
O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati Kengashining 2005 yil 18-apreldagi
qarori bilan tasdiqlangan “O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatining
Devoni to`g`risida”gi Nizomga muvofiq Senat Devoni tarkibiga kiradi.
O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati yuridik xizmatining asosiy vazifalari
va funksiyalari ham mazkur Nizomda belgilab qo`yilgan.

O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati yuridik xizmatining tashkiliy
tuzilmasi ham yuridik bo`lim deb yuritiladi va u bo`lim mudiri, mudir o`rinbosari
hamda bo`lim xodimlaridan tashkil topgan. Ular Senat Raisi tomonidan lavozimiga
tayinlanadi hamda lavozimidan ozod qilinadi. Yuridik bo`lim xodimlarining
mehnat munosabatlari Senat vakolati muddatiga bog`liq bo`lmaydi.
O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati yuridik xizmatining ham asosiy
vazifasi Senat faoliyatini huquqiy jihatdan ta`minlashdan iborat. Senat yuridik
xizmati faoliyatining asosiy yo`nalishlari Qonunchilik palatasi tomonidan Senatga
taqdim etilgan qonunlar loyihalari va Senat qarorlari yuzasidan huquqiy ekspertiza
o`tkazish hamda Senat organlari va senatorlar faoliyatiga yuridik yordam
ko`rsatishdan iborat.
O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi yuridik xizmati
O`zbekiston Respublikasining Vazirlar Mahkamasi mamlakatimizda
iqtisodiyotning, ijtimoiy va ma`naviy sohalarni samarali faoliyatiga rahbarlikni,
O`zbekiston Respublikasi qonunlari, O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining
qarorlari, O`zbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlari, qarorlari va
farmoyishlari ijrosini ta`minlovchi ijro etuvchi hokimiyat organi bo`lganligi tufayli
uning faoliyatini yuridik xizmatsiz tashkil etib bo`lmaydi.
O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi yuridik xizmatining huquqiy
maqomi O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004 yil 2 dekabrdagi
“O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi Apparatining funksional
bo`limlari to`g`risidagi nizomlarni tasdiqlash haqida”gi Qarori bilan tasdiqlangan
“O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi Apparatining Yuridik bo`limi
to`g`risida”gi Nizomda belgilab qo`yilgan.
Yuridik bo`lim O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi, uning
Prezidiumi, shuningdek O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi Apparati
faoliyatini huquqiy jihatdan ta`minlovchi O`zbekiston Respublikasi Hukumati
Apparatining funksional tarkibiy bo`linmasi hisoblanadi.

Yuridik bo`lim o`z faoliyatini O`zbekiston Respublikasining Bosh vaziri
rahbarligida amalga oshiradi va O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi
Apparati Rahbariga bo`ysunadi.
O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi yuridik xizmatining tashkiliy
tuzilmasi ham yuridik bo`lim sifatida tashkil etilgan bo`lib, bo`limning tuzilmasiga
bo`lim mudiri, ikkita bosh mutaxassis va bitta yetakchi mutaxassis, shuningdek I
toifali ish yurituvchi-kotiba kiradi. Yuridik bo`lim tuzilmasi O`zbekiston
Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan tasdiqlanadi. Bo`lim ishlariga
rahbarlik mudir tomonidan amalga oshiriladi.
O`zbekiston Respublikasi Prezidentining 2005 yil 25 iyuldagi “O`zbekiston
Respublikasi Vazirlar Mahkamasining ijro etuvchi tuzilmasini qisman o`zgartirish
to`g`risida”gi PQ-131-son Qaroriga muvofiq Vazirlar Mahkamasining ijro etuvchi
tuzilmasining yuridik bo`limida yuriskonsultlar uchun beshta shtat birligi
ajratilgan.
O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi yuridik xizmatining asosiy
vazifalari qonunlar va boshqa normativ-huquqiy hujjatlar loyihalarini yuridik
ekspertizadan o`tkazish hamda O`zbekiston Respublikasi Hukumati Apparatining
faoliyatida qonuniylikni ta`minlashdan iborat.
Qoraqalpog`iston Respublikasi Jo`qorg`i Kengesi va Vazirlar Kengashi
yuridik xizmatlari
Qoraqalpog`iston Respublikasi Jo`qorg`i Kengesi yuridik xizmati “davlat-
huquq bo`limi” deb nomlangan bo`lib, uning Kotibiyati tarkibiga kiradi.
Bo`limning vazifalari, huquqlari va vakolatlari Qoraqalpog`iston Respublikasi
Jo`qorg`i Kengesi Prezidiumining 2005 yil 22 iyundagi 25-son Qarori bilan
tasdiqlangan “Qoraqalpog`iston Respublikasi Jo`qorg`i Kengesi Kotibiyati
to`g`risida Nizom”da belgilab qo`yilgan.
Qoraqalpog`iston Respublikasi Jo`qorg`i Kengesi davlat-huquq bo`limining
funksiyalari O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalari yuridik
bo`limlarining funksiyalariga o`xshashdir.

