logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Umumiy
  4. O’zbek tilini davlat tili sifatidagi nufuzini oshirish bo’yicha qilinayotgan ishlar

O’zbek tilini davlat tili sifatidagi nufuzini oshirish bo’yicha qilinayotgan ishlar

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

4190.548828125 KB
Ko'chirib olish
O’zbek tilini davlat tili sifatidagi nufuzini oshirish bo’yicha qilinayotgan ishlar Reja 1.O’zbek tilining ahamiyati. 2. O‘zbek tilining xalqimiz ijtimoiy hayotida va xalqaro miqyosdagi obro‘- e’tibori. 3.O‘zbek tili davlat tili. Xalqning vatani, davlati kabi yana bir buyuk, ehtimolki, birlamchi boyligi bor. Bu – uning tili. Aynan til odamlar guruhini bir millat sifatida biriktiradi, ya’ni xalqni – xalq, millatni – millat qiladi. 1989-yil 21-oktabr kuni “Davlat tili haqida”gi qonun qabul qilingan. Ulug‘ mutafakkir shoirimiz hazrat alisher navoiyning o‘zbek xalqi ma’naviy dunyosi, tilining shakllanib rivoj topishida xizmatlari katta bo‘lgan. Navoiyning asarlari orqali ona tilimizga bo‘lgan mehr-muhabbatimiz oshdi. O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI PREZIDENTINING FARMONI O‘ZBEK TILINING DAVLAT TILI SIFATIDAGI NUFUZI VA MAVQEYINI TUBDAN OSHIRISH CHORA-TADBIRLARI TO‘G‘RISIDA • Aziz do‘st lar! • Davlat tilini rivojlantirishga qaratilgan ishlarimizning mantiqiy davomi sifatida bugun mamlakatimizda yana bir muhim qadam qo‘ydik. Men bugun «O‘zbek tilining davlat tili sifatidagi nufuzi va mavqeini tubdan oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida"gi Farmonga imzo chekdim. Unga binoan «Davlat tili haqida"gi qonun qabul qilingan kunning ulkan tarixiy o‘rni va ahamiyatidan kelib chiqqan holda, 21- oktyabr sanasi yurtimizda «O‘zbek tili bayrami kuni» deb belgilandi. • Ona tilimiz — milliy ma’naviyatimizning bitmas- tuganmas bulog‘idir. Shunday ekan, unga munosib hurmat va ehtirom ko‘rsatish barchamizning nafaqat vazifamiz, balki muqaddas insoniy burchimizdir. • Ona tilimizning davlat va jamiyat hayotidagi ta’siri va mavqeini yanada oshirish bo‘yicha oldimizda o‘ta muhim va dolzarb vazifalar turibdi. O‘zbek tilining xalqimiz ijtimoiy hayotida va xalqaro miqyosdagi obro‘-e’tiborini tubdan oshirish, unib-o‘sib kelayotgan yoshlarimizni vatanparvarlik, milliy an’ana va qadriyatlarga sadoqat ruhida tarbiyalash, mamlakatimizda davlat tilini to‘laqonli joriy etishni ta’minlash, O‘zbekistondagi millat va elatlarning tillarini saqlash va rivojlantirish, davlat tili sifatida o‘zbek tilini o‘rganish uchun shart-sharoitlar yaratish, o‘zbek tili va til siyosatini rivojlantirishning strategik maqsadlari, ustuvor yo‘nalish va vazifalarini hamda istiqboldagi bosqichlarini belgilash maqsadida, shuningdek O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 21-oktabrdagi “ O‘zbek tilining davlat tili sifatidagi nufuzi va mavqeyini t ubdan oshir ish chora- t adbir lar i t o‘g‘r isida” gi PF-5850-son  Farmoni ga  muvofiq: a ) 2020 — 2030-yillarda o‘zbek tilini rivojlantirish va til siyosatini takomillashtirish konsepsiyasi. Mamlakatimiz ijtimoiy-siyosiy hayotining barcha sohalarida davlat tili imkoniyatlaridan to‘liq va to‘g‘ri foydalanishga erishish. Ta’lim tashkilotlarida davlat tilini o‘qitish tizimini yanada takomillashtirish, uning ilm-fan tili sifatidagi nufuzini oshirish. Davlat tilining sofligini saqlash, uni boyitib borish va aholining nutq madaniyatini oshirish. Davlat tilining zamonaviy axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalariga faol integratsiyalashuvini ta’minlash; Davlat tilining xalqaro miqyosdagi o‘rni va nufuzini oshirish, bu borada xorijiy hamkorlik aloqalarini rivojlantirish; Mamlakatimizda istiqomat qiladigan barcha millat va elatlar tillarini rivojlantirish maqsadida keng va teng imkoniyatlar hamda ularga davlat tilini o‘rganish uchun qulay shart-sharoitlar yaratish; Asosiy yo‘nalishlar quyidagilarni nazarda tutadi: Ta’lim tashkilotlarida davlat tilini o‘qitish tizimini yanada takomillashtirish, uning ilm-fan tili sifatidagi nufuzini oshirish sohasida: 2025-yilga qadar davlat