BOJXONA FAOLIYATIDA PSIXOLOGIK XIZMAT
![M avzu : BOJXONA
FAOLIYATIDA
PSIXOLOGIK XIZMAT](/data/documents/c8e9d735-b354-4822-b139-5d8f4eb764d1/page_1.png)
![Psixologik xizmat vazifalari :Ilmiy tadqiqot vazifalari - o’quvchilar
shaxsning shakllantirishning muhim muammolarini, ta’lim va
tarbiyaning psixologik asoslarini o’quvchilar bilan o’qituvchilar, maktab
psixologlari, maktab psixologlar bilan o’qituvchilar o’rtasidagi o’zaro
ta’sirni hamda maktab psixologning etikasini o’z ichiga oladi.
Amaliy vazifalar - psixologik tadqiqotni natijalarini amalda psixologik
xizmat ishida qo’llab, bolalarning maktab ta’limiga tayyorligini aniqlash,
o’quvchilrning o’qish faoliyatini osonlashtirish, o’quvchi shaxsini har
tomonlama kamon toptirish, o’quvchilarnig qobiliyat va moyilliklarini
aniqlash va rivojlantirish, talabalar bilan hunarga, kasbga oid suhbat,
maslahat ishlarini olib borish, turli xildagi «qiyin» bolalar bilan ish olib
borish kabi asosiy vazifani hal qilishdan iboratdir.
Tashviqot ishlari – psixologik bilimlarni, psixologik umumta’lim tashviq
qilib, o’quvchilarning psixologik bilimlarini oshirish, ota-onalar uchun
seminarlar, ma’ruzalar va suhbatlar uyushtirish, anjumanlar
o’tkazishdan iborat.](/data/documents/c8e9d735-b354-4822-b139-5d8f4eb764d1/page_2.png)
![.
Psixologik xizmat AQShda 1800 yillardan boshlab rivojlana
boshladi. AQShning birinchi amaliyotchi psixologlari oz-ozini
tarbiyalash muammosini organgan eksperimental psixologlar edilar.
Amerika maktablarida aqliy taraqqiyot koeffitsientini aniqlash keng
tarqalib, keyinchalik «Gaydens» xizmatining rivojlanishiga olib keldi.
Fransuz maktab psixologiyasining otasi Alfred Bine bolib, u bu
sohada 1894 yildan ish boshlagan. 1905 yilda Fransiya ta’lim vazirligi
Binega umumiy dastur boyicha oqiy olmaydigan bolalarni tekshirish
muammosi bilan murojaat qiladi va shu tariqa aqliy taraqqiyotda
orqada qolgan bolalarni ajratadigan Bine-Simon testi yaratildi. 1909
yilda Fransiyada maktab psixologik xizmati tashkil etiladi. 1970 yilda
Fransiyada psixologik-pedagogik yordam guruhlari psixologik
xizmatning asosiy turini tashkil etdi. Bunday guruhlar maktab
psixologiyasi boyicha bir mutaxassis, ta’lim psixologiyasi boyicha bir
mutaxassis, psixomotor rivojlanish boyicha bir 5 mutaxassisni oz
ichiga oladi. Bunday brigada 800-1000 o`quvchiga xizmat qiladi, bir
maktabda joylashib, bir necha maktabga xizmat qilishi mumkin.](/data/documents/c8e9d735-b354-4822-b139-5d8f4eb764d1/page_3.png)
![Hozirgi vaqtda bojxona faoliyati samaradorligini oshirish ko'p
jihatdan unga yuklangan rasmiy funktsiyalarni muvaffaqiyatli hal
etishga qodir kadrlar bilan ishlashni tashkil etish bilan
belgilanadi. Rossiyadagi so'nggi yillardagi siyosiy va iqtisodiy
beqarorlik turli toifadagi xodimlarning (jumladan, mansabdor
shaxslar va bojxona xodimlari) ma'naviy va psixologik holatiga salbiy
ta'sir ko'rsatdi. Davlat organlarining ish amaliyoti shuni ko'rsatadiki,
davlat xizmatchilari har doim ham ortiqcha yuk va kasbiy xavfga
mustaqil ravishda moslasha olmaydi, ular ekstremal sharoitlarda
harakat qilish uchun etarli ko'nikmalarga ega emaslar, ular
stressdan chiqishning eng yaxshi usullarini bilmaydilar.
