O’RTA ASRLARDA RUS DIPLOMATIYASI
![O’RTA A SRLA RDA RUS
DI PLOMATI YA SI](/data/documents/5254523d-8ce2-4780-a85e-015adf71edc1/page_1.png)
![](/data/documents/5254523d-8ce2-4780-a85e-015adf71edc1/page_2.png)
![Qadimgi slavy an x alqlari haqidagi
ma’lumot lar asosan Vizant iy a
manbalarida uchray di.
Kiy ev at rofi da birlashgan sharqiy
slavy anlar davlat i Kiy ev rusi nomini
olgan. Har qanday davlat da bo’lgani
singari, sharqiy slavy anlar xususan:
ruslarda ham ma’lum bir t ashqi siy osiy
aloqalar y ok i diplomat ik k o’rinishlar
mavjud bo’lgan.
Rusning diplomat ik va xalqaro
aloqalari asosan I X asrdan boshlanadi.](/data/documents/5254523d-8ce2-4780-a85e-015adf71edc1/page_3.png)
![](/data/documents/5254523d-8ce2-4780-a85e-015adf71edc1/page_4.png)
![Qadimgi rus davlati tashkil topishi
bilan xalqaro munosabatlarda faol
ravishda qatnasha boshladi. Ular
Boltiq, Kaspiy va Qora dengiz
bo’ylari, Volga, Dnepr daryosi
havzasidagi mamlakatlar va xalqlar
bilan janubda esa Vizantiya
imperiyasi, Bolgar podsholigi va
Skandinaviya bilan diplomatik
aloqalarni yo’lga qo’yishgan.](/data/documents/5254523d-8ce2-4780-a85e-015adf71edc1/page_5.png)
![](/data/documents/5254523d-8ce2-4780-a85e-015adf71edc1/page_6.png)
![Tarixiy ma’lumot larga k o’ra rus k nyazlari
Hazar xoqonligi hududlari orqali hat t o
O’rt a Osiyo davlat lari bilan ham savdo va
diplomat ik munosabarlarni o’rnat ishgan.
Rus davlat i diplomat ik va savdo
aloqalarini birinchi navbat da Vizant iya
impe riyasi bilan yaxshilashga harak at
qilgan. Vizant iya bozorlarini rus
drujinalari va savdogarlari munt azam
ravishda mo’yna, qullar bilan t aminlab
t urgan, u ye rdan asosan t urli mat olar,
qimmat baho buyumlar va boshqa
mahsulot larni sot ib olishar yok i
ayriboshlard i.](/data/documents/5254523d-8ce2-4780-a85e-015adf71edc1/page_7.png)
![Vizant iy a impe riy asi y angi rus
davlat ining qudrat ini o’zlarining
maqsadlariga y o’nalt irgan holda, o’z
siy osiy mavqey ini sharqqa t omon
y anada k e ngay t irishni maqsad
qilishdi. I mpe riy aga slavyan xalqlari
t omonidan t obora ort ib boray ot gan
xavf -xat ar sharoit ida rus
qabilalarini birini boshqasiga qarshi
qo’y ishi orqali ruslarning qudrat ini
k amay t irishga harak at qilishadi.](/data/documents/5254523d-8ce2-4780-a85e-015adf71edc1/page_8.png)
![](/data/documents/5254523d-8ce2-4780-a85e-015adf71edc1/page_9.png)
![Vizant iy a doimo Kiy ev Rusini siy osiy
v a diplomat ik jihat dan o’ziga qaram
qilishga harak at qilsada, ammo bunga
erisha olmagan v a ruslar must aqil
siy osat y urit ganlar.
