“Universitet” ma’lumotlar bazasini loyihalashtirish va ishlab chiqish

Yuklangan vaqt:

08.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

441.81640625 KB

Ko'chirib olish

“ Universitet ” ma’lumotlar bazasini loyihalashtirish va ishlab chiqish
REJA:
1.Tanlangan predmet sohani tahlil qilish
2. Konseptual loyihalash (infologik loyihalash)
3.Datalogik loyihalash (mantiqiy loyihalash)
4. Fizik loyihalash
5. Ma’lumotlar bazasi ilovasini loyihalash va ishlab chiqish
6. Ma’lumotlar bazasi ilovasini ishlatish

TANLANGAN PREDMET SOHANI TAHLIL QILISH
1-Fakultetlar
Fakultet_ID Fakultet nomi Fakultet
joylashgan
viloyat O'qituvchilar
soni O'tiladigan
fanlar
2-Kurslar
Kurslar_ID Talabalar soni O'tiladigan
fanlar Kursi
3-Kredirga qolgan talabalar soni
Talaba_ID Familiyasi Ismi Guruhi Yiqilgan
fan nomi Fanning
miqdori
4-Kursdan kursga qolgan talabalar soni
Talaba_ID Familiyasi Ismi Guruhi Fakulteti O'tolmagan
fanlari
5-Kontrakt o’qiydiganlar soni
Talaba_ID Familiyasi Ismi Tug'ilgan oy kuni
6-Budjet o’qiydiganlar soni
Talaba_ID Familiyasi Ismi Tug'ilgan oy kuni
INFOLOGIK LOYIHALASH
1. Fakultetlar
Fakultet_IDO’tiladigan
fanlar soni

2.Kurslar Fakultet nomi
Fakultet
joylashgan joyiO’qituvchilar
soni
Fakultetlar
Kurslar Kurslar_ID
Talabalar soni
O’tiladigan fanlar Kursi

3-Kreditga qolgan talabalar soni
4. Kursdan kursga qolgan talabalar soni Kreditga
qolgan
talabalar soni Talaba_ID
Familiyasi
IsmiGuruhiYiqilgan fan
nomi Fanning miqdori
Kursdan kursga
qolgan
talabalar soni Talaba_ID
Familiyasi
IsmiGuruhi Fakulteti O’tolmagan
fanlari

5-Kontrakt o’qiydigan talabalar soni
6. Budjet o’qiydigan talabalar soni Kontrakt o’qiydigan
talabalar soni Talaba_ID
FamiliyasiIsmiTug’ilgan oy kuni
Budjet
o’qiydigan
talabalar soni Talaba_ID
Familiyasi
IsmiTug’ilgan oy
kuni

DATALOGIK LOYIHALASH
1.Fakultetlar

2.Kurslar

Fakultetlar Fakultet_ID
O’tiladigan
fanlar soni
O’qituvchilar
soni
Fakultet
joylashgan viloyat Fakultet nomi
KurslarKursi Kurslar_ID
Talabalar soni
O’tiladigan fanlar

3.Kredetga qolgan talabalar soni
4.Kursdan kursga qolgan talabalar soni Kreditga qolgan
talabalar soni Talaba_ID
FamiliyasiFanning
miqdori
Yiqilgan fanlar
soni
Ismi
Guruhi
Kursdan kursga qolgan
talabalar soni Talaba_IDO’yolmagan
fanlar
Fakulteti
Guruhi familiyasi
Ismi

5. Kontrakt o’qiydigan talabalar soni

6.Budjet o’qiydigan talabalar soni Kantrakt
o’qiydigan
talabalar soni Talaba_ID
FamiliyasiTug’ilgan oy
kuni
Ismi
Budjetda o’qiydigan
talabalar soni Talaba_IDTug’ilgan iy
kuni
Ismi
Familiyasi

Bu rasmda “ Universitet “ so’rovlarining bog’lanishi ko’rsatilgan.
FIZIK LOYIHALASH
“Fakultetlar” munosabatlari jadvali
Maydon nomi Tipi
Fakultet_ID Счетчик
Fakultet nomi Короткий текст
Fakultet joylashgan
viloyat Короткий текст
O'qituvchilar soni Числовой
O'tiladigan fanlar Короткий текст

,, Kurslar “ munosabatlar jadvali
Maydon nomi Tipi
Kurslar_ID Счетчик
Talabalar soni Числовой
O'tiladigan fanlar Короткий текст
Kursi Числовой
,, Kredetga qolgan talabalar soni “ munosabatlar jadvali
Maydon nomi Tipi
Talaba_ID Счетчик
Familiyasi Короткий текст
Ismi Короткий текст
Guruhi Числовой
Yiqilgan fan nomi Короткий текст
Fanning miqdori Числовой

,, Kursdan kursga qolgan talabalar soni “ munosabat jadvali
Maydon nomi Tipi
Talaba_ID Счетчик
Familiyasi Короткий текст
Ismi Короткий текст
Guruhi Числовой
Fakulteti Короткий текст
O'tolmagan fanlari Короткий текст
,, Kantrakka kirgan talabalar soni “ munosabalar jadvali
Maydon nomi Tipi

