Pedagogik Dasturiy vositalar
![Mavzu: Pedagogik Dasturiy vositalar](/data/documents/5cb1508f-97a0-4398-a859-f375d910de1e/page_1.png)
![Reja
1. Pedagogik dasturiy vositalar haqida tushuncha
2. Pedagogik dasturiy vositalar yaratishga qo’yiladigan talablar
3. Pedagogik dasturiy vositalar yaratishda o’quvchialrning
pisixofizologik xususiyatlarini xisobga olish
4. Dasturlash tillarida pedagogic-dasturiy vositalar yaratish
texnalogiyasi](/data/documents/5cb1508f-97a0-4398-a859-f375d910de1e/page_2.png)
![Tizimli dast uriy t a'minot - bu dasturlar majmuasi. prosessor,OZU, kirish-chiqish
kurilmalar orqali kompyuter tizimining komponentlariniboshqarishda samadorligini
oshiradi, va ikki tomonlama interfeysini yaratadi,bir tomondan - apparatura, ikkinchi
tomondan - Foydalanuvchining dasturi.
Dast urlash t izi mlari – bu kompyuterning dasturiy ta'minoti, aniqdasturlash tilida
yozilgan, va dasturni yaratish, sozlash va bajarish uchunmuljallangan.
A mal iy dast uriy t a'minot – bu dasturlar, foydalanuvchi bilanto'g'ridan to'g'ri o'zaro ta'sir
kilishga mo'ljallangan va Foydalanuvchining aniqvazifalarini bajarish uchun tayinlangan.
Pedagogik dast uriy v osit alar - ta'lim jarayonida qo'llanadigandastur vositalari. Pdvlar o'z
ma'lumot omboriga, shuningdek,modellashtiruvchi, boshqaruvchi, o'rgatuvchi, nazorat
qiluvchi sifatlarga ega bo'lib,ta'limning ko'rgazmaliligini ta'minlaydi, ta'lim sub'ektlari
faoliyatinitezkor tahlil etish, nazorat qilishga mo'ljallanadi Dast uriy t aminot](/data/documents/5cb1508f-97a0-4398-a859-f375d910de1e/page_3.png)
![Kompyutergax
izmatko'rsatis
h
uchundasturiy
vositalar Dast uriy v osit alari
Bilimdarajasini
nazorat
vabaxolash
uchundasturiy
vositalar Multimediavos
italar Matematik
vaimitasionmod
ellashtirish
uchun dasturiy
vositalar
avtomatlashtir
ilgan
o'rgatuvchitizi
mlar Axborot –
qidiruvchilug'a
tlitizimlar elektrondarsli
klar ekspertlio'rgat
uvchitizimlar
intellektual o'rgatuvchi tizimlar kasb faoliyatini
avtomatlashtirishvositalari](/data/documents/5cb1508f-97a0-4398-a859-f375d910de1e/page_4.png)
![KOMPY UTERGA X IZMAT KO'RSATISH UCHUN DA STURIY VOSITA LA R-
ular o'quv xujjatlarni rasmiylashtirish, tadqiqot ma'lumotlarni qaytaishlash
va katta hisoblashlarni avtomatlashtirish uchun ko'llaniladilar.
BILIM DA RA J ASINI N A ZORAT VA BA X OLA SH UCHUN DASTURIY
VOSITA LRI - ko'p tarkalgan dasturlar, chunki ularni yaratish judayam engil
vaqo'lay. Bugungi kunda tayyor instrumental tizim-shablonlar ko'p, va
ularda testsavollarni yaratish uchun dasturlash tilini bilish shart emas. Bu
dasturlaro'qituvchining ishini engillashtiradilar.
A v t omat lasht irilgan t a'lim t i zimi , bu atama o'z ichiga o'qituvchi,
o'quvchi,o'quv-uslubiy va didaktik materiallarni, ma'lumotlarni avtomatik
qayta ishlaydigantizimni mujassamlashtirgan avtomatlashtirilgan
axborotli muhitga nisbatanqo'llaniladi. Dast uriy Vosit alari](/data/documents/5cb1508f-97a0-4398-a859-f375d910de1e/page_5.png)
![MATEMATIK VA IMITASION MODELLA SHTIRISH UCHUN DA STURIY Vosit alar - bu dastur
eksperimental va nazariy tadqiqotlarni kengaytirish vafizik tadqiqotlarning xisoblashlarini
engillashtirish uchun muljallangan. Bundayvositalar kimmat baholi asboblarni olishning
xarajatlarini kamaytirishga ijozatberadilar.
