AXBOROTLARNING KOMPYUTERDA TASVIRLANISHI
![AX BOROTLARNI N G KOMPY UTERDA
TA SVIRLAN ISHI .](/data/documents/971cda19-8d48-4a0d-9962-77664b347a4d/page_1.png)
![
Kompyuter raqamlarining o’zini emas,balki shu
raqamlarni ifodalovchi signallarni farqlaydi.
Bunda raqamlar signalning ikki qiymati bilan
magnitlangan va magnitlanmagan ifodalanadi.
Bu holatning birinchisini 0 raqami
bilan,ikkinchisini 1 raqami bilan belgilash qabul
qilingan bo’lib,axborotni ikkita belgi yordamida
kodlash nomini olgan.Axborot larning
k ompy ut erda t asv irlanishi](/data/documents/971cda19-8d48-4a0d-9962-77664b347a4d/page_2.png)
![ASCI I KODLA SH J A DVALI
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
0 0 @ P ‘ p А Р
1 ! 1 A Q a q Б С
2 “ 2 B R b r В Т
3 !! # 3 C S c s Г У
4 ¶ $ 4 D T d t Д Ф
5 § % 5 E U e u Е Х
6 & 6 F V f v Ж Ц
7 = ` 7 G W g w З Ч
8 ( 8 H X h x И Ш
9 ) 9 I Y i y Й Щ](/data/documents/971cda19-8d48-4a0d-9962-77664b347a4d/page_3.png)
![ASCII jadval yordamida ayrim belgilarning
ikkilik sistemasidagi kodlarini quyidagi
misollarda ko’ramiz
A-01000001
B-01000010
C -01000011
I -01001001
J -01001010
K-01001011
M -01001101
N -01001110
O -01001111](/data/documents/971cda19-8d48-4a0d-9962-77664b347a4d/page_4.png)
![Lola so’zini k odlash.
Lola
L=01001100 O= 01001111
L=01001100 A=01111111](/data/documents/971cda19-8d48-4a0d-9962-77664b347a4d/page_5.png)
![AX BOROT MIQDORI VA
UZATI SH TEZLIGI
Axborotning eng kichik o’lcho’v birligi sifatida BI T
qabul qilingan.
BIT - Axborotning raqamli ifodasidagi 0 yoki 1
belgisi bo’lib, ingliz tilidagi “binari digit” so’zlaridan
olingan va “ikkilik raqami” degan ma’noni
anglatadi.
Masalan:10100110111 da 11 ta bit bor, chunki
unda 11 ta raqam ishtirok etmoqda.](/data/documents/971cda19-8d48-4a0d-9962-77664b347a4d/page_6.png)
![BIT dan kattaroq o’lchov birligi BAYT
1BAY T =8 BIT
1 BAYT ====
8 BIT](/data/documents/971cda19-8d48-4a0d-9962-77664b347a4d/page_7.png)
![Misollar:
10000111 da 1 BAYT chunki unda 8ta bit axborot
bor.
11111000111011 da 12 ta BIT bor.
Axborotda qatnashgan har qanday belgi 1 bayt
hajmli deb hisoblanadi.
Masalan:O’ harfi- 1 BAYT axborot saqlaydi.
