logo

IQTISODIY ISLOHATLAR,XUSUSIY MULKCHILIKNING SHAKLLANISHI.O’ZBEKISTONDA BOZOR MUNOSABATLARINING RIVOJLANISHI

Yuklangan vaqt:

15.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2475.0126953125 KB
Mavzu:IQTISODIY 
ISLOHATLAR,XUSUSIY 
MULKCHILIKNING 
SHAKLLANISHI.O’ZBEKISTONDA 
BOZOR MUNOSABATLARINING 
RIVOJLANISHI •
Reja:
•
1.Iqtisodiy islohatlar.Bozor munosabatlarining shakllanishi.
•
2.Mustaqillik yillarida mamlakat iqtisodiyotining 
barqarorlashuvi va rivojlanishi
•
3.’’Harakatlar strategiyasi’’ yangi taraqqiyot bosqichlari  1-masala. Iqtisodiy islohotlar. Bozor munosabatlarining 
shakllanishi .
Mustabid tuzumdan qolgan iqtisodiy meros mustaqillik yillarida 
iqtisodiy hayotimizda  ro'y  bergan  yangilanish, tub o'zgarishni 
yoritishga kirishar ekanmiz, avvalo, eski mustabid tuzumdan bizga 
qanday iqtisodiyot meros bo'lib qolganligini eslaylik. 
O'zbekiston qaramlik davrida o'z tabiiy boyliklariga, yer-suv, 
o'rmon va boshqa resurslariga o'zi egalik qila olmasdi, iqtisodiy 
taraqqiyot yo'lini o'zi belgilay olmasdi.  Respublika hududida 
qurilgan va faoliyat ko'rsatayotgan korxonalar markazga 
bo'ysundirilgan edi. O'zbekiston rahbariyati va xalqi o'z hududida 
qancha mahsulot ishlab chiqarilayotgani, ular qayerga realizatsiya 
qilinayotgani va qancha daromad keltirayotganidan bexabar edi.   Bozor munosabatlarining shakllanishi .
•
Aholi turmush darajasi jihatidan nochorlik, sobiq Ittifoq miqyosida 
eng oxirgi o'rinlardan biri meros bo'lib qolgan edi. Rossiya, Ukraina 
va Belorussiyadan farqli o'laroq, O'zbekiston aholisining deyarlik 
uchdan ikki qismi qo'l uchida tirikchilik qilardi. Eski mustabid 
tuzurndan o'tkir ijtimoiy, ekologik muammolar meros bo'lib qolgan 
edi. Mamlakatimiz aholisi yerning nihoyat darajada sho'rlanishi,  suv 
zaxiralarining ifloslanganligi, Orol dengizining qurib borishi 
oqibatida juda katta ekologik xavfga duch kelib qolgan edi.  •
Bugun o'sha davr to'grisid а  haqiqatni xolisona aytadigan bo'lsak,  u 
zamondagi hayotimizni jahon tarixi va amaliyoti bilan taqqoslaydigan 
bo'lsak, shuni ochiq aytish kerakki, u paytda O'zbekiston bir yoqlama 
iqtisodiyotga -markazga butunlay qaram, izdan chiqqan iqtisodiyotga ega 
bo'lgan yarim mustamlaka mamlakat qatoriga aylangan edi" (Karimov 
I.A. O'zbekiston XXI asrga intilmoqda. T .:  Mustaqillik xalqimizni 
iqtisodiy zulm, mutelikdan ozod etdi, o'z yeri, yer osti boyliklari, suv, 
o'simlik va hayvonot dunyosi va boshqa tabiiy zahiralariga to’la egalik 
qilish huquqini berdi. Barcha mulk, korxonalar O'zbekiston tasarrufiga 
olindi, mustaqil iqtisodiy siyosat yuritish, o'z iqtisodiy taraqqiyot yo'lini 
o'zi belgilash erkinligini qo'lga kiritdi. 2.Mustaqillik yillarida mamlakat iqtisodiyotining 
barqarorlashuvi va rivojlanishi
•
Mustaqillik arafasida sanoat va qishloq xo'jalik mahsulotlari ishlab chiqarish 
tobora pasayib bordi, xo'jalik yuritish murakkablashib qolgan edi. Buning 
sababi, O'zbekiston iqtisodiy jihatdan qaram bo'lib, korxonalari mustaqil 
xo'jalik yurita olmasdi, boshqa hududlarda joylashgan zavod, fabrikalardan 
keltiriladigan asbob-uskuna va butlovchi qismlarga butunlay qaram edi. 
Sobiq Ittifoq parchalangach, aloqalar uzildi. Natijada ko'pgina korxonalarda 
mahsulot ishlab chiqarish keskin kamaydi, ayrimlari to'xtab qoldi. Shu 
boisdan, O'zbekistonda iqtisodiy tanglikdan chiqish, makroiqtisodiyotni 
barqarorlashtirish tadbirlari ko'rildi.   ’ Harakatlar strategiyasi’’ yangi 
taraqqiyot bosqichlari
• 2017-yil 7-fevralda  2017-2021 yillarda O’zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta 
ustuvor yo’nalishi bo’yicha HARAKATLAR STRATEGIYASI qabul qilindi.  Unda 5  ta ustuvor 
yo‘nalish belgilandi:
•
makroiqtisodiy  mutanosiblikni  saqlash,  qabul  qilingan  o’rta  muddatli  dasturlar  asosida  tarkibiy  va 
institusional  o’zgarishlarni  chuqurlashtirish  hisobiga  yalpi  ichki  mahsulotning  barqaror  yuqori 
o’sish sur’atlarini ta’minlash;
•
xarajatlarning  ijtimoiy  yo’naltirilganini  saqlab  qolgan  holda  Davlat  byudjetining  barcha 
darajalarida  mutanosiblikni  ta’minlash,  mahalliy  byudjetlarning  daromad  qismini 
mustahkamlashga qaratilgan byudjetlararo munosabatlarni takomillashtirish;

Mavzu:IQTISODIY ISLOHATLAR,XUSUSIY MULKCHILIKNING SHAKLLANISHI.O’ZBEKISTONDA BOZOR MUNOSABATLARINING RIVOJLANISHI

• Reja: • 1.Iqtisodiy islohatlar.Bozor munosabatlarining shakllanishi. • 2.Mustaqillik yillarida mamlakat iqtisodiyotining barqarorlashuvi va rivojlanishi • 3.’’Harakatlar strategiyasi’’ yangi taraqqiyot bosqichlari

1-masala. Iqtisodiy islohotlar. Bozor munosabatlarining shakllanishi . Mustabid tuzumdan qolgan iqtisodiy meros mustaqillik yillarida iqtisodiy hayotimizda ro'y bergan yangilanish, tub o'zgarishni yoritishga kirishar ekanmiz, avvalo, eski mustabid tuzumdan bizga qanday iqtisodiyot meros bo'lib qolganligini eslaylik. O'zbekiston qaramlik davrida o'z tabiiy boyliklariga, yer-suv, o'rmon va boshqa resurslariga o'zi egalik qila olmasdi, iqtisodiy taraqqiyot yo'lini o'zi belgilay olmasdi. Respublika hududida qurilgan va faoliyat ko'rsatayotgan korxonalar markazga bo'ysundirilgan edi. O'zbekiston rahbariyati va xalqi o'z hududida qancha mahsulot ishlab chiqarilayotgani, ular qayerga realizatsiya qilinayotgani va qancha daromad keltirayotganidan bexabar edi.

Bozor munosabatlarining shakllanishi . • Aholi turmush darajasi jihatidan nochorlik, sobiq Ittifoq miqyosida eng oxirgi o'rinlardan biri meros bo'lib qolgan edi. Rossiya, Ukraina va Belorussiyadan farqli o'laroq, O'zbekiston aholisining deyarlik uchdan ikki qismi qo'l uchida tirikchilik qilardi. Eski mustabid tuzurndan o'tkir ijtimoiy, ekologik muammolar meros bo'lib qolgan edi. Mamlakatimiz aholisi yerning nihoyat darajada sho'rlanishi, suv zaxiralarining ifloslanganligi, Orol dengizining qurib borishi oqibatida juda katta ekologik xavfga duch kelib qolgan edi.