Qoraqalpog`iston Respublikasi Vazirlar Kengashida yuridik xizmat
vazifalarini bajarish Qoraqalpog`iston Respublikasi Vazirlar Kengashi Raisi
Kotibiyatining huquqni muhofaza qiluvchi organlar, harbiy xizmatga chaqirish va
favqulodda vaziyatlar masalalari bo`yicha guruhi zimmasiga yuklatilgan. Mazkur
guruh xodimlarining xizmat vazifalari Qoraqalpog`iston Respublikasi Vazirlar
Kengashi Raisi tomonidan belgilangan. Guruhning yuridik xizmatga oid
vakolatlari doirasiga, jumladan, quyidagilarni kiritish mumkin: Qoraqalpog`iston
Respublikasi Vazirlar Kengashi Raisiga Qoraqalpog`iston Respublikasi Ichki
ishlar vazirligi, Adliya vazirligi, Bojxona boshqarmasi, Prokuraturasi, Milliy
xavfsizlik xizmati, Oliy va Xo`jalik sudlari faoliyatlarini muvofiqlashtirish
bo`yicha takliflar kiritadi; Vazirlar Kengashi tarmoq bo`limlari tomonidan davlat
va shartnoma intizomiga rioya qilish, o`zgalar mulkini talon-toroj qilishga, sifatsiz
mahsulotlar chiqarilishiga, ma`muriy, mehnat, uy-joy va boshqa qonunchilikning
buzilishga qarshi kurashni tashkil qilishga qaratilgan chora-tadbirlarni ishlab
chiqishda ishtirok etish; Qoraqalpog`iston Respublikasi Vazirlar Kengashining
barcha qaror va farmoyishlari loyihalarini O`zbekiston Respublikasining amaldagi
qonunchiligiga muvofiqligini ta`minlash; qaror va farmoyishlar loyihalarini ko`rib
chiqish va viza qo`yish, amaldagi qonunchilikni hamda vazirliklar va idoralarda,
shahar, tuman hokimiyatlarida huquqiy ishlarni takomillashtirish bo`yicha takliflar
tayyorlash; shahar, tuman hokimiyatlarining yuridik xizmatlari faoliyatini
muvofiqlashtirish va h.k.
3-§. Davlat va xo`jalik boshqaruvi organlarining yuridik
xizmati
Respublika davlat boshqaruvi organlariga vazirliklar, davlat qo`mitalari,
qo`mitalar, agentliklar, shuningdek ular huzurida va O`zbekiston Respublikasi
Vazirlar Mahkamasi huzurida tashkil etiladigan davlat boshqaruvi tuzilmalari
kiradi. O`zbekiston Respublikasi Iqtisodiyot vazirligi, Moliya vazirligi, Qishloq va
suv xo`jaligi vazirligi, Davlat mulkini boshqarish davlat qo`mitasi, Davlat

statistika qo`mitasi, Matbuot va axborot agentligi, Aloqa va axborotlashtirish
agentligi, Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Davlat zaxiralarini boshqarish qo`mitasi,
Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Din ishlari bo`yicha qo`mita, Davlat mulki
qo`mitasi huzuridagi Qimmatli qog`ozlar bozori faoliyatini muvofiqlashtirish va
nazorat qilish markazi, Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Fan va texnologiyalar
markazi, Vazirlar Mahkamasi huzuridagi O`zbekiston neft mahsulotlari va gazdan
foydalanishni nazorat qilish davlat inspeksiyasi, Vazirlar Mahkamasi huzuridagi
Davlat don inspeksiyasi va shu kabilar davlat boshqaruvi organlarini tashkil etadi.
Respublika davlat boshqaruvi organlarining asosiy vazifalari va funksiyalari
quyidagilardan iborat:
O`zbekiston Respublikasi qonunlari, O`zbekiston Respublikasi
Prezidentining farmonlari va qarorlari hamda boshqa normativ-huquqiy hujjatlarni
amalda ro`yobga chiqarilishini, ularning ijrosi ustidan ta`sirchan nazorat amalga
oshirilishini ta`minlash;
tashqi va ichki siyosatni amalga oshirish, davlatning tashqi va ichki
xavfsizligini ta`minlash;
mamlakatni strategik rivojlantirishning ustuvor yo`nalishlarini belgilash,
davlatning maqsadli dasturlarini ishlab chiqish hamda ularni amalga oshirishni
tashkil qilish, iqtisodiy islohotlarni ro`yobga chiqarish borasidagi chora-tadbirlarni
amalga oshirish;
insonning konstitutsiyaviy huquqlari va erkinliklarini, aholining ta`lim,
tibbiy xizmat, ijtimoiy ta`minotga bo`lgan huquqlarini ta`minlash va himoya qilish,
mehnat bozorini tartibga solish, ijtimoiy sohada umumdavlat boshqaruv tizimi
faoliyatini boshqarish va muvofiqlashtirish;
tegishli huquqiy muhitni yaratish, litsenziyalash, sertifikatlashtirish va
standartlashtirish orqali xo`jalik yurituvchi subyektlar faoliyatini davlat tomonidan
tartibga solish;
soliqlar, bojxona to`lovlarini yig`ish, davlat daromadlarini taqsimlash yo`li
bilan xazinaga oid vazifalarni amalga oshirish.