vaziyatlar. Buning sabablari: xizmatdagi jismoniy, psixologik va
ma'naviy ortiqcha yuk, zarur maxsus kasbiy va psixologik
tayyorgarlikning yo'qligi. Psixologlarning faol ishi bu muammolarni
bartaraf etishga yordam beradi. Jamiyatimiz va davlatimizning turli
unsurlari va quyi tuzilmalari psixolog uchun ob'ekt vazifasini
bajaradi.](/data/documents/c8e9d735-b354-4822-b139-5d8f4eb764d1/page_4.png)
![Bular iqtisodiyot tarmoqlari, iqtisodiyot, shuningdek, davlat institutlari. Bu
sohalarning o'ziga xos xususiyatlari bor va shuning uchun psixologning ishini
qanday tashkil qilish kerakligi (tarmoqning tuzilishi va o'ziga xos xususiyatlari
bo'yicha) muammolari paydo bo'ladi. Davlat organlarining faoliyati o'ziga xos
xususiyatga ega bo'lib, bu, albatta, psixologning alohida maqomini shakllantiradi.
Davlat organlari zimmasiga yuklatilgan aniq vazifalarni hal etishda psixologlarni
faol jalb etish 90-yillardan boshlab amalga oshirilmoqda. huquqni muhofaza qilish
organlarida amaliy psixologlarning birinchi lavozimlari 1974 yilda jazoni ijro etish
tizimida (voyaga etmaganlar uchun ta'lim va mehnat koloniyalarida) joriy etilgan
bo'lsa-da hozirgi vaqtda davlat (huquqni muhofaza qilish) organlarida nafaqat
alohida psixologlar, balki psixologiyani psixologik qo'llab-quvvatlash bilan
shug'ullanadigan ixtisoslashtirilgan tarkibiy bo'linmalar va mutaxassislar
lavozimlarining markazlashtirilgan boshqariladigan tizimi bo'lgan. psixologik
xizmatning faoliyati haqida gapirish mumkin. muayyan davlat organlarining
faoliyati. Psixologik xizmatlar Rossiya Federatsiyasi Federal Bojxona xizmati
tizimida, Rossiya Ichki ishlar vazirligida, Rossiya Federatsiyasi Qurolli Kuchlarida,
Federal xavfsizlik xizmatida va boshqalarda mavjud.](/data/documents/c8e9d735-b354-4822-b139-5d8f4eb764d1/page_5.png)
![Bojxona organlarining psixologik xizmati psixologiya fanining inson psixikasi faoliyati va
jamoalardagi ijtimoiy-psixologik jarayonlarni tartibga soluvchi qonuniyatlar haqidagi
zamonaviy g‘oyalari asosida bojxona organlari faoliyati samaradorligini oshirishga
qaratilgan. Bojxona organlarida psixologik xizmat oldiga quyidagi vazifalar qo'yiladi:
bojxona organlarida kadrlar siyosati va faoliyatini psixologik ta'minlash; bojxona
organlarining mansabdor shaxslari va xodimlariga kasbiy faoliyatini psixologik ta'minlash,
psixologik tayyorgarlik, psixologik yordam ko'rsatish; jamoalarda ijtimoiy-psixologik
jarayonlarni optimallashtirish uchun psixologik ish. Ushbu vazifalarga muvofiq psixologik
xizmat ikkita faoliyat yo'nalishini amalga oshiradi: bojxona organlarining mansabdor
shaxslari va xodimlari, xizmatga nomzodlar bilan ishlashni psixologik ta'minlash va rasmiy
topshiriqlarni psixologik ta'minlash. Birinchi yo'nalish quyidagilarni o'z ichiga oladi:
kadrlarni kasbiy yo'naltirish va psixologik tanlash; yosh xodimlarni joylashtirish va kasbiy
moslashtirishda psixologik yordam ko'rsatish; xodimlarning psixologik kompetensiyasi va
shaxsiy rivojlanishini takomillashtirish; jamoadagi axloqiy-psixologik iqlim diagnostikasi va
buzg'unchi hodisalarning oldini olish; mansabdor shaxslarni tashqi iqtisodiy faoliyat
ishtirokchilari bilan o‘zaro hamkorlik qilish usullari va usullariga o‘rgatish va o‘rgatish;
rag'batlantirish va xodimlarni attestatsiyadan o'tkazishda ishtirok etish uchun kadrlar zaxirasi
bilan ishlashni psixologik ta'minlash; xodimlar va ularning oila a'zolari uchun psixologik