Ax borot –qidiruv li lug'at li t iziml ar - bu dasturlar lug'at ko'rinishida turli o'quv materiallarni
o'quvchiga taqdim etish va saklash uchun muljallangan. Bu dasturlar gipertexnologiya va kidiruv
tizimi orqali ishlaydilar.
Elek t ron darslik deganda , Davlat ta'lim standarti va o'quv dasturiga moskeladigan o'quv
predmeti yoki uning biror bo'limi, qismining mazmunini tizimli bayonqiladigan va shu shakldagi
nashr sifatida maxsus tasdiqdan o'tgan elektron o'quv kursitushuniladi. Dast uriy Vosit alari](/data/documents/5cb1508f-97a0-4398-a859-f375d910de1e/page_6.png)
![Mutaxassis li O'RTATUVCHI tizimlar-g'oyalar va texnologiyalar asosida amalga oshirilmoqdasun'iy
aql. Bunday tizimlar qaror qabul qilishda mutaxassislarning faoliyatini modellashtiradijuda
murakkab vazifalar. EOS yangi bilimlarni olishga, so'rovga javob berishga qodirtalaba va muayyan
fan sohasidagi muammolarni hal qilish. Shu bilan birga, EOS beradimuammoni hal qilish
jarayonini dialogli qo'llab-quvvatlash jarayonida muammolarni hal qilish strategiyasi va taktikasini
tushuntirish. Kafsuski, EOS bilan ishlashda o'quv jarayonining didaktik tsiklining bunday aloqalari
amalga oshirilmaydi,talabalarning dastlabki bilimlarini qo'llashni tashkil etish va fikr-
mulohazalarni olish(talabalarning harakatlarini nazorat qilish).
Intellektual tarjimon tizimlar - eng yuqori darajadagi tizimlarga tegishlishuningdek, ular sun'iy
intellekt g'oyalari asosida amalga oshiriladi. IOS amalga oshirishi mumkino'quv muammosini hal
qilishning barcha bosqichlarida uni ishlab chiqish va izlashdan boshlab boshqarishyechish
printsipi va o'ziga xos xususiyatlarni hisobga olgan holda echimning maqbulligini baholash bilan
yakunlanaditalabalar faoliyati. Bunday tizimlar quyidagi muloqot aloqalarini ta'minlaydiqoida
tabiiy tilga yaqin tilda.
Qab faoliyatini avtomatlashtirish masalalari - (amaliy dasturlar to'plami, CALS tizimlari va
boshqalar) oei tarkibida nafaqat o'rganish mavzusi, balkikasbiy yo'naltirilgan muammolarni hal
qilishda o'qitish vositasikurs yoki diplom dizayni. Dast uriy Vosit alari](/data/documents/5cb1508f-97a0-4398-a859-f375d910de1e/page_7.png)
![Pedagogik dasturiy vositalarni quyidagilargaajratish
mumkin: o'rgat uv chi dast urlar – o'quvchilarning
bilimdarajasi va qiziqishlaridan kelib chiqib y angi
bilimlarni o'zlasht irishga y o'nalt iradi;t est
dast urlari – egallangan bilim, malaka vako'nikmalarni
tekshirish yoki baholashmaqsadlarida
qo'llaniladi; mashq qildirgichlar - avval o'zlashtirilgan
o'quvmaterialini takrorlash va
mustahkamlashgaxizmat qiladi; o'qit uv chi
isht irok idagi v irt ual o'quv muhit inishak llant iruv chi
dast urlar (v irt ual borliqt izimlari). Dast uriy Vosit alari](/data/documents/5cb1508f-97a0-4398-a859-f375d910de1e/page_8.png)
![Virtualnaya realnost - virtual borliqtushunchasini
Jaron Lanier (Lane) taklif etgan.Virtual borliq
immersivlik va int erfaollik tushunchalari bilan
bog'liq.Immersivlik deganda odamning virtual
borliqda o'zinifaraz qilishini tushunish lozim.