maktabgacha ta’lim tizimida amaldagi maktabgacha ta’lim muassasalarining hududlarini kengaytirish yoki yangi quriladigan muassasalar hisobiga o‘zbek tilli guruhlar qamrovini 72 foizga, 2030-yilgacha esa 80 foizga yetkazish 2030-yilga qadar umumta’lim maktablarida o‘quv yillari uchun tayanch o‘quv rejalarida o‘zbek tili fanini o‘qitish ko‘lamini amaldagi haftada 84 soatdan 110 soatgacha oshirish Oliy ta’lim muassasalarida o‘zbek tili kafedralari sonini 2025-yilga qadar 120 taga, 2030-yilgacha esa 140 taga yetkazish; v ) davlat tilining zamonaviy axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalariga integratsiyalashuvini ta’minlash sohasida: 2025-yilga qadar davlat tilida sohaviy ish yuritish hujjatlarining yagona elektron namunalarini ishlab chiqish va ulardan foydalan ish uchun 14 ta onlayn dastur ishlab chiqish, 2030-yilgacha esa ushbu ko‘rsatkichni 25 taga yetkazish dasturiy mahsulotlarning o‘zbekcha ilovalari va elektron lug‘at dasturlarini yaratish xorijliklar uchun o‘zbek tilini o‘rgatuvchi dasturlar yaratish. g) davlat tilining xalqaro miqyosdagi o‘rni va nufuzini oshirish, bu borada xorijiy hamkorlik aloqalarini rivojlantirish sohasida. 2030-yilga qadar xorijiy oliy ta’lim muassasalarida o‘zbek tilini o‘rgatuvchi markazlar sonini amaldagi 17 tadan 60 tagacha ko‘paytirish 2025-yilga qadar “O‘zbek tilining do‘stlari” klublari sonini 30 taga, 2030-yilgacha esa 40 taga yetkazish xorijiy oliy ta’lim muassasalarida o‘zbek tili kurslarini zarur ilmiy, o‘quv-uslubiy, badiiy adabiyotlar bilan ta’minlash, o‘zbek tilini o‘rgatishga doir ilmiy tadqiqotlar miqdorini oshirish 2021-yil 1-apreldan boshlab o‘zbek tili va adabiyoti bo‘yicha bilimni baholashning milliy test tizimi asosida rahbar kadrlarning davlat tilida rasmiy ish yuritish darajasi aniqlanadi hamda mas’ul lavozimlarga tayinlanadigan shaxslar uchun davlat tilini bilish bo‘yicha daraja sertifikatlari joriy etish. Alisher navoiy nomidagi toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti huzuridagi davlat tilida ish yuritish asoslarini o‘qitish va malaka oshirish markazida o‘zbek adabiy tili me’yorlari va davlat tilida ish yuritish bo‘yicha qisqa muddatli (1-2 oygacha) o‘quv kurslari muntazam ravishda tashkil etish. Kimda-kim o‘zbek tilining bor latofatini, jozibasi va  ta’sir kuchini, cheksiz imkoniyatlarini his qilmoqchi bo‘lsa, munis onalarimizning allalarini, ming yillik dostonlarimizni, o‘lmas maqomlarimizni eshitsin, baxshi va hofizlarimizning sehrli qo‘shiqlariga quloq tutsin. Turkiy tillarning katta oilasiga mansub bo‘lgan o‘zbek tilining tarixi xalqimizning ko‘p asrlik kechmishi, uning orzu-intilishlari, dardu armonlari, zafarlari va g‘alabalari bilan chambarchas bog‘liqdir. Ajdodlarimiz, ota-bobolarimiz aynan ona tilimiz orqali jahonga so‘zini aytib kelganlar. Shu tilda buyuk madaniyat namunalarini, ulkan ilmiy kashfiyotlar, badiiy durdonalar yaratganlar. 2020-yil 1-iyunga qadar quyidagi asosiy yo‘nalishlarni ichiga olgan 2020 ― 2030-yillarda o‘zbek tilini rivojlantirish hamda til siyosatini takomillashtirish konsepsiyasi va davlat dasturi loyihalarini kiritish.Mamlakatimiz hududida istiqomat qiluvchi barcha millat va elatlar tillarining rivojlanishi uchun keng imkoniyatlar yaratish, ularga davlat tilini o‘rganish uchun qulay shart- sharoitlar yaratib berish. Ta’lim muassasalarida davlat tilini o‘rgatish va uni bilish darajasini baholash tizimini yanada takomillashtirish, davlat tilining ilm- fan tili sifatidagi nufuzini oshirish; Yuqorida ko’rsatilgan barcha ishlar, o’tkazilayotgan islohatlardan biz o’z davlat tilimizni ya’ni ona tilimizni yana chuquroq o’rganib, har bir o’rganayotgan tilimizga muxr muhabbat bilan organib atrofdagi insonlarga ham o’rgatishimiz shart va zarur. Biz hozirda boshqa xalqaro tillardan birini o’rganishimizdan oldin ham avvalo o’z ona tilimizni bilishimish zarur. Ko’chalarda, bekatlarda, turli xil e’lon taxtalarga ko’zimiz tushganda biroz hafa bo’lamiz. Keling aybni boshqadan qidirmasdan biz bilsak shuni boshqalarga ham o’rgataylik.