maslahat.](/data/documents/c8e9d735-b354-4822-b139-5d8f4eb764d1/page_6.png)
![Ikkinchi yo'nalish quyidagilarni o'z ichiga oladi: mintaqadagi ijtimoiy-
psixologik hodisalarni o'rganish; joriy operatsion vazifalarni hal qilishda
xodimlarga psixologik maslahat berish; individual profilaktika ishlarini amalga
oshirish va hokazo Ushbu faoliyat sohalarini amalga oshirish quyidagi funktsiyalar
orqali amalga oshiriladi: xizmatga nomzodlarni kasbiy va psixologik
tanlash; bojxona organlarining mansabdor shaxslari va xodimlarini joylashtirish,
attestatsiyadan o'tkazish, rotatsiyasi, kasbiy o'sishini prognozlash va mansab
ko'tarilishi jarayonlarida ishtirok etish; bojxona organlarining mansabdor shaxslari
va xodimlariga bojxona organlarida xizmat (ish)ga moslashishda
ko‘maklashish; rahbarlik lavozimlariga ko‘tarilish uchun kadrlar zaxirasi, shu
jumladan yuqori bojxona organlari nomenklaturasi bilan psixologik ish olib
borish; bojxona organlari mansabdor shaxslarining boshqaruv faoliyatini
psixologik ta'minlash; jamoalardagi ijtimoiy-psixologik jarayonlarni o‘rganish, tahlil
qilish va prognozlash, ularni optimallashtirish bo‘yicha rahbariyatga taklif va
tavsiyalar ishlab chiqish; huquqbuzarliklar, hodisalar va xizmat (mehnat) intizomi
buzilishining psixologik oldini olish; bojxona organlarining mansabdor shaxslari va
xodimlarini hamda bojxona organlari rahbarlarini psixologik-pedagogik
tayyorlash, ularga maxsus psixologik bilimlarni, ruhiy holatni o‘z-o‘zini tartibga
solish usullarini o‘rgatish, umumiy psixologik madaniyatni oshirish; bojxona](/data/documents/c8e9d735-b354-4822-b139-5d8f4eb764d1/page_7.png)
![Bojxona organlarida xizmat (ish)ga moslashishda ko‘maklashish; rahbarlik lavozimlariga
ko‘tarilish uchun kadrlar zaxirasi, shu jumladan yuqori bojxona organlari nomenklaturasi
bilan psixologik ish olib borish; bojxona organlari mansabdor shaxslarining boshqaruv
faoliyatini psixologik ta'minlash; jamoalardagi ijtimoiy-psixologik jarayonlarni o‘rganish, tahlil
qilish va prognozlash, ularni optimallashtirish bo‘yicha rahbariyatga taklif va tavsiyalar ishlab
chiqish; huquqbuzarliklar, hodisalar va xizmat (mehnat) intizomi buzilishining psixologik
oldini olish; bojxona organlarining mansabdor shaxslari va xodimlarini hamda bojxona
organlari rahbarlarini psixologik-pedagogik tayyorlash, ularga maxsus psixologik bilimlarni,
ruhiy holatni o‘z-o‘zini tartibga solish usullarini o‘rgatish, umumiy psixologik madaniyatni
oshirish; bojxona organlarining mansabdor shaxslari va xodimlarini tashqi iqtisodiy faoliyat
ishtirokchilari bilan o‘zaro hamkorlik qilish uslublari va uslublariga hamda psixologik
bosimdan himoyalanish usullariga o‘rgatish; bojxona organlarining mansabdor shaxslari va
xodimlariga psixologik maslahatlar berish; bojxona organlarining mansabdor shaxslari va
xodimlari bilan psixo-tuzatish ishlari. Psixologik xizmatning muvaffaqiyatli faoliyat
yuritishining shartlaridan biri uning tashkiliy tuzilmasini ilmiy asoslangan loyihalashdir.](/data/documents/c8e9d735-b354-4822-b139-5d8f4eb764d1/page_8.png)
![Shunday qilib, davlat organining
psixologik xizmatining tashkiliy tuzilmasi hokimiyat va
mas'uliyatni markazlashtirish va markazsizlashtirishning
optimal kombinatsiyasi bilan ierarxik xususiyatga ega bo'lishi
kerak. Bojxona organlari faoliyatini psixologik qo'llab-
quvvatlashni tashkil etish Federal bojxona xizmatining Davlat
xizmati va kadrlar bo'limi tomonidan amalga oshiriladi.