Int erfaollik foydalanuvchi Real vaqtda
virtualborliqdagi ob'ektlar bilan o'zaro
muloqotda bo'lib ulargata'sir ko'rsatishga ega
bo'ladi. Virt ual borliq t izimi](/data/documents/5cb1508f-97a0-4398-a859-f375d910de1e/page_9.png)
![Virtual borliq tizimi deganda – biz imitasion dasturiyva texnik
vositalarni deb qabul qilamiz. Interfaolliknita'minlash uchun,
virtual tizim boshqaruvchi amallarniqabul qilishi kerak. Bu
amallar ko'pmodallikga, ya'ni ko'zbilan ko'radigan, tovush
orqali qabul qiladigan bo'lishikerak. Bu amallarni amaliyotda
bajarish uchun zamonaviytizimlarda turli tovush va
videotexnologiyalardanfoydalaniladi. Masalan, katta xajmli
tovush vavideotizimlari, shuningdek odamning bosh
qismigao'rnatiladigan shlem va ko'zoynak displeylar,
"hidsezadigan" sichqonchalar, boshqaruvchi qo'lqoplar,
kibernetiknimchalar simsiz interfeys birgaligida
ishlatiladi.Yuqoridagilar ekzotik qurilmalarga tegishli. Virt ual borliq t izimi](/data/documents/5cb1508f-97a0-4398-a859-f375d910de1e/page_10.png)
![Virt ual borliq t izimi
VERTUAL
SHLEMLAR](/data/documents/5cb1508f-97a0-4398-a859-f375d910de1e/page_11.png)
![Virt ual borliq t izimi
VERTUAL
ko’zoynak
dispalylar](/data/documents/5cb1508f-97a0-4398-a859-f375d910de1e/page_12.png)
![Virt ual borliq t izimi
VERTUAL
dispalylar](/data/documents/5cb1508f-97a0-4398-a859-f375d910de1e/page_13.png)
![Virt ual borliq t izimi
VERTUAL
PARASHUTLAR](/data/documents/5cb1508f-97a0-4398-a859-f375d910de1e/page_14.png)
![Pedagogik dasturiy vositalarga qo'yiladigan didaktiktalablarga
quyidagilar kiradi: ilmiylik, tushunarli,qat'iy va tizimli bayon
etilishi bilan birgalikda(pedagogika, psixologiya, informatika,
ergonomikaningasosiy tamoyillarini, zamonaviy fanning
fundamentalasoslarini hisobga olib, o'quv faoliyati mazmunini
qurishimkoniyatini ta'minlash), uzluksizlik va yaxlitlik
(ilgario'rganilgan bilimlarning mantiqiy oqibati
hamdato'ldiruvchisi hisoblanadi), izchillik,
muammolilik,ko'rgazmalilik, faollashtirish (o'qitish mustaqilligi
hamdafaollilik xususiyatining mavjudligi), o'qitishnatijalarini
o'zlashtirish mustahkamliligi, muloqotninginterfaolliligi,
o'qitish, tarbiyalash, rivojlantirish vaamaliyotning yaxlit birligi. Virt ual borliq t izimi](/data/documents/5cb1508f-97a0-4398-a859-f375d910de1e/page_15.png)
![Metodik talablarga quyidagilar kiradi: aniq o'quvfanining o'ziga
xos xususiyatlarini hisobga olish, ma'lumbir faning o'ziga
xosligini hisobga olish, axborotnizamonaviy metodlari o'zaro
bog'liqliligi, o'zaroaloqadorliligi, turli-tumanligi, amalga
oshirilishi.Psixologik talablarga idrok etish, tafakkur,
diqqati(qat'iyliligi, boshqaga ko'chishi), motivasiya,
xotira,tasavvuri, yoshi va individual psixologik
xususiyatlarinihisobga olish (egallagan bilim, ko'nikma va
malakalarinihisobga olib, o'quv fani mazmuni hamda o'quv
masalalarimurakkablik darajasi o'quvchilarning yosh
imkoniyatlari vaindividual xususiyatlariga mos kelishi, o'quv
materialinio'zlashtirishda ortiqcha his-hayajonli, asabiy,
aqliyyuklamalardan ta'sirlanishdan himoyalash) kiradi. Virt ual borliq t izimi](/data/documents/5cb1508f-97a0-4398-a859-f375d910de1e/page_16.png)
![Virt ual borliq t izimi
gipermatn Pedagogik
dasturiyvositalarning
gipermatnhujjatlarini
ishlabchiqishda Microsoft
FrontPage (HTML-Hyper
TextMarkup Language),
AllaireHome Site (HTML),
MicrosoftPowerPoint,
Microsoft Wordkabi
dasturiy