O`zbekiston Respublikasi Prezidentining 2003 yil 22 dekabrdagi “Xo`jalik
boshqaruv organlari tizimini takomillashtirish to`g`risida”gi 3366-sonli Farmoniga
muvofiq quyidagi asosiy tashkiliy-huquqiy shakllarda tashkil etiladigan xo`jalik
birlashmalari xo`jalik boshqaruvi organlari hisoblanadi:
- tarkibiga kiruvchi korxonalarning xo`jalik birlashmasiga tegishli bo`lgan
aksiya paketlari orqali ana shu korxonalarning xo`jalik boshqaruvini amalga
oshiruvchi aksiyadorlik kompaniyalari, shu jumladan davlat-aksiyadorlik
kompaniyalari;
- muassis-korxonalar tomonidan ular faoliyatiga ko`maklashish uchun
muassis-korxonalarning aksiyalari paketlarini boshqarish huquqisiz ayrim umumiy
vazifalarni ularga topshirish yo`li bilan ixtiyoriylik asosida tashkil qilinadigan
uyushmalar.
Uyushmalar, kompaniyalar va boshqalar xo`jalik boshqaruvi organlari bo`lib
hisoblanadi. Bularga “O`zbekiston temir yo`llari” davlat-aksiyadorlik
kompaniyasi, “O`zbekneftgaz” milliy xolding kompaniyasi, “O`zbek ipagi”
uyushmasi, “O`zbekcharmpoyabzal” uyushmasi, “O`zdonmahsulot” aksiyadorlik
kompaniyasi, “O`zqishloqxo`jalikmashlizing” aksiyadorlik lizing kompaniyasi va
boshqalar misol bo`la oladi.
Xo`jalik boshqaruvi organlarining asosiy vazifalari va funksiyalari
quyidagilardan iborat:
tarmoq va iqtisodiyot sohalarini barqaror rivojlantirishning istiqbolli
strategiyasini belgilash;
marketing tadqiqotlarini tashkil etish, ichki va tashqi bozorlarda
raqobatbardosh mahsulotlarning yangi turlarini ishlab chiqarishni (ishlar,
xizmatlarni) o`zlashtirish, ularning jahon bozorlariga kirib borishiga
ko`maklashish;
korxonalarni modernizatsiya qilish va texnologik jihatdan qayta jihozlash,
ushbu maqsadlarga xorijiy investitsiyalarni keng jalb qilishda yordam berish;
ular tarkibiga kiruvchi korxonalar va tashkilotlarga axborot xizmatlari
ko`rsatish;

kadrlar tayyorlash, qayta tayyorlash va malakasini oshirishni tashkil qilish.
Xo`jalik boshqaruvi organlariga davlat boshqaruvi organlarining vakolatlari
berilmagan. Shuningdek xo`jalik boshqaruv organlari o`zlarining tarkibiga
kiruvchi korxonalar faoliyatiga ma`muriy tartibda aralashish huquqiga ega emaslar.
Respublika davlat va xo`jalik boshqaruvi organlariga yuklatilgan
vazifalarning bajarilishini huquqiy jihatdan ta`minlash maqsadida mazkur
organlarning tashkiliy tuzilmasida yuridik xizmat faoliyati tashkil etiladi. Masalan,
O`zbekiston Respublikasi Davlat mulkini boshqarish davlat qo`mitasida -
shartnoma-huquq boshqarmasi, O`zbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy
aloqalar, investitsiyalar va savdo vazirligida, Qishloq va suv xo`jaligi vazirligida,
“O`zbekiston temir yo`llari” davlat aksiyadorlik kompaniyasi va “O`zbekiston
havo yo`llari” milliy avia kompaniyasida - yuridik boshqarma, Davlat bojxona
qo`mitasida- huquqiy boshqarma, Davlat soliq qo`mitasida-huquqiy bo`lim tashkil
etilgan. O`zbekiston Respublikasi Sog`liqni saqlash vazirligining Nazorat
inspeksiyasida - yetakchi nazoratchi yurist, “O`zkimyosanoat” davlat-aksiyadorlik
kompaniyasida bosh yuridik maslahatchi va “Transport va transport
kommunikatsiyalari” uyushmasida esa yuriskonsult lavozimlari joriy etilgan.
Davlat va xo`jalik boshqaruvi organlarining yuridik xizmati o`z faoliyatini
ikki yo`nalishda amalga oshiradi. Birinchisi – yuridik xizmat vazifalarini bevosita
boshqaruv organining markaziy (ijroiya, ishchi) apparatida amalga oshirish,
ikkinchisi – boshqaruv organiga bo`ysunuvchi yoki tarkibiga kiruvchi xo`jalik
yurituvchi subyektlar yuridik xizmatiga rahbarlik qilish.
Respublika davlat boshqaruvi organlari yuridik xizmatining maqomi
O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1993 yil 2 martdagi 118-sonli
Qarori bilan tasdiqlangan “O`zbekiston Respublikasining davlat boshqaruv
organlari va korxonalardagi yuridik xizmat to`g`risida”gi Nizom bilan belgilab
qo`yilgan. Mazkur Nizom davlat boshqaruvi organlari yuridik xizmatining
maqomini belgilab beruvchi asosiy normativ-huquqiy hujjat bo`lsa, xo`jalik
boshqaruvi organlari yuridik xizmati uchun namunaviy nizom bo`lib hisoblanadi.
Bunga sabab hozirgi paytgacha xo`jalik boshqaruvi organlari yuridik xizmatini

