Endogen jaray onlar v a ularga t av sif.

Reja:  I Kirish  Endogen jarayonlar haqida tushuncha.  II Asosiy qism:  2.1. Yerning ichki qismida sodir bo`ladigan jarayonlar.  2.2. Endogen jarayonlar natijasida sodir bo`ladigan hodisalar.  2.3. Endogen jarayonlar tiplari va ularning energiya manbalari.  III Xulosa  Foydalangan adabiyotlar  Ilova: Rasm va chizmalar

ENDOGEN JARAYONLAR  Yer qa’rida yer ichki kuchlarining ta’sir etishidan yuzaga keladigan geologik jarayonlar. Yer po’stida sodir bo’ladigan tektonik harakatlar, seysmik faollik, magmatizm, metamorfizm, gidrotermal jarayonlar va boshqalar endogen jarayonlarni tashkil etadi.

 Yerning ichki energiyasi uning chuqur qismida radioaktiv moddalarni parchalanishidan ajralib chiqqan issiqlik, yer qatlamlaridan hosil bo’ladigan gravitatsion kuchlar ta’siri va Yerning aylanishidan yuzaga keladigan kuchlar hisobiga paydo bo’ladi. Gravitatsion kuchlarning Yer po’stida notekis taqsimlanishi unda turli zichlik hamda tektonik faolliqdagi qismlar bo’linishi, qatlamlarning deformatsiyalanishiga va metamorfizmga uchrashiga sabab bo’ladi.

 Shuningdek, Yer po’stining chuqur qismlarida va yuqori mantiyada to’plangan energiya qatlamlarning burmalanishiga, yoriqlar va uzilmalar hosil bo’lishiga, qatlamlarni yoriqlar bo’ylab turli yo’nalishlarda siljishiga, zilzilalar vujudga kelishiga va boshqalarga olib keladi. Magmaning cho’kindi yotqiziqlar ichiga joylashishi va ular bilan reaksiyaga kirishishi, flyuidlarning yoriqlar bo’ylab yuqoriga ko’tarilishi va boshqalar omillar ta’siridan turli foydali qazilma konlari hosil bo’ladi.