vositalardanfoydalaniladi.](/data/documents/5cb1508f-97a0-4398-a859-f375d910de1e/page_17.png)
![Virt ual borliq t izimi
Illyustrasiya Dinamik
illyustrasiyamio'quv
materiallariyaratishda
Discreet 3D StudioMAX,
Alias WaveFront,
Maya,LightWave,
SoftImage 3d,Adobe
ImageReady, GifAnimator,
Macromedia Flash,Adobe
Premier kabi
maxsusdasturlar
danfoydalaniladi.](/data/documents/5cb1508f-97a0-4398-a859-f375d910de1e/page_18.png)
![Virt ual borliq t izimi
Ovoz Ovozli jarayonlarnitaqdim
etish vaovozni tahrir
qilishSonicFoundrySoundF
orge, Wave Lab,Sound
Recorder vaboshqa
dasturlaryordamida
amalgaoshiriladi.](/data/documents/5cb1508f-97a0-4398-a859-f375d910de1e/page_19.png)
![E’TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT](/data/documents/5cb1508f-97a0-4398-a859-f375d910de1e/page_20.png)
Mavzu: Pedagogik Dasturiy vositalar
Reja 1. Pedagogik dasturiy vositalar haqida tushuncha 2. Pedagogik dasturiy vositalar yaratishga qo’yiladigan talablar 3. Pedagogik dasturiy vositalar yaratishda o’quvchialrning pisixofizologik xususiyatlarini xisobga olish 4. Dasturlash tillarida pedagogic-dasturiy vositalar yaratish texnalogiyasi
Tizimli dast uriy t a'minot - bu dasturlar majmuasi. prosessor,OZU, kirish-chiqish kurilmalar orqali kompyuter tizimining komponentlariniboshqarishda samadorligini oshiradi, va ikki tomonlama interfeysini yaratadi,bir tomondan - apparatura, ikkinchi tomondan - Foydalanuvchining dasturi. Dast urlash t izi mlari – bu kompyuterning dasturiy ta'minoti, aniqdasturlash tilida yozilgan, va dasturni yaratish, sozlash va bajarish uchunmuljallangan. A mal iy dast uriy t a'minot – bu dasturlar, foydalanuvchi bilanto'g'ridan to'g'ri o'zaro ta'sir kilishga mo'ljallangan va Foydalanuvchining aniqvazifalarini bajarish uchun tayinlangan. Pedagogik dast uriy v osit alar - ta'lim jarayonida qo'llanadigandastur vositalari. Pdvlar o'z ma'lumot omboriga, shuningdek,modellashtiruvchi, boshqaruvchi, o'rgatuvchi, nazorat qiluvchi sifatlarga ega bo'lib,ta'limning ko'rgazmaliligini ta'minlaydi, ta'lim sub'ektlari faoliyatinitezkor tahlil etish, nazorat qilishga mo'ljallanadi Dast uriy t aminot
Kompyutergax izmatko'rsatis h uchundasturiy vositalar Dast uriy v osit alari Bilimdarajasini nazorat vabaxolash uchundasturiy vositalar Multimediavos italar Matematik vaimitasionmod ellashtirish uchun dasturiy vositalar avtomatlashtir ilgan o'rgatuvchitizi mlar Axborot – qidiruvchilug'a tlitizimlar elektrondarsli klar ekspertlio'rgat uvchitizimlar intellektual o'rgatuvchi tizimlar kasb faoliyatini avtomatlashtirishvositalari
KOMPY UTERGA X IZMAT KO'RSATISH UCHUN DA STURIY VOSITA LA R- ular o'quv xujjatlarni rasmiylashtirish, tadqiqot ma'lumotlarni qaytaishlash va katta hisoblashlarni avtomatlashtirish uchun ko'llaniladilar. BILIM DA RA J ASINI N A ZORAT VA BA X OLA SH UCHUN DASTURIY VOSITA LRI - ko'p tarkalgan dasturlar, chunki ularni yaratish judayam engil vaqo'lay. Bugungi kunda tayyor instrumental tizim-shablonlar ko'p, va ularda testsavollarni yaratish uchun dasturlash tilini bilish shart emas. Bu dasturlaro'qituvchining ishini engillashtiradilar. A v t omat lasht irilgan t a'lim t i zimi , bu atama o'z ichiga o'qituvchi, o'quvchi,o'quv-uslubiy va didaktik materiallarni, ma'lumotlarni avtomatik qayta ishlaydigantizimni mujassamlashtirgan avtomatlashtirilgan axborotli muhitga nisbatanqo'llaniladi. Dast uriy Vosit alari