tartibga soluvchi maxsus normativ-huquqiy hujjat qabul qilingan emas. Shuning
uchun ham xo`jalik boshqaruvi organlari yuridik xizmatining huquqiy maqomi ana
shu organlarning ichki hujjatlari bilan belgilab beriladi.
Respublika boshqaruv organlari yuridik xizmatining huquqiy maqomi va
faoliyatining asosiy yo`nalishlarini O`zbekiston Respublikasi Davlat bojxona
qo`mitasi va “O`zbekiston havo yo`llari” milliy aviakompaniyasi misolida ko`rib
chiqamiz.
O`zbekiston Respublikasi Davlat bojxona qo`mitasi huquqiy
boshqarmasining faoliyati qo`mita raisi buyrug`i bilan tasdiqlangan Nizom hamda
boshqarma xodimlari xizmat vazifalari taqsimoti bilan tartibga solinadi. Nizomda
umumiy qoidalar, boshqarmaning asosiy vazifalari va funksiyalari, huquqlari
belgilangan. Huquqiy boshqarma tarkibiga 3 ta – xalqaro bojxona huquqi, bojxona
huquqi, huquqiy, qonunchilik va bojxona faoliyatiga oid normativ hujjatlarni
tizimlashtirish bo`limlari kiradi.
Davlat bojxona qo`mitasining huquqiy boshqarmasi bojxona ishi
yo`nalishida tayyorlangan barcha normativ-huquqiy hujjatlarning loyihalarini,
shuningdek huquqiy mazmundagi davlatlararo hujjatlar loyihalarini huquqiy
ekspertizadan o`tkazadi, ularni ishlab chiqishda ishtirok etadi, qonunchilik va
bojxona ishiga oid normativ hujjatlarni tizimlashtirish ishlarini yuritadi hamda
Davlat bojxona qo`mitasi va uning tizimlarida qonunchilikka to`g`ri amal
qilinishini nazorat qilib boradi.
“O`zbekiston havo yo`llari” milliy aviakompaniyasi yuridik boshqarmasi
to`g`risidagi Nizom aviakompaniya Bosh direktori tomonidan tasdiqlangan.
Yuridik boshqarma tarkibiga – sud-huquq, shartnomaviy ishlar va talabnoma
bo`limlari kiradi. Yuridik boshqarma aviakompaniya direksiyasining mustaqil
tarkibiy tuzilmasi hisoblanib, bevosita Bosh direktorga bo`ysunadi.
Yuridik boshqarma to`g`risidagi Nizom va undagi yuridik xizmatning
vazifalari, huquqlari va mas`uliyati O`zbekiston Respublikasi Vazirlar
Mahkamasining 1993 yil 2 martdagi 118-sonli Qarori bilan tasdiqlangan
“O`zbekiston Respublikasining davlat boshqaruv organlari va korxonalardagi

yuridik xizmat to`g`risida”gi Nizom asosida, tarmoqning o`ziga xos xususiyatlari
hisobga olinib ishlab chiqilgan va belgilangan.
Nizomda aviakompaniya tarkibiy tuzilmalari va korxonalarining yuridik
xizmati xodimlarini lavozimlarga tayinlash va ozod qilish yuridik boshqarma bilan
kelishilgan holda amalga oshirilishi belgilab qo`yilgan.
Respublika davlat va xo`jalik boshqaruvi organlari yuridik xizmatining
shtatlari bir-biridan tubdan farq qiladi. Bu bevosita davlat va xo`jalik boshqaruvi
organlariga yuklatilgan vazifalarni bajarish bilan bog`liq bo`lgan huquqiy
ishlarning hajmidan hamda xususiyatidan kelib chiqqan holda belgilanadi.
Masalan, O`zbekiston Respublikasi Prezidentining 2005 yil 26 iyuldagi
“O`zbekiston Respublikasi tashqi iqtisodiy aloqalar, investitsiyalar va savdo
vazirligi faoliyatini tashkil etish to`g`risida”gi 136-sonli Qaroriga muvofiq
vazirlikning yuridik boshqarmasiga yuriskonsultlar uchun o`nta shtat birligi
ajratilgan.
O`zbekiston Respublikasi Prezidentining 2005 yil 2 maydagi “O`zbekiston
Respublikasi Monopoliyadan chiqarish, raqobat va tadbirkorlikni qo`llab-
quvvatlash davlat qo`mitasi faoliyatini tashkil qilish to`g`risida”gi PQ-66-sonli
Qaroriga muvofiq davlat qo`mitasining markaziy apparati tuzilmasidagi yuridik
boshqarmaga to`rtta shtat birligi ajratilgan.
O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004 yil 5 martdagi
“O`zkommunxizmat” agentligi faoliyatini takomillash-tirish chora-tadbirlari
to`g`risida”gi 110-sonli Qaroriga muvofiq agentlik markaziy apparatining
tuzilmasida bitta yuriskonsult shtati joriy etilgan.
O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004 yil 17 martdagi
“O`zbekkino” Milliy agentligi faoliyatini tashkil etish to`g`risida”gi 266-sonli
Qaroriga muvofiq agentlikning markaziy apparati tuzilmasida bitta yurist shtati
joriy etilgan. Agentlikning hududiy bo`limlarining namunaviy tuzilmasida yuridik
xizmat xodimi uchun shtat birligi belgilanmagan.
O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004 yil 23 apreldagi
“O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Din ishlari bo`yicha

qo`mita faoliyatini yanada takomillashtirish to`g`risida”gi 196-sonli hamda 2004
yil 14 apreldagi “O`zbekiston Respublikasining gidrometeorologiya xizmatini
takomillashtirish to`g`risida”gi 183-sonli qarorlarida Vazirlar Mahkamasi
huzuridagi Din ishlari bo`yicha qo`mita apparati hamda Gidrometeorologiya
xizmati markazi markaziy apparatining tuzilmalarida yuridik xizmat xodimlari
uchun shtat birligi belgilanmagan.
O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004 yil 25 martdagi
“O`zbekengilsanoat” davlat-aksiyadorlik kompaniyasi boshqaruv tuzilmasini
takomillashtirish va respublika yengil sanoatini yanada rivojlantirishni
rag`batlantirish chora-tadbirlari to`g`risida”gi 141-sonli Qaroriga muvofiq
kompaniyaning ijro etuvchi apparati tuzilmasidagi yuridik bo`limga ikkita shtat
birligi ajratilgan.
O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004 yil 23 yanvardagi
“Kimyo sanoati korxonalarini boshqarish tuzilmasini takomillashtirish va qishloq
xo`jaligi agrokimyo xizmati ko`rsatishni yaxshilash chora-tadbirlari to`g`risida”gi
33-sonli qaroriga muvofiq “O`zkimyosanoat” davlat-aksiyadorlik kompaniyasining
ijro etuvchi apparati tuzilmasida bitta bosh yuridik maslahatchi shtati joriy etilgan.
O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004 yil 12 oktabrdagi
“O`zbekiston Transport va transport kommunikatsiyalari uyushmasi faoliyatini
tashkil etish chora-tadbirlari to`g`risida”gi 470-sonli qaroriga muvofiq
uyushmaning ijro etuvchi apparati tuzilmasiga yuridik maslahatchi uchun bitta
shtat birligi berilgan.
Respublika davlat va xo`jalik boshqaruvi organlariga yuklatilgan vazifalar
ularning joylardagi tuzilmalari bo`lmish mahalliy boshqaruv organlari tomonidan
amalga oshiriladi. Viloyatlardagi Qishloq va suv xo`jaligi boshqarmalari hamda
tumanlardagi Qishloq va suv xo`jaligi bo`limlari, Davlat soliq boshqarmalari va
inspeksiyalari, Yer resurslari va davlat kadastri boshqarmalari va bo`limlari,
Avtomobil va daryo transporti agentligining hududiy bo`limlari mahalliy davlat
boshqaruvi organlarini tashkil etadi.

