logo

O’RTA ASRLARDA ISLOM DININING ERON AFG’ONISTON VA SHIMOLIY AFRIKAGA YOYILISHI

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

474.6513671875 KB
O’RTA ASRLARDA ISLOM 
DININING ERON 
AFG’ONISTON VA 
SHIMOLIY AFRIKAGA 
YOYILISHI.                 Islom dini VII asr boshlarida Arabiston 
hududida vujudga kelganligi aytiladi.
  Payg’ambarimiz Muhammad s.a.v 570 yilda 
Makka shahrida tavallud topgan deb 
ma’lumot beriladi.40 yoshidan boshlab 
Muhammad s.a.v ga vahiy nozil bo’la 
boshlangan deyiladi.Shunday qilib 622 yildan 
boshlab arablarning islom bayrog’I ostida 
birlashishi boshlanib asosan 630 yilga kelib 
yakunlanadi.
  Muqaddas kitob qur’oni karimdir.                 Yurushlarning boshlanishi

Milodiy 632 yilda Payg’ambarimiz 
Muhammad s.a.v vafot etganlaridan so’ng 
davlatni boshqarish uchun taxtga eng yaqin 
kishilaridan bo’lgan Abu Bakr Siddiq 
chiqadi .

Shu voqeadan so’ng xalifa unvoni bilan 
boshqaradi bu esa keyinchalik arab xalifaligi 
nomini olishiga sabab bo’ldi.                 Asosiy yurishlar 
xalifa Umar 
davrida 
boshlanadi.
Eron hududiga 
yurish 636 yilda 
Suriya hududiga 
yurish bilan 
boshlanadi.                   Bu vaqtda Suriya hududlari Vizantiya tarkibida bo’lib 
Vizantiyaning zaiflashuvi arablarni g’alabasining bir 
asosi edi.
 637 yilda Qodisiyada arablar va sosoniylar o’rtasida 
urush arablar uchun g’alaba bilan tugadi.638 yilda esa 
Quddus yonida Yormiq daryosi bo’yida jangda ham 
arablar eron sosoniylarining qo’shinlarini 
mag’lubiyatga uchratdi.Bundan keyingi ya’ni 642 
yildagi Nevaxan shahridagi urush Eron davlatining fath 
etilishi va Ktesifon shahrining zabt etilishiga olib 
keldi.                                  
Bir guruh arab tarixchilari tomonidan arablar tomonidan Eron 
hududining bosib olinishi Iskandar Zulqarnayn kabi emas balki 
Qur’oni karimning ushbu oyatlariga muofiq zabt etganlar 
“Allohga va oxirat kuniga iymon keltirmaydiganlar bilan jang 
qiling allohga va oxirat kuniga iymon keltirmaydiganlarga, Alloh 
va uning rasuli xarom qilgan narsalarni xarom deb bilmaydigan 
va xaq dinga yurmaydigan kitob berilganlarga qarshi, to ular 
buysungan holatda o’z qo’llari bilan “jizya” bermagunlarigacha 
jang qiling” 

Bundan kelib chiqadi-ki arablar bosqinchilik uchun emas dinni 
keng yoyish maqsadida bosqinchilik amalga oshirgan.                 
639-yilda arab qo shini Misr chegarasini kesib o tdi. Misrni Vizantiya ʻ ʻ
boshqargan. Mamlakat diniy va siyosiy qarama-qarshiliklar tufayli 
parchalanib ketdi. Shuning uchun deyarli hech qanday qarshilik yo’q 
edi.

642 yilda Iskandariya o'zining mashhur Iskandariya kutubxonasi bilan 
musulmonlar qo'liga o'tdi. Bu mamlakatning eng muhim harbiy va 
siyosiy markazi edi .                 Arab xalifaligining qo’shinlari erkin 
kishilardan tuzilgani ham ustunlik edi                 
Islom dinining yoyishda targ’ibotchilarning o’rni ham beqiyosdir.

Bundan tashqari dinning keng yoyilishidan dinni qabul qilgan qullarga ozodlik 
berilishi qullar orasida tez yoyiladi. Undan tashqari soliqlar og’irlik qilgan 
faqirlar va o’z boylik va yerlarini saqlab qolish maqsadida bo’lgan boylar ham 
dinni qabul qilishga majbur bo’lgan.

644 yilda xalifa Umar vafot etishi bilan Fors va boshqa hududlari bo’ylab 
uslomning zafarli 10 yilligi nihoyasiga yetdi                           E ’boringiz uchun rahmat

O’RTA ASRLARDA ISLOM DININING ERON AFG’ONISTON VA SHIMOLIY AFRIKAGA YOYILISHI.

Islom dini VII asr boshlarida Arabiston hududida vujudga kelganligi aytiladi. Payg’ambarimiz Muhammad s.a.v 570 yilda Makka shahrida tavallud topgan deb ma’lumot beriladi.40 yoshidan boshlab Muhammad s.a.v ga vahiy nozil bo’la boshlangan deyiladi.Shunday qilib 622 yildan boshlab arablarning islom bayrog’I ostida birlashishi boshlanib asosan 630 yilga kelib yakunlanadi. Muqaddas kitob qur’oni karimdir.

Yurushlarning boshlanishi  Milodiy 632 yilda Payg’ambarimiz Muhammad s.a.v vafot etganlaridan so’ng davlatni boshqarish uchun taxtga eng yaqin kishilaridan bo’lgan Abu Bakr Siddiq chiqadi .  Shu voqeadan so’ng xalifa unvoni bilan boshqaradi bu esa keyinchalik arab xalifaligi nomini olishiga sabab bo’ldi.

Asosiy yurishlar xalifa Umar davrida boshlanadi. Eron hududiga yurish 636 yilda Suriya hududiga yurish bilan boshlanadi.

Bu vaqtda Suriya hududlari Vizantiya tarkibida bo’lib Vizantiyaning zaiflashuvi arablarni g’alabasining bir asosi edi. 637 yilda Qodisiyada arablar va sosoniylar o’rtasida urush arablar uchun g’alaba bilan tugadi.638 yilda esa Quddus yonida Yormiq daryosi bo’yida jangda ham arablar eron sosoniylarining qo’shinlarini mag’lubiyatga uchratdi.Bundan keyingi ya’ni 642 yildagi Nevaxan shahridagi urush Eron davlatining fath etilishi va Ktesifon shahrining zabt etilishiga olib keldi.