Talaba_ID Счетчик
Familiyasi Короткий текст
Ismi Короткий текст
Tug'ilgan oy kuni Дата и время
,, Budjetga kirgan talabalar soni “ munosabat jadvali
Maydon nomi Tipi
Talaba_ID Счетчик
Familiyasi Короткий текст
Ismi Короткий текст
Tug'ilgan oy kuni Дата и время
Ma’lumotlar bazasi ilovasini loyihalash va ishlab chiqish
“Universitet” ma’lumotlar bazasi ilovasini loyihalashtirishda MS Access
dasturidan foydalandim.
Пуск menyusidan MS Access buyrug’ini tanlaymiz, ochilgan oynadan “ Пустая
база даннйх ”buyrug’I tanlanadi va biz yaratayotgab bazamizga nom beramiz.

Dastlab jadval hosil qilish uchun MS Access ning “ Созданые ” menyusidan
“ Таблица ” bo’limi tanlanadi va jadval hosil qilinadi,
“ Режим ” bo’limidan “ Конструктор ” tanlanadi.

Keyin quyidagicha oyna hosil bo’ladi:
Shundan so’ng ekranda jadval hosil bo’ladi. Biz “ Имя поля ” satriga atributlarni,
“ Тип данных ” satriga kiritilayotgan ma’lumotimiz qanday turda ekanini kiritamiz.
Ushbu oyna hosil bo’ladi.
Har bir mohiyat atributlarni shu tarzda kiritib chiqamiz.

Jadvallarni har biriga ma’lumot kiritib chiqamiz.

Formalar bilan ishlash:
Forma larni tuzish uchun uni tashkil qiladigan usullardan biri tanlab
olingach, muloqot darchasining pastki qismida forma tuziluvchi jadval yoki so’rov
nomi ko’rsatiladi. Ma’lumki, forma asosan boshqarish elementlaridan iborat
bo’lib, uning tashqi ko’rinishi shu boshqarish elementlarini rejali joylashtirishga
bog’liq. Shuning uchun ham formani avtomatik ravishda tashkil qilish (avtoforma
yordamida) maqsadga muvofiq. Avtoforma–MB darchasida «Создать» tugmasini
bosish bilan « Новая форма » muloqot darchasi ochiladi. Unda kerakli so’rov yoki
jadvalni tanlab «sichqoncha » chap tugmasini Автоформа turlaridan biri ( lentali,
jadvalli yoki ustunli ) ustida 2 marta bosiladi. Master yordamida forma tashkil
qilish esa 4 bosqichdan iborat:
a) formaga kiritish mumkin bo’lgan maydonlarni tanlash,
b) formaning tashqi ko’rinishini tanlash,
c) formaning fon tasvirini tanlash,
d) forma nomini berish.
Microsoft Access oshqarish panelining Вид tugmasini bosish natijasida
forma tuzilmasi bilan panel elementlari (formani boshqarish jarayonini tashkil
qiladigan asboblari bilan jihozlangan) ochiladi. Shuni nazarda tutib Форма
tuzilmasi haqida to’liqroq ma’lumot quyida keltirilgan.
Forma tuzilmasi
Forma tuzilmasi 3 qismdan iborat:
-forma sarlavhasi,
-ma’lumotlar beriladigan joy,
-eslatmalar satri.

Endi har bir jadvalimizning formasini yaratamiz . Buning uchun biz
“C оздание ” menyusidan “ Конструктор форм ” bandini tanlaymiz . Quyidagi oyna
paydo bo’ladi.
Biz bu formaga sarlavha qo’yish uchun ushbu buyruqni tanlaymiz.

Quyidagi oyna hosil bo’ladi va sarlavha qo’yamiz.

Endi maydonlarni qo’shish uchun ushbu bandni tanlaymiz
Bu buyruq tanlangandan keyin “ Показать все таблицы ” bandiga kiramiz va har u
oynada har bir jadval nomlari aks etgan bo’ladi.
Jadval nomini tanlasak uning atributlari kelib chiqadi. Har bir atribut ustiga
sichqonchaning chap tugmasini ikki marta bosamiz va bu atribut nomlari
formamizda paydo bo’ladi.

Xulosa
Biz bu kurs ishini bajarish davomida ma’luotlar bazasi bilan ishlashni
o`rgandik, bunda har bir soxaga tegishli ma’lumotlar bazasini tashkil qilishda har
xil modellardan foydalangan holda tuzib chiladi.
Biz yaratgan Ma’lumotlar bazasi foydalanuvchilar uchun ximat qilib, ular
o’zlari Universitet haqida ma’lumot olishlari mumkin.
“ Universitet ” mavzusida ma’lumotlar bazasini tuzishda ER-model, XMIND
va relatsion model, (Access) yordamida har bir bo’limlarni bir biri bilan
bog’lanishini o’rganib chiqdik . MBBT va uning turlari, qulayliklar hamda
kamchiliklarini o’rgandik. Ma’lumotlar bazasida jadvallar hosil qilish shu
jadvallarga nisbatan ma’lumotlarni qo’shish, taxrirlash, o’chirish, so’rov hosil
qilish hamda jadvallarni olib tashlash kabi buyruqlarni hosil qilish uchun formalar
yaratdik va ko’rib chiqdik.
Bu mustaqil ishini bajarish davomida predmet soha tanlab shu tanlangan soha
ustida quyidagilarni bajardik:
1. Tanlangan predmet sohani tahlil qilish .
2. Konseptual (infologik) loyihalash.