Xo`jalik boshqaruvi organlarining joylardagi tuzilmalari esa mahalliy
xo`jalik boshqaruvi organlarini tashkil etadi. Masalan, Qoraqalpog`iston
Respublikasi va viloyatlardagi “Pilla” aksiyadorlik birlashmalari, “Toshkentnon”
uyushmasi va shu kabilar mahalliy xo`jalik boshqaruvi organlari hisoblanadi.
Ayrim respublika xo`jalik boshqaruvi organlari faoliyatining xususiyatidan kelib
chiqqan holda ma`muriy hududlarda, ya`ni joylarda o`zlarining tuzilmalariga ega
bo`lishmaydi. Masalan, “Transport va transport kommunikatsiyalari” uyushmasi,
“O`zeltexsanoat” uyushmasi hamda “O`zkimyosanoat” davlat-aksiyadorlik
kompaniyalari ma`muriy xududlarda o`zlarining tuzilmalariga ega emas. Aksariyat
hollarda ma`muriy hududlarda ularning muassislari bo`lgan xo`jalik yurituvchi
subyektlar joylashgan bo`ladi. Masalan, “O`zeltexsanoat” uyushmasi
qatnashchilari bo`lgan “Foton”, “Algoritm” va “Oniks” ochiq aksiyadorlik
jamiyatlari Toshkent shahrida joylashgan bo`lsa, “Sino” ochiq aksiyadorlik
jamiyati Samarqand shahrida, “Elektromash” ochiq aksiyadorlik jamiyati esa
Farg`ona viloyatida joylashgan.
Ba`zi xo`jalik boshqaruvi organlari respublika miqyosida emas, balki
muayyan hudud miqyosida tuzilgan bo`lishi mumkin. Masalan, O`zbekiston
Respublikasi Prezidentining 2006 yil 11 yanvardagi “Toshkent shahrida yo`lovchi
transportini tashkil etish tizimini yanada takomillashtirish to`g`risida”gi Farmoniga
muvofiq “Toshshahartransxizmat” uyushmasi tashkil etildi va farmonda mazkur
uyushma Toshkent shahar yo`lovchi transporti sohasida ishlayotgan xo`jalik
jamiyatlari, davlat, xususiy va boshqa tashkilotlarni shartnoma asosida
birlashtirishi belgilab qo`yildi. Bu esa “Toshshahartransxizmat” uyushmasi
Toshkent shahar hududi miqyosida tashkil etilgan xo`jalik boshqaruvi organi
ekanligidan dalolat beradi.
Mahalliy davlat va xo`jalik boshqaruvi organlarining faoliyatini huquqiy
jihatdan ta`minlash uchun ularning tuzilmasida ham yuridik xizmat faoliyati
tashkil etiladi. Masalan, O`zbekiston Respublikasi Monopoliyadan chiqarish,
raqobat va tadbirkorlikni qo`llab-quvvatlash davlat qo`mitasining hududiy
boshqarmalarining namunaviy tuzilmasida yuriskonsult lavozimi joriy etilgan

bo`lsa, viloyat qishloq va suv xo`jaligi boshqarmalari apparatining namunaviy
tuzilmasida yuridik bo`lim mavjud bo`lib yuriskonsultlar uchun uchta shtat birligi
ajratilgan. Viloyatlar va Toshkent shahar Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza
qilish bosh boshqarmalarining yuridik xizmat ko`rsatuvchi tuzilmasi tashkiliy-
huquqiy bo`lim deb yuritiladi va mazkur bo`limga ikkitadan uchtagacha shtat
birligi ajratilgan.
Biroq ayrim mahalliy davlat boshqaruvi organlari apparatining tashkiliy
tuzilmasida yuridik xizmat faoliyati joriy etilmagan. Masalan, viloyatlar va
Toshkent shahar madaniyat va sport ishlari boshqarmalarining namunaviy
tuzilmasida, O`zbekiston Respublikasi tashqi iqtisodiy aloqalar, investitsiyalar va
savdo vazirligi hududiy boshqarmalarining namunaviy tuzilmasida hamda
“O`zbekkino” Milliy agentligi hududiy bo`limlarining namunaviy tuzilmasida
yuridik xizmat xodimlari uchun shtat birligi nazarda tutilmagan.
Mahalliy davlat boshqaruvi organlari tuzilmasida yuridik xizmat xodimlari
uchun shtat birligini joriy etish yoki etmaslik masalasi u yerdagi huquqiy
ishlarning hajmidan kelib chiqqan holda belgilanadi.
4-§ Viloyat, shahar, tuman hokimliklarining
yuridik xizmati
Viloyat, shahar va tuman hokimliklarida huquqiy ishlarni amalga
oshirish uchun yuridik xizmat tashkil qilinadi. Viloyatlar va Toshkent shahar
hokimliklarida ilgari huquqiy ishlarni olib borish Huquqni muhofaza qiluvchi
organlar, harbiy safarbarlik va favqulodda vaziyatlar masalalari bo`yicha guruh
zimmasiga yuklatilgan edi. Viloyat hokimliklarida boshqaruv apparati tashkiliy
tuzilmalarining faoliyatini takomillashtirish hamda ularga yuklangan
funksiyalarning bajarilishi uchun zarur shart-sharoitlarni ta`minlash maqsadida
O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004 yil 5 yanvardagi “Davlat
boshqaruvi hududiy organlari tuzilmasini takomillashtirish to`g`risida”gi Qarori
hamda O`zbekiston Respublikasi Prezidentining 2005 yil 10 avgustdagi “Toshkent

