Afrosiyob yodgorliklari tadqiqot yutuqlari

Yuklangan vaqt:

16.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

570.5 KB

Ko'chirib olish

MavzuMavzu
Afrosiyob yodgorlAfrosiyob yodgorl
iklari iklari
tadqiqot yutuqlaritadqiqot yutuqlari

Afrosiyob — Samarqandning qadimgi
xarobasi. Bu nom tarixiy manbalarda qadimgi
Samarqandga nisbatan faqat 17-asrdan
boshlab uchraydi. Qadimgi Samarqand sugʻd
manbalarida Smarakanve deb atalgan. Mil.
av. 4-asrda Samarqand Aleksandr Maqsuniy
qoʻshinlari tomonidan istilo etilgach, yunon
mualliflari kundaliklarida Maroqanda sifatida
eslatiladi. Maroqanda Smarakanvening
yunoncha tarjimasi. Movarounnahrda
somoniylar hokimiyat tepasiga kelgach,
qadimgi Smarakanve 9-asrdan boshlab
Samarqand deb atala boshlandi.

XI-XV asrlarda turkiy tilda bitilgan
adabiyotlarda Samarqand Semizkent
sifatida uchraydi. XV asrdan forsiy va
turkiy tillardagi manbalarda bir xilda
Samarqand nomi ishlatiladigan bo ldi.ʻ
Afrosiyob hozirgi Samarqandning
shimoliy chegarasiga tutashgan keng
bo sh tepaliklar bo lib, uning maydoni
ʻ ʻ
219 ga. Tepalikning shim. Siyob arig i
ʻ
bilan chegaralangan. Jan. tomondan
„eski shahar“ deb atalgan Samarqandga
qo shilib ketgan.
ʻ

Shaharning dastlabki tarixi haqida yozma
manbalarda ma lumotlar juda kam uchraydi. ʼ
Ko hna shaharda o tkazilgan arxeologik qazishlar
ʻ ʻ
esa bunday ma lumotlarni ko proq bermoqda.
ʼ ʻ
Arxeologik qazishmalar bir necha metr qalinlikdagi
madaniy qatlamlar qanday bo lganligini ko rishga,
ʻ ʻ
boylar va kambag allarning uylarini, hunarmand
ʻ -
larning ustaxonalarini, savdogarlarning do konla
ʻ -
rini, ko'cha va maydonlarni, shohona saroylar va
ibodatxona, masjid va madra -
salarni, mudofaa inshootlarini,
shaharning suv bilan ta min
ʼ -
lash tizimi va h.k.ni aniqlashga
yordam beradi.

Afrosiyobda topilgan arxeologik
materiallar Samarqand miloddan avvalgi
VIII-V a sr larda Sug diyonaning markaziy ʻ
shahri sifatida vujudga kelganligini
ko rsatadi. Mil. av. 329 yilda shahar
ʻ
Aleksandr Maqduniy qo shinlari tomonidan
ʻ
vayron etilgan, uning izlari hozirgacha
shahar mudofaa inshootlarida yaxshi
saqlangan.

Afrosiyobda qazishma ishlari ayniqsa
Samarqandda O zbekiston Fanlar ʻ
Akademiyasi Arxeologiya instituti tashkil
topgach, keng ko lamda kuchaydi. Ya .
ʻ
G . G ulomovdan so ng Afrosiyobdagi
ʻ ʻ ʻ
arxeologik qazishmalarga G.V. Shishkina,
Sh.Toshxo jaevlar rahbarlik qildi.
ʻ
Keyingi yillarda (1989 - yildan)
Afrosiyobni arxeologik jihatdan tadqiq
etish ishiga fransuz arxeologlari — Pol
Bernar, Frans Grene va b. jalb etilgan.

Fransuz arxeologik missiyasi O zbekiston ʻ
arxeologlari bilan (M.Isomiddinov va b.)
hamkorlikda Afrosiyobni o rganishda qatnashmoqsa.
ʻ
O zbek va fransuz olimlarining hamkorlikda olib
ʻ
borgan tadqiqot natijalari qadimgi Samarqand
tarixiga oid qator masalalarga aniqlik kiritdi, ya ni
ʼ
miloddan avvalgi VI-V asrlarga taalluqli shahar
mudofaa devorlari ostidan guvalaqdan qurilgan
yanada qadimgi devor qoldiqlari ochilib,
Samarqandning yoshi miloddan avvalgi 8-asr
o rtalariga oid ekanligi isbotlaydi; shaharning arki
ʻ
a lo qismidan milodiy
ʼ VIII asrga oid murabba
(70x70) shaklidagi Samarqand ixshidlarining
mahobatli saroyi qoldiqlari ochildi. Afrosiyobda
arxeologik tadqiqot ishlari davom etmoqda.

MavzuMavzu Afrosiyob yodgorlAfrosiyob yodgorl iklari iklari tadqiqot yutuqlaritadqiqot yutuqlari

Afrosiyob — Samarqandning qadimgi xarobasi. Bu nom tarixiy manbalarda qadimgi Samarqandga nisbatan faqat 17-asrdan boshlab uchraydi. Qadimgi Samarqand sugʻd manbalarida Smarakanve deb atalgan. Mil. av. 4-asrda Samarqand Aleksandr Maqsuniy qoʻshinlari tomonidan istilo etilgach, yunon mualliflari kundaliklarida Maroqanda sifatida eslatiladi. Maroqanda Smarakanvening yunoncha tarjimasi. Movarounnahrda somoniylar hokimiyat tepasiga kelgach, qadimgi Smarakanve 9-asrdan boshlab Samarqand deb atala boshlandi.

XI-XV asrlarda turkiy tilda bitilgan adabiyotlarda Samarqand Semizkent sifatida uchraydi. XV asrdan forsiy va turkiy tillardagi manbalarda bir xilda Samarqand nomi ishlatiladigan bo ldi.ʻ Afrosiyob hozirgi Samarqandning shimoliy chegarasiga tutashgan keng bo sh tepaliklar bo lib, uning maydoni ʻ ʻ 219 ga. Tepalikning shim. Siyob arig i ʻ bilan chegaralangan. Jan. tomondan „eski shahar“ deb atalgan Samarqandga qo shilib ketgan. ʻ

O'xshashlar

Oʻzbekiston qoyatosh rasmlari tadqiqot yutuqlari

Fanning rivojlanish tarixi. Tadqiqot uslublari. Yutuqlari va istiqbollari

Afrosiyob antik davr shahar xarobalarini o’rganish

Ko’hna Samarqand yodgorliklari

EMPIRIK TADQIQOT