O’z- esa 2 BAYT hajmli
O’zbekiston so’zida necha BAYT mavjud-?](/data/documents/971cda19-8d48-4a0d-9962-77664b347a4d/page_8.png)
![BAY T dan k at t a o’lchov birlik lari-
KILOBAY T, MEGABAY T, GIGABAY T
1Kbt = 2 10
BAYT =1024 BAYT
1MEGABAYT=1MB=2 10
Kilobayt= 1024Kb
1GIGABAYT=1GB=2 10
Megabayt=1024Mb
1024*1024*1024BAYT=2 30
BAYT](/data/documents/971cda19-8d48-4a0d-9962-77664b347a4d/page_9.png)
![Hozir quy idagi o’lchov
birlik lari ham ishlat ilmoqda
1TERABAYT=Tb=1024 GIGABAYT
1PETABAYT=PB=1024 TERABAYT
SAVOL:”Informatika fani” jumlasi necha BAYT va necha
BIT?](/data/documents/971cda19-8d48-4a0d-9962-77664b347a4d/page_10.png)
![AX BOROT UZATISH
TEZLIGI
Axborotni kompyuter yordamida uzatish uchun
sarflanadigan vaqt uning hajmiga bog’liq
bo’ladi.Axborotning vaqt birligi ichida uzatilgan miqdori
axborotni uzatish tezligi deb ataladi.Axborot uzatish
tezligining birligi sifatida BOD kiritilgan:
1BOD=1 bit/1sekund](/data/documents/971cda19-8d48-4a0d-9962-77664b347a4d/page_11.png)
![Sav ol v a t opshiriqlar.
1.Sakkizlik bit orqali qancha belgi va
harfni kodlash mumkin?
2.ASCII jadvali haqida izoh bering.
3.Ikki, uch va to’rt bitlar bilan necha xil
rangni kodlash mumkin va bu qanday
amalga oshiriladi?
4.Axborot miqdorining qanday o’lchov
birliklari bor?
5.Axborot uzatish tezligining qanday
o’lchov birliklari bor?](/data/documents/971cda19-8d48-4a0d-9962-77664b347a4d/page_12.png)
![Hozirgi k unda:
Axborot uzatish tezligining
birliklari sifatida
Kilobayt/sekund
Kilobit/sekund
Ishlatiladi.](/data/documents/971cda19-8d48-4a0d-9962-77664b347a4d/page_13.png)
![O’quv chilar bilimini sinash uchun
t est lar:
1- qat or uchun
1.Axborot hajmining eng kichik
o’lchov birligi
A)raqam
B)son
C)belgi
D)bit](/data/documents/971cda19-8d48-4a0d-9962-77664b347a4d/page_14.png)
![O’zbekiston xaritasi iborasida necha bayt axborot bor?
2-qator uchun
A)18 bayt
B)20 bayt
C)21 bayt
D)19 bayt](/data/documents/971cda19-8d48-4a0d-9962-77664b347a4d/page_15.png)
![3-qator uchun test
Rim raqamlari yordamida yozilgan 1997
sonini ko’rsating;
A)CLXVIII;
B)MCMXCVII;
C)DMLXVII;
D)MLDXVIII;
E)MDLXVII;](/data/documents/971cda19-8d48-4a0d-9962-77664b347a4d/page_16.png)
AX BOROTLARNI N G KOMPY UTERDA TA SVIRLAN ISHI .
Kompyuter raqamlarining o’zini emas,balki shu raqamlarni ifodalovchi signallarni farqlaydi. Bunda raqamlar signalning ikki qiymati bilan magnitlangan va magnitlanmagan ifodalanadi. Bu holatning birinchisini 0 raqami bilan,ikkinchisini 1 raqami bilan belgilash qabul qilingan bo’lib,axborotni ikkita belgi yordamida kodlash nomini olgan.Axborot larning k ompy ut erda t asv irlanishi
ASCI I KODLA SH J A DVALI 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 0 @ P ‘ p А Р 1 ! 1 A Q a q Б С 2 “ 2 B R b r В Т 3 !! # 3 C S c s Г У 4 ¶ $ 4 D T d t Д Ф 5 § % 5 E U e u Е Х 6 & 6 F V f v Ж Ц 7 = ` 7 G W g w З Ч 8 ( 8 H X h x И Ш 9 ) 9 I Y i y Й Щ
ASCII jadval yordamida ayrim belgilarning ikkilik sistemasidagi kodlarini quyidagi misollarda ko’ramiz A-01000001 B-01000010 C -01000011 I -01001001 J -01001010 K-01001011 M -01001101 N -01001110 O -01001111
Lola so’zini k odlash. Lola L=01001100 O= 01001111 L=01001100 A=01111111