shahar hokimligi boshqaruv apparati tuzilmasini tasdiqlash to`g`risida”gi Qarori
bilan viloyat va Toshkent shahar hokimliklarida yuridik xizmatni Huquqni
muhofaza qiluvchi organlar, harbiy safarbarlik va favqulodda vaziyatlar masalalari
bo`yicha guruh emas, balki hokimlik boshqaruv apparatining tuzilmasida nazarda
tutilgan yuriskonsult bajarishligi belgilab qo`yildi. Bundan tashqari ushbu qarorga
muvofiq hokimlik boshqaruv apparatidagi yuriskonsult o`z funksiyalarini
bajarishda faqat bevosita hokimga bo`ysunishi qat`iy belgilab qo`yildi.
Mahalliy davlat hokimiyati organlari yuridik xizmatining faoliyati asosan
normativ-huquqiy hujjatlarni qabul qilishda qonuniylikni ta`minlash, shartnomaviy
munosabatlarni tartibga solish hamda mahalliy davlat hokimiyati organlarining
huquq va qonuniy manfaatlarini sudda va boshqa organlarda himoya qilishga
qaratilgan.
O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1998 yil 24 apreldagi
177-sonli Qarori bilan mahalliy hokimiyat organlarining ishini huquqiy ta`minlash
maqsadida tuman va shahar hokimliklari apparati tuzilmasida yurist lavozimi joriy
etildi.
Viloyat, tuman va shahar hokimliklari yuridik xizmatining
huquqiy maqomini tartibga soluvchi maxsus normativ-huquqiy hujjat mavjud
emas. Hozirgi paytda mahalliy davlat hokimiyati organlari yuridik xizmatining
huquqiy maqomi shu organlarning ichki hujjatlari bilan belgilanadi. Mazkur
hujjatlarga hokimlikning yuridik bo`limi to`g`risidagi nizom yoki yuridik xizmat
xodimining mansab yo`riqnomasi kiradi.
5-§. Xo`jalik yurituvchi subyektlarning yuridik xizmati
O`zbekiston mustaqillikka erishgandan keyin o`tgan davr mobaynida
mamlakatimizda kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirishga alohida
e`tibor berilmoqda. Natijada, tashkiliy huquqiy shakli aksiyadorlik jamiyatlari,
mas`uliyati cheklangan jamiyat, qo`shimcha mas`uliyatli jamiyat, xususiy korxona
hamda xo`jalik shirkatlari ko`rinishida bo`lgan korxona va tashkilotlarning soni bir

necha yuz baravarga ko`paydi. Ularning faoliyatida qonunchilikni ta`minlash,
shartnoma va mehnat intizomiga rioya qilish ustidan nazorat qilish, mulkni
saqlashni huquqiy vositalar orqali ta`minlash hamda boshqa huquqiy ishlarni
amalga oshirishda yuridik xizmatning roli muhim ahamiyat kasb etmoqda.
Xo`jalik yurituvchi subyekt yuridik xizmatining huquqiy maqomi
O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1993 yil 2 martdagi qarori
bilan tasdiqlangan “O`zbekiston Respublikasining davlat boshqaruv organlari va
korxonalardagi yuridik xizmat to`g`risida”gi Nizom hamda O`zbekiston
Respublikasining 1998 yil 29 avgustdagi “Xo`jalik yurituvchi subyektlar
faoliyatining shartnomaviy-huquqiy bazasi to`g`risida”gi Qonun bilan belgilab
qo`yilgan.
Hozirgi paytda xo`jalik yurituvchi subyekt shtat jadvalida nazarda tutilgan
yuridik xizmat xodimlarining soni juda ozchilikni tashkil etadi. Ayni paytda
faoliyat yuritayotgan xo`jalik yurituvchi subyektlarning aksariyati doimiy ravishda
yuriskonsult xizmatidan foydalanish imkoniyatiga ega emas. Buning ham
obyektiv, ham subyektiv sabablari mavjud.
Obyektiv sabablar jumlasiga – yuristlar sonining respublikamizda kamligi,
barcha korxonalarda ham doimiy ravishda yuridik xizmat xodimlariga haq to`lash
imkoniyati yo`qligi, shuningdek yuridik xizmat xodimlari maoshlarining kamligi
kiradi.
Subyektiv sabablarga esa – korxona rahbarlarining yuridik xizmatga yuzaki
qarab uni mustahkamlashga e`tibor bermasligi, yuristlarning ko`pchiligida asosan
prokuratura, sud va boshqa huquqni muhofaza qiluvchi organlarda ishlash ishtiyoqi
ko`pligi va yuridik xizmatga bepisandalik bilan qarashlari kiradi.
Shuning uchun xo`jalik yurituvchi subyektlar asosan advokatlar hay`atlari,
advokatlik firmalari hamda advokatlik byurolarida faoliyat olib borayotgan
advokatlarning xizmatlaridan ko`proq foydalanmoqdalar. Biroq advokatura
instituti tomonidan xo`jalik yurituvchi subyektlarga ko`rsatiladigan yuridik xizmat
yuridik xizmatning barcha yo`nalishlarini qamrab ololmayapti va asosan