Kny az Sv y at oslav Vizant iy a imperat ori
N ik ifor Fok aga bergan v a’dasini bajarib,
bolgarlar ust idan g’alaba qozonadi. U
o’zining dav lat i sarhadlari xav fsizligini
ham t a’minlab qolmasdan,
Bolgariy aning o’sha v aqt dagi poy t axt i
Perey aslav shahrida o’zining doimiy
faoliy at k o’rsat adigan rezidensiy asini
ham t ashk il qiladi.](/data/documents/5254523d-8ce2-4780-a85e-015adf71edc1/page_10.png)
![](/data/documents/5254523d-8ce2-4780-a85e-015adf71edc1/page_11.png)
![Rus davlat i k ny azlari boshqa qo’shni
davlat lar bilan ham nik oh shart nomalari
orqali bog’lanib t urishgan. A mmo gre k
dindorlari har doim ham Rus k ny azlarining
qizlarini o’zlariga y ok i impe rat or oilasiga
munosib k o’rishmagan. Shu sababli ularni
malik a sif at ida t an olishga shoshilmasdi.
Rus davlat i va Polsha o’rt asidagi nik oh
munosabat larini (Huk mdorlar o’rt asida)
o’rgangan t adqiqot chi V.A .Linniche nk o
1043-y ildan boshlab X I I I asr oxiriga qadar
bo’lgan davrda ik k i davlat o’rt asida 15
mart a nik oh shart nomasi y ok i it t if oqi
vujudga ke lganini t a’k idlay di.](/data/documents/5254523d-8ce2-4780-a85e-015adf71edc1/page_12.png)
![](/data/documents/5254523d-8ce2-4780-a85e-015adf71edc1/page_13.png)
![Rus shaharlari t omonidan t ashqi
sav do v a diplomat ik aloqalarni
faollasht irish maqsadida Nemis
shaharlari v a Norv egiy a bilan ham
y aqin munosabat larni o’rnat ishiga
harak at qilingan. Bolt iq bo’y ida
nemis shaharlarining v ujudga k elishi
bilan Rus shaharlari ular bilan sav do-
sot iq qila boshladi. Shu munosabat
bilan sav do aloqalarni t art ibga
solish, mahsulot y et k azib berishga
qarat ilgan shart nomalar imzolana
boshladi.](/data/documents/5254523d-8ce2-4780-a85e-015adf71edc1/page_14.png)
![XV asrning 2-yarmidan xalqaro
maydonda yana yagona rus
davlati paydo bo’lib, “Moskva
Buyuk knyazligi” deb nomlanardi.
Bu davlatda feodal
monarxiyasining yangi shakli
shakllandi. Yangi davlat sharqiy
Yevropa hududidagi ulkan
hududni o’z ichiga olib, Yevropa
xalqaro aloqalarida o’z o’rniga
ega bo’la boshladi.](/data/documents/5254523d-8ce2-4780-a85e-015adf71edc1/page_15.png)
![Eʼt iboringiz uchun rahmat](/data/documents/5254523d-8ce2-4780-a85e-015adf71edc1/page_16.png)
O’RTA A SRLA RDA RUS DI PLOMATI YA SI
Qadimgi slavy an x alqlari haqidagi ma’lumot lar asosan Vizant iy a manbalarida uchray di. Kiy ev at rofi da birlashgan sharqiy slavy anlar davlat i Kiy ev rusi nomini olgan. Har qanday davlat da bo’lgani singari, sharqiy slavy anlar xususan: ruslarda ham ma’lum bir t ashqi siy osiy aloqalar y ok i diplomat ik k o’rinishlar mavjud bo’lgan. Rusning diplomat ik va xalqaro aloqalari asosan I X asrdan boshlanadi.
Qadimgi rus davlati tashkil topishi bilan xalqaro munosabatlarda faol ravishda qatnasha boshladi. Ular Boltiq, Kaspiy va Qora dengiz bo’ylari, Volga, Dnepr daryosi havzasidagi mamlakatlar va xalqlar bilan janubda esa Vizantiya imperiyasi, Bolgar podsholigi va Skandinaviya bilan diplomatik aloqalarni yo’lga qo’yishgan.