Kafedraning vazifalaridan biri bojxona psixologlari faoliyatini
tashkil etishdan iborat. Rossiya Federatsiyasi Federal Bojxona
xizmati huzurida Rossiya Federatsiyasi bojxona organlarining
psixologik ish va psixologik xizmati faoliyatini
takomillashtirish masalalari bo'yicha Maslahat-uslubiy
kengash mavjud. RTU va RTUga bo'ysunuvchi bojxona
organlarida psixologik ishlarni amalga oshirish uchun
RTUning psixologik ish bo'limi tashkil etiladi.](/data/documents/c8e9d735-b354-4822-b139-5d8f4eb764d1/page_9.png)
![Psixologik xizmat ishini tashkil etish uchun to'g'ridan-to'g'ri javobgarlik: Rossiya
FCSda - FCSning kadrlar bo'limi boshlig'i; bojxona organida - bojxona organining
psixologik xizmat bo'limi boshlig'i (psixologi). Bojxona organi psixologining
namunaviy ish tavsifiga (Rossiya Davlat bojxona qo'mitasining 2000 yil 14
dekabrdagi 1164-sonli buyrug'iga) muvofiq, oliy asosiy psixologik ma'lumotga ega
bo'lgan mutaxassislar, shuningdek, maxsus tayyorgarlikdan o'tgan oliy ma'lumotli
mutaxassislar. fakultetlarda va qayta tayyorlash kurslarida amaliy psixologiya
yo‘nalishi bo‘yicha qayta tayyorlash, davlat hujjati bilan tasdiqlangan, amaliy ish
stajiga ega. Bojxona organi psixologi quyidagi huquqlarga ega: bojxona organida
individual psixologik va ijtimoiy-psixologik tadqiqotlar o‘tkazish; bojxona
organining psixologik xizmat bo‘linmasi tuzilmasi va faoliyatini takomillashtirish
yuzasidan rahbariyatga takliflar kiritish; mansabdor shaxslardan zarur hujjatlar va
ma'lumotlarni so'rash; bojxona organlarining mansabdor shaxslari va
xodimlarining shaxsiy ishlari materiallarini olish va ular bilan belgilangan .](/data/documents/c8e9d735-b354-4822-b139-5d8f4eb764d1/page_10.png)
M avzu : BOJXONA FAOLIYATIDA PSIXOLOGIK XIZMAT
Psixologik xizmat vazifalari :Ilmiy tadqiqot vazifalari - o’quvchilar shaxsning shakllantirishning muhim muammolarini, ta’lim va tarbiyaning psixologik asoslarini o’quvchilar bilan o’qituvchilar, maktab psixologlari, maktab psixologlar bilan o’qituvchilar o’rtasidagi o’zaro ta’sirni hamda maktab psixologning etikasini o’z ichiga oladi. Amaliy vazifalar - psixologik tadqiqotni natijalarini amalda psixologik xizmat ishida qo’llab, bolalarning maktab ta’limiga tayyorligini aniqlash, o’quvchilrning o’qish faoliyatini osonlashtirish, o’quvchi shaxsini har tomonlama kamon toptirish, o’quvchilarnig qobiliyat va moyilliklarini aniqlash va rivojlantirish, talabalar bilan hunarga, kasbga oid suhbat, maslahat ishlarini olib borish, turli xildagi «qiyin» bolalar bilan ish olib borish kabi asosiy vazifani hal qilishdan iboratdir. Tashviqot ishlari – psixologik bilimlarni, psixologik umumta’lim tashviq qilib, o’quvchilarning psixologik bilimlarini oshirish, ota-onalar uchun seminarlar, ma’ruzalar va suhbatlar uyushtirish, anjumanlar o’tkazishdan iborat.