shartnoma loyihalarini tuzish, ularni huquqiy ekspertizadan o`tkazish hamda sudda
vakillik qilish bilan cheklanib qolmoqda.
Xo`jalik yurituvchi subyektlar yuridik xizmatining vazifalariga asosan ular
faoliyatini huquqiy ta`minlanishini tashkil etish, talabnoma-da`vo ishlarini yuritish,
mehnat intizomini mustahkamlash, mulkni saqlash bo`yicha huquqiy ishlarni
yo`lga qo`yish, korxona xodimlarining yuridik o`quvini tashkil etish kabilar kiradi.
Xo`jalik yurituvchi subyektlar o`z faoliyatlarining xususiyatidan hamda
huquqiy ishlarning hajmidan kelib chiqqan holda yuridik xizmat xodimi uchun
shtat birligi ajratish yoki ajratmaslik masalasini mustaqil hal etadilar. Agarda
xo`jalik yurituvchi subyekt davlat organining qarori asosida tashkil etiladigan
bo`lsa, unda uning tuzilmasida yuridik xizmat xodimi uchun shtat birligini ajratish
yoki ajratmaslik masalasini shu organning o`zi hal etadi. Masalan, O`zbekiston
Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004 yil 31 maydagi “Tovar-xom ashyo
birjalari faoliyatini takomillashtirishga doir qo`shimcha chora-tadbirlar
to`g`risida”gi 251-sonli qaroriga muvofiq “O`zbekiston Respublikasi tovar-xom
ashyo birjasi” aksiyadorlik jamiyatining tashkiliy tuzilmasida yuridik bo`lim
xodimlari uchun ikkita shtat birligi ajratilgan.

Mavzu: O‘zbekiston Respublikasida yuridik xizmatlar faoliyatining asosiy yo‘nalishlari Reja 1-. O`zbekiston Respublikasida yuridik xizmat tizimi 2-. Davlat hokimiyati va boshqaruvi oliy organlarining yuridik xizmati 3-. Davlat va xo`jalik boshqaruvi organlarining yuridik xizmati 4- Viloyat, shahar, tuman hokimliklarining yuridik xizmati 5-. Xo`jalik yurituvchi subyektlarning yuridik xizmati

Davlat hokimiyati va boshqaruvi organlarida hamda xo`jalik yurituvchi subyektlar faoliyatida huquqiy ishlarni takomillashtirish mustaqil davlatimizda insonparvar demokratik huquqiy davlatni shakllantirish vazifasi bilan chambarchas bog`liqdir. Bu vazifani amalga oshirishda davlat organlari va xo`jalik yurituvchi subyektlarning yuridik xizmati muhim rol o`ynaydi. Yuridik xizmat xalq xo`jaligining barcha tarmoqlarida, ya`ni ishlab chiqarish va xo`jalikni boshqarishning hamma bo`g`inlarida, vazirlik, idora, uyushmalarda, korxona, muassasa va tashkilotlarda, shuningdek hokimliklar, davlat hokimiyati va boshqaruvining oliy organlarida mavjud. Biroq, davlat hokimiyatining oliy organlari, davlat va xo`jalik boshqaruvi organlari, shuningdek xo`jalik yurituvchi subyektlarning faoliyatidagi huquqiy ishlar xususiyatlari, hajmi va yo`nalishlari bir-biridan muayyan darajada farq qiladi. Shu sababli turli davlat organlari hamda xo`jalik yurituvchi subyektlar yuridik xizmati faoliyatining mazmun-mohiyatini aniqlash uchun ushbu masalaga tizimli yondashish talab etiladi. Aynan tizimlilik fan predmetini o`rganishning usullaridan biri bo`lib hisoblanadi. Yuridik xizmat tuzilishi, huquqiy maqomi va faoliyati asosiy yo`nalishlarining o`ziga xos xususiyatlaridan kelib chiqqan holda quyidagi tizimdan iborat: a) davlat hokimiyati va boshqaruvi oliy organlarining yuridik xizmati; b) respublika va mahalliy davlat hamda xo`jalik boshqaruvi organlarining yuridik xizmati; v) viloyat, shahar, tuman hokimliklarining yuridik xizmati; g) xo`jalik yurituvchi subyektlar (korxonalar, muassasalar va tashkilotlar) yuridik xizmati.