3. Datalogik loyihalash.
4. Fizik loyihalash.
5. Ma’lumotlar bazasini ilovasini loyihalash va ishlab chiqish .
6. Ma’lumotlar bazasini ishini boshqarish.
Tanlangan predmet sohani tahlil qilishni “ Universitet ” misolida o’rgandik. Bunda
tanlangan obektni quyidagi bosqichlar bilan o’rganishni amalga oshirdik:
– ma’lumotlar bazasi va avtomatlashtirilgan tizimni ishlab chiqishning
dolzarbligini asoslash;
– predmet soha va asosiy cheklovlarni batafsil tavsiflash;
- ushbu predmet soha asosiy obyektlari, ularning xossalari va o‘zaro aloqalarini
aniqlash;
– tizimdan foydalanuvchilar ko‘lami va ularning axborotga bo‘lgan ehtiyojlarini
aniqlash;
- tizimning hujjat almashinuvini tadqiq etish;
- avtomatlashtirilgan muhitda hal qilinadigan vazifalar ko‘lamini aniqlash va
hokazo.
Bunda biz har bir mohiyatlar uchun alohida jadvallar yaratdik, bu
jadvallarga: ma’lumotlar bazasining jadvallarini hosil qilish, bu jadvallarga
ma’lumotlar qo’shish, jadvaldagi ma’lumotlarni tahrirlash, jadvaldagi
ma’lumotlarni uchirish, uchun ushbu tiplarga murojat qildik ( Счетчик ,
Текстовый , Числовой , Дата / время va hokazo).
Bundan tashqari jadvallarga so’rovlar, formalar, hisobotlar hosil qilishni
ko’rib chiqdik.

“ Universitet ” ma’lumotlar bazasini loyihalashtirish va ishlab chiqish REJA: 1.Tanlangan predmet sohani tahlil qilish 2. Konseptual loyihalash (infologik loyihalash) 3.Datalogik loyihalash (mantiqiy loyihalash) 4. Fizik loyihalash 5. Ma’lumotlar bazasi ilovasini loyihalash va ishlab chiqish 6. Ma’lumotlar bazasi ilovasini ishlatish

TANLANGAN PREDMET SOHANI TAHLIL QILISH 1-Fakultetlar Fakultet_ID Fakultet nomi Fakultet joylashgan viloyat O'qituvchilar soni O'tiladigan fanlar 2-Kurslar Kurslar_ID Talabalar soni O'tiladigan fanlar Kursi 3-Kredirga qolgan talabalar soni Talaba_ID Familiyasi Ismi Guruhi Yiqilgan fan nomi Fanning miqdori 4-Kursdan kursga qolgan talabalar soni Talaba_ID Familiyasi Ismi Guruhi Fakulteti O'tolmagan fanlari 5-Kontrakt o’qiydiganlar soni Talaba_ID Familiyasi Ismi Tug'ilgan oy kuni 6-Budjet o’qiydiganlar soni Talaba_ID Familiyasi Ismi Tug'ilgan oy kuni INFOLOGIK LOYIHALASH 1. Fakultetlar Fakultet_IDO’tiladigan fanlar soni

2.Kurslar Fakultet nomi Fakultet joylashgan joyiO’qituvchilar soni Fakultetlar Kurslar Kurslar_ID Talabalar soni O’tiladigan fanlar Kursi

3-Kreditga qolgan talabalar soni 4. Kursdan kursga qolgan talabalar soni Kreditga qolgan talabalar soni Talaba_ID Familiyasi IsmiGuruhiYiqilgan fan nomi Fanning miqdori Kursdan kursga qolgan talabalar soni Talaba_ID Familiyasi IsmiGuruhi Fakulteti O’tolmagan fanlari

5-Kontrakt o’qiydigan talabalar soni 6. Budjet o’qiydigan talabalar soni Kontrakt o’qiydigan talabalar soni Talaba_ID FamiliyasiIsmiTug’ilgan oy kuni Budjet o’qiydigan talabalar soni Talaba_ID Familiyasi IsmiTug’ilgan oy kuni

O'xshashlar

“Oshxona” ma’lumotlar bazasini loyihalashtirish va ishlab chiqish

“MEHMONXONA” ma’lumotlar bazasini loyihalashtirish va ishlab chiqish

Bank ma’lumotlar bazasini loyihalashtirish va ishlab chiqish

“MAGISTRATURA BO’LIMI” ma’lumotlar bazasini loyihalashtirish va ishlab chiqish

Dorixona ma’lumotlar bazasini loyihasini loyihalashtirish va ishlab chiqish