. Psixologik xizmat AQShda 1800 yillardan boshlab rivojlana boshladi. AQShning birinchi amaliyotchi psixologlari oz-ozini tarbiyalash muammosini organgan eksperimental psixologlar edilar. Amerika maktablarida aqliy taraqqiyot koeffitsientini aniqlash keng tarqalib, keyinchalik «Gaydens» xizmatining rivojlanishiga olib keldi. Fransuz maktab psixologiyasining otasi Alfred Bine bolib, u bu sohada 1894 yildan ish boshlagan. 1905 yilda Fransiya ta’lim vazirligi Binega umumiy dastur boyicha oqiy olmaydigan bolalarni tekshirish muammosi bilan murojaat qiladi va shu tariqa aqliy taraqqiyotda orqada qolgan bolalarni ajratadigan Bine-Simon testi yaratildi. 1909 yilda Fransiyada maktab psixologik xizmati tashkil etiladi. 1970 yilda Fransiyada psixologik-pedagogik yordam guruhlari psixologik xizmatning asosiy turini tashkil etdi. Bunday guruhlar maktab psixologiyasi boyicha bir mutaxassis, ta’lim psixologiyasi boyicha bir mutaxassis, psixomotor rivojlanish boyicha bir 5 mutaxassisni oz ichiga oladi. Bunday brigada 800-1000 o`quvchiga xizmat qiladi, bir maktabda joylashib, bir necha maktabga xizmat qilishi mumkin.
Hozirgi vaqtda bojxona faoliyati samaradorligini oshirish ko'p jihatdan unga yuklangan rasmiy funktsiyalarni muvaffaqiyatli hal etishga qodir kadrlar bilan ishlashni tashkil etish bilan belgilanadi. Rossiyadagi so'nggi yillardagi siyosiy va iqtisodiy beqarorlik turli toifadagi xodimlarning (jumladan, mansabdor shaxslar va bojxona xodimlari) ma'naviy va psixologik holatiga salbiy ta'sir ko'rsatdi. Davlat organlarining ish amaliyoti shuni ko'rsatadiki, davlat xizmatchilari har doim ham ortiqcha yuk va kasbiy xavfga mustaqil ravishda moslasha olmaydi, ular ekstremal sharoitlarda harakat qilish uchun etarli ko'nikmalarga ega emaslar, ular stressdan chiqishning eng yaxshi usullarini bilmaydilar. vaziyatlar. Buning sabablari: xizmatdagi jismoniy, psixologik va ma'naviy ortiqcha yuk, zarur maxsus kasbiy va psixologik tayyorgarlikning yo'qligi. Psixologlarning faol ishi bu muammolarni bartaraf etishga yordam beradi. Jamiyatimiz va davlatimizning turli unsurlari va quyi tuzilmalari psixolog uchun ob'ekt vazifasini bajaradi.
Bular iqtisodiyot tarmoqlari, iqtisodiyot, shuningdek, davlat institutlari. Bu sohalarning o'ziga xos xususiyatlari bor va shuning uchun psixologning ishini qanday tashkil qilish kerakligi (tarmoqning tuzilishi va o'ziga xos xususiyatlari bo'yicha) muammolari paydo bo'ladi. Davlat organlarining faoliyati o'ziga xos xususiyatga ega bo'lib, bu, albatta, psixologning alohida maqomini shakllantiradi. Davlat organlari zimmasiga yuklatilgan aniq vazifalarni hal etishda psixologlarni faol jalb etish 90-yillardan boshlab amalga oshirilmoqda. huquqni muhofaza qilish organlarida amaliy psixologlarning birinchi lavozimlari 1974 yilda jazoni ijro etish tizimida (voyaga etmaganlar uchun ta'lim va mehnat koloniyalarida) joriy etilgan bo'lsa-da hozirgi vaqtda davlat (huquqni muhofaza qilish) organlarida nafaqat alohida psixologlar, balki psixologiyani psixologik qo'llab-quvvatlash bilan shug'ullanadigan ixtisoslashtirilgan tarkibiy bo'linmalar va mutaxassislar lavozimlarining markazlashtirilgan boshqariladigan tizimi bo'lgan. psixologik xizmatning faoliyati haqida gapirish mumkin. muayyan davlat organlarining faoliyati. Psixologik xizmatlar Rossiya Federatsiyasi Federal Bojxona xizmati tizimida, Rossiya Ichki ishlar vazirligida, Rossiya Federatsiyasi Qurolli Kuchlarida, Federal xavfsizlik xizmatida va boshqalarda mavjud.