O’zbek tilini davlat tili sifatidagi nufuzini oshirish bo’yicha qilinayotgan ishlar Reja 1.O’zbek tilining ahamiyati. 2. O‘zbek tilining xalqimiz ijtimoiy hayotida va xalqaro miqyosdagi obro‘- e’tibori. 3.O‘zbek tili davlat tili.

Xalqning vatani, davlati kabi yana bir buyuk, ehtimolki, birlamchi boyligi bor. Bu – uning tili. Aynan til odamlar guruhini bir millat sifatida biriktiradi, ya’ni xalqni – xalq, millatni – millat qiladi. 1989-yil 21-oktabr kuni “Davlat tili haqida”gi qonun qabul qilingan.

Ulug‘ mutafakkir shoirimiz hazrat alisher navoiyning o‘zbek xalqi ma’naviy dunyosi, tilining shakllanib rivoj topishida xizmatlari katta bo‘lgan. Navoiyning asarlari orqali ona tilimizga bo‘lgan mehr-muhabbatimiz oshdi.

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI PREZIDENTINING FARMONI O‘ZBEK TILINING DAVLAT TILI SIFATIDAGI NUFUZI VA MAVQEYINI TUBDAN OSHIRISH CHORA-TADBIRLARI TO‘G‘RISIDA

• Aziz do‘st lar! • Davlat tilini rivojlantirishga qaratilgan ishlarimizning mantiqiy davomi sifatida bugun mamlakatimizda yana bir muhim qadam qo‘ydik. Men bugun «O‘zbek tilining davlat tili sifatidagi nufuzi va mavqeini tubdan oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida"gi Farmonga imzo chekdim. Unga binoan «Davlat tili haqida"gi qonun qabul qilingan kunning ulkan tarixiy o‘rni va ahamiyatidan kelib chiqqan holda, 21- oktyabr sanasi yurtimizda «O‘zbek tili bayrami kuni» deb belgilandi. • Ona tilimiz — milliy ma’naviyatimizning bitmas- tuganmas bulog‘idir. Shunday ekan, unga munosib hurmat va ehtirom ko‘rsatish barchamizning nafaqat vazifamiz, balki muqaddas insoniy burchimizdir. • Ona tilimizning davlat va jamiyat hayotidagi ta’siri va mavqeini yanada oshirish bo‘yicha oldimizda o‘ta muhim va dolzarb vazifalar turibdi.

O'xshashlar

Respublikamizda o‘zbek tilini Davlat tili sifatidagi nufuzini oshirish boʻyicha qilinayotgan ishlar
O'zbekiston Respublikasi prezidentining O'zbek tilining davlat tili sifatidagi nufuzi va mavqeini tubdan oshirish choralari to'g'risida
O'zbekiston Respublikasi Prezidentining O'zbek tilining davlat tili sifatidagi nufuzi va mavqeyini tubdan oshirish chora-tadbirlari to'g'risidagi Farmoni mazmun mohiyati
O’zbek adabiy tili tarixi
O’zbek tili gidronimlarining xronologik tasnifi