2-. Davlat hokimiyati va boshqaruvi oliy organlarining yuridik xizmati O`zbekiston Respublikasi davlat hokimiyati va boshqaruvi oliy organlari yuridik xizmatini O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi, O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati, O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi hamda Qoraqalpog`iston Respublikasi Jo`qorg`i Kengesi va Vazirlar Kengashining yuridik xizmatlari tashkil etadi. O`zbekiston Respublikasi davlat hokimiyati va boshqaruvi oliy organlari yuridik xizmatining vazifalari, funksiyasi, huquq va majburiyatlari mazkur organlar tomonidan tasdiqlangan huquqiy hujjatlar bilan belgilangan. O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasi yuridik xizmati O`zbekiston Respublikasining 2002 yil 12 dekabrdagi “O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasi to`g`risida”gi Konstitutsiyaviy qonuniga, 2004 yil 2 dekabrdagi “O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi deputatining va Senati a`zosining maqomi to`g`risida”gi hamda 2003 yil 29 avgustdagi “O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasining Reglamenti to`g`risida”gi qonunlariga muvofiq O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasi, uning organlari va deputatlar faoliyatiga tashkiliy-huquqiy xizmat ko`rsatish O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasining Devoni tomonidan amalga oshiriladi. O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasining yuridik xizmati O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi Spikerining 2005 yil 7 apreldagi farmoyishi bilan tasdiqlangan “O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasining Devoni to`g`risida”gi Nizomga muvofiq Qonunchilik palatasi Devoni tarkibiga kiradi. O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi yuridik xizmatining asosiy vazifalari va funksiyalari ham bevosita mazkur Nizomda o`z ifodasini topgan.

O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi yuridik xizmatining tashkiliy tuzilmasi yuridik bo`lim deb yuritiladi. Yuridik bo`lim mudir, uning o`rinbosari hamda bo`lim xodimlaridan iborat bo`ladi. Yuridik bo`lim xodimlarining tuzilmasi, shtatlari, mehnatiga to`lanadigan haq miqdori, moddiy-texnika ta`minoti sharoitlari, shuningdek ularni saqlashga ketadigan xarajatlar Qonunchilik palatasi Spikeri tomonidan tasdiqlanadi. Yuridik bo`lim xodimlarining mehnat munosabatlari Qonunchilik palatasining vakolatlari muddatiga bog`liq bo`lmaydi. O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi yuridik xizmatining asosiy vazifasi mazkur palata faoliyatini huquqiy jihatdan ta`minlashdan iborat. Qonunchilik palatasi yuridik xizmati faoliyati asosan qabul qilinayotgan qonun va qaror loyihalarini huquqiy ekspertizadan o`tkazish hamda Qonunchilik palatasi organlari va deputatlari faoliyatiga yuridik yordam ko`rsatishga qaratilgan. O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatining yuridik xizmati O`zbekiston Respublikasining 2002 yil 12 dekabrdagi “O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Senati to`g`risida”gi Konstitutsiyaviy qonuni, 2004 yil 2 dekabrdagi “O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi deputatining va Senati a`zosining maqomi to`g`risida”gi hamda 2003 yil 29 avgustdagi “O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatining Reglamenti to`g`risida”gi qonunlariga muvofiq O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Senati, uning organlari hamda senat a`zolari faoliyatiga tashkiliy-huquqiy xizmat ko`rsatish O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi singari Senatning Devoni tomonidan amalga oshiriladi. O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatining yuridik xizmati O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati Kengashining 2005 yil 18-apreldagi qarori bilan tasdiqlangan “O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatining Devoni to`g`risida”gi Nizomga muvofiq Senat Devoni tarkibiga kiradi. O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati yuridik xizmatining asosiy vazifalari va funksiyalari ham mazkur Nizomda belgilab qo`yilgan.

O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati yuridik xizmatining tashkiliy tuzilmasi ham yuridik bo`lim deb yuritiladi va u bo`lim mudiri, mudir o`rinbosari hamda bo`lim xodimlaridan tashkil topgan. Ular Senat Raisi tomonidan lavozimiga tayinlanadi hamda lavozimidan ozod qilinadi. Yuridik bo`lim xodimlarining mehnat munosabatlari Senat vakolati muddatiga bog`liq bo`lmaydi. O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati yuridik xizmatining ham asosiy vazifasi Senat faoliyatini huquqiy jihatdan ta`minlashdan iborat. Senat yuridik xizmati faoliyatining asosiy yo`nalishlari Qonunchilik palatasi tomonidan Senatga taqdim etilgan qonunlar loyihalari va Senat qarorlari yuzasidan huquqiy ekspertiza o`tkazish hamda Senat organlari va senatorlar faoliyatiga yuridik yordam ko`rsatishdan iborat. O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi yuridik xizmati O`zbekiston Respublikasining Vazirlar Mahkamasi mamlakatimizda iqtisodiyotning, ijtimoiy va ma`naviy sohalarni samarali faoliyatiga rahbarlikni, O`zbekiston Respublikasi qonunlari, O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining qarorlari, O`zbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlari, qarorlari va farmoyishlari ijrosini ta`minlovchi ijro etuvchi hokimiyat organi bo`lganligi tufayli uning faoliyatini yuridik xizmatsiz tashkil etib bo`lmaydi. O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi yuridik xizmatining huquqiy maqomi O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004 yil 2 dekabrdagi “O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi Apparatining funksional bo`limlari to`g`risidagi nizomlarni tasdiqlash haqida”gi Qarori bilan tasdiqlangan “O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi Apparatining Yuridik bo`limi to`g`risida”gi Nizomda belgilab qo`yilgan. Yuridik bo`lim O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi, uning Prezidiumi, shuningdek O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi Apparati faoliyatini huquqiy jihatdan ta`minlovchi O`zbekiston Respublikasi Hukumati Apparatining funksional tarkibiy bo`linmasi hisoblanadi.

O'xshashlar

O‘zbekiston Respublikasida yuridik xizmat haqidagi qonunchilikning rivojlanishi

DAVLAT ISh BILAN BANDLIK XIZMATI FAOLIYaTINING ASOSIY YO‘NALIShLARI

Zamonaviy texnologiyalarning asosiy yo‘nalishlari

Ijodkorlik faoliyatining asosiy tushunchalari.

O‘zbekiston Respublikasida ommaviy axborot vositalarining faoliyati