Mavzu:Jaxon dinlarining sivilizatsiyaga ta`siri

San’at bilan o’zaro aloqada din insonning ma’naviy hayotiga murojaat qiladi va inson mavjudligining mazmuni va maqsadlarini o’ziga xos tarzda izohlaydi. San’at va din dunyoni badiiy obrazlar shaklida aks ettiradi, haqiqatni intuitiv ravishda, ma’rifat orqali anglaydi. Ular insonning dunyoga bo’lgan hissiy munosabatisiz, uning rivojlangan obrazli xayolisiz tasavvur qilib bo’lmaydi. Ammo san’at diniy ong chegaralaridan chiqib ketadigan dunyoni obrazli aks ettirish imkoniyatlariga ega.

Tarixiy jihatdan san’at va dinning o’zaro ta’siri quyidagicha amalga oshirilgan. Ibtidoiy madaniyat ijtimoiy ongning bo’linmasligi bilan ajralib turardi, shuning uchun qadimgi davrlarda totemizm, animizm, fetishizm va sehrni o’zaro bog’laydigan din ibtidoiy san’at va axloq bilan birlashtirilgan bo’lib, barchasi insonni o’rab turgan tabiat, uning mehnat faoliyati (ovchilik) ning badiiy aksi edi. , qishloq xo’jaligi, yig’ish). Dastlab, aftidan, ruhlarni tinchlantirish yoki qo’rqitish maqsadida sehrli tana harakati bo’lgan raqs paydo bo’ldi. Keyin musiqa va mimika tug’ildi. Mehnat jarayonlari va natijalariga estetik taqliddan boshlab, ruhlarni tinchlantirishga qaratilgan tasviriy san’at asta-sekin rivojlanib bordi.

Din dunyo madaniyatining boy, ko’p asrlik qatlami bo’lib, adabiyotga juda katta ta’sir ko’rsatdi. U Vedalar, Injil va Qur’onni dunyoga qoldirdi. Vedalar g’oyalarning ulkan fondi, qadimgi hind falsafasi va turli xil bilimlarning eng qimmatli manbai. Bu erda biz dunyoning yaratilishi haqida gapiramiz, ko’plab tushunchalar kiritildi (kosmologiya, ilohiyotshunoslik, epistemologiya, dunyo ruhi va boshqalar), yovuzlik va azob-uqubatlarni engishning, ma’naviy erkinlikka erishishning amaliy usullari aniqlandi. Vedalarga munosabat qadimgi hind falsafiy maktablarining obro’si va xilma-xilligini belgilab berdi (Vedanta, Saxilar, Yoga va boshqalar). Vedalar asosida butun qadimiy hind madaniyati vujudga keldi va dunyoga Mahabxarata va Bhagavad Gita – hinduizmning axloqiy jihatlari, ichki erkinligi, yaxshilik, yovuzlik va adolat bilan shug’ullanadigan Mahabharataning eng mashhur qismlaridan biri bo’ldi. Bu erda tanani, ruhini va ruhini amaliy takomillashtirish tizimi sifatida yoga ta’limoti ishlab chiqilmoqda.

Islom dini