Mavzu: Affikslarda shakl va ma’no munosabati. Reja : 1. A ffi k slar haqida ma’lumot 2 . Omonim affi k slar 3. Sinonim afi k slar 4. A nt onim affi k slar 5. Ko’p ma’noli affi k slar

“ Affiks” lotincha so’z bo’lib “Biriktirilgan” degan ma’noni anglatadi. Affikslar so’z yasalishi va grammatik ifoda shakllanishiga xizmat qiladigan morfemadir. Ular 2 turga bo’linadi: So’z yasovchi affikslar  So’z yasovchi affikslar o’z nomi bilan yasalish uchun xizmat qiladigan morfemalardir. Ular mustaqil so’zga qo’shilib yangi bir ma’no hosil qilishda yordam beradi. –chi, -zor, -kor, -chilik, -ay, ser-, -dor kabilar.  O’rikzor, paxtachilk, g’allakor, pasay, shirador Shakl yasovchi affikslar  Shakl yasovchi affikslar yangi ma’no hosil qilmaydi faqatgina qo’shimcha ma’no hosil qiladi holos. –lar, -roq, -ov, -ala, -ib, -jon, -moq , -maslik, -ish kabilar  Kitoblar, qizilroq, yettovi, beshala, kelmoq,bormaslik

Morfema- so’zning eng kichik bo’linmaydigan qismi. So’zning morfemik tarkibiy qismi o’zak va qo’shimchalardir. O’zak AffiksalMorfema

Morfema Morfema- yunoncha “morphe” shakl degan ma’noni bildiradi. So’z yasash va so’zning shaklining hosil qilishi uchun hizmat qiladigan lisoniy birlikdir. O’zbek tilida u asaosan “Qo’shimcha” holatida bo’ladi .

O’zak morfema O’zak morfema- so’zning asl, lug’aviy ma’nosini ifodalovchi qism, shuning uchun morfemaning bu turi O’zak morfema dep yuritiladi. O’zak morfema so’z yasalishi uchun asosdir. So’z shakli huddi shu o’zakdan boshlanadi. Masalan, “Bilimdonlik” so’zida “Bil”-asos, “Bilim”-negizdir. “Don”-qo’shimchasi qo’shilishga asosdir, “lik” esa affiks bo’lib keliyapti.