logo

Nemis maʼrifatchilik adabiyoti

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1393.2890625 KB
Mavzu:Nemis 
ma ʼ rifatchilik adabiyoti Reja:
1.XVIII asrda nemis adabiyoti 
ravnaqi
2.Yirik nemis adiblari
3.Ijodiy meroslar                     XVI	II –	asr	da	 Ge	rm	ani	ya 	
tara	qq	iyo	t k	uch	lar	i o	’ta 	
kuc	hsi	z e	di. 	Ge	rma	ni	yan	ing	 	
pes	hq	ada	m 	kis	hila	ri y	or	qin	 	
kela	jak	ni 	vat	an	 ad	abi	yoti	da	 	
deb	 bi	lard	ila	r. F	aq	at 	
ada	biy	otg	in	a b	arc	ha 	
g’o	yala	rn	ing	 tas	hu	vch	isi	 rol	ini	 	
baj	ard	i. Ij	tim	oiy	 –s	iyo	siy	 	
taz	iyq	dan	 no	ro	zilik	 ka	yfi	yat	lar	i 	
ada	biy	otd	a o	’z 	ifo	das	ini	 top	di.	 	
XVI	II –	asr	 ad	ab	iyo	tiga	 bi	r q	ato	r 	
buy	uk	 yo	zuv	chi	 	
ma	’rifa	tp	arv	arl	arn	i ye	tis	hti	rib 	
ber	di. 	Les	sin	g, 	Xer	der	, G	yot	e, 	
Shi	ller	 va	 bo	shq	ala	r i	jod	ida	 	
yor	qin	 na	mo	yo	n b	oʻl	a 	
bos	hla	yd	i . Nemis ma’rifatparvarlari 
Germaniyaning qoloqligi tufayli 
o’z ijtimoiy –siyosiy qarashlarida 
nisbatan mo’tadil edilar. Shunga 
qaramay, ularning barchasi 
antifeodal kayfiyatda bo’lib, 
knyazlar despotizmini, siyosiy 
passivlikni qoralar edilar. Nemis marifatparvarlik adabiyoti o’z taraqqiyot 
jarayonida to’rt bosqichni bosib o’tadi.
1-davr XIII asrning 20-50 yillariga to’g’ri keladi va bu 
davr klassisizimni oʻzi ichiga oladi 
2-davr 60-yillarni oʻz ichiga oladi bunda hayotni 
tasvirlashda realistik omillar gʻalaba qiladi.
3-davr 70-80 yillar o’zlarini shtyurmerlar deb atab, 
o’zlari mansub yo’nalishni “Bo’ron va hujum ” (Sturm 
und Drang) deb nomlaganlar.
4-davr XVIII asr, 80-90 yillarning ikkinchi yarmi 
klassisizm tendensiyalari qayta jonlanadi .  Erich Mariya Remark -uning eng mashhur ishlari - "Uch 
Yo'ldoshlari". ShK ventilyatorlari Remarque deb ishdan yozuvchi 
bilan tanishish boshlash uchun maslahat berdi. , "Arc ham 
Triomphe" "Barcha G'arbiy front sokin" va ham katta, uning 
boshqa roman ko'p Iogann Volfgang fon Gyote (1749-
1832) nemis yozuvchisi va ilmiy 
tadqiqotchisi bo'lib, o'z 
mamlakatidagi harflarning eng 
muhim odami.U nemis adabiy 
romantizmiga va butun harakatiga 
qat'iy ta'sir ko'rsatdi.Eng birinchi 
asari "Dovul va turtki"asari 
hisoblanadi,keyinchalik esa "Yosh 
Verterning 
iztiroblari" , ,,Muhammd" 
romaniIfigeniya Tavridda" 
"Egmont" (1788), "Torkvato Tasso" 
(1780—89) kabi dramalar yozadi 
va yana boshqa koʻplab ijodlari 
mavjud. Gesse  Xesse German— nemis yozuvchisi. 1912 yilda 
Shveysariyada yashagan,dastlabki romani  "Marhum 
German Lausher insholari va sheʼrlari". "Peter 
Kamensind"  romani Gertruda"  romani, "Hindiston 
safari" ocherk va sheʼrlar toʻpla-mi, "Rosxalde" , 
"Demian" , "Choʻl boʻrisi" kabi ro-manlarini yozgan. 
"Marjon oʻyini"  roman-utopiyasini yaratgan.  Nemis tili va madaniyati, umuman olganda nemis 
adabiyoti haqida soz ketsa, Haynrih Hayne, Fridrix 
Schiller, Yohann Volfgang Gyote, Lessing kabi shoir va 
adiblar kishi xotirasida namoyon bolishi tabiiy, albatta. 
Boisi bu kabi nemis mumtoz adabiyoti vakillari ijodi 
nafaqat pur manoligi, gumanitar, insonparvarligi, mehr-
muhabbatga limmo-lim ekani, tabiat latofatining 
kuylanishi, oz davrining ilgor kishilari bolganliklari ularni 
to bugungi kunga qadar nafaqat nemis adabiyotida, balki 
jahon adabiyotida ham ochmas iz qoldirgan va ularning 
asarlari jahon mumtoz adabiyoti durdonalariga aylangan.

Mavzu:Nemis ma ʼ rifatchilik adabiyoti

Reja: 1.XVIII asrda nemis adabiyoti ravnaqi 2.Yirik nemis adiblari 3.Ijodiy meroslar

XVI II – asr da Ge rm ani ya tara qq iyo t k uch lar i o ’ta kuc hsi z e di. Ge rma ni yan ing pes hq ada m kis hila ri y or qin kela jak ni vat an ad abi yoti da deb bi lard ila r. F aq at ada biy otg in a b arc ha g’o yala rn ing tas hu vch isi rol ini baj ard i. Ij tim oiy –s iyo siy taz iyq dan no ro zilik ka yfi yat lar i ada biy otd a o ’z ifo das ini top di. XVI II – asr ad ab iyo tiga bi r q ato r buy uk yo zuv chi ma ’rifa tp arv arl arn i ye tis hti rib ber di. Les sin g, Xer der , G yot e, Shi ller va bo shq ala r i jod ida yor qin na mo yo n b oʻl a bos hla yd i .

Nemis ma’rifatparvarlari Germaniyaning qoloqligi tufayli o’z ijtimoiy –siyosiy qarashlarida nisbatan mo’tadil edilar. Shunga qaramay, ularning barchasi antifeodal kayfiyatda bo’lib, knyazlar despotizmini, siyosiy passivlikni qoralar edilar.

Nemis marifatparvarlik adabiyoti o’z taraqqiyot jarayonida to’rt bosqichni bosib o’tadi. 1-davr XIII asrning 20-50 yillariga to’g’ri keladi va bu davr klassisizimni oʻzi ichiga oladi 2-davr 60-yillarni oʻz ichiga oladi bunda hayotni tasvirlashda realistik omillar gʻalaba qiladi. 3-davr 70-80 yillar o’zlarini shtyurmerlar deb atab, o’zlari mansub yo’nalishni “Bo’ron va hujum ” (Sturm und Drang) deb nomlaganlar. 4-davr XVIII asr, 80-90 yillarning ikkinchi yarmi klassisizm tendensiyalari